Πίνακας περιεχομένων
Είναι τα Μουσεία της πόλης πολύ γνωστά στους Αθηναίους; Έχεις επισκεφθεί παραπάνω από δέκα; Περνώντας από μπροστά τους σχεδόν καθημερινά, αφού βρίσκονται σε πολυσύχναστα της πόλης, τα παρατηρείς;
Αν απάντησες όχι, μην αισθάνεσαι τόσες τύψεις, γιατί δεν είσαι ο μόνος. Ίσως φταίει το γεγονός ότι δεν τους δίνεται βήμα δημοσιότητας, ίσως ότι η ίδια η πόλη είναι ένα ζωντανό μουσείο, ίσως γιατί το να στέκεσαι κοιτώντας και συλλέγοντας θεωρητικές πληροφορίες είναι ένας τρόπος εκμάθησης μη σύγχρονος.
Παρακάτω, όμως, θα σε πάμε εμείς μια βόλτα στα μουσεία. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά που αποτελούν τοπόσημα της πόλης, όχι μόνο γιατί φαντάζουν αιωνίως υπαρκτά στους δρόμους της Αθήνας αλλά και γιατί διαμορφώνουν κι εξελίσσουν τον περιβάλλοντα χώρο ή και ολόκληρες γειτονιές. Επιλέξαμε αυτά που ψάχνουν συνεχώς τρόπους να προσελκύσουν νέο και ενήλικο κοινό του σήμερα, με το να γίνονται όλο και πιο διαδραστικά και προσπαθώντας να αποτελέσουν κέντρα όλων των τεχνών, εντάσσοντας τις θεατρικές παραστάσεις, τις αφηγήσεις, τις μουσικές, μέσα στους χώρους τους ως αναπόσπαστα κομμάτια. Ξεφύλλισέ μας.
Προτείνουμε, δε, στην επόμενη επίσκεψή σου, να πάρεις μαζί σου και παιδιά — δικά σου, φίλων σου, ανίψια ή μικρά ξαδερφάκια. Τα παιδιά ξέρουν ν’ ανακαλύπτουν κι έχουν ένα μοναδικό τρόπο να βλέπουν τα πράγματα. Μαζί με κείνα, μαθαίνεις κι εσύ.
Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου
Η σημερινή γειτονιά «Γκάζι» πήρε το όνομά της από το εργοστάσιο φωταερίου, το οποίο για σχεδόν 130 χρόνια έδινε φως και ενέργεια στην πόλη. Οι χαρακτηριστικές υψικάμινοι έχουν γίνει πλέον τοπόσημο όχι μόνο της γειτονιάς αλλά ολόκληρης της πόλης. Ήδη από το 1999, στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου φωταερίου στεγάζεται η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, ενώ το 2013 άνοιξε τις πόρτες του το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου (ΒΜΦ), με στόχο να αναδείξει ένα σπάνιο βιομηχανικό μνημείο που αποτελεί σύμβολο της ιστορίας της Αθήνας. Μέσα από μια μουσειακή διαδρομή 13 στάσεων, ο επισκέπτης ανακαλύπτει ένα σπάνιο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα βιομηχανικό μνημείο –το μοναδικό που διατηρεί όλο το μηχανολογικό του εξοπλισμό in situ– που μέσα από την επαναλειτουργία παραμένει ζωντανό. Με κεντρικό άξονα την ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από θέματα βιομηχανικής κληρονομιάς, το ΒΜΦ σχεδιάζει και υλοποιεί, σταθερά και αδιάλειπτα όλα αυτά τα χρόνια, δράσεις που έχουν στόχο να φέρουν σε επαφή κάθε κατηγορία κοινού (ενήλικες, οικογένειες με παιδιά, σχολικές ομάδες, φοιτητές, εφήβους, ειδικές ομάδες κοινού κ.ά.) με τη βιομηχανική ιστορία της πόλης με βιωματικό τρόπο. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, ζωντανό και προσβάσιμο για όλους μουσείο, του οποίου η πρώτη δεκαετία αποτελεί μια διαδρομή γεμάτη πρωτότυπες μουσειακές πρακτικές και καινοτόμες δράσεις, ανεκτίμητες συνεργασίες, εξωστρέφεια, σημαντικές διακρίσεις, εκατοντάδες πολιτιστικές και εκπαιδευτικές εκδηλώσεις, χιλιάδες μικρούς και μεγάλους επισκέπτες. Είναι μια διαδρομή γεμάτη «φως».
Πειραιώς 100, Γκάζι
Τ: 213 01 09 325 / 213 01 09 300
[email protected]
Fb: @industrialgasmuseum @technopoliscityofathens
Ig: @technopolis_athens
YouTube: Technopolis City of Athens
Website: gasmuseum.gr
Μουσείο Ηρακλειδών
Το Μουσείο Ηρακλειδών αποτελεί, από το 2004, ένα από τα «κοσμήματα» της πόλης. Στεγάζεται σε δύο κτίρια επί των οδών Αποστόλου Παύλου και Ηρακλειδών — ενός πράσινου πεζόδρομου με νεοκλασικά σπίτια, από αυτά που μόλις τα βλέπεις, ξέρεις ότι είσαι στο κέντρο της Αθήνας. Αυτός ο δρόμος χάρισε και το όνομά του στο Μουσείο, που στοχεύει στην ανάδειξη τομέων του αρχαιοελληνικού και βυζαντινού πολιτισμού που μέχρι πρόσφατα παρέμεναν εκτός των ενδιαφερόντων των κλασικών μελετών. Στο πέρασμα των χρόνων, το Μουσείο Ηρακλειδών έγινε ένας φάρος πολιτισμού της πόλης, ένα μουσείο που θα χαρακτηρίζαμε ουσιαστικά «διαδραστικό», αφού και οι τρόποι ξενάγησης είναι πιο βιωματικοί και οι εκθέσεις που φιλοξενούνται περιοδικά είναι πολλές και προσφέρουν ειδικές γνώσεις πάνω στην αρχαία ελληνική τεχνολογία.
Από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, το Μουσείο Ηρακλειδών αγκάλιασε τις επιστήμες και αυτό έγινε καταλύτης για τη μετεξέλιξή του –από το 2014 και μετά– σε πολιτιστικό κέντρο που ανακαλύπτει, προβάλλει και αναδεικνύει τις πολλαπλές και πολύπλοκες σχέσεις αλληλεπίδρασης ανάμεσα στις επιστήμες και την τέχνη. Στην προσπάθειά του αυτή, ήταν αδύνατο να μην συναντηθεί με την τεχνολογία, αφού η τελευταία περπατά χέρι-χέρι με τις επιστήμες, χωρίς να χάνει τη σχέση αίματος με τη γλωσσικά ομόρριζή της τέχνη.
Μια πλούσια συλλογή ομοιωμάτων επιτευγμάτων της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας και τεχνικής έχει δημιουργηθεί στην πορεία των ετών. Παράλληλα, φιλοξενούνται δράσεις για το παιδί και την οικογένεια, εκπαιδευτικά προγράμματα ψηφιακής τεχνολογίας και διάδρασης που εναρμονίζονται με τις σύγχρονες τάσεις της παιδαγωγικής και διδακτικής έρευνας των Μαθηματικών και γενικότερα των Φυσικών επιστημών, αλλά και της Τέχνης και των Κλασικών Γραμμάτων, στο πνεύμα του STEM and Art. Το μουσείο προσεγγίζει ετησίως περί τους 18.000 μαθητές.
Ηρακλειδών 16, Θησείο
[email protected]
Τ: 210 34 61 981,
Αποστόλου Παύλου 37, Θησείο
Τ: 211 012 6486
[email protected]
Fb: Herakleidon Museum – Μουσείο Ηρακλειδών
www.herakleidon.org/home
Bυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο
Κοντά στις όχθες του Ιλισσού, η Γαλλίδα Sophie de Marbois-Lebrun (1785-1854), Δούκισσα της Πλακεντίας, έχτισε τη χειμερινή κατοικία της, τη Villa Ilissia. Η έπαυλη ολοκληρώθηκε περί το 1848 από τον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη και μετά το θάνατο της Δούκισσας παραχωρήθηκε στον ελληνικό στρατό. Από το 1930 στεγάζει το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, ένα από τα εθνικά μουσεία της χώρας και ένα από τα σημαντικότερα μουσεία διεθνώς για την τέχνη και τον πολιτισμό των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων.
Διαθέτει περισσότερα από 25.000 αντικείμενα, οργανωμένα σε συλλογές, τα οποία χρονολογούνται από τον 3ο έως τον 20ό αιώνα μ.Χ. και προέρχονται κυρίως από τον ευρύτερο ελλαδικό, μικρασιατικό και βαλκανικό χώρο — ενώσυχνά φιλοξενούνται και περιοδικές εκθέσεις.
Εκτός από την ιστορική αξία των συλλογών του και το ιστορικό κτίριο, σημαντικό ρόλο στην εμπειρία του επισκέπτη παίζουν και οι κήποι του Βυζαντινού Μουσείου. Πρόκειται για οάσεις στο κέντρο της πόλης, που γίνονται αφορμή για ένα νοητό ταξίδι στην ιστορία και την τέχνη. Ανάμεσα σε οπωροφόρα δέντρα και αρωματικά φυτά, δίπλα στο υδάτινο στοιχείο, χώροι ξεκούρασης προσφέρονται στους επισκέπτες. Παράλληλα, στον χώρο εμφανίζονται τρεις εκθεσιακοί σταθμοί: α) η Φρεατο-δεξαμενή, που αφορά την ύδρευση της Αθήνας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, β) ο Παράδεισος, σχετικά με τις βυζαντινές αντιλήψεις για την επίγεια και τη μετά θάνατον ζωή και γ) ο Ιλισσός, για την εξέλιξη του παριλίσσιου τοπίου από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Βασ. Σοφίας 22, 106 75 Αθήνα
Τηλεφωνικό κέντρο-Πληροφορίες: 213 213 9517
Fb: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
Ig: byzantineandchristianmuseum
www.byzantinemuseum.gr
Ελληνικό Μουσείο Aυτοκινήτου
Hellenic Motor Museum
Ανάμεσα στα διαμάντια γνώσης και πολιτισμού της πόλης, ξεχωρίζει το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου. Άνοιξε τις πόρτες του το 2011, όμως προσωπικά το ανακάλυψα με τον καλύτερο τρόπο το 2014, όταν μια θεατρική παράσταση έλαβε χώρα ανάμεσα στα πολυτελή και καλογυαλισμένα αυτοκίνητα περασμένων δεκαετιών. Η εμπειρία ξεκίνησε με την ξενάγηση στα εκθέματα και κατέληξε στην παρακολούθηση της παράστασης που σε ταξίδευε στο χρόνο — τότε που τα αυτοκίνητα τυλίγονταν με πέπλο μυστηρίου, γκανγκστερικές φιγούρες, ερωτικά πάθη, γοητευτικές γυναίκες και επικίνδυνους άντρες στην καρδιά της Αμερικής.
Σήμερα, διανύοντας το 12ο έτος λειτουργίας του, το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου αποτελεί κύτταρο πολιτισμού, προσφέροντας στους επισκέπτες του την ευκαιρία να βιώσουν την εξέλιξη του αυτοκινήτου όπως αυτή αποτυπώνεται στα μοναδικά εκθέματα. η σπειροειδής ράμπα που ξεκινάει από το ισόγειο του Capitol (κτίριο-τοπόσημο της πόλης) και καταλήγει στην είσοδο του μουσείου στον 4ο όροφο, είναι εμπνευσμένη αρχιτεκτονικά από το κτίριο του μουσείου Guggenheim της Νέας Υόρκης του Frank Lloyd Wright και δίνει την αίσθηση της αέναης κίνησης στους επισκέπτες. Έτσι, η οργανική αρχιτεκτονική συναντά την ιστορία του αυτοκινήτου, την τεχνολογική εξέλιξή του και την πορεία του στον 20ό αιώνα.
Εναρμονισμένο με τις πρακτικές των σύγχρονων μουσείων ανά τον κόσμο, το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου δεν αποτελεί μόνο έναν μοναδικό χώρο συνάντησης με την ιστορία του αυτοκινήτου αλλά και μια άκρως φιλόξενη εστία για εκδηλώσεις. Το φόντο με τα εντυπωσιακά εκθέματα και η θέα της Ακρόπολης και του Λυκαβηττού συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό για κάθε συνάθροιση.
Ωράριο Λειτουργίας:
Μάιος-Σεπτέμβριος
Τρίτη-Παρασκευή 10:00-16:00,
Σάββατο & Κυριακή 11:00-18:00
Οκτώβριος-Απρίλιος
Τρίτη-Παρασκευή 10:00-14:00,
Σάββατο & Κυριακή 11:00-18:00
Εισιτήρια: Γενική είσοδος 10€, παιδιά (6-12 χρονών), φοιτητές, άτομα άνω των 65 ετών,
ομάδες άνω των 10 ατόμων 8€
Διεύθυνση: 3ης Σεπτεμβρίου 78, Αθήνα, 10433
Τ: 210 8816187 Email: [email protected]
fb: Hellenic Motor Museum
www.hellenicmotormuseum.gr
Μουσείο Κοτσανά Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας
Σε ένα μικρό στενό στο Κολωνάκι, έχει βρει τη θέση του ένα μουσείο μοναδικό, που μετρά περισσότερα από 25 χρόνια ιστορίας. Η 30ετής έρευνα και μελέτη του δημιουργού του μουσείου Κώστα Κοτσανά, που στηρίχτηκε αποκλειστικά στην ενδελεχή μελέτη της αρχαιοελληνικής, λατινικής και αραβικής γραμματείας, των αγγειογραφικών πληροφοριών και των ελαχίστων σχετικών αρχαιολογικών ευρημάτων, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του συγκεκριμένου χώρου, που ξεδιπλώνει μια σχετικά άγνωστη πτυχή της αρχαιοελληνικής προσφοράς στον κόσμο όπως τον ξέρουμε σήμερα.
Η αξεπέραστη προσφορά των αρχαίων Ελλήνων στους τομείς της φιλοσοφίας και των Καλών Τεχνών είναι πασίγνωστη. Το ίδιο γνωστή είναι και η προσφορά τους στο χώρο των αρχαίων επιστημών. Όμως, η τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων είναι σχετικά άγνωστη, όπως και οι απίστευτες επιδόσεις τους στον τομέα αυτό.
Το Μουσείο Κοτσανά Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας παρουσιάζει περισσότερες από 500 εφευρέσεις του αρχαιοελληνικού τεχνολογικού θαύματος. Από το ρομπότ-υπηρέτρια του Φίλωνος μέχρι τον κινηματογράφο του Ήρωνος και από το αυτόματο ωρολόγιο του Κτησιβίου μέχρι τον αναλογικό υπολογιστή των Αντικυθήρων, καλύπτοντας την περίοδο από το 2000 π.Χ. μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Σκοπός του μουσείου είναι να φωτίσει αυτή την πτυχή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και να δείξει στο κοινό ότι η τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν συγκλονιστικά όμοια με τις απαρχές της σύγχρονης τεχνολογίας μας.
Το Μουσείο Κοτσανά διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά εργαστήρια, πολιτιστικές δράσεις, παρουσιάσεις και εκδηλώσεις, θεματικές εμπειρίες επίσκεψης και συνέργειες με άλλα μουσεία και πολιτιστικούς φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Πινδάρου 6 & Ακαδημίας, Κολωνάκι 10671
T: 211 4110044, [email protected]
Fb: Kotsanas Museum of Ancient Greek Technology
Ig: kotsanasmuseum
www.kotsanas.com
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Επιγραφικό Μουσείο
Το Επιγραφικό Μουσείο βρίσκεται από το 1885 στην οδό Τοσίτσα, διαμορφωμένο αρχιτεκτονικά με απόλυτο σεβασμό στην περιοχή, ενώ ξεχωρίζει και για τον όμορφο κήπο του. Από τότε, λοιπόν, διαφυλάσσει και εκθέτει χιλιάδες επιγραφές, τα γραπτά κείμενα που οι ίδιοι οι αρχαίοι αποφάσισαν να χαράξουν σε σκληρό υλικό, όπως πέτρα, ψημένο πηλό και μέταλλο. Σήμερα, μπορεί να θεωρηθεί και ως η «βιβλιοθήκη» των αρχαίων επιγραφών.
Τα είδη των αρχαίων επιγραφών είναι πολλά και καλύπτουν όλους τους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής της αρχαιότητας. Παρέχουν πληροφορίες για την πολιτική και την κοινωνική οργάνωση, την οικονομία, το δίκαιο, τη λατρεία, την καθημερινή ζωή των αρχαίων, αλλά και για την αρχιτεκτονική και τη γλυπτική, και αποτυπώνουν την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας. Αποτελούν, έτσι, τις άμεσες πηγές της ιστορίας, που άλλοτε συμπληρώνουν ή διαφωτίζουν τα κείμενα των αρχαίων συγγραφέων και άλλοτε διασώζουν άγνωστες πληροφορίες.
Οι περισσότερες από τις επιγραφές του Επιγραφικού Μουσείου προέρχονται από την αρχαία Αθήνα, ενώ μικρότερος αριθμός επιγραφών έχει μεταφερθεί από άλλα μέρη της Έλλάδος και τη Μικρά Ασία. Στις συλλογές του μουσείου εντάσσονται επίσης επιγραφές του ελλαδικού χώρου γραμμένες στη λατινική γλώσσα και μικρός αριθμός σε άλλες γλώσσες (Φοινικική, Εβραϊκή, Οθωμανική). Καλύπτουν χρονολογικά μια μεγάλη περίοδο από τα τέλη του 8ου αι. π.Χ. έως και τα νεώτερα χρόνια.
Τοσίτσα 1, Τ.Κ. 10682, Αθήνα
Τ: +30 210 8232950, 210 8847577
Email: [email protected]
Ημέρες και ώρες λειτουργίας:
Τετάρτη-Δευτέρα: 08.30-15.30
Website: epigraphicmuseum.gr
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Ένα κτίριο που στολίζει την πόλη και αποτελεί σημείο αναφοράς –έως και σύμβολο πια– της Αθήνας είναι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το μεγαλύτερο μουσείο της Ελλάδας και ένα από τα σημαντικότερα του κόσμου. Το κτίριο στο οποίο στεγάζεται οικοδομήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα σε σχέδια του Ludwig Lange, ενώ την τελική του διαμόρφωση ανέλαβε ο Ernst Ziller.
Με αρχικό προορισμό να δεχτεί το σύνολο των ευρημάτων από τις ανασκαφές του 19ου αιώνα, κυρίως από την Αττική αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας, σταδιακά πήρε τη μορφή ενός κεντρικού Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και εμπλουτίστηκε με ευρήματα από όλα τα σημεία του ελληνικού κόσμου. Οι πλούσιες συλλογές του, που απαριθμούν περισσότερα από 11.000 εκθέματα, προσφέρουν στον επισκέπτη ένα πανόραμα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, από τις αρχές της προϊστορίας έως την ύστερη αρχαιότητα.
Οι εκθεσιακοί του χώροι, δεκάδες αίθουσες σε κάθε όροφο, καλύπτουν έκταση 8.000 τ.μ. και στεγάζουν τις πέντε μεγάλες μόνιμες συλλογές.
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ως δημόσιος φορέας πολιτισμού, ανοιχτό και φιλόξενο, μέσα από τις πολυποίκιλες δράσεις του προσπαθεί, μεταξύ άλλων, να δώσει βήμα έκφρασης και διαλόγου σε καλλιτέχνες και εικαστικές ομάδες της Ελλάδος και του εξωτερικού. Στο καφέ του φιλοξενεί έργα καλλιτεχνών, προσφέροντας εικαστικά ερεθίσματα στο κοινό, ενώ παράλληλα στον ανανεωμένο με 700 νέα είδη φυτών κήπο-αίθριο πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις — η τελευταία φορά που βρέθηκα εκεί ήταν μια βραδιά με αυγουστιάτικη πανσέληνο και κουαρτέτο εγχόρδων, που μας μάγεψε στην εκπνοή του καλοκαιριού.
