Εδώ και δεκαετίες, ξεκινήματα και Αθήνα πάνε μαζί, τόσο σε φοιτητικό όσο και σε εργασιακό επίπεδο. Είναι η πόλη που στις αρχές της κάθε «ακαδημαϊκής χρονιάς» υποδέχεται νέο κόσμο κατά χιλιάδες, που ξεκινάνε τις δραστηριότητες και τη ζωή τους.
Παράλληλα, «εκτός από τις νέες αφίξεις», υπάρχουν και αυτοί που αν και είναι Αθηναίοι, με τη νέα συνθήκη ζωής στην οποία μπαίνουν, είναι έτοιμοι να ανακαλύψουν με διαφορετικό τρόπο την πόλη την οποία μέχρι χθες έβλεπαν με άλλα μάτια.
Η Αθήνα είναι η πόλη που έχει απ’ όλα και αυτό κάνει τον κατάλογο των επιλογών μακρύ και πολλές φορές… ατελείωτο. Χρειάζεται εξοικονόμηση ενέργειας και καλό ψάξιμο για να βρεις τα μέρη που σου ταιριάζουν και να μην χαωθείς μέσα στις άπειρες προτάσεις.
Πως ήταν οι φοιτητές
-> των ’80s
Η φοιτητική ζωή στην Αθήνα της δεκαετίας του 1980 είχε έντονο παλμό, γεμάτο πολιτική δραστηριότητα, κοινωνικές διεκδικήσεις και αίσθηση ελευθερίας. Οι φοιτητές της εποχής συμμετείχαν ενεργά στα πολιτικά ρεύματα της Μεταπολίτευσης, με τις παρατάξεις να παίζουν σημαντικό ρόλο στα πανεπιστήμια και στους δρόμους. Συχνές ήταν οι πορείες και οι συγκεντρώσεις με αιτήματα για δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ οι καταλήψεις αμφιθεάτρων και οι συζητήσεις στα καφενεία, κυρίως στα Εξάρχεια αλλά και στην Πλάκα, άφησαν το στίγμα τους. Οι ταβέρνες και τα ουζερί ήταν επίσης αγαπημένοι προορισμοί, όπου οι παρέες μαζεύονταν για βραδιές με ζωντανή μουσική, κουβέντες και κρασί. Οι φοιτητικές γιορτές και οι αυτοσχέδιες συναυλίες στις σχολές έδωσαν το δικό τους στίγμα στη φοιτητική ζωή της εποχής, γεφυρώνοντας την πολιτική έκφραση με την καλλιτεχνική δημιουργία.
Η μουσική, με το ροκ και το πανκ, εξέφραζε την επαναστατικότητα των νέων, ενώ τα νυχτερινά μπαρ και οι συναυλίες ήταν σταθερό σημείο αναφοράς.
Το πανεπιστήμιο δεν ήταν μόνο χώρος μάθησης, αλλά και κέντρο διαμόρφωσης νέων συλλογικών ταυτοτήτων, με τους φοιτητές να διεκδικούν ελευθερία και αλλαγές. Τα Εξάρχεια αποτελούσαν κέντρο εναλλακτικής διασκέδασης, γεμάτο από φοιτητές που συζητούσαν για την πολιτική, ενώ στα τζουκ μποξ και στις συναυλίες κυριαρχούσαν το ροκ και το πανκ. Χώροι όπως το «Ρόδον» φιλοξενούσαν καλλιτέχνες, ενώ τα μπαρ και τα κλαμπ, όπως το «Decadence», ήταν οι χώροι για χορό και μουσική.
Το ντύσιμο ήταν σύμβολο αυτοέκφρασης και αντίθεσης στο παλιό κατεστημένο, με τις γυναίκες να προτιμούν άνετα ρούχα όπως τζιν και φαρδιά πουκάμισα, ενώ οι άντρες φορούσαν δερμάτινα μπουφάν και τζιν. Τα μακριά ή ατημέλητα μαλλιά εξέφραζαν την ανεξαρτησία, αντικατοπτρίζοντας το πνεύμα της εποχής.
Οι φοιτητές των ’80s
Διαμόρφωσαν μια αθηναϊκή πραγματικότητα γεμάτη ζωντάνια και ένταση, μία παρακαταθήκη που συνεχίζει να εμπνέει τις νεότερες γενιές.
-> των ’90s
Οι φοιτητές ζούσαν σε μια πόλη που άλλαζε σε επίπεδο κοινωνικό, διασκέδασης, νοοτροπίας. Η φοιτητική ζωή στην Αθήνα τη δεκαετία του 1990 χαρακτηριζόταν από κοινωνικές αλλαγές, νέα μουσικά ρεύματα και την είσοδο της τεχνολογίας στην καθημερινότητα με πιο μαζικό τρόπο — χαρακτηριστικό παράδειγμα τα internet café που ξεπηδούσαν σε κάθε γειτονιά.
Η νυχτερινή ζωή της πόλης αναπτυσσόταν ταχέως, φέρνοντας νέα δεδομένα στη διασκέδαση. Παρ’ όλα αυτά, τα Εξάρχεια ως μία σταθερά για τη φοιτητική ζωή, αλλά και το Μοναστηράκι, ήταν βασικοί τόποι συνάντησης, γεμάτοι καφέ, μπαρ, δισκοπωλεία, όπου οι φοιτητές συζητούσαν και ανακάλυπταν νέες μουσικές. Συγκροτήματα όπως οι Τρύπες και τα Ξύλινα Σπαθιά έπαιζαν στα νυχτερινά στέκια και εξέφρασαν σε τεράστιο βαθμό τη νεολαία της εποχής, με χιλιάδες νέους ακροατές, δημιουργώντας και μία μοναδική αίσθηση αλληλεγγύης και συλλογικότητας πέρα από διασκέδαση, ενώ τα πρώτα rave parties έκαναν την εμφάνισή τους στα τέλη της δεκαετίας και σύστησαν στο νεανικό κοινό τους ηλεκτρονικούς ήχους. Η χιπ χοπ αναδυόταν επίσης εκείνη τη δεκαετία, φέρνοντας έναν νέο underground αέρα στη μουσική σκηνή. Οι φοιτητές συμμετείχαν σε πορείες και καταλήψεις, ενώ αναζητούσαν νέους τρόπους έκφρασης μέσα από τη μόδα, τη μουσική και την τέχνη.
Το φοιτητικό ντύσιμο της δεκαετίας του 1990 είχε επιρροές από την εναλλακτική σκηνή, επηρεασμένο και από την αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση της μόδας. Kοντές φούστες με κολάν ή μαύρα καλσόν, grunge look, με φθαρμένα ρούχα και oversized μπλούζες, εμπνευσμένες από τη μουσική σκηνή του Σιάτλ, jean jackets, ψηλόμεσα τζιν, crop tops και φαρδιά φούτερ, φαρδιά τζιν, στρατιωτικά παντελόνια και t-shirts με συγκροτήματα ή πολιτικά μηνύματα, αθλητικά παπούτσια ή στρατιωτικά μποτάκια, δερμάτινα μπουφάν, φούτερ με κουκούλες.
Οι φοιτητές των ’90s
Ήταν μία από τις τελευταίες γενιές που έζησαν την ανεμελιά της φοιτητικής ζωής, χωρίς τη δαμόκλειο σπάθη της κρίσης με τα επακόλουθά της — και όσα φυσικά εξακολουθούν να συμβαίνουν.
Εργαζόμενος στην Αθήνα…
Έχει και τα καλά του(;)
Η αλλαγή για έναν νέο άνθρωπο από τη φοιτητική ή τη σχολική ζωή στην εργασία είναι ένα άλμα τεραστίων διαστάσεων. Μπορεί να πει κανείς ότι είναι η πιο σοβαρή ενηλικίωση, με πολλές επιπτώσεις, θετικές και αρνητικές. Το εργασιακό τοπίο, ειδικά στην Ελλάδα, δεν είναι απλά θολό, είναι μαύρο κι άραχνο σε πολλές περιπτώσεις. Και αν συνυπολογίσουμε την ακρίβεια, τη στεγαστική κρίση, τις αποστάσεις κ.λπ., ένας νέος εργαζόμενος σήμερα δύσκολα τα βγάζει πέρα. Οι δυσκολίες του να ζεις και να εργάζεσαι σε μία τόσο χαοτική –όπως την αποκαλούν πολλοί– πόλη, είναι πολλές και τα κακώς κείμενα μεγεθύνονται.
Επειδή όμως ο άνθρωπος είναι ζώο που συνηθίζει εύκολα (κι αυτό έχει τα καλά του και τα κακά του), πολλοί νέοι άνθρωποι σήμερα, μην έχοντας γνωρίσει και παλιότερες καλύτερες εποχές, έχουν μάθει/συνηθίσει να ζουν με αυτά και προσπαθούν κάθε μήνα να κάνουν τα κουμάντα τους για να καταφέρουν να μην χάσουν ολοκληρωτικά και ανεπιστρεπτί τη ζωή και τη νιότη τους.
Η Αθήνα, ως μεγαλούπολη, συμπυκνώνει χαρακτηριστικά ανόμοια, αντιθετικά.
Είναι η πόλη που αυτή τη στιγμή συγκεντρώνει με μεγάλη διαφορά από τις αμέσως επόμενες μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας –δυστυχώς για τις άλλες πόλεις– όλα τα πεδία εκείνα που μπορούν να ομορφύνουν και να απαλύνουν κάπως τις παραπάνω δυσκολίες: τέχνη, διασκέδαση, πολιτικές εξελίξεις, δραστηριότητες. Είναι η πόλη όπου μπορείς να βρεις μαγαζιά εστίασης για όλα τα γούστα, όλες τις ώρες της ημέρας, να επιλέξεις ανάμεσα σε εκατοντάδες παραστάσεις και κινηματογραφικές αίθουσες, εκθέσεις, βιβλιοπωλεία, δισκάδικα, σεμινάρια, εκδηλώσεις, συλλόγους, πολιτικά στέκια.
Είναι η πόλη στην οποία δε θα πεις εύκολα «βαρέθηκα τα ίδια και τα ίδια», όσα χρόνια κι αν περάσουν. Δεκάδες γειτονιές ανόμοιες μεταξύ τους· χιλιάδες μέρη να ανακαλύψεις. Η Αθήνα σε εξοπλίζει με μία αίσθηση ελευθερίας.
Ως νέος εργαζόμενος,
οργανώσου και στο σωματείο σου, και ίσως έτσι κάποια στιγμή να μπορέσουμε να χαιρόμαστε πραγματικά τις άπειρες επιλογές της Αθήνας, τόσο εμείς όσο και οι συνάνθρωποί μας.
Λόγω των άπειρων επιλογών,
μπορείς να βρεις και κάποιες που είναι ταυτόχρονα φθηνές και ποιοτικές, σε όλα τα είδη. Ξέφυγε από τα τετριμμένα, ψάξε, ρώτα, εμπιστεύσου τη γειτονιά σου (και τους γείτονές σου). Συνήθως τα καλύτερα βρίσκονται εκεί που δεν το περιμένεις, εκεί που δε συρρέει η μισή Αθήνα και εκεί που τελικά μπορείς να πας με τα πόδια.
Οδηγός επιβίωσης στην Αθήνα… -> Φοιτητής
Φοιτητής, εργαζόμενος. Αλλαγή πίστας. Νέα φάση ζωής. Σίγουρα έχεις πολλά καινούρια πράγματα να δεις και να μάθεις. Σίγουρα θα βρεις τον τρόπου σου να κινείσαι μέσα στη νέα συνθήκη. Αλλά δες και τα παρακάτω μπας και σου δώσουμε καμία ιδέα.
- Όσο μακριά κι αν μένεις από τη σχολή σου, όσο κι αν βαριέσαι να πας, προσπάθησε να κρατήσεις επαφή γιατί μετά θα χάσεις την μπάλα
- Όσο δελεαστικές κι αν είναι οι προτάσεις για καθημερινές εξόδους, κάνε κουμάντο με το χρόνο, τα λεφτά και την κούραση.
- Να έχεις πάντα πάνω σου μετρητά. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα χρειαστούν.
- Αν οδηγείς, άσ’ το το ρημάδι το μηχανάκι ή το αυτοκίνητο όταν έχεις πιει.
- Τα ταπεράκια της μαμάς θέλουν σωστή διαχείριση, και όσον αφορά το κάθε πότε θα καταναλώνονται ώστε να μην τελειώνουν σε τρεις μέρες, αλλά και όσον αφορά τον χώρο στην κατάψυξη!
- Απόφυγε τα πολυσύχναστα μαγαζιά, τα μαστ, τις πιάτσες. Υπάρχουν κρυμμένοι θησαυροί στην Αθήνα με πολύ πιο ανθρώπινους και ποιοτικούς όρους διασκέδασης.
- Το ντελίβερι είναι γλυκό, αλλά θέλει μέτρο. Κάνε τον κόπο να μάθεις να μαγειρεύεις πέντε δέκα πράματα. Το μαγείρεμα, εκτός από εξοικονόμηση χρημάτων, είναι διασκέδαση αλλά και υγεία.
- Ακόμη κι αν έχεις κύκλο ήδη στην Αθήνα, γνωρίσου με τους συμφοιτητές σου. Είναι φιλίες που θα μείνουν.
- Αν είσαι από άλλη πόλη, μη φεύγεις κάθε Σαβ/κο. Η ζωή σου πλέον είναι στην Αθήνα και αυτή πρέπει να χτίσεις. Άσε τους γονείς να γκρινιάζουν, δε θα πάθουν τίποτα.
- Δημιούργησε στέκια. Είναι πολύ σημαντικό να βρίσκεις χώρους που σε κάνουν να νιώθεις σαν το σπίτι σου και να ξέρεις ότι έχεις τα προσωπικά σου καταφύγια μέσα στην πόλη.
- Μάθε καλά τα ΜΜΜ. Θα τα χρειαστείς ουκ ολίγες φορές.
- Γνωρίσου με τη γειτονιά –αυτό θα σε κάνει τρου Αθηναίο– και τους γείτονες — αυτοί είναι που θα σε βοηθήσουν σε στιγμές που θα τους χρειαστείς, για πράγματα που ούτε μπορείς να φανταστείς.
- Ψώνισε από τα μαγαζιά της γειτονιάς. Στήριξε τις μικρές επιχειρήσεις.
Οδηγός επιβίωσης στην Αθήνα… -> Εργαζόμενος
- Ναι, οκ, βγάζεις πλέον τα δικά σου λεφτά αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι καλό να τα σκορπάς σαν να είναι πετσετάκια, που λέει κι ένα παλιό τραγούδι. Θα ξεμείνεις που θα ξεμείνεις δηλαδή πριν να τελειώσει ο μήνας, μην ξεμείνεις και από το πρώτο δεκαήμερο.
- Δημιούργησε καλές σχέσεις με τους συναδέλφους σου. Αυτό είναι που κάνει την καθημερινότητα στη δουλειά πιο παλέψιμη.
- Η δουλειά έχει το αστείρευτο ταλέντο να μας καταβάλει, να μας συνθλίβει, να μας κάνει να χάνουμε την όρεξή μας, να αλλάζουμε τις συνήθειές μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να πάμε κόντρα σε αυτό με όλη μας τη δύναμη. Προσπάθησε να μην αφήσεις δραστηριότητες που έκανες παλιά και, ακόμα καλύτερα, ξεκίνα νέες.
- Αν δουλεύεις από το σπίτι, κάνε διαλείμματα. Σήκω από την καρέκλα κάθε λίγη ώρα, τεντώσου, κάνε και καμία βόλτα το τετράγωνο… Δε βλέπει το αφεντικό!
- Οργανώσου στο σωματείο σου. Θα σε βγάλει από τη μιζέρια και την γκρίνια της εργασιακής καθημερινότητας, θα γνωρίσεις καινούριους ανθρώπους, θα μάθεις πράγματα για τα δικαιώματά σου. Αυτό θα είναι εκεί όταν το χρειαστείς!
- Κάθε Π/Σ/Κ διάλεξε διαφορετική γειτονιά για να βγεις με την παρέα. Δες το σαν παιχνίδι και ας διαλέγει μία περιοχή ο καθένας κάθε φορά.
- Τα ποτάκια μετά τη δουλειά είναι αναζωογονητικά, αλλά με μέτρο. Δεν είσαι πια είκοσι και δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να δουλεύεις με χανγκόβερ.
- Αν η απόσταση για τη δουλειά σου είναι περπατήσιμη, απόφυγε ταξί, αυτοκίνητο, ΜΜΜ. Και γυμνάζεσαι και γλιτώνεις λεφτά και δεν σπάνε τα νεύρα σου με κίνηση-αναμονές-στριμωξίδι. Αλλά το πιο σημαντικό, είναι ένας χρόνος όλος δικός σου που –σχεδόν– κανένας εξωγενής παράγοντας δεν μπορεί να επηρεάσει.
- Έχουμε μεγαλώσει αρκετά για να κάνουμε γύρω γύρω μέχρι να βρούμε πού θα κάτσουμε. Όταν είσαι εργαζόμενος, όπως και να το κάνουμε, το παρασκευοσαββατοκύ-
ριακο είναι ιερό. Μην σπαταλάς τον χρόνο σου σε μέρη όπου γίνεται της μουρλής και δε θα βρεις να κάτσεις.