Ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος φρόντισε να μας γαλουχήσει με τις σωστές αξίες. Μεγαλώσαμε βλέποντας στις περισσότερες ταινίες την καρικατούρα ενός γκέι. Συνήθως ονομαζόταν Μικές, έσπαγε καρπό χωρίς λόγο και περπατούσε σαν να έχει ξεχαρβαλωθεί κάτι στην σπονδυλική του στήλη. Αυτά από μόνα τους, προκαλούσαν γέλια στους πρωταγωνιστές και κατ’ επέκταση και στους θεατές. Για λεσβίες ούτε λόγος!
Έλα μου όμως που οι παιδικές σειρές κινουμένων σχεδίων είχαν μία εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση. Κάποια από τα πιο δημοφιλή προγράμματα που προβλήθηκαν στη χώρα μας είχαν ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρες, ενίοτε λογοκρίθηκαν γι’ αυτό, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις ούτε που το πήραμε χαμπάρι.
1. H Πριγκίπισσα Ιππότης, 1967
Από τα παλαιότερα γνωστά άνιμε, που η ελληνική τηλεόραση έχει προβάλει άπειρες φορές. Δια χειρός Τεζούκα, του θρύλου των ιαπωνικών κινουμένων σχεδίων, που ευθύνεται για τα στυλιστικά μοτίβα που ακολουθούνται ως σήμερα, η σειρά αυτή είναι γνωστή σε πολύ κόσμο, αν και ελάχιστοι θα θυμούνται τον τίτλο.
Μικρά αναρωτιόμασταν αν ήταν αγόρι ή κορίτσι. Έκπληξη: τελικά είναι και τα δύο!
Η ιστορία έχει ως εξής: η πρωταγωνίστρια γεννήθηκε κορίτσι, αλλά με τη γαλάζια καρδιά ενός αγοριού και τη ροζ καρδιά ενός κοριτσιού. Ο πατέρας της τη μεγάλωσε σαν αγόρι, επειδή τα κορίτσια δεν μπορούν να κληρονομήσουν τον θρόνο, και κυκλοφορεί ντυμένη αντρικά. Στο τέλος παντρεύεται τον πρίγκιπα Φρανκ και μας καίει τελείως τον εγκέφαλο. Με πόσα στερεότυπα πια να τα βάλει μία σειρά δεκαετίας ’60! Δεν είναι αρκετό που το κορίτσι δεν έκατσε να περιμένει τον πρίγκιπα να τη σώσει και έγινε η ίδια ο πρίγκιπας;
Μπόνους: Η έμπνευση για τη γαλάζια και τη ροζ καρδιά ήρθε από έναν μουσικό θίασο όπου οι γυναίκες κάνουν και τους αντρικούς ρόλους.
2. Καμπαμαρού Ιγκάνο, 1983
Τόσο διάσημο στη χώρα μας, που έχει ξεχωριστή παράγραφο για την ελληνική μεταγλώττιση στη βικιπαίδεια, έχει δώσει το όνομά του σε μαγαζιά και είναι ατάκα για κάθε μακαρονά. Μετά το «είμαι μακαρονάς τι να κάνουμε» κάθε λάτρη μακαρονάδας, τον φωνάζουμε Καμπαμαρού. Στο μεταξύ ο έρμος νουντλς έτρωγε.
Γενικά στον Καμπαμαρού τα ωραία αγόρια, που έκαναν τις κοριτσίστικες καρδιές να τρέμουν, φορούσαν γαλάζια σκιά και μάσκαρα. Οπότε και ο ίδιος, θέλοντας να μιμηθεί τον μεγάλο αντίπαλό του Σιτζούνε, πήγε μια μέρα στο σχολείο με σκιά, μάσκαρα, ρουζ και μυστήριο υφάκι. Αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που βάλαμε τη σειρά στο άρθρο.
Στο πέμπτο επεισόδιο ο Καμπαμαρού πηγαίνει σπίτι του Σιτζούνε και γνωρίζει τα δύο αδέρφια του. Ο ένας είναι γκέι και στην ελληνική μεταγλώττιση του δόθηκε γυναικεία φωνή. Όταν με το καλό ταΐζουν το φαγανό αγόρι, ακολουθεί ο εξής διάλογος από τα δύο καταγοητευμένα αδέρφια:
-Μ’ αρέσει, είναι ειλικρινής.
-Κι εμένα μ’ αρέσει, μ’ αρέσουν τα άγρια αγόρια!
Ιδού και το απολαυστικό επεισόδιο:
3. Η Πεντάμορφη και το Τέρας, 1991
Ο Λε Φου, γαλλιστί «ο χαζός», είναι ο κολαούζος του Γκαστόν. Στο κλασικό παιδικό της Ντίσνεϊ ακολουθούσε με λατρεία το είδωλό του αφήνοντας υπόνοιες ότι είναι γκέι.
Η εταιρεία αποφάσισε να γίνει λίγο πιο σαφής για τις γκέι αναφορές στη live action ταινία και να επιλέξει τον ηθοποιό Λουκ Έβανς για Γκαστόν. Ο Λε Φου στην ταινία του 2017 ήταν ένας ξεκάθαρα γκέι χαρακτήρας που, όπως είπε και ο σκηνοθέτης, τη μια κοιτάζει τον Γκαστόν σαν να θέλει να γίνει αυτός και την άλλη σαν να θέλει να τον φιλήσει.
Τη λες και εντυπωσιακή εξέλιξη για μία τόσο συντηρητική εταιρεία όσο η Ντίσνεϊ!
4. Sailor Moon, 1992
Εδώ υπάρχει πολύ πράμα…
Πρώτα πρώτα, όλοι θυμόμαστε τις δύο λεσβίες.
Οι Ιάπωνες δεν είχαν κανένα πρόβλημα με δύο κοριτσάκια που ήταν ζευγάρι, πολλές χώρες όμως έπαθαν αμόκ! Οι Αμερικάνοι βρήκαν τη λύση: τις σύστησαν ως πολύ αγαπημένες ξαδέρφες. Μα πολύ αγαπημένες όμως. Έδωσαν και λίγο πιο μπάσα φωνή σε αυτή που ντυνόταν πιο αντρικά και τέλος. Σε άλλες χώρες δεν προβλήθηκαν ποτέ οι κύκλοι που εμφανίζονται…
Η Χαρούκα και η Μιτσίρου ήταν από τις πιο αγαπημένες συμπολεμίστριες της πρωταγωνίστριας. Πάντα έδειχναν να είναι σε μία απόσταση από τα άλλα κορίτσια, ίσως κι επειδή ήταν δύο χρόνια μεγαλύτερες. Η Χαρούκα είχε κοντά μαλλιά και ντυνόταν αντρικά, εκτός από τη στιγμή που μεταμορφωνόταν, οπότε έβαζε το μινάκι κανονικότατα.
Υπήρξε μάλιστα επεισόδιο που η Μπάνι (η πρωταγωνίστρια ντε) ένιωθε έλξη για τη Χαρούκα. Και με κάποιον μαγικό τρόπο η ελληνική τηλεόραση δεν έκοψε τη σκηνή. Και κάπως έγινε και στο παιδικό μας μυαλό όλο αυτό ήταν πολύ οκ και πολύ φυσιολογικό και κανείς δεν το παρατήρησε.
(Ο Μαμόρου προφανώς έλειπε ταξίδι και το κορίτσι ξεσάλωνε…)
Η απόλυτη γκέι στιγμή ήρθε όμως με τους δύο κακούς. Δύο άντρες, που σε πολλές χώρες δινόταν γυναικεία φωνή στον έναν. Δεν θυμάστε κάτι λάθος, απλά ό Ζόισιτ ήταν πάντα άντρας. Με μακριά μαλλιά, δεν λέει κάτι. Και τρελά ερωτευμένος με άλλον άντρα και είχαν και μία πολύ ρομαντική ιστορία -τύφλα να ‘χουν οι πρωταγωνιστές με το λαβ στόρι από τα Λιντλ- και το δάκρυ έπεσε κορόμηλο όταν πέθανε ο Ζόισιτ και ο αγαπημένος του αποφάσισε να πεθάνει μαζί του. Ο δυτικός κόσμος δεν ήταν και πολύ έτοιμος για μία τόσο δυνατή ρομαντική γκέι ιστορία…
Το καλύτερο από όλα, είναι οι sailor starlights. Πολεμιστές από ένα μακρινό άστρο, που όταν μεταμορφώνονταν γίνονταν γυναίκες. Έτσι, απλά επειδή ήταν εξωγήινοι και μπορούσαν να αλλάξουν φύλο κατά βούληση. Άμα είσαι παιδί, βγάζει νόημα και δεν πολυσκοτίζεσαι. Οι Ιταλοί κάπου το ‘χασαν το παιγνίδι όμως. Επειδή πολύ δεν τους κόλλαγε η φάση, έδωσαν πολύ μπάσες αντρικές φωνές στα αγόρια και όταν μεταμορφώνονταν, έπαιρναν λεπτές γυναικείες φωνούλες. Το κόνσεπτ ήταν ότι τους αντικαθιστούσαν οι δίδυμες αδερφές τους, που έπαιζαν τάβλι σε κάποια αστρική διάσταση μέχρι να τις καλέσουν. Αυτό έβγαζε πιο πολύ νόημα για τους Ιταλούς. Σε άλλες χώρες δεν προβλήθηκαν ποτέ τα επεισόδια που περιλαμβάνουν τους τρεις αυτούς χαρακτήρες.
Στην Ελλάδα δεν τα πειράξαμε καθόλου τα πράγματα. Τα αφήσαμε έτσι και κανείς δεν σκοτίστηκε. Κάποια στιγμή μεγαλώσαμε και αρχίσαμε να απορούμε γιατί όταν μεταμορφώνονταν φορούσαν σουτιέν, αλλά εφόσον πρόκειται για στολή δεν είναι και τόσο παράξενο.
5. Πόκεμον, 2002
Αρκετοί queer χαρακτήρες κάνουν ένα πέρασμα από τη σειρά, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι το βασικό δίδυμο κακών. Η Τζέσι και ο Τζέιμς, «η ομάδα Πύραυλος γρήγορη σαν αστραπή, παραδοθείτε ή κάντε μια προσευχή», είναι οι δύο κακοί της υπόθεσης και υπονοείται ότι κανένας τους δεν είναι στρέιτ. Ο Τζέιμς σε κάθε ευκαιρία ντύνεται γυναικεία και δεν μας εκπλήσσει καθόλου. Είναι και λίγο θεατράλε το παιδί και, στην τελική, γιατί να μην μπορεί ένα αγόρι να φορέσει ένα φορεματάκι; Σύντομα έρχονται επεισόδια με πιο σοβαρές ενδείξεις από τις υπόνοιες, κι εκεί που λίγοι έμειναν πια με την απορία, έρχεται το αποτελειωτικό χτύπημα: το επεισόδιο που λογοκρίθηκε και δεν προβλήθηκε ποτέ στη χώρα μας!
Η ομάδα Πύραυλος παίρνει μέρος σε έναν διαγωνισμό ομορφιάς και ο Τζέιμς εμφανίζεται με μαγιό και γυναικείο σώμα. Με κάθε πρόθεση να δώσουν έμφαση σε αυτό οι δημιουργοί, βάζουν την Τζέσι να εκπλήσσεται και να λέει «νόμιζα ότι είσαι άντρας», για να εισπράξει το αποστομωτικό «από τη στιγμή που είμαι όμορφος δεν έχει σημασία».
Η απόλυτη όμως επιβεβαίωση ήρθε όταν η Τζέσι συμβουλεύει τον Τζέιμς να μην μπλέκει με το αντίθετο φύλο, για να πάρει την απάντηση: «Ευτυχώς δεν έκανα ποτέ αυτό το λάθος».
6. Μπομπ ο Σφουγγαράκης, 1999
Κάτι φήμες υπήρχαν πάντα ότι ο Μπομπ ήταν να γίνει καρτούν για γκέι αλλά το άλλαξαν και το έκαναν παιδικό. Τίποτα δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Μόνο που κάποια στιγμή στον 3ο κύκλο, το επεισόδιο 49 με τον επικό τίτλο «Νάνι νάνι το μωρό να κάνει», ήρθε να ταράξει τα νερά.
Τα παιδιά δεν έκαναν τίποτα κακό. Υιοθέτησαν ένα ορφανό στρείδι, ο Μπομπ έγινε η μαμά γιατί είχε χτυπήσει το βιολογικό του ρολόι και ο Πάτρικ ο μπαμπάς. Αυτή ήταν και η αιτία που κόπηκε η σειρά.
Και καλά, το ορφανό στρείδι δεν το σκέφτηκε κανείς;
7. Powerpuff girls, 1998
Αυτό το κακοσχεδιασμένο πολύχρωμο πράμα ήταν από τα πιο διάσημα καρτούν που κυριάρχησαν στα ‘00s. Τρία κορίτσια που πολεμούν, ενσαρκώνουν τρεις διαφορετικούς τρόπους θηλυκότητας. Εκεί έρχεται και ο κακός δαίμονας, με μορφή αστακού και γυναικεία ρούχα, να δώσει μία τέταρτη, πιο ενήλικη εκδοχή. Ο Χιμ, που δεν τραγουδάει τίποτα για funeral of hearts, παραπέμπει σε σατανική μπαλαρίνα με μπάσα φωνή. Μοιάζει να είναι φτιαγμένος από την ίδια ποσότητα ζάχαρης που έχουν τα κορίτσια, αλλά με περισσότερα μπαχαρικά.
Λίγα μόλις χρόνια πριν, έπειτα από την τεράστια επιτυχία του Frozen, στο τουίτερ κυριάρχησε το hashtag #GiveElsaAGirlfriend. Ο κόσμος ήθελε να δει την πρώτη Λεσβία πριγκίπισσα της Ντίσνεϊ και το απαίτησε. Μπορεί τελικά να μην εισακούστηκε, αλλά τα σχόλια των χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν την απάντηση στη συντηρητική άποψη ότι δεν είναι κατάλληλο περιεχόμενο για παιδιά.
Αντί για χαβαλέ, τα περισσότερα τουίτ αφορούσαν απόψεις για το πόσο πιο εύκολο θα είναι τα queer παιδιά να νιώσουν καλύτερα με τον εαυτό τους και να γίνουν πιο αποδεκτά από τους γύρω τους. Να ταυτιστούν με τους ήρωες και όχι απλά με τον δευτερότριτο, ενίοτε κοινωνικά αποκλεισμένο χαρακτήρα. Ακόμη και για μπούλινγκ στα σχολεία έκαναν λόγο πολλοί.
Σήμερα τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να δουν πολύ περισσότερους Lgbtq ήρωες και με περισσότερο σαφή παρουσίαση. Οι κοροϊδευτικές και καρικατουρίστικες απεικονίσεις αρχίζουν να εκλείπουν και οι ήρωες εντάσσονται οργανικά στην υπόθεση. Ενίοτε έχουν και πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Ελπίζουμε σε μία κοινωνία όπου το να είσαι queer θα είναι εξίσου αποδεκτό με το να έχεις καστανά ή κόκκινα μαλλιά.
