Η πόλη αγωνιούσε να «εκμοντερνιστεί» (πολλές ταινίες της εποχής ξεκινούν με πλάνα της Αθήνας και τον ενθουσιώδη αφηγητή να λέει «Αθήνα, μία σύγχρονη μεγαλούπολις!»). Σιγά σιγά όμως τα προβλήματα γιγαντώθηκαν κι η αισιοδοξία υποχώρησε για να μεταβληθεί σε καταστροφολογία και απελπισία.

Στη δεκαετία του 1970 η Αθήνα είναι μια πόλη καταδικασμένη στον αφανισμό –σε συμφωνία με τις δυστοπικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας της εποχής. Μόνο μετά το 1990 το κλίμα θα αντιστραφεί και οι προβλέψεις θα είναι ρεαλιστικότερες. Έχοντας μπει για τα καλά στον 21ο αιώνα, μπορούμε να μάθουμε αρκετά για το εκάστοτε παρελθόν, μέσα από τις τότε «προβλέψεις για το μέλλον».

Πηγή φωτογραφίας: Το Βήμα – 14.4.1964

«Η Αθήνα θα αποκτήση εις το μέλλον πληθυσμόν 5.000.000 και θα ενωθή –μετά έναν αιώνα όμως- με την Θεσσαλονίκην και την Δυτ. Ευρώπην. Αλλ’ αν δεν εφαρμοσθή νέα οικιστική πολιτική η πολιτεία θα πνίξη τον άνθρωπον που την έκτισε». (Εθνος, 19.1.1966). Η πρόβλεψη αυτή διατυπώθηκε από τον αρχιτέκτονα Κ. Δοξιάδη μια εποχή που το τσουνάμι του μπετόν απλωνόταν ακάθεκτα στο Λεκανοπέδιο Αττικής. Όποιος είχε τη διορατικότητα να δει παραπέρα από τους διθυράμβους για τον «οικοδομικόν οργασμόν», θα διέκρινε το ζοφερό μέλλον. Από παλιά, οι κίνδυνοι που εγκυμονούσε η ανεξέλεγκτη γιγάντωση της πρωτεύουσας ήταν καλά ορατοί. Απλώς υπήρχε η ελπίδα ότι τα πράγματα θα διορθώνονταν, έστω και στο παρά πέντε.

Πηγή φωτογραφίας: Σημερινά – 30.1.1970

«[Το 2000] η κατάστασις θα είναι τραγική. Και η Αθήνα, ως πόλις, θα είναι πλέον ανεκκλήτως καταδικασμένη σε θάνατο. Αλλά θα πρόκειται μάλλον για καθαρή αυτοκτονία… Γι αυτό το πολεοδομικό-κυκλοφοριακό πρόβλημα της πρωτευούσης πρέπει να αντιμετωπισθή τώρα! Είναι ήδη αργά, αλλά ευτυχώς δεν έχουμε φθάσει ακόμη στο απροχώρητο». (Έθνος 14.10.1968). Την ίδια περίπου εποχή, ο Δοξιάδης προβλέπει ότι το έτος 2000 η Αθήνα θα είναι «ένα απέραντο άσυλο τρελλών με λίγους υγιείς που θα κινούνται τόσο δύσκολα ώστε να χρειάζωνται 2ωρη πορεία για να φθάσουν από την πλατεία Συντάγματος στην Ακρόπολι» (Σημερινά, 30.1.1970).

Πηγή φωτογραφίας: Έθνος – 11.8.1969

Ακόμα και οι εκτιμήσεις για το βραχυπρόθεσμο μέλλον αποδεικνύονται –σε ορισμένα σημεία- υπερβολικά αισιόδοξες. «Πώς θα είναι η Αθήνα το 1980;», διερωτάται ο δημοσιογράφος Απ. Αλεξάκης (Έθνος 11.8.1969). Στην έρευνα προβλέπεται ότι το 1980:

*«Η πνευματική, καλλιτεχνική και γενικώς εκπολιτιστική κίνησις θα έχη ανέλθη εις τοιούτον βαθμόν ώστε η Αθήνα να έχη καταστή ένα από τα πρώτα κοσμοπολιτικά κέντρα του κόσμου».

*«Οι ανάγκες εξόδου από την αμφιβολία, το αττικόν κλίμα, η πρόοδος και η άνοδος του βιοτικού επιπέδου όλων των τάξεων, μαζί με την παναρχαίαν παράδοσιν θα έχουν δώσει κάποιαν νέαν καλαίσθητον μορφήν εις τα κτίρια ώστε να θεωρούνται από τα καλύτερα εις τον Κόσμον».

*«Το κυκλοφοριακόν πρόβλημα θα έχη επιλυθή με τας περιφερειακάς λεωφόρους, τας ανισοπέδους διαβάσεις, τα γκαράζ και, το σημαντικώτερον, με τα ταχέα («εξπρές») μέσα μαζικής μεταφοράς, είτε είναι αυτά μετρό, είτε λεωφορεία ή τρόλλεϋ».

Πηγή φωτογραφίας: Τα Νέα – 1.6.1973

Στις αρχές του 1973, μια ειδική επιτροπή 11 επιστημόνων εκτιμά ότι η Αθήνα του 2000 «θα αποτελή πόλιν άνευ μνημείων και πρασίνου», τα δε 5.000.000 κάτοικοί της θα ζουν «σε άκρως προβληματικό περιβάλλον». Η ίδια επιτροπή εκτιμά ότι «Ανοικτός βόθρος βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων θα καταστούν ο Θερμαϊκός, Σαρωνικός, Ευβοϊκός, Κορινθιακός, Παγασητικός κλπ. Εξαιτίας αυτής της καταστάσεως, το 2000 μΧ οι ξένοι τουρίστες θα πέσουν στα επίπεδα του 1972 ενώ μέχρι τότε θα έχουν φθάσει τα 8.000.000 ενώ θα αρχίση η μετανάστευσις Ελλήνων προς ξένες χώρες». (Απογευματινή 22.1.1973). Είκοσι χρόνια μετά το «έτος 2000 μΧ», οι Έλληνες μεταναστεύουν σε ξένες χώρες, αλλά όχι εξαιτίας της μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Πηγή φωτογραφίας: Βραδυνή – 3.3.1973

Την ίδια εποχή, μια άλλη μεγάλη έρευνα που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στη Βραδυνή αφορά την Αθήνα του μακρινού (τότε) μέλλοντος του 2003. Στο φύλλο της 31.3.1973, διαβάζουμε: «Ζωή κτισμένη με μπετόν είναι αυτή που κάνουν οι Αθηναίοι στο σωτήριο έτος 2003. δεν μπορούσε να είναι διαφορετική. Αυτοί την διάλεξαν όταν πριν 30 χρόνια έκτιζαν ετησίως πάνω από 7.500 νέες οικοδομές… σήμερα το μπετόν σκεπάζει τα πάντα καθώς ένας κατακλυσμός από ένα εκατομμύριο και πλέον οικοδομές ξεχειλίζει και χύνεται έξω από το λεκανοπέδιο Αττικής συμπαρασύροντας στο πέρασμά του και το ελάχιστο δείγμα φύσεως… Κατά τα άλλα η Αθήνα του 2003 είναι το τέρας που εκυοφόρησε η προηγουμενη 30ετία».

Πηγή φωτογραφίας: Ακρόπολις – 30.11.1975

«Η Αθήνα σε λίγα χρόνια θα εγκαταλειφθή», γράφει η Ακρόπολις (16.12.1973). «Έγινε μια τσιμεντένια κόλασι χωρίς έλεος… Μια άλλη πρωτεύουσα πρέπει να κτισθή ίσως κάπου μετά τους Αμπελοκήπους-Κηφισιά, στην περιοχή των Μεγάρων, της Κορίνθου και ποιος ξέρει πού αλλού… είναι οι πρώτες κραυγές απελπισίας και ευθύνης για ό,τι έως σήμερα συντελείται ανεύθυνα, βέβηλα και καταστροφικά για τον άνθρωπο και για το περιβάλλον του». Και η Αθήνα δεν εγκαταλείφθηκε, αλλά απλώς επεκτάθηκε.