Όλοι έχουμε ζήσει εμπειρίες που μας εντυπωσίασαν με την παραδοξότητά τους –για να τις ξεχάσουμε κατόπιν. Ο ανθρώπινος νους έχει αλλεργία στο παράδοξο. Οι ανακολουθίες της συναινετικής πραγματικότητας, ξεχνιούνται ή αυτοεπιδιορθώνονται –ή και τα δυο μαζί.
Έχω έρθει πάμπολλες φορές σε επαφή με το παράδοξο. Μια από αυτές ήταν κατά τη διάρκεια του περίφημου διήμερου φεστιβάλ ροκ, στο Καλλιμάρμαρο, πριν από τριάντα τρία συναπτά έτη.
Από την πτώση της δικτατορίας μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80 δεν γινόντουσαν συναυλίες ξένων ροκ συγκροτημάτων. Οι Police έκαναν την αρχή το 1980 και μετά είχαμε μία, άντε δύο το πολύ συναυλίες το χρόνο.
Όμως το 1985, η Αθήνα έγινε πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Και από εκεί που κάναμε τάμα να έρθει κανένα ξένο συγκρότημα, είδαμε μέσα σε ένα μόνο διήμερο (26 & 27 Ιουλίου) θρυλικά (για την εποχή τους τουλάχιστον) συγκροτήματα και καλλιτέχνες, όπως The Cure, Depeche Mode, The Clash, Stranglers, Nina Hagen. Και τον Boy George συν κάτι άλλα ψιλά. Ήταν το περίφημο Rock in Athens, στο οποίο συνέρρευσαν συνολικά 90.000 άτομα.
Η συναυλία έγινε στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο. Πολλή ζέστη (οι συναυλίες άρχιζαν μεσημέρι), ξύλο και δακρυγόνα απέξω, κλωτσοπατινάδα μέσα, σκόνη, ιδρώτας, υπερδιέγερση… Ωραία πράματα!
Φυσικά ήμουν κι εγώ εκεί. Με την παρέα μου, βρισκόμασταν σε μια κερκίδα στα μισά του αριστερού μέρους του Καλλιμάρμαρου. Ήταν καταμεσήμερο, και το στάδιο δεν είχε γεμίσει ακόμα, αλλά υπήρχε ήδη πάρα πολύς κόσμος, τόσο στις κερκίδες όσο στην «αρένα».
Όλοι νιώθαμε μεγάλη υπερδιέγερση, έχοντας την επίγνωση ότι μέσα σε λίγες ώρες θα βλέπαμε θρυλικούς καλλιτέχνες που μέχρι τότε δεν είχαμε ελπίδα να δούμε παρά μόνο σε φωτογραφίες σε μουσικά περιοδικά, ή σε ολιγόλεπτα βίντεο κλιπ στο «Μουσικόραμα» στην τηλεόραση.
Δεν ξέρω πώς και γιατί, αλλά κάποια στιγμή, το βλέμμα μου καρφώθηκε στις απέναντι κερκίδες -που ήταν φίσκα στον κόσμο- σε απόσταση άνω των 100 μέτρων. Δεν ξέρω πώς και γιατί, αλλά με κάποιο περίεργο «υπερφυσικό» τρόπο, διέκρινα στο πλήθος τον φίλο, Γιάννη Ο.
Ναι, «υπερφυσικό», με ή χωρίς εισαγωγικά, αφού ήταν φύσει αδύνατον κάτι τέτοιο. Ο Γιάννης είχε χαρακτηριστική άφρο μαλλούρα και μάλιστα γκρίζα, παρότι νεαρός (25 χρονών τότε). Αλλά πείτε μου εσείς, πώς είναι δυνατόν να διακρίνει και να αναγνωρίσει κανείς ένα πρόσωπο μέσα σε ένα πλήθος χιλιάδων ατόμων, από απόσταση άνω των 100 μέτρων; Στη φωτογραφία που παραθέτω, φαίνεται πόσο «παρανοϊκό» είναι κάτι τέτοιο. Αν μπορεί κανείς να αναγνωρίσει πρόσωπο στη θέση που έχω βάλει το κόκκινο κυκλάκι και από τέτοια απόσταση, τότε τι να πω, μάλλον είναι γεράκι, ή διαθέτει βιονικά μάτια.
Η πλάκα ήταν πως ήμουν τόσο ΑΠΟΛΥΤΑ σίγουρος πως ήταν ο Γιάννης, ώστε κατέβηκα τις κερκίδες, διέσχισα το πλήθος στην αρένα, ανέβηκα στο απέναντι διάζωμα και –μετά από κάμποση ώρα και στριμωξίδι- έφτασα στο σημείο που τον είχα δει.
Και βεβαίως ήταν ο Γιάννης!
Αρχικά έμεινε με ανοιχτό το στόμα που τον είχα διακρίνει από τόσο μακριά. Επειδή όμως είχε κι αυτός τις δικές του παράξενες εμπειρίες, με πίστεψε. Εξ άλλου τότε ήταν μια πολύ δραστήρια ερευνητικά εποχή ως προς το παραφυσικό –αν και σχεδόν όλοι οι τότε συνερευνητές «παροπλίστηκαν». Αυτό όμως είναι μια άλλη, μεγάλη ιστορία.
Κάθισα λίγη ώρα εκεί, μιλήσαμε, και μετά ξαναγύρισα στην παρέα μου, στην απέναντι κερκίδα.
Εδώ και πολλά χρόνια έχω παρατηρήσει αυτή την «υπερφυσική σιγουριά» σε ανάλογες περιπτώσεις. Είναι η ίδια «υπερφυσική σιγουριά» που ισχύει στο περίφημο déjà vu το «ήδη ειδωθέν», ή «ήδη οφθέν» –η ισχυρότατη και πολύ χαρακτηριστική εντύπωση ότι «αυτό το έχω ξαναζήσει» (κάτι που είμαι σίγουρος ότι έχουν βιώσει πάρα πολλοί από σας).
Τα χρόνια πέρασαν. Με το Γιάννη είχαμε χαθεί, πάνω από δεκαετία. Προ ολίγων μηνών, πάω στο σουπερμάρκετ και πέφτω πάνω στη γυναίκα του και την μικρή κόρη του. Αποδείχθηκε ότι, μετά από χρόνια απουσίας στην ιδιαίτερη πατρίδα τους στην Πελοπόννησο, μόλις είχαν αγοράσει ένα διαμέρισμα στην Αθήνα. Πού; Σε απόσταση 100 μ από το σπίτι μου…
Συζητούσα το περιστατικό του 1985 προ καιρού με ένα φίλο, ο οποίος παρατήρησε κάτι ενδιαφέρον. Μου θύμισε ότι η 26η Ιουλίου (δηλαδή η πρώτη μέρα του φεστιβάλ και η ημέρα που βίωσα την παράξενη εμπειρία) είναι η ημέρα που γιορτάζει η Αγία Παρασκευή. Α, ναι, και η Αγία Παρασκευή θεωρείται προστάτιδα των ματιών; Γιατί; Η Παρασκευή ζούσε στη Ρώμη τον 2ο μΧ αιώνα κηρύσσοντας το Χριστιανισμό. Ο αυτοκράτορας Αντωνίνος είδε κι απόειδε να την πείσει να σταματήσει, εκείνη δεν πειθαρχούσε και φυσικά άρχισαν τα βασανιστήρια. Ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι. Επειδή όμως είδε την Παρασκευή άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα για να εξακριβώσει αν πράγματι ήταν καυτός, και αμέσως τυφλώθηκε. Η Παρασκευή έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα αυτός να σταματήσει τους διωγμούς. Γι’ αυτό τα περισσότερα τάματα που βρίσκονται κρεμασμένα στις εικόνες της Αγίας Παρασκευής, είναι χρυσά ή ασημένια μάτια.
Τι πιο ταιριαστό να συμπέσει αυτή η παράδοξη όξυνση της όρασής μου εκείνη τη σημαδιακή μέρα; Α, ναι, κι η 26η Ιουλίου 1985, ήταν συν τοις άλλοις και… ημέρα Παρασκευή!
Ελάχιστοι έχουν αναρωτηθεί τι κρύβεται πίσω από τη λέξη «σύμπτωση» που πετάμε διαρκώς, ελαφρά τη καρδία. Αλλά όπως είπα και στην αρχή, οι ανακολουθίες της συναινετικής πραγματικότητας, ξεχνιούνται ή αυτοεπιδιορθώνονται –ή και τα δυο μαζί.
