Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε ότι, πλέον, οι μεγάλες πόλεις –και ειδικά η Αθήνα– είναι πόλεις μη ανθρώπινες. Όποιος τις ζει, τις περπατά, κινείται, τέλος πάντων, με οποιοδήποτε τρόπο σε αυτές, το καταλαβαίνει χωρίς πολλή σκέψη.
Γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου δύο εκατομμύρια αυτοκίνητα, 800.000 κτίρια, μόλις 0,96 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, κάποιες πλατείες και κάποιοι πεζόδρομοι. Αυτή είναι η Αθήνα, κυρίες και κύριοι. Και, παραφράζοντας τον ποιητή*, μπορεί κανείς να πει ότι με άλλα τόσα μπορείς να την ξαναφτιάξεις. Τι κρίμα!
Αλλά, για να λέμε την αλήθεια, ο αυτοκράτορας του δρόμου των Αθηνών είναι το αυτοκίνητο. Έχει εκτοπίσει χρόνια τώρα τους πεζούς σε ξεχαρβαλωμένα, στενά, επικίνδυνα, έως και ανύπαρκτα πολλές φορές, πεζοδρόμια.
Οι πεζόδρομοι, με βάση το παραπάνω, μπορούμε να πούμε ότι είναι των πεζών τα καταφύγια. Από τα ελάχιστα σημεία μέσα στην πόλη που μπορεί ο πεζός να περπατήσει χωρίς τον φόβο του τετράτροχου τέρατος — ναι, κάπως έτσι θα σχεδίαζα τα αυτοκίνητα, αν έκανα την εικονογράφηση για ένα παραμύθι.
Ελεύθεροι χώροι μέσα στην πυκνή, ασφυκτική, δόμηση. Σημεία συνάντησης, παιχνιδιού, ξεσκάσματος. Ρεμβάσματος και νωχελικής περπατησιάς. Ο άνθρωπος που δίνει τον ρυθμό βαδίσματος και όχι η έξαλλη πόλη-δρομέας.
Και αν, πολλές φορές, οι πεζόδρομοι πέφτουν στα χέρια ασυνείδητων νεοελλήνων μαγαζατόρων και αλόγιστων εμπορικών δραστηριοτήτων, γίνονται στέκια «σκοτεινών παιχνιδιών» και, λόγω της έλλειψης μελέτης, δυσχεραίνουν την κυκλοφοριακή κίνηση, ας μην βιαστούμε να τους καταδικάσουμε ως μη χρήσιμους. Ίσα ίσα αυτά θα έπρεπε να μας βάλουν σε σκέψη για την ανθρώπινη συμπεριφορά, την κοινωνία, τον τρόπο που το κράτος και εμείς οι ίδιοι φροντίζουμε τις γειτονιές, τους δημόσιους χώρους μας, την ποιότητα ζωής μας εν γένει. Ένας πεζόδρομος, τελικά, έχει πάντα αξία μέσα στην ασφυκτική πόλη. Καλύτερα να υπάρχει και να συζητάμε για τη διαχείρισή του παρά να μην υφίσταται καθόλου.
Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι αυτό που έχει πρωτεύουσα σημασία είναι πως κάθε κάτοικος και περαστικός μιας πόλης έχει το δικαίωμα να μπορεί να την περπατήσει άφοβα. Να αφεθεί να την χαζέψει, να την επεξεργαστεί, να την βιώσει, να την ανακαλύψει. Χρειάζεται, δηλαδή, επειγόντως, το αστικό περιβάλλον να πάψει να είναι συνυφασμένο με το στρες και τους βιαστικούς ρυθμούς που σχεδόν νομοτελειακά μας οδηγούν καθημερινά να μπλέκουμε τα πόδια μας, να σκοντάφτουμε και να πέφτουμε.
*Ο Οδυσσέας Ελύτης είχε πει: «Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».
Ο «κλασικός»
Πεζόδρομος Φωκίωνος Νέγρη
Ξεκινά από την πλατεία Κυψέλης και καταλήγει στην οδό Δροσοπούλου. Έγινε πεζόδρομος τη δεκαετία του ’80 επί δημαρχίας Δ. Μπέη. Αρχικά, ο δρόμος της Φωκίωνος Νέγρη και στη συνέχεια ο πεζόδρομος κατασκευάστηκε πάνω στο ρέμα Λεβίδη –το οποίο προφανώς καλύφθηκε– γι’ αυτό και στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 αποτέλεσε το κέντρο της αστικής Αθήνας. Σήμερα είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο όμορφους πεζόδρομους της πόλης, με έντονη ζωή και δραστηριότητα.
Ο «νέος»
Πεζόδρομος Διονυσίου Αρεοπαγίτου
Άλλος ένας από τους ομορφότερους πεζόδρομους της Αθήνας. Πεζοδρομήθηκε το 2003. Ξεκινά από την πύλη του Αδριανού και καταλήγει στο ύψος του λόφου του Φιλοπάππου. Πήρε το όνομά του από τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, πρώτο επίσκοπο και πολιούχο της Αθήνας. Ενδείκνυται για περπάτημα, αν θες να ξεφύγεις από το πυκνό τοπίο της πόλης και να απολαύσεις ανέμελος τις ομορφιές της Αθήνας.
Ο «μικρός»
Πεζόδρομος οδού Ελπίδος
Ένας πολύ μικρός πεζόδρομος ανάμεσα στη Δεριγνύ και την πλατεία Βικτωρίας. Πεζοδρομήθηκε το 2000. Η οδός Ελπίδος, αν και μικρή, κουβαλάει βαριά ιστορία, αφού εκεί στεγαζόταν επί Κατοχής η «Ειδική Ασφάλεια», όπου βασανίστηκαν μέχρι θανάτου πολλοί αγωνιστές, ανάμεσά τους και η ηρωίδα της Αντίστασης Ηλέκτρα Αποστόλου.
Ο Μαύρος Γάτος
Κωλέττη 42, Εξάρχεια // Τ.: 210 38 00 518
fb: Μαύρος Γάτος Bar // ig: mavrosgatosbar
Είναι ωραίο μέρος για πρώτο ραντεβού με το πρόσωπο. Είπαμε, ατμοσφαιρικό περιβάλλον, φιλικές τιμές και μουσικάρες… ο πιο γουρλίδικος μαύρος γάτος! Τι άλλο θέλεις;
Banana Athens
Αρδηττού 1, Αθήνα // T.: 698 10 09 190
Fb: Banana Athens // Ig: banana_athens
Τα δροσερά ανοιξιάτικα βράδια, αλλά και οι θερμές νύχτες του καλοκαιριού, ζωντανεύουν στο Banana Athens. Το γνωστό club της οδού Αρδηττού φέρνει νησιώτικο αέρα στο κέντρο της πόλης, ανεβάζοντας κατακόρυφα το κέφι της πρωτεύουσας. Κάθε ημέρα από τις 10 το βράδυ, το καταπράσινο Banana Athens μας ξεσηκώνει στους χορευτικούς ρυθμούς του και μας καλεί να διαλέξουμε το αγαπημένο μας ποτό μέσα από μια εκτενή cocktail list, για να το απολαύσουμε με συνοδεία γευστικότατου σούσι. Γιατί το Banana ξέρει από διασκέδαση!
Τζένγκα
Κειριαδών 38, Κάτω Πετράλωνα
Τ.: 210 34 11 499 // Fb: Τζένγκα
Ig: @tzengka.bar
Το «Τζένγκα» είναι κλασικό στέκι των Πετραλώνων, με όλη την έννοια της λέξης. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει δηλαδή, αφού όλοι οι άνθρωποι του χώρου έχουν χτίσει «τουβλάκι-τουβλάκι» όχι μόνο την οικεία διακόσμηση αλλά κυρίως την ατμόσφαιρα του «όλοι γινόμαστε μια παρέα». Ανοιχτά από το πρωί για καφέ και γλυκές απολαύσεις μέχρι αργά τη νύχτα για καθαρά ποτά και παιχνιδιάρικα cocktails γύρω από τη φιλόξενη μπάρα, της οποίας πια έχουμε όλοι γίνει κομμάτι. Κι αν ο καιρός ζεσταίνει, τα τραπεζάκια που απλώνονται έξω μας υποδέχονται για δροσερές μέρες και νύχτες.
