Επιστρέφοντας στο γραφείο αρχές Σεπτέμβρη, πολλοί θεραπευόμενοι/ες μοιράζονται την αίσθησή τους ότι το φθινόπωρο σηματοδοτεί την αρχή του έτους. Σε επίπεδο συλλογικής μνήμης, αξίζει να σημειώσουμε ότι παλιότερα στις αγροτικές κοινωνίες ο Σεπτέμβριος γιορταζόταν όντως σαν Πρωτοχρονιά, καθώς σηματοδοτούσε την έναρξη των αγροτικών εργασιών και της δουλειάς με τη γη.

Στην ατμόσφαιρα του θεραπευτικού δωματίου υπάρχει λοιπόν αυτή την περίοδο μια γλυκιά αίσθηση γείωσης: ανάγκες που μετά την καλοκαιρινή παύση έχουν ειδωθεί πιο καθαρά, σχέδια, προτεραιότητες, νέοι στόχοι. Όλα αυτά τα μικρά και μεγάλα βήματα –σπόροι προς φύτευση ακόμα– απαντούν με μια συγκινητική αμεσότητα στα τι και τα πώς της νέας χρονιάς.

Τι είναι όμως αυτό που προσδίδει στο φθινόπωρο την τάση για αναστοχασμό και νέα ξεκινήματα; Αν στρέψουμε την προσοχή μας στο παρόν, οι αισθήσεις μας και η παρατήρηση της φύσης μπορούν να δώσουν κάποιες απαντήσεις: το φυσικό τοπίο αλλάζει, εμφανίζονται οι πρώτες βροχές και η μυρωδιά του νωπού χώματος, το φως και η διάρκεια της ημέρας φθίνουν, το ίδιο και η θερμοκρασία. Ακόμα και στα αστικά κέντρα, αναπόφευκτα παρατηρούμε τη μεταβλητότητα του πεδίου γύρω μας. Η φύση άλλωστε –έστω και η πληγωμένη φύση– αποτελεί έναν εξαιρετικό οδηγό επαφής μας με το Εδώ και Τώρα.

Μετά τις υψηλές θερμοκρασίες και την πιο εξωστρεφή διάθεση του καλοκαιριού, το φθινόπωρο αποτελεί μια περίοδο μετάβασης προς το χειμώνα και ταυτόχρονα μια καθόλα ξεχωριστή εποχή. Είναι η κατεξοχήν περίοδος-σύμβολο της παροδικότητας και της αλλαγής.

Η συνειδητοποίηση του κύκλου των εποχών, της αρχής και του τέλους, μας δημιουργεί συναισθήματα θλίψης, συχνά με τη μορφή μιας «φθινοπωρινής μελαγχολίας». Είναι ωστόσο η ίδια αυτή η επίγνωση της παροδικότητας που μας ωθεί να ζούμε επικεντρωμένοι στο παρόν και να χτίζουμε μια όσο το δυνατόν πιο αυθεντική και δημιουργική ζωή.

Το μήνυμα του φθινοπώρου είναι «αποδέξου τους κύκλους της ζωής και άσε τα νεκρά φύλλα να πέσουν». Η πτώση, τα μικρά και μεγάλα κλεισίματα, ανοίγουν χώρο για νέες αρχές – προσωπικές, επαγγελματικές, ακαδημαϊκές. Η φθορά είναι αναγκαία προϋπόθεση για την αναγέννηση και συμπορεύεται με την καινούργια ζωή. Ας εναποθέσουμε λοιπόν τους στόχους-σπόρους μας με επίγνωση και εμπιστοσύνη στην αγκαλιά της γης κι ας εργαστούμε προς την καρποφορία τους και την προσωπική μας άνθιση.