Η συζήτηση άρχισε και δεν πρόκειται να τελειώσει γρήγορα. Οι καταγγελίες συνεχίζονται, μάλλον θα ανοίξουν τα στόματα και σε άλλους χώρους. Βρισκόμαστε όλοι μας μπροστά σε ένα δύσκολο πρόβλημα, αυτό της διαχείρισης του προβλήματος.
Το κείμενο αυτό δεν φιλοδοξεί να αποσπάσει την συμφωνία από όλους αυτούς που κλείνουν τα μάτια και τα στόματα με επιχειρήματα του στυλ “πάντα γινόντουσαν’’ ή “το τόσο το κάνουν τόσο’’… Ούτε όμως και από όλους και όλες που αδυνατούν να συλλάβουν πως υπάρχουν και άλλες πλευρές πέρα από την (αυτονόητη για μένα) καταγγελία των θυτών όπου και αν αυτοί βρίσκονται.
Σε αυτήν την κρίση (όπως συμβαίνει και με όλες τις κρίσεις, π.χ. κορονοϊός) όλοι μπαίνουμε σε αυτήν με ό,τι έχουμε στο κεφάλι μας, στην καρδιά μας. Με μία έννοια δοκιμάζεται η συγκρότηση του ατόμου, των χώρων και τελικά της ίδιας της κοινωνίας. Οπότε και στο θέμα των καταγγελιών εκφράζεται “αυτό που είμαστε’’.
Δεν θέλω να ασχοληθώ καθόλου με τα social. Δηλαδή αυτό το πεδίο που εμπεριέχει σε ανώτατο βαθμό την “δημοκρατία και την δικτατορία’’. Είναι ένα νέο φαινόμενο που εμπεριέχει τεράστιες αντιθέσεις. Σε αυτό το πεδίο, ο χρήστης γράφει ό,τι θέλει με την ψευδαίσθηση πως είναι αρχισυντάκτης, ρεπόρτερ, αναλυτής, επαναστάτης, ψυχολόγος, δικαστής και δικηγόρος κλπ… Βέβαια ο Zuckerberg αρχίζει και “μαζεύει’’ το χάος… με μπλοκαρίσματα ειδήσεων-απόψεων- τοποθετήσεων που ξεφεύγουν από το “πολίτικαλ κορέκτ’’ στάση του ίδιου του μέσου. Πρόσφατα μας μπλόκαρε ένα κείμενο που ανέφερε ότι οι γυναικείες φυλακές κορυδαλλού δεν έχουν σχολείο…
Θέλω να ασχοληθώ με κάτι πιο δυνατό, πιο συγκροτημένο και άρα πιο επικίνδυνο σε σχέση με τους ανεξάρτητους χρήστες των σοσιαλ. Μιλάω για τα site, αυτά που έχουν εκατομμύρια χρήστες που ενημερώνονται σε καθημερινή βάση. Και το πως αυτή η διαδικτυακή “ελίτ’’ όχι απλά αναπαράγει ειδήσεις αλλά κατασκευάζει, τροποποιεί, αλλοιώνει την πραγματικότητα. Αλλά και πως την δημιουργεί κάτω από το προσχηματικό επιχείρημα “αυτά θέλει ο κόσμος’’…
Αψηφώντας λοιπόν όπως κάνουμε από την αρχή τις “γενικές οδηγίες προς ναυτιλομένους’’– ήτοι “μην ξεφεύγετε από την πεπατημένη ομοιομορφία” – παρουσιάζω 2-3 παραδείγματα από μεγάλο ειδησεογραφικό site. Δεν έχει σημασία το ποιο είναι.
α. Η “έξυπνη’’ παραπληροφόρηση
Ο Κιμούλης έχει καταγγελθεί για βίαιη συμπεριφορά. Επίσημα. Οπότε έχει να αντιμετωπίσει το σωματείο και ίσως και την δικαιοσύνη. Αυτά που γράφονται επίσημα είναι το 1% από όλα όσα λέγονται σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις. Και αυτό είναι σοβαρό γιατί δείχνει την μεγάλη απόσταση της είδησης σε σχέση με την πραγματική ζωή. Σαφώς και δεν πρόκειται να αναφέρω εδώ τα “τόσα όσα’’… Το εν λόγω σαιτ ανέβασε αυτόν τον τίτλο και αυτή την φωτογραφία.
Η χρησιμοποίηση στον τίτλο της λέξης ‘’τέρατος’’ κατά την γνώμη μου είναι εκτός από εντυπωσιακή, εξαιρετικά υπερβολική για όσα τον έχουν καταγγείλει. Σίγουρα κάποιοι θα υστεριάσουν πως προσπαθώ να υποστηρίξω το “τέρας’’. Δεν το κάνω, αλλά δεν με νοιάζει κιόλας το τι θα πουν άνθρωποι που ‘’δεν νιώθουν’’ την ψυχή των πραγμάτων, των κειμένων, των ανθρώπων. Εκτός από τον τίτλο όμως μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η επιλογή της φωτογραφίας. Η οποία είναι από παράσταση βεβαίως. Μία φίλη μου που την είδε είπε ’’κοίτα τον πορνόγερο’’… Ο Κιμούλης από όσο ξέρω δεν έχει κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση. Αυτή η φωτογραφία και η επιλογή της σε αυτό το κλίμα που επικρατεί τον τελευταίο καιρό καλλιεργεί λάθος μηνύματα και δημιουργεί άδικες εντυπώσεις. Τηρουμένων των αναλογιών θα μπορούσε κάποιος να πει (εκτός από πορνόγερο τον Κιμούλη) ποτ@ν@κι και την ηθοποιό. Τι όχι;
β. ένα εξαιρετικό σώμα ταιριάζει παντού
Την ώρα που τέτοιου είδους sites πρωτοστατούν στην προβολή των καταγγελιών αποσκοπώντας σε όλο και περισσότερα κλικ, την ίδια στιγμή αναπαράγουν σε καθημερινή βάση την εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος και του σεξ. Και καλά με τα “θέματα’’: πως να αυνανιστείτε χωρίς να σας καταλάβει ο σύζυγός σας και η πεθερά σας. Εκεί θα βάλουν μια φωτογραφία της ’’πεθεράς’’… Αλλά να συνοδεύεις με τέτοια φωτο, τέτοιο κείμενο ξεπερνά τα όρια!
Δολοφονία, σοκ, εμμονές, ανθρώπινος πόνος, απώλεια, αίμα, βία αλλά τα οπίσθια οπίσθια. Πόσο πρέπει να εκπαιδεύσεις το βλέμμα σου αλήθεια για να μην μείνει σε αυτό το σημείο της φωτογραφίας; Και πως θα διαχειριστείς την βιαιότητα του συμβάντος που συνοδεύεται από το “σώμα’’; Τελικά ποιος επιλέγει τις φωτό; Μάλλον υπάρχει μία οδηγία, είναι οφθαλμοφανέστατο. Μία τεράστια αντίφαση ανάμεσα στις καταγγελίες και στα πρότυπα που καλλιεργούνται με χίλιους δυο τρόπους από τα “πρωτοπόρα’’sites.
γ. Ας χαλαρώσουμε λίγο…
Δίνω μόνο μερικούς τίτλους που απογειώνουν την ”σέξι πλευρά” της πόλης και των ανθρώπων της. Που όχι απλά αναπαράγουν στερεότυπα, αλλά δημιουργούν! Που εμπορεύονται στο έπακρο έννοιες, ανάγκες, πόθους, ελλείμματα και σε τελευταία ανάλυση την μοναξιά. Όλα αυτά δημιουργούν μία βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται αντιλήψεις, πρακτικές και νοήματα.
υ.γ. θα μπορούσε κανείς να συνεχίσει την κριτική. Αλλά δεν χρειάζεται ο βομβαρδισμός, αφήστε που αρχίζω και νιώθω σαν ραβίνος συντηρητικός και μορμόνος. Απλά για το τέλος, να υποσημειώσουμε πως τα αγαπημένα μας sites κατακρεουργούν απόψεις που διαφοροποιούνται ή έστω βάζουν κάποια ερωτήματα ή διαφορετικές πλευρές. Για αυτό όσοι αποφασίσουν να μιλήσουν, οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί στο τι και πως το λένε…
Μία τοξικότητα όσο να ‘ναι, καραδοκεί.