«Τώρα θα με βάλω για ύπνο λίγο παραπάνω απ’ ό,τι συνήθως. Πείτε το μια αιωνιότητα»
Σημείωμα αυτοκτονίας του Γιέρζι Κοζίνσκι (14.6.1933-3.5.1991)
Είναι σαν περιστρεφόμενος δερβίσης, καλειδοσκοπικός σαν τη βασίλισσα Ντάμα Κούπα.
Φοράει δερμάτινα, choke collar, Vinyl ζώνη με μοσχοκάρφι απ’ όπου κρέμεται ένα dildo με άρωμα μάνγκο. Κραδαίνει ένα μαστίγιο με εννιά ουρές κι ένα ξυράφι Gaultier. «Ντύθηκες μηχανή του κιμά, Γιέρζι;» τον πειράζω, γιατί ξέρω ότι φοβάται το αίμα.
Κοκκινίζει κι αποσύρεται στα παρασκήνια. Ξαναβγαίνει με ένα λευκό Tuxedo μάρκας Brion, σαν τον James Bond στο «Casino Royale», κι από κάτω ξώφτερνα Miyake στο χρώμα του πάγου.
Κρατάει μια μακριά πίπα από ταρταρούγα. Πίνει ρούμι με κόκα-κόλα σε σκυλάδικο ποτήρι. Η έκφρασή του έχει κάτι απ’ τον Μάρτιν Σιν όταν αναδύεται απ’ το ποτάμι-μήτρα στην τελική σκηνή του «Αποκάλυψη τώρα». «Η πλήξη είναι πάντα αντεπαναστατική. Πάντα», λέει.
Ένα τρομακτικό πουλί από την Πολωνία
Ο εβραϊκής καταγωγής Jerzy Kosinski (Jerzy Lewinkopf) γεννήθηκε στην Πολωνία το 1933 και εισέβαλλε σαν ταύρος στο λογοτεχνικό υαλοπωλείο των ΗΠΑ το 1965 με το αμφιλεγόμενο ημιαυτοβιογραφικό «Βαμμένο πουλί», ένα σαδιστικό πόνημα με βίαιες σκηνές αιμομιξίας, κτηνοβασίας, βιασμού, ακρωτηριασμού κι άλλων φρικαλεοτήτων.
Εξέδωσε δύο πολιτικά έργα, οκτώ μυθιστορήματα κι έγραψε το σενάριο του «Being There» (στα ελληνικά, «Να είσαι εκεί, κύριε Τσανς), βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημά του.
Τα βιβλία του μεταφράστηκαν σε πάνω από τριάντα γλώσσες, οι πωλήσεις τους εκτιμώνται πολύ πιο πάνω από εβδομήντα εκατομμύρια αντίτυπα.
«Φοράω μάσκα»: Το μυθιστόρημα της ζωής του
H αγαπημένη έκφρασή του ήταν «Larvatus prodeo» («Φοράω μάσκα»), μια ατάκα των ηθοποιών στην αρχαία Ρώμη όταν έβγαιναν στην σκηνή. Συστηνόταν με διαφορετικά βιογραφικά ανάλογα με την περίσταση, έτσι που μοιάζει ακατόρθωτο να συνταχθεί η οριστική βιογραφία του.
Έλεγε ότι στο Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο (βλ. «Το βαμμένο πουλί») οι γονείς του τον φυγάδευσαν για να γλιτώσει απ’ τους Ναζί κι ότι επέζησε απ’ την κόλαση περιπλανώμενος στην Πολωνία και τη Ρωσία. Κατά μία άλλη εκδοχή, επιβίωσε σχετικά αλώβητα στην οικογενειακή εστία.
Έχει γραφεί ότι ο δρόμος του για τις ΗΠΑ άνοιξε όταν έπεισε τους Σοβιετικούς πως πήρε μια υποτροφία από ένα φανταστικό αμερικανικό ίδρυμα, προσκομίζοντάς έγγραφα κι αλληλογραφία, που είχε συντάξει ο ίδιος. Οι δυο γάμοι του, το 1962 με την Αμερικανίδα βασίλισσα του χάλυβα, Mary Hayward Weir, και το 1968 με την Katherina «Kiki» von Fraunhofer, γόνο της βαυαρικής αριστοκρατίας, τον έμπασαν στο τζετ σετ.
Σύμφωνα με άρθρο του «The Village Voice» του 1982, το «Βαμμένο πουλί» και το «Being There» ήταν προϊόντα λογοκλοπής, που ανέθεσε σε άλλους να γράψουν, χωρίς φυσικά να τους μνημονεύσει.
Διηγούταν ότι τον Αύγουστο του 1969 προσκαλέστηκε στο σπίτι των Πολάνσκι-Τέιτ στο Χόλυγουντ (ήταν συμφοιτητές με τον Ρόμαν στο πανεπιστήμιο του Λοτζ στην Πολωνία), αλλά τα μπαγκάζια του χάθηκαν στη Νέα Υόρκη και δεν πρόλαβε το πάρτι (ήταν αυτό όπου η Σάρον σφαγιάστηκε μαζί με άλλους καλεσμένους από μέλη της «οικογένειας» Μάνσον). Ο Πολάνσκι τον διέψευσε λέγοντας ότι το εφηύρε για λόγους δημοσιότητας.
Ποιος φοβάται τον Κοζίνσκι
Βρέθηκε νεκρός το Μάιο του 1991 στο Μανχάταν. Το προηγούμενο βράδυ έδειχνε ευδιάθετος στο πάρτι του συγγραφέα Γκέι Ταλέσε στο Άπερ Ιστ Σάιντ. Αργότερα, έφτιαξε ένα κοκτέιλ από βαρβιτουρικά και ρούμι με κόκα κόλα, ξάπλωσε στην μπανιέρα κι έδεσε στο κεφάλι του μια σακούλα.
Κάποτε έκανε ένα πείραμα: Οκτώ χρόνια μετά το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ για το καθηλωτικό μυθιστόρημά του «Steps», επέτρεψε σε κάποιον να αλλάξει τον τίτλο και να το υποβάλει για έκδοση: Το απέρριψαν δεκατρείς ατζέντηδες και δεκατέσσερις εκδότες, ανάμεσα τους κι ο δικός του.
Ο Κοζίνσκι έγραψε την πιο θανάσιμα συμπυκνωμένη πρόζα που γράφτηκε ποτέ, εγχειρίζοντας την ανθρώπινη κατάσταση με την ψυχαναλυτική ψυχρότητα ενός νυστεριού και τη νοσηρή ακρίβεια ενός Ντεμπόρ που κάνει γαργάρα με σπιντάκια: Στα κείμενά του δεν μπορείς να αφαιρέσεις ούτε κόμμα, να προσθέσεις ούτε τελεία – είναι φρικωδώς τέλεια.
Στην Ελλάδα εκδόθηκαν παλιά τα «Steps» και «Being there» από τον «Γαλαξία» και τον «Ερμεία», αλλά πλέον κυκλοφορεί μόνο το «Βαμμένο πουλί»
(μτφρ.: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, εκδ. «Μεταίχμιο», 2017).
Ακροστιχίδα Γκανιάν #7-Κοζίνσκι
Γιατί
Κλαις
Ανόητε
Ντερβέναγα
Ιεραρχώντας
Ασύνειδα
Νεάζεις