Αλλά εσύ αυτό δεν το ξέρεις. Και δεν μπορείς να το πιστέψεις, αν ή όταν πιστεύεις σε κάτι. Αν κλαίει όλος ο πλανήτης για την καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων είναι γιατί περισσότερο και από τους δικούς του ναούς συνδέθηκε με αυτόν του Παρισιού μέσα από μια ιστορία που και αυτή διασχίζει το χρόνο και φτάνει σαν μύθος στα αυτιά σου. Ακόμα και αν δεν έχεις διαβάσει Ουγκώ ξέρεις την Παναγία των Παρισίων, τον Κουασιμόδο, την Εσμεράλδα, το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο.

Η Νοτρ Νταμ παραδόθηκε στις φλόγες, κομμάτια στάχτης κάλυψαν όλο το Παρίσι, αυτός ο θρυλικός πύργος που έσκιζε τον συννεφιασμένο ουρανό έσπασε σαν κλαρί και χάθηκε, αυτός ο πύργος φτιαγμένος από 13.000 δρύες 300-400 ετών, από δέντρα που όμοιά τους δεν υπάρχουν πια για να κοπούν. Ακόμα και αν ξαναγίνει από την αρχή, ποτέ δε θα είναι το ίδιο, γιατί απλούστατα δε γίνεται. Ευτυχώς, και αντίθετα με την Παλμύρα, που κονιορτοποιήθηκε οριστικά, εδώ υπάρχει ελπίδα να παίρνει μέρος και στις μελλοντικές αναμνήσεις των ντόπιων, των ξένων, των παιδιών.

Το έμβλημα της πόλης, το μέρος που περισσότερο από το Λούβρο και τον Πύργο του Άιφελ επισκέπτονται κάθε χρόνο περισσότεροι από 12.000.000 επισκέπτες, ο ναός στον οποίο έθεσε τον θεμέλιο λίθο ο Πάπας Αλέξανδρος Γ΄και ο Βασιλεύς Λουδοβίκος Ζ΄της Γαλλίας και στέφθηκε Αυτοκράτορας ο Ναπολέων Α΄ Βοναπάρτης, ο ναός που οι καμπάνες του χτύπησαν πένθιμα με ακολουθίες τη στιγμή του θανάτου του στρατηγού ντε Γκωλ (1970), του Γιώργου Πομπιντού (1974) και του Φρανσουά Μιτεράν (1996), δεν υπάρχει πια και αυτή είναι μια αλήθεια που η Liberation την αποκαλεί Notre Drame, το δράμα μας, και αυτό μπορεί να ισχύει για όλους όσους έχουν θαυμάσει ακόμα και από μακριά αυτό το αριστούργημα της γοτθικής τέχνης και έχουν ακούσει ιστορίες και μύθους για τα χρωματιστά βιτρό, τα καμπαναριά τους δαντελωτούς ρόδακες.

Τα 112 μέτρα ύψους της Παναγίας των Παρισίων, με ατέλειωτες ουρές που περίμεναν στωικά να ανέβουν τη στενή σκάλα του νότιου πύργου και να βγουν για λίγα λεπτά στα στενά της μπαλκόνια να χαζέψουν μέχρι την άκρη της πόλης, τα αγάλματα και τα έργα τέχνης έκαναν έναν από τους πιο διάσημους ναούς στον κόσμο μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο. Ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός στη Γαλλία με κωδωνοστάσια ύψους 68 μέτρων, με σπουδαία έργα τέχνης στο εσωτερικό του και περίτεχνα γλυπτά, με  μεσαιωνικές τοιχογραφίες χτίστηκε με εργασίες που ξεκίνησαν τον 12ο αιώνα και ολοκληρώθηκαν τον 14ο αιώνα.

Η νησίδα στη μέση του Σηκουάνα, το Ile de la Cité καμάρωνε για τον θησαυρό του που γλύτωσε την καταστροφή στη γαλλική επανάσταση και αποκαταστάθηκε από τον αρχιτέκτονα Viollet-le-Duc από το 1844 έως το 1864. Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1831, ο Ουγκώ είχε κάνει διάσημο το ναό και τις ιστορίες του για την αγάπη, τη θρησκεία και τη δεισιδαιμονία στο ομώνυμο έργο του. Οι λάτρεις της λογοτεχνίας μέσα από τα μάτια του και τη γραφή του περιπλανώνται εδώ και αιώνες στα μυστικά του ναού.

Το σημείο 0, το μέρος από το οποίο υπολογίζονται οι οδικές αποστάσεις της Γαλλίας, είναι το προαύλιό του. Ο Εμμανουέλ Μακρόν δήλωσε στο μήνυμά του ότι η Νοτρ Νταμ θα γίνει ξανά όπως τη γνωρίσαμε. Στα 856 χρόνια της ιστορίας της αυτή είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία και το μεγαλύτερο στοίχημα για τους Γάλλους. Γιατί αυτή η καταστροφή δεν έχει σχέση με την πίστη. Έχει σχέση με τον κόσμο.