Αυτήν την περίοδο μιλήσαμε με πάρα πολλούς ανθρώπους, φίλους, γνωστούς και αγνώστους. Το ερωτηματολόγιο της ΗΠΖ ήρθε να καλυψει μία αναγκη και δική μας και πολλών, που ήθελαν να απαντήσουν.
Συμβουλευτήκαμε ειδικούς (ψυχολόγους, επικοινωνιολόγους και στατιστικολόγους), προσθέσαμε πάνω από όλα την ψυχή του εντύπου και προχωρήσαμε στη διακίνησή του. Ο αρχικός μας στόχος των 1000 συμετοχών ξεπεράστηκε κατά πολύ. Και είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό, γιατί δείχνει πως μπορούμε να δημιουργούμε ενδιαφέροντα εγχειρήματα που αγγίζουν ανθρώπους της πόλης, με τον δικό μας διακριτό τρόπο. Δεν πληροί τις επιστημονικές προδιαγραφές, αυτό ας το προσέξουμε όλοι.
Δεν θέλαμε, αλλά δεν είναι και ο ρόλος μας αυτός. Θέλαμε να αφουγκραστούμε τη στιγμή, να κάνουμε ερωτήσεις σε μορφή διαλόγου. Επίσης, θέλουμε να πούμε ειλικρινά και κάτι ακόμα. Ο όγκος της πληροφορίας μας υπερβαίνει όσον αφορά τη διαχειρισή του και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Οπότε, όποιος θέλει-οργανισμός, υπηρεσία κλπ- μπορεί να αποκτήσει το σύνολο των απαντήσεων αρκεί να πληρούνται δύο όροι. Ο πρώτος να μην υπάρχει ουδεμία εμπορική εκμεταλλευσή του και ο δεύτερος, απλά να αναφέρεται η πηγή του ερωτηματολογίου.
Ανάμεσα στους πολλούς που μας βοήθησαν και τους ευχαριστώ, θέλω να αναφέρω ονομαστικά τον Σταύρο Μπουγκά και την Στρατούλα Χαριτίδου. Επίσης υπήρξαν αρκετοί φίλοι που προθυμοποιήθηκαν να μας βοηθήσουν, αλλά εμείς δεν καταφέραμε να τους το επιτρέψουμε…
Να μιλάς λιγότερο.
Να ρωτάς, να ακούς, να σκέφτεσαι.
Να μιλάς λιγότερο.
Να έχεις περισσότερα ερωτηματικά, παρά θαυμαστικά.
«Κοινό καλό» και εγωισμοί
ΣΕΡΓΙΟΣ ΜΟΣΧΟΝΑΣ / Ιστορικός & φωτογράφος ιστορικού τοπίου
Η πραγματικότητα μιας κρίσης, μιας επιδημίας ή μιας πανδημίας, μου φαινόταν αδιανόητη για τον εξελιγμένο δυτικό κόσμο, ξεχνώντας πως η Ιστορία δεν αποτελείται από ό,τι ολοκληρώθηκε στο παρελθόν αλλά είναι αντίθετα μια έννοια αέναη, κάτι που κινείται ρευστά και παράλληλα με τους συντελεστές της.
Την περασμένη δεκαετία βιώσαμε την κατάρρευση ενός υποτιθέμενα καλά δομημένου, όχι μόνο οικονομικού, συστήματος· βιώσαμε την αντιδραστικότητα των πολιτικών ηγεσιών στο να ενεργήσουν ώστε να ξεπεραστούν πολύ απλούστερα προβλήματα από εκείνα άλλων εποχών και σήμερα, βρεθήκαμε τόσο ανίσχυροι μπροστά σε μια Πανδημία γρίπης.
Ο πρόσφατος εγκλεισμός μας άλλαξε όλους: κάποιους περισσότερο, άλλους λιγότερο, αλλά θεωρώ πως κανείς δεν έμεινε ανεπηρέαστος. Επιδείξαμε, ωστόσο, «πειθαρχία» επειδή θελήσαμε να συνεισφέρουμε στο κοινό καλό και από ενδιαφέρον για τον ευπαθή συμπολίτη μας ή «κλειδαμπαρωθήκαμε» για να «σώσουμε» τον εαυτό μας;
Άραγε ξεπεράστηκε πραγματικά ο κίνδυνος και είμαστε πια ελεύθεροι ή ο βασιλιάς καιροφυλακτεί, παραμένει στην εξουσία και περιμένει τη δική του σειρά για να διατάξει την εφόρμηση για μια ακόμη κίνηση στη σκακιέρα;
Συνειδητοποιήσαμε ουσιαστικά όλα όσα πρέπει να διαφοροποιήσουμε (έστω για κάποιο χρονικό διάστημα) στις συνήθειές μας ή επανήλθαμε απλοϊκά στην πρότερη κατάσταση, αγνοώντας κάθε σύσταση και κάθε λογική παρότρυνση μονάχα για να ικανοποιήσουμε τον προσωπικό μας «εγωισμό»;
Διότι αν τα μέτρα που ελήφθησαν ήταν απαραίτητα ή στοιχειώδη – όπως απάντησε το 76% των ερωτηθέντων – τότε η λογική ορίζει πως οι οκτώ, σχεδόν, στους δέκα πολίτες θα πρέπει, για παράδειγμα, να διατηρούν αποστάσεις ή να χρησιμοποιούν προστατευτική μάσκα και γάντια. Και αν όχι με τόση σχολαστικότητα θα αρκούσε, ίσως, να συμπεριφέρονταν δείχνοντας ωριμότητα και έχοντας καλλιέργεια (κοινώς: παιδεία). Αλλά είναι, πράγματι, αυτή η εικόνα που αντικρίζουμε καθημερινά στον δρόμο; Μήπως η λήθη της αγέλης ήλθε γρηγορότερα από την περιβόητη ανοσία της;
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας του περιοδικού, οι πολίτες πειθάρχησαν στα μέτρα του εγκλεισμού κυρίως από φόβο απέναντι στην ασθένεια, λόγω των προστίμων που καραδοκούσαν, χάρη στη λογική, αλλά και στην πειθώ. Αντίστοιχα, στο ερώτημα για τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε η κοινωνία το συμπέρασμα που εξάγεται είναι πως η κοινωνία αντέδρασε ώριμα και συνειδητά (18%), φοβικά και καθοδηγούμενα (40%) και λογικά και αναμενόμενα (42%).
Μήπως, εν τέλει, δεν χρειάζεται φόβος και υποταγή, ούτε πρόστιμα και απαγορεύσεις, αλλά απλή λογική;
Μήπως αρκεί το αίσθημα υπευθυνότητας και σεβασμού απέναντι στον άλλον; Μήπως θα πρέπει να παραμερίσουμε τη μονάδα και να αγωνιστούμε για το σύνολο; Για το κοινό καλό…; Ίσως.
Η γνώμη μας
Δύο παρατηρήσεις.
Πρώτη, έχουμε την πολυτέλεια να μιλούμε και να κρίνουμε χωρίς το βάρος χιλιάδων θανάτων να κρέμεται στις συνειδήσεις μας. Είναι τελείως διαφορετικό να έχεις κάποιον γνωστό, φίλο ή συγγενή που έφυγε και άλλο να μην σε έχει ακουμπήσει το θανατικό ως άτομο και ως κοινωνία. Αυτό από τη μία είναι καλό, από την άλλη επιτρέπει «ανετιές» και δογματισμούς στην θεώρηση και άποψη.
Δεύτερη, στην περίοδο του εγκλεισμού με έντονο τρόπο αντιπαρατέθηκε το κοινωνικό με το ατομικό. Από εξαιρετικά αντιθετικές πλευρές, στηρίχθηκαν επιχειρήματα υπέρ του ατομικού-ιδιωτικού δικαιώματος στην ελευθερία του ατόμου να μην πειθαρχεί σε μία πολιτική-κοινωνική εντολή. Έτσι, ο πιστός είχε δικαίωμα συνάθροισης, το ίδιο και ο οργισμένος νεολαίος στις πλατείες. Αλληλοκατηγορίες και διχασμός μπροστά σε ένα πλήθος που προσπαθούσε να σταθεί σε μία δύσκολη στιγμή.
Πλατφόρμα: https://kwiksurveys.com/
Διάρκεια: 28 Απριλίου – 8 Μαΐου 2020 | Πλήθος απαντήσεων: 1410
• Ποσοστό Συμμετοχής Ανδρών / Γυναικών*: 40% / 60%
• Συμμετοχή ανά Ηλικιακή κατηγοριοποίηση*: 18-24: 8%, 25-35: 19%, 36-49: 35%, 50-65: 34%, 65 και άνω: 6%
• Οικογενειακή Κατάσταση*: Μόνος/η: 30%, Δύο άτομα: 24%, Με παιδιά (1): 16%, Με παιδιά (2) 19%, Με παιδιά (3+): 4%, Άλλο: 7%
• Οικονομική κατάσταση*: Κακή: 16%, Μέτρια: 67%, Καλή: 18%
• Τετραγωνικά μέτρα χώρου διαμονής κατά την καραντίνα*: έως 50 τμ. 13%, 51-70 τμ. 19%, 71-100 τμ. 40%, 101 τμ. και άνω: 28%
• Εργασία κατά την περίοδο της καραντίνας*: καθόλου: 38%, εκ περιτροπής: 11%, τηλε-εργασία: 24%, κανονικά: 16%, άνεργος-η: 10%
• Τόπος Διαμονής*: Αθήνα: 76%, Επαρχία: 21%, Εξωτερικό: 4%
*Λόγω αυτόματης στρογγυλοποίησης από την πλατφόρμα, ενδέχεται το σύνολο να είναι από 98-102%