Ο Έριχ Φρομ, στο ομότιτλο βιβλίο, αναλύει ακριβώς αυτό το ερώτημα με έναν διεξοδικό και συνάμα ευκατανόητο τρόπο. Τα εγκλήματα πια ποικίλουν και είναι σχεδόν άτοπο να επιζητούμε μόνιμα ευθύνες από το οικογενειακό περιβάλλον. Διότι ο άνθρωπος γεννιέται και με την ταυτότητά του.
Ο προβληματισμός αυτός (του να έχω ή να είμαι) είναι βαθύτατα κοινωνικός κι αυτό γιατί η κοινωνία στην πλειοψηφία της ασκεί και δέχεται μέγιστη επιρροή από τον πλασματικό κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμα και το απλό συναίσθημα της ζήλιας δηλαδή της επιθυμίας να είχα, να έκανα, να φορούσα, να ταξίδευα όπως εσύ, μπορεί να μετατραπεί σε φθόνο, σε μιμητισμό και ακόμα χειρότερα σε εγκληματική δράση εις βάρος του, εν αγνοία του, θύματος.
Ο άνθρωπος παλεύει για να έχει όσο πιο πολλά πράγματα γίνεται στην κατοχή του. Έχω αμάξι. Έχω σπίτι. Έχω δουλειά. Έχω άνθρωπο. Έχω. Είναι ιδιοκτησία μου. Είναι δικά μου. Αυτή η ανάγκη της ιδιοκτησίας, φαινόμενο που κρατά εδώ και αιώνες, προσθέτει -εκτός από τα βασικά- και επιπλέον διεκδικήσεις.
Μπορώ να έχω ό,τι θέλω! Απουσιάζοντας εγώ ως οντότητα από όλα αυτά. Είμαι απλά ο ιδιοκτήτης. Δεν έχτισα ένα σπίτι. Δεν έφτιαξα ένα αμάξι. Δεν δημιούργησα μία δουλειά. Δεν χώρεσα έναν άνθρωπο. Όλα αυτά τα καταναλώσαμε για να επιβεβαιώσουμε τις φαιδρές υπάρξεις μας: *Είμαι= Ό,τι έχω και ό,τι καταναλώνω.
Ακόμα και το εκπαιδευτικό μας σύστημα αυτό επιτάσσει. Κούφια γνώση. Παπαγαλία. Δεν σας έχει συμβεί να συνομιλείτε με ανθρώπους που δεν ξέρουν να αποδώσουν αυτό που έχουν διαβάσει με δικά τους λόγια παρά παπαγαλίζουν; Γιατί η επιθυμία του Έχω γνώση ξεπερνά την αναγκαιότητα του Είμαι γνώστης ή γνωρίζω για να γνωρίζω και όχι για να διαφημίζω.
Το καθεστώς: Make more
Το υπερκαταναλωτικό μοντέλο που προωθείται σχεδόν από παντού μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αφού μου ανήκουν όλα και όλα μπορώ να τα έχω, μου ανήκει και η ζωή σου. Μου ανήκει η ύπαρξη σου και χωρίς την συνύπαρξη της με την δική μου δεν έχει λόγο να υφίσταται.
Από πότε οι άνθρωποι μάς ανήκουν; Πότε θα καταλάβουμε ότι τίποτα δεν μας ανήκει γιατί τα “πάντα ρει και ουδέν μένει”. Ξέρετε δεν ήρθαμε για πάντα. Κι ευτυχώς! Ας αλλάζει μορφές η κακία και η ποταπότητα των γενεών.
Εν κατακλείδι καταστράφηκαν δύο οικογένειες, δύο ζωές νέων γυναικών εξαιτίας της ιδιοκτησιακής μανίας (κτητικότητας) μίας γυναίκας προς έναν αστάθμητο παράγοντα… Τον άνθρωπο (τρόπαιο). Δεν είναι χτίσμα. Δεν είναι οικόπεδο. Δεν είναι αντικείμενο.
Πρόκειται για ένα έγκλημα κατά της Ατομικής Ελευθερίας. Ένα έγκλημα κτητικότητας. Ένα έγκλημα του Έχει εις βάρος του Είναι. ΄Ενα έγκλημα στην Εικόνα που ενέχει το “έχω”. Μια προσωπική καταδίκη (Είμαι εξαιτίας του ό,τι έχω και χωρίς το αντικείμενο του πόθου στην κατοχή μου, Δεν είμαι πια τίποτα)… Ένα έγκλημα μίσους από μία γυναίκα σε βάρος μιας άλλης -Όμορφης- γυναίκας.
Μπορείτε να σακατέψετε την εξωτερική ομορφιά που μετά βδελυγμίας μισείτε, αλλά την δική σας εσωτερική ασχήμια δεν θα μπορέσετε ποτέ να την καλλωπίσετε.