Ξέρετε τι έχει γίνει με τη Βενετία, έτσι; Μοιάζει πολύ περισσότερο πια με θεματικό πάρκο που ανοίγει και κλείνει σύμφωνα με τις ανάγκες των τουριστών, παρά με πόλη της Ιταλίας.
Έχει και εισιτήριο εισόδου· παγκόσμια πρωτοτυπία! Και άιντε τα κρουαζιερόπλοια να δονούν και να απειλούν τα ήδη αμφιβόλου σταθερότητας θεμέλιά της και άιντε οι αυτοεξορίες των μόνιμων κατοίκων στις γύρω πόλεις και άιντε επίσημα καταλύματα και Airbnb να παλεύουν μεταξύ τους για το μεγαλύτερο κέρδος. Τα ενοίκια απαγορευτικά. Όπως είναι λοιπόν λογικό, τις τελευταίες δεκαετίες, ο μόνιμος πληθυσμός της Βενετίας έχει μειωθεί δραματικά· κάπως πρέπει κι οι άνθρωποι αυτοί να καταφέρουν να επιβιώσουν οικονομικά, να βρουν λίγη ησυχία, λίγο χώρο να αναπνεύσουν.
Προσοχή: η Βενετία δεν είναι παράδειγμα προς μίμηση.
Πως ορίζουμε πότε ένα μέρος έχει αρχίσει να φτάνει επικίνδυνα στα όρια του υπερτουρισμού; Ναι, στην Ελλάδα τον «χρειαζόμαστε» τον τουρισμό, αλλά ποιες είναι οι υποδομές μας και πώς επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων τα 20 ή 30 εκατομμύρια τουριστών που έχει (μόνο) η Αττική το χρόνο; Και τα νησιά που φιλοξενούν 3 και 4 και 5 φορές τον μόνιμο πληθυσμό τους το καλοκαίρι; Γιατί δεν είναι μόνο οι τουρίστες, αλλά και οι εργαζόμενοι της σεζόν. Εκεί τι γίνεται;
Το πιο απτό, βαρύ κι ασήκωτο αποτέλεσμα τόσο στην πρωτεύουσα, όσο και στην επαρχία, είναι φυσικά η αδιανόητη κατάσταση που επικρατεί με τα σπίτια. Πονεμένη ιστορία τα ενοίκια για τους περισσότερους από εμάς τον τελευταίο καιρό, που δεν κληρονομήσαμε λόφτ, που καμία τράπεζα δε θα μας δώσει στεγαστικό δάνειο, που το παιδικό μας δωμάτιο για πολλούς λόγους is not an option. Η επέλαση των Airbnb συνεχίζεται. Αυξάνονται και πληθύνονται για να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες και όλο και μειώνονται οι επιλογές για εμάς τους πληβείους. Γιατί ένας ιδιοκτήτης προς το παρόν, έχει πολύ μεγαλύτερο οικονομικό όφελος αν διαθέσει το διαμέρισμά του για βραχυχρόνια μίσθωση, παρά αν το νοικιάσει σε κάποιον μακροπρόθεσμα.
Μπαίνεις στο Σπιτόγατο και στα λοιπά site εύρεσης κατοικίας και σε πιάνει η καρδιά σου. Λες να πας στο χωριό σου. Αποχαιρετάς φίλους και γνωστούς. Δεν γίνεται παιδιά να στηρίξουμε ένα ενοίκιο 600 ευρώ, όταν ο μισθός μας είναι της τάξης των 700 ή 800. Υπόγεια διαμερίσματα–τρύπες με ενοίκιο στο Θεό, δώματα χωρίς θέρμανση ή κλιματισμό το ίδιο, παλιά, απεριποίητα, ένα χάλι. Οι περισσότερες καταχωρήσεις μοιάζουν με τρολιές. Κι όμως είναι όλες αληθινές. Στα νησιά δε, οι δάσκαλοι και οι φοιτητές είναι απελπισμένοι. Μόνο αν έχεις γερό πορτοφόλι πας. Να κόψουν το λαιμό τους απαντάει το κράτος και το πρόβλημα διαιωνίζεται κι είναι κάθε χρόνο και χειρότερο.
Σε κάποιες χώρες του εξωτερικού, για παράδειγμα στην Ολλανδία, υπάρχει πλαφόν. Το σπίτι είναι μιας συγκεκριμένης ενεργειακής κλάσης, έχει αυτά τα χαρακτηριστικά (επιπλωμένο ή άδειο, με κλιματισμό ή χωρίς, Χ τετραγωνικά μέτρα κλπ.), βαθμολογείται από διορισμένους απ’ το κράτος πραγματογνώμονες και όταν μπαίνει προς ενοικίαση ή πώληση, πάει πακετάκι με μια τιμή. Μια τιμή που δεν μπορεί να ξεπεραστεί, όσο κι αν θα ήθελε ο ιδιοκτήτης να κερδίσει παραπάνω.
Εντάξει, καλός ο τουρισμός, είναι πράγματι ένα από τα πιο σοβαρά εξαγώγιμα προϊόντα μας, το Greek hospitality μας κάνει «ξεχωριστούς» και τα ρέστα, αλλά εντάξει, είπαμε να είμαστε φιλόξενοι, αλλά όχι κι έτσι. Κάπου πρέπει να μείνουμε κι εμείς.
