Ο διαγωνισμός της Eurovision ξεκίνησε το 1956 ως μια ευρωπαϊκή προσπάθεια ενότητας και ανασυγκρότησης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σκοπός του ήταν να φέρει κοντά τις χώρες της ηπείρου μέσα από τη μουσική, προβάλλοντας την ποικιλομορφία και τον πολιτιστικό πλούτο της Ευρώπης. Για δεκαετίες, υπήρξε μια γιορτή χαράς, δημιουργικότητας και, πολλές φορές, κιτς αισθητικής που όμως δεν έπαυε να έχει τον χαρακτήρα του «καθρέφτη» εποχών, πολιτισμών, μουσικών τάσεων.
Όμως, όσο περνούν τα χρόνια, ο διαγωνισμός φαίνεται να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το αρχικό του όραμα, εξελισσόμενος σε ένα φεστιβάλ «εξαντλημένο» σε ουσία και νόημα.
Η Εποχή του Πολιτικά Ορθού: Όρια ή Λογοκρισία;
Το σημερινό περιβάλλον της Eurovision μοιάζει περισσότερο με σχολαστική επιτήρηση πολιτικής ορθότητας παρά με χώρο ελεύθερης έκφρασης. Από την απαγόρευση σημαιών, όπως της LGBTQ+ κοινότητας, από την πλευρά των συμμετεχόντων, μέχρι την αποσιώπηση θεμάτων που «ενοχλούν», ο διαγωνισμός φαίνεται να φοβάται τον διάλογο και να αποστρέφεται κάθε μορφή αυθεντικότητας που δεν πληροί τα πρότυπα της τρέχουσας κοινωνικής μόδας.
Η μουσική, που θα έπρεπε να αποτελεί μέσο έκφρασης ιδεών, συγκίνησης και πολιτιστικής ταυτότητας, έχει μετατραπεί σε κάτι τεχνητά αποστειρωμένο. Το αποτέλεσμα; Ένα σόου που φαίνεται πιο ενδιαφέρον για τα memes και τις ενδυματολογικές υπερβολές, παρά για τη μουσική καθαυτή.
Το Ισραήλ, ο Πόλεμος και η Επιλεκτική Ευαισθησία
Ένα από τα μεγαλύτερα προσωπικά ερωτήματα φέτος είναι η παρουσία του Ισραήλ στον διαγωνισμό, εν μέσω ανοιχτής πολεμικής σύγκρουσης και σοβαρών διεθνών αντιδράσεων. Πολλοί αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να συμμετέχει μια χώρα σε πόλεμο σε μια διοργάνωση που, υποτίθεται, προάγει την ειρήνη. Θα μου πείτε δεν είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αλλά δεν καταλαβαίνω γιατί προκαλείται σούσουρο όταν υψώνεται η σημαία της Παλαιστίνης και όχι όταν το Ισραήλ συμμετέχει σε αυτό το πανηγύρι. Εάν ο διαγωνισμός έχει κανονισμούς για την πολιτική ουδετερότητα, τότε πώς γίνεται να μην αγγίζει αυτή η ουδετερότητα και τις πράξεις κρατών που προκαλούν έντονες αντιδράσεις παγκοσμίως;
Είναι δύσκολο να μη σκεφτεί κανείς ότι η Eurovision, είτε από φόβο είτε από σκοπιμότητα, εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά. Την ίδια στιγμή που αποκλείονται καλλιτέχνες ή καταπιέζονται πολιτικά μηνύματα, άλλοι συμμετέχουν με σαφή πρόθεση να προκαλέσουν ή να περάσουν το δικό τους αφήγημα.
Ίσως Ήρθε η Ώρα να Πούμε «Τέλος»
Μετά από σχεδόν 70 χρόνια παρουσίας, η Eurovision μοιάζει να έχει κάνει τον κύκλο της. Από μια πλατφόρμα ενότητας και δημιουργικότητας, έχει καταλήξει να είναι μια σκιά του εαυτού της – υπερβολικά φορτωμένη και συνάμα υπερβολικά αποκομμένη από το κοινό αίσθημα. Ίσως να είναι πιο αξιοπρεπές να ρίξει την αυλαία με έναν τελευταίο, ειλικρινή αποχαιρετισμό.