Κάποτε οι δευτεριάτικες εκδόσεις των εφημερίδων ήταν γεμάτες διαφημίσεις για τις νέες ταινίες που προβάλλονταν στους κινηματογράφους — τότε οι πρεμιέρες γίνονταν τη Δευτέρα. Οι διαφημίσεις για τις ταινίες επιστημονικής (και όχι μόνο) φαντασίας που προβάλλονταν κάποτε, είναι πραγματικές χρονοκάψουλες, αφού μας αποκαλύπτουν περισσότερα για το zeitgeist της εποχής, παρά για την ίδια την ταινία. Η σύγκριση της διαφήμισης με την πραγματική αφίσα της ταινίας, φανερώνει πολλά για την τότε «πρόσληψη» των ταινιών φαντασίας.
1952: Invasion USA
(βαθμολογία IMDb: 3,3/10)
Πέντε άτομα κάθονται σε ένα μπαρ της Νέας Υόρκης, όταν ξεσπά ο εφιάλτης. Οι άθεοι κομμουνιστές εισβάλλουν από την Αλάσκα, ρίχνουν βροχή τις ατομικές βόμβες και «ο Άγιος Φραγκίσκος (SIC) γίνεται ολοκαύτωμα πυρός και σιδήρου!». Οι δυνάμεις της σοβιετικής αρκούδας είναι τάλε κουάλε σαν τις αμερικανικές, επειδή οι παμπόνηροι κομμουνιστές έβαλαν αμερικανικά διακριτικά στα αεροσκάφη και τις στολές τους (κι έτσι το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας είναι πλάνα από τον πρόσφατο Β΄ ΠΠ ή από αμερικανικές στρατιωτικές ασκήσεις!). Ειπώθηκε ότι η ταινία μοιάζει με έργο του Ευγένιου Ο’Νηλ, σκηνοθετημένο από τον Εντ Γουντ, τον άνθρωπο που γύρισε μάλλον τις χειρότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Α, ναι, το 1985 έγινε ένα χαλαρό ριμέικ με τον ίδιο τίτλο και πρωταγωνιστή τον καταλληλότερο άνθρωπο για το ρόλο: τον Τσακ Νόρρις!
(Αθηναϊκή, 5.4.1954)
1964: Dr Strangelove or How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb
(βαθμολογία IMDb: 8,4/10)
Ο μαέστρος Στάνλεϊ Κιούμπρικ μεγαλούργησε, σκηνοθετώντας μια μαύρη κωμωδία με θέμα τον Τρίτο Παγκόσμιο, σατιρίζοντας τον φόβο του Ψυχρού Πολέμου για μια πυρηνική σύγκρουση μεταξύ ΕΣΣΔ και ΗΠΑ. Ένας θεόμουρλος Αμερικανός στρατηγός διατάζει πυρηνικό πλήγμα εναντίον του αντίπαλου δέους και οι προσπάθειες να ανακληθεί το βομβαρδιστικό Β-52 αποβαίνουν άκαρπες. Ο Πίτερ Σέλλερς δίνει ρεσιτάλ σε τρεις ρόλους: του Άγγλου αξιωματικού, του προέδρου των ΗΠΑ και του πρώην Ναζί επιστήμονα δρα Στρέηντζλαβ (που αποκαλεί τον πρόεδρο «mein fuhrer» και που το «ανεξέλεγκτο» χέρι του υψώνεται ακούσια σε ναζιστικό χαιρετισμό). Ο Σέλλερς αμείφθηκε με 1 εκατ. δολάρια, το 55% του προϋπολογισμού της ταινίας! Η ταινία επρόκειτο αρχικά να κάνει πρεμιέρα στις 22.11.1963, τη μέρα που δολοφονήθηκε ο πρόεδρος Κέννεντυ. (Τα Νέα, 24.10.1964)
ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ:
«Η Αμερική γίνεται στάχτη κάτω από τις ατομικές βόμβες!», λέει στην ελληνική διαφήμιση της εποχής. «Σκηνές πανικού, τρόμου και φρίκης», προσθέτει πιο κάτω. «Η Ουκρανία γίνεται στάχτη κάτω από τις ρωσικές βόμβες», θα μπορούσε να λέει σήμερα — στο πλαίσιο μιας απρόσμενης αναβίωσης του ξεχασμένου ψυχροπολεμικού τρόμου για το πυρηνικό ολοκαύτωμα. Κι ο τίτλος της μακρινής εποχής SOS Πεντάγωνον καλεί Μόσχα, είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρος, σχεδόν εξήντα χρόνια μετά την πρεμιέρα της ταινίας του Κιούμπρικ…
