«Η Πόλη αλλάζει, δίχως να κοιτάζει τη δικιά σου μελαγχολία».

Παραφρασμένος στίχος από ένα παλιό τραγούδι του Σαββόπουλου.

Είδα στο διαδίκτυο τις φωτορεαλιστικές απεικονίσεις του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου. Διάβασα διθυράμβους σε ορισμένους ιστότοπους και θετικά σχόλια σε κάποιες εφημερίδες που τις θεωρώ σοβαρές.
Στην αρχή αυτοενοχοποιούμαι: δεν μπορείς να ακολουθήσεις την εξέλιξη / στέκεσαι πάντα κριτικά στις αλλαγές / είσαι μπούμερ* / και δέσμιος μιας παλαιάς αισθητικής.

Διαβάζω κριτικές. Γιατί το έργο δόθηκε σε ξένο αρχιτεκτονικό γραφείο; Πως τα λεφτά θα φαγωθούν. Για το αν θα έχει εισιτήριο η είσοδος στο μουσείο και πόσο θα κάνει. Ένας πελώριος οικονομισμός επικρατεί που με αφήνει αδιάφορο αυτή τη στιγμή.

Ξανακοιτώ τις φωτορεαλιστικές απεικονίσεις. Η ανοιχτωσιά του τόπου έχει εξαφανιστεί. Η οπτική επαφή περιορίζεται, σχεδόν ακυρώνεται. Η αίσθηση του oικείου, του προσιτού, του φιλικού, έχει γίνει παρανάλωμα. Μία βίαιη, τσιμέντινη οριοθετήση-χάραξη, χωρίζει το Μουσείο από την Πόλη, το άγαλμα από τον άνθρωπο, το έκθεμα από τον δημιουργό του. Ένα σύγχρονο κτίριο που εξουδετερώνει το υπάρχον οικοδόμημα. Δεν το σέβεται. Το κρύβει – δεν το αντέχει. Όγκοι τεράστιοι, γωνίες αυστηρές, κλίμακες που μειώνουν το ανθρώπινο μέγεθος, εξουσιαστική επικράτηση. Θυμίζει ένα κτήριο έτοιμο να υποστεί επίθεση – κάπως σαν την Αμερικάνικη Πρεσβεία δηλαδή.

Έχει ανάγκη η πόλη από τέτοιες οριοθετήσεις; Από τέτοιους μοντερνισμούς; Από τέτοια φρούρια; Και μάλιστα όταν πρόκειται για «τούτα εδώ τα μάρμαρα»;
Μου κάνει εντύπωση η μη άσκηση κριτικής από τους ειδικούς. Αισθάνομαι πως εκτίθεμαι μιας και δεν είμαι ειδικός. Στην πραγματικότητα είμαι αδαής. Αδαής και μπούμερ.

Δανείζομαι ένα απόσπασμα από τον Γιάννη Τσαρούχη για τον Πικιώνη*:
«Το εξαιρετικό με τον Πικιώνη είναι ότι σε μια εποχή που η κτηριολογία ήρθε να αντικαταστήσει την αρχιτεκτονική, εκείνος αντέδρασε θέλοντας να παρουσιάσει την αρχιτεκτονική ως τέχνη, χωρίς να ντρέπεται γι’ αυτό, όπως οι σύγχρονοί του που νόμιζαν πως είναι πιο καθωσπρέπει να είναι κτηριολόγοι».

* αυτοί που δεν μπορούν να αντιληφθούν και να αποδεχθούν τις σύγχρονες τάσεις
**εμπνευσμένος αρχιτέκτονας, στοχαστής και φιλόσοφος, που άνοιξε νέους αισθητικούς ορίζοντες στην Ελλάδα.

«Πάμε κι όπου βγει»;

Την ώρα που κλείνουμε το τεύχος μαθαίνουμε για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη. Θρηνούμε. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα έχει ίσως ξεκαθαρίσει το τι ακριβώς συνέβη και κυρίως το ΓΙΑΤΙ. Ήδη βγαίνουν στη δημοσιότητα προγενέστερες καταγγελίες υπευθύνων για ελλιπή μέτρα ασφαλείας. Εταιρείες, κράτος, κυβερνήσεις, ελεγκτικοί μηχανισμοί, υπουργεία αλλά και άτομα εμπλέκονται σε αυτή την «κακιά στιγμή».
Το να ζητήσουμε σεβασμό στους νεκρούς και στους δικούς τους ανθρώπους είναι το ελάχιστο αυτήν τη στιγμή, αλλά ήδη οι φωνές στα κανάλια και η εμπορευματοποίηση του θανάτου έχουν ξεκινήσει.
Δεν μπήκε καλά το ’23, ούτε ο Μάρτιος.