Ο Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Είναι δάσκαλος και στιχουργός, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημιουργική Γραφή.

Εμφανίστηκε ως στιχουργός στην ελληνική δισκογραφία το 1993 με το τραγούδι «Η Αλεξάνδρεια που χάνεις» σε μουσική Γ. Καζαντζή κι έχουν δισκογραφηθεί έκτοτε περισσότεροι από 150 στίχοι του σε συνεργασία με γνωστούς Έλληνες συνθέτες και ερμηνευτές. Έχει γράψει επίσης, τραγούδια για το θέατρο.

Έχει εκδώσει το βιβλίο cd “Το φτερό του δράκου”, έξι εκδόσεις από το 2010 (δεκατρία μουσικά παραμύθια σε μουσική Δ. Μαρκατόπουλου που ερμηνεύουν οι Σόνια Θεοδωρίδου, Μάριος Φραγκούλης, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Αφροδίτη Μάνου, Γιώργης Χριστοδούλου, Γιώργος Περρής, Ηλίας Μαμαλάκης κ.α ) , το αλληγορικό παραμύθι “Το παραμύθι της τετράγωνης λογικής” ,το 2013, την ποιητική συλλογή “Η γλώσσα της φυγής” το 2016, όλα από τις Εκδόσεις Μικρής Άρκτου. Το 2018 εξέδωσε στο Κάιρο την ποιητική συλλογή “Ευθυμία” .Το 2019 εκδόθηκε απο τις Εκδόσεις Οδός Πανός το βιβλίο cd “Κέντρο περίθαλψης άγριων ζωών” σε μουσική Ζαχαρία Καρούνη .

Από το 2007 ζει στο Κάιρο . Από το 2010 ως το 2023 του ανατέθηκε η διεύθυνση του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου. Αρθρογραφεί συχνά σε θέματα ιστορίας του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού. Είναι υπό έκδοση νέα ποιητική συλλογή του, μία μελέτη για τη στιχουργική και τη μετρική της καθώς και νέοι κύκλοι τραγουδιών.

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Χαμοπούλια

Μάγειρας

Λάβαρα και ραβασάκια

Το τραγούδι της φιλιώς

Αν η παιδική σας ηλικία ήταν τραγούδι, ποιο θα ήταν αυτό;

«Ήταν ένα μικρό καράβι, ήταν ένα μικρό καράβι, που ήταν α- α- αταξίδευτο, που ήταν α- α – αταξίδευτο, οέ-οέ-οέ-οέ»

Ποιο παιδικό τραγούδι ψιθυρίζετε µέχρι σήµερα;

Α-μπέμπα μπλόμ του κίθε μπλόμ, α-μπέμπα-μπλομ του κιθεμπλόμ ,μπλιμ μπλομ …Η πιο ενδεδειγμένη λύση στα ανυπέρβλητα διλήμματα της καθημερινότητας.

Μπορείτε να θυµηθείτε ποιο βινύλιο ή cd αγοράσατε µε το πρώτο σας χαρτζιλίκι;

«Σκουριασμένα χείλη», Κραουνάκης, Τριπολίτης, Νικολακοπούλου με τη Βίκυ Μοσχολιού . Τον αγόρασα για πρωτοχρονιάτικο δώρο, παραμονή πρωτοχρονιάς 1982. Άλλαξε τον τρόπο που ακούω μουσική.

Ποιες µουσικές σηµάδεψαν την εφηβεία σας;

Προδόθηκα ήδη με την προηγούμενη απάντηση. Θα συμπληρώσω με ό,τι άλλο ακολούθησε στη συνεργασία Κραουνάκη – Νικολακοπουλου. Ως και τα τραγούδια Χατζιδάκι- Γκάτσου, μπήκαν λίγο αργότερα στη ζωή μου, στην εποχή της θητείας μου, όταν βρέθηκα δεκαεννιάχρονο παιδί στη Σπάρτη, σε διμοιρία κουλτουριάρηδων πτυχιούχων, άνω των 25 χρόνων. Ένας έπαιζε κιθάρα , οι άλλοι τραγουδούσαν κι εγώ θαύμαζα αυτόν τον καινούργιο για μένα κόσμο. Στην αρχή της εφηβείας η μουσική επένδυση ήταν κυρίως τραγούδια με στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, Πυθαγόρα κλπ. Γκάτσος, Νικολακοπούλου και ποιητές, ήρθαν όλοι μαζί μετά τα 17.

Έχετε κάνει µαθήµατα µουσικής;

Προσπάθησα ελάχιστα στη φλογέρα, ως υποχρεωτικό μάθημα στην παιδαγωγική ακαδημία. Ανεπίδεκτος μαθήσεως, σχεδόν κρετίνος. Ωστόσο με δάσκαλο μου τον Δημήτρη Μαρκατόπουλο, στις απίστευτες ώρες που περνούσαμε στο ερασιτεχνικό του στούντιο για την ηχογράφηση των δοκιμαστικών, εκπαιδεύτηκα ως ακροατής. Κάποια εποχή είχα φτάσει στο σημείο όταν άκουγα μια μουσική να εστιάζω ξεχωριστά σε κάθε όργανο και στις λεπτεπίλεπτες λεπτομέρειες της ενορχήστρωσης, ακόμα και χωρίς να το θέλω.
Το περίεργο είναι ότι στο μεγαλύτερο μέρος της δισκογραφίας μου , οι στίχοι είναι γραμμένοι εκ των υστέρων, πάνω σε δεδομένες μελωδίες.

Φτιάχνατε κασέτες για φίλους και για να φλερτάρετε ή συνήθως ήσασταν ο αποδέκτης τέτοιων συλλογών;

Αγαπημένη ασχολία μέχρι την καταστροφή της δισκογραφίας, να φτιάχνω κασέτες και cd ειδικού ρεπερτορίου, που στο μυαλό μου σκηνοθετούσα ως επιστολές-μονόπρακτα . Δεν ξέρω αν ακούστηκαν κι αν αποκωδικοποιήθηκαν ποτέ, μου αρκεί που προπάθησα να επικοινωνήσω. Αποκορύφωμα μια ανάλογη θεματική συλλογή, για έναν ανεκπλήρωτο- γι’ αυτό και μεγάλο- έρωτα, στην Κέρκυρα, το 2004. Σύνολο 7 cd. Εχω ένα από αυτά που το χα ονομάσει «τα τραγούδια της ζωής μου». Όσο είχα cd player το άκουγα από καιρού εις καιρόν. Οφείλω να πω πως μια φορά μου χάρισαν κι εμένα ένα ανάλογο cd ζωγραφισμένο στο χέρι, στην Ξάνθη το 1997, με επιλογές από DeadCanDance . Αμέ!

Συλλέγατε βινύλια ή cd; Τα έχετε κρατήσει;

Όταν είχα χρήματα κι αγόρασα πικ απ , δεν πρόλαβα να το χαρώ πολλά χρόνια, γιατί ήρθε το cd. Από τα βινύλια έχω κρατήσει ελάχιστα, όπως τον Μεγάλο Ερωτικό του Μάνου Χατζιδάκι με ιδιόχειρη αφιέρωση του, «στον Χρίστο Παπαδόπουλο με αληθινή χαρά για τη γνωριμία μας. 11 Νοεμβρίου 1992» , τα «τραγούδια για μικρές εβδομάδες» σε στίχους δικούς μου και μουσική του Μαρκατόπουλου, το μόνο δικό μου έργο που πρόλαβε να εκδοθεί σε βινύλιο και κάτι λίγα ακόμα στο πατρικό μου. Από τα cd έχω κρατημένα όσα χώρεσαν στα 4 συρτάρια ενός επίπλου στο σπίτι της Αθήνας. Καμιά φορά τ ανοίγω όταν πάω, ρίχνω μια νοσταλγική ματιά σε κανένα απ’ αυτά κι ως εκεί. Προσπαθούσα κάποτε να έχω τουλάχιστον όσα περιέχουν τραγούδια σε στίχους μου αλλά ούτε καν αυτό κατάφερα.

Υπάρχει µια συναυλία που σας έµεινε αξέχαστη; Θυµάστε την παρέα σας εκεί;

Ενώ έχω παρακολουθήσει δεκάδες συναυλίες στη ζωή μου, όλες ελληνικής μουσικής, αυτή που μου έμεινε αξέχαστη είναι η συναυλία των Metallica στο γήπεδο του Απόλλωνα στη Ριζούπολη, το 1999, χωρίς να έχω ακούσει σχεδόν ποτέ πριν μουσική τους και χωρίς να έχω ξανακούσει έκτοτε σχεδόν ποτέ, αυτή η συναυλία έμεινε ανεξίτηλη στη μνήμη μου. Βρέθηκα εκεί για να συνοδεύσω τον 14χρονο τότε ανιψιό μου, τον ποιητή Παναγιώτη Παπαπαναγιώτου, που είχε έρθει από Θεσσαλονίκη ειδικά γι’ αυτό. Πήγαμε από τις 4 το μεσημέρι και η συναυλία άρχιζε στις 8. Αυτά που άκουσα , αυτά που είδαν τα μάτια μου και οι δονήσεις ενός γεμάτου γηπέδου ακολουθώντας την από σκηνής μουσική, με συγκλόνισαν τόσο πολύ που σχεδόν συμμετείχα σωματικά κι εγώ , ο παντελώς άσχετος με το είδος. Εντυπωσιακό live αλλά ωστόσο δεν κατάφερε να με οδηγήσει σε κατ’ ιδίαν ακρόαση.

Αν η εφηβεία σας ήταν τραγούδι, ποιο θα ήταν αυτό;

Με όσα ήδη είπα παραπάνω, αν θέλω να είμαι συνεπής με τα λόγια και τη μνήμη μου, μάλλον στο Σαριμπίνταμ θα καταλήξω. Στίχοι, μουσική Στ. Κραουνάκης, με τη φωνή της Χριστιάνας. Πειραγμένο, σε πρώτο πρόσωπο … «Η ζωή μου μαύρος φάντες και μου παίζουνε οι μπάντες τα τραγούδια που μεγάλωσα μ’ αυτά και με βγάλαν στ’ ανοιχτά. Σαριμπίνταμ – σαριμπαντιμπάμ…»

Όταν ακούτε µουσική λειτουργεί σαν «χαλί» σ’ αυτό που κάνετε ή δίνετε χρόνο και προσοχή µέσα στη µέρα σας αποκλειστικά για µουσική;

Αναλόγως τη στιγμή, αν και όσο περνούν τα χρόνια, νομίζω ότι έχω ανάγκη περισσότερο το δεύτερο.

Ενηµερωτικό ή µουσικό ραδιόφωνο; Τι ξεχωρίζετε σήµερα;

Δεν ακούω πολύ ραδιόφωνο πια. Δεν το εμπιστεύομαι. Ξεκάθαρα. Από το 2007 που ζω στο Κάιρο, δεν έχω τηλεόραση και το ραδιόφωνο όσο περνάει ο καιρός βγαίνει κι αυτό σιγά σιγά από τη ζωή μου. Επέλεξε να γίνει κι αυτό «χαζοκούτι» σαν την τι-βι. Υπάρχουν ακόμα ελάχιστες καλές εκπομπές, αλλα δεν μπορώ να ζω με το ρολόι στο χέρι να τις ακούσω. Μερικές από αυτές , όπως για παράδειγμα την εκπομπή «Με τα πόδια στην αλήθεια», , των Λίνας Νικολακοπούλου- Αλεξάνδρας Χριστακάκη, τις ακούω από το αρχείο του Δεύτερου Προγράμματος της ΕΡΤ. Θα ήθελα να μπορώ να κάνω το ίδιο και μ’ άλλες εκπομπές όπως για παράδειγμα του Αλέξη Λιόλη από το Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων ή της Αναστασίας Γρηγοριάδου στον 9.58 της Θεσσαλονίκης . Δεν μείναν πολλοί ραδιοφωνατζήδες παλιάς κοπής. Οι μεταλλαγμένοι και οι εμφανώς κατευθυνόμενοι ποσώς μ’ ενδιαφέρουν. Η αείμνηστη Στέλλα Βλαχογιάννη κατάφερνε με το Ιατρείο Ασμάτων της, να ανυπομονούμε ν’ ακούσουμε. Τι σχέση έχει το ραδιόφωνο που μεγάλωσα μ’ αυτό, που δούλεψα σ΄αυτό, με το σημερινό ραδιόφωνο των κατασκευασμένων chart με πλύση εγκεφάλου; Επιτρέψτε μου ως δημιουργός κι από μακριά τόσα χρόνια πια, να βλέπω λίγο πιο καθαρά, πίσω από κάθε τραγούδι , τους λόγους που καταφέρνει ν ακουστεί στο ραδιόφωνο. Και μερικές φορές είναι να γελάς ή να κλαις με το αλισβερίσι πίσω από τα μικρόφωνα. Από την υπερπαραγωγή τραγουδιών μόλις μερικές δεκάδες από αυτά βρίσκουν μια θέση στα προγράμματα των δήθεν επαγγελματικών ραδιοφώνων, που πιο σωστά θα έπρεπε το «φω» να γράφεται με όμικρον. Ευτυχώς υπάρχουν τα κρατικά και κάποια από τα… «ερασιτεχνικά». To «δεύτερο πρόγραμμα» είναι η πρώτη μου επιλογή.

Όταν ακούτε ραδιόφωνο ψιθυρίζετε τους στίχους; Ποιο ήταν το τελευταίο τραγούδι που το κάνατε;

Το κάνω κάποιες φορές αλλά ασυναίσθητα. Δεν θυμάμαι πότε το έκανα τελευταία.

Όταν βρίσκεστε µε οικείους σας τραγουδάτε;

Αν τραγουδούσα, δεν παίρνω όρκο πως θα συνέχιζαν να ήταν οικείοι. Θα είχαμε γίνει από δυο χωριά χωριάτες. Τόσο φάλτσος.

Μπορείτε να µου αναφέρετε ένα τραγούδι που έχετε συνδέσει µε µία ξεχωριστή στιγµή της ζωής σας;

Ήταν Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου του 1997. Έχω φύγει από το πατρικό μου στη Θεσσαλονίκη με το αυτοκίνητο, για να πάω να μείνω στην Αθήνα όπου είχα προσληφθεί για πρώτη φορά ως αναπληρωτής δάσκαλος. Δεν είχαν στεγνώσει καλά καλά τα δάκρυα μου από τους αποχαιρετισμούς με την οικογένεια, ο ουρανός βαρύς κι αυτός, ασορτί. Μόλις πέρασα τα πρώτα διόδια στα Μάλγαρα, έπαιξε αυτό το τραγούδι των Μικρούτσικου- Λαζόπουλου, με τη φωνή της Αρβανιτάκη.
«Το μηδέν θα κάνω κύκλο/ Κι εκεί μέσα θα χορεύω / Κι ας μην ξέρω που πηγαίνω / Κι ας μην ξέρω τι γυρεύω / Τη ζωή μου μηδενίζω / Πάει να πει πως ξαναρχίζω / Τη ζωή μου μηδενίζω / Πίσω δεν ξαναγυρίζω… Βάλαμε φωτιά στα φρένα Και μας έμεινε το γκάζι Με ταχύτητες μεγάλες Μοναχά η γη αλλάζει….»

Μηδένισα, πάτησα αυτό που μου έμεινε, άλλαξα πόλη αρχικά, μετά άλλαξα και χώρα , άλλαξα τον μικρό μου κόσμο και δεν ξαναγύρισα. Μίλησα τη «γλώσσα της φυγής» . Τατουάζ κανονικό στη μνήμη μου κι ανεξίτηλο, το τραγούδι αυτό.

Ποια είναι η σχέση σας µε τα νυχτερινά µαγαζιά της Εθνικής; Έχετε πάει; Σας έχουν πάει;

Πήγα πολλές φορές στα νιάτα μου, αλλά τότε δεν τα εκτιμούσα όσο τους άξιζε γιατί φορούσα τις κουλτουριάρικες παρωπίδες μου. Ωστόσο πάντα εκτιμούσα την αλήθεια τους. Τελευταία φορά που πήγα κι ευχαριστήθηκα ένα τέτοιο πρόγραμμα κι ας μην ήταν στην Εθνική Οδό αλλά στην Γ’ Σεπτεμβρίου, ήταν στην Πλατεία Βικτωρίας με την τεράστια Καίτη Ντάλη, στις αρχές του αιώνα μας. Ευτύχησα και συνεργάστηκα με μια λαϊκή περσόνα που τίμησε τις πίστες, την αθάνατη Γιώτα Γιάννα

Όταν βγαίνετε για ποτό ή φαγητό, το είδος της µουσικής που παίζει στο µαγαζί πόσο επηρεάζει την επιλογή σας;

Πολύ. Κι αν ακόμα δεν είναι η μουσική που ακούω κατ’ ιδίαν, δεν μπορώ πια τα φτηνοτράγουδα ή αυτά που χρειάζονται τέρμα την ένταση για να εντυπωσιάσουν.

Κάνατε δώρα βινύλια ή cd; Το κάνετε ακόµα;

Ήταν ένα από τα κλασικά δώρα που έκανα. Όχι, σπανίως το κάνω πια, σε ειδικές περιστάσεις αφού κι εγώ αισθάνομαι αμήχανα όταν μου χαρίζουν cd γιατί δεν έχει πλέον ούτε το λαπ τοπ cd player. Τώρα σκέφτομαι να αγοράσω ένα player γιατί είναι ντροπή να μην έχω.

Ποιοι είναι οι αγαπηµένοι σας συνθέτες και στιχουργοί;

Από ποιον ν αρχίσω και πού να τελειώσω. Αυτοί που μ’ αρέσουν δεν είναι πια τόσο mainstream κι αυτοί που είναι mainstream σήμερα, σπανίως μου αρέσουν. Μου αρέσει ότι έχει αλήθεια , ξεκάθαρη πρόθεση, κοινό κώδικα και ταλέντο.

Αν πρέπει να πω ένα όνομα, θα πω ενός πιτσιρικά συνθέτη από Θεσσαλονίκη. Δημήτρης Τομπάζης λέγεται, καλά καλά ούτε τη φωνή του ξέρω, αλλά τον πιστεύω διαισθητικά από τα λίγα δείγματα που έχω ακούσει στο youtube, με αφορμή μ΄ένα στιχάκι μου (Η Παναγία της Αχαρνών) που μελοποίησε μέσω facebook. Έχω ταυτίσει το ταλέντο του μουσικά με τον Δημήτρη Μαρκατόπουλο, φίλο και συνεργάτη μου για σχεδόν 40 χρόνια, που τον έχασα πέρσι. Ο ίδιος ο Μαρκατόπουλος, πριν φύγει μου επιβεβαίωσε την άποψη μου για τις δυνατότητες του, όταν άκουσε το παραπάνω τραγούδι .

Δεν ήμουν ποτέ των καλών μύλων που τ’ αλέθουν όλα. Όσο κι αν έριξα νερό στο μύλο μου μεγαλώνοντας, προσπαθώντας να κατανοήσω τις ανάγκες άλλων ανθρώπων και να μην είμαι το ίδιο αυστηρός όπως ήμουν παλιότερα, ακόμα όμως κάτι κλωτσάει μέσα μου όταν βλέπω άνευ λόγου συνεργασίες.

Ξεχωρίζετε κάποιον ερµηνευτή; Υπάρχει κάποια φωνή που σας συγκινεί διαχρονικά;

Η φωνή της Χαρούλας Αλεξίου, ακόμα κι όταν μιλάει. Από την άλλη νιώθω τυχερός για τους ερμηνευτές που συνεργάστηκα γενικά και που έχω στη ζωή μου σαν αδερφό, τον Ζαχαρία Καρούνη. Και για τη φωνή και για όλα του τα ταλέντα. Το ελληνικό τραγούδι, έχει πολύ ωραίες φωνές. Μου λείπουν λίγο οι φωνές με στίγμα προσωπικό και ευδιάκριτο από την πρώτη νότα.

Αν το παρόν σας ήταν τραγούδι, ποιο θα ήταν αυτό;

Ανάμεσα σε κύκλους που κλείνουν και σε άλλους που παραδίπλα ανοίγονται, θα διαλέξω το «yahabibi ta’ala» με τη φωνή της Asmahan και τον «Μέτοικο» (Ζ. Μουστακί- Δ. Χριστοδούλου) με τη φωνή της Μερκούρη αλλά πάντα «το μηδέν θα κάνω κύκλο κι εκεί μέσα θα χορεύω…», βαδίζοντας ολοταχώς στα 60 μου.

Όταν σκέφτεστε ένα τραγούδι έχετε στο µυαλό σας πρώτα τη µελωδία ή τον στίχο;

Θα μπορούσα ως στιχουργός, να μην έχω το στίχο; Θα πέσει να με πλακώσει.

Σας κοίµιζε µε νανουρίσµατα η µητέρα σας; Το έχετε κάνει εσείς ποτέ; (σε παιδιά, σε ανίψια).

Θυμάμαι να μου τραγουδούσε αλλά δεν θυμάμαι νανούρισμα. Ο τρόπος ή αυτά που διάλεγε, από την ποντιακή παράδοση, στ’ αυτιά μου έφταναν ως μοιρολόγια μάλλον. Ομολογώ πως ναι, το έχω κάνει. Εχω νανουρίσει τον Άλμπι μου, το τζακ ράσελ μου, όταν ήταν μικρό.

Συµπληρώστε µου τη φράση: Μια µέρα χωρίς µουσική είναι…

Μια μέρα χωρίς μουσική μπορεί να είναι απλώς άτυχη ( ατ-ηχοι μάλλον).
Αλλά η ζωή χωρίς μουσική θα ήταν σίγουρα άκαυλη.

Σας ευχαριστώ πολύ
Γιάννης Κολλιάκος

❋ O τίτλος της στήλης προέρχεται από το «Τραγούδι γενεθλίων» της Μαριανίνας Κριεζή, που μελοποίησε
ο Γιάννης Σπανός και το ερμήνευσε η Ελένη Δήµου στον δίσκο της «Προσωπικά» (1988).