ΣΤΟΜΑ: Η μουσική ως διάλογος χωρίς σενάριο

Από τη συνάντηση των πρώτων μελών στο Βερολίνο μέχρι τη σημερινή τους μορφή στην Αθήνα, το σχήμα επιλέγει συνειδητά τον δρόμο της έκπληξης, της διακινδύνευσης και της εμπιστοσύνης. Η μουσική τους δεν καταγράφεται, συμβαίνει. Ή, όπως λένε οι ίδιοι, είναι μια τελετουργία επικοινωνίας γεμάτη φόβο, λάθη, ένστικτο και αγάπη.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί, οι ΣΤΟΜΑ μας μιλούν για τη συλλογική διαδικασία, την ένωση ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού, αλλά και για το πώς το λάθος μπορεί να γίνει πύλη προς το απρόσμενο. Όλα αυτά, λίγες μόλις μέρες πριν ανέβουν στη σκηνή του Temple, συμμετέχοντας ως opening act στη συναυλία των θρυλικών ZU.

Πώς γνωριστήκατε και πώς ξεκίνησε η μπάντα;

Στην ουσία, οι ΣΤΟΜΑ είναι η μετεξέλιξη των Imoné, ενός σχήματος που φτιάχτηκε στο Βερολίνο το 2019 από τον Σπύρο και τον Πέτρο. Η χημεία μεταξύ μας ήταν τέτοια που από την πρώτη μας μουσική συνάντηση ήταν σαφές ότι δημιουργήθηκε μια μπάντα. Τα τελευταία δύο χρόνια, ο Πέτρος επέστρεψε στην Αθήνα και αυτό επηρέασε τον τρόπο που θα δουλεύαμε. Πάντα η βάση μας ήταν αυτοσχεδιαστική και σε μια πρόβα μας στην Αθήνα, πλέον καλέσαμε τον Αποστόλη. Η προσθήκη του έφερε με τρόπο αβίαστο μια νέα διάσταση στον ήχο μας και η φιλία που μας ένωνε σηματοδότησε τη νέα σύνθεσή μας.

Το όνομα “ΣΤΟΜΑ” παραπέμπει στο όργανο της ομιλίας, της φωνής, αλλά και της έκφρασης. Σε τι βαθμό αντανακλά αυτό τον τρόπο που προσεγγίζετε τη μουσική σας;

Αρχικά, μας άρεσε πολύ η απλότητα της λέξης και ο τρόπος που η χρήση του ενικού παραπέμπει περισσότερο σε μονάδα παρά σε όνομα σχήματος. Σίγουρα, υποσυνείδητα ταιριάζει με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε αυτό που κάνουμε. Ένα μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Αλλά και ένα μέσο σιωπής, αφωνίας: ένα στόμα που δεν μιλάει πάντοτε μας προκαλεί την περιέργεια για το τι μπορεί να κρύβεται εκεί μέσα.

Περιγράφετε τις εμφανίσεις σας ως “stream-of-consciousness”, σαν μια αδιάκοπη ροή μουσικής. Πώς λειτουργεί αυτό στην πράξη; Είναι πιο απελευθερωτικό ή πιο απαιτητικό από μια κλασική δομή;

Στην πράξη, κάθε εμφάνισή μας ξεκινάει από το μηδέν. Τίποτα δεν είναι προκαθορισμένο και ίσως ο μόνος μας σκοπός είναι να βρούμε έναν κοινό συντονισμό, ώστε να αγγίξει ο καθένας τον συνειρμό του άλλου. Με κάποιον τρόπο, κάπως έτσι ορίζουμε την επικοινωνία: να διαπερνάς τον εαυτό σου ώστε να φτάσεις στον άλλον. Το αν αυτό είναι πιο απαιτητικό από μια κλασική δομή, μάλλον δεν είμαστε οι κατάλληλοι να το απαντήσουμε, γιατί συνειδητά επιλέγουμε το επίκεντρο μας να είναι η άμεση επικοινωνία μεταξύ μας.

Το instant composition απαιτεί υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης μεταξύ των μουσικών. Υπάρχουν στιγμές που νιώθετε ότι “χάνεστε” ή ότι ο αυτοσχεδιασμός σας οδηγεί σε ανεξερεύνητα μονοπάτια;

Φυσικά, πολλές φορές φτάνουμε σε αδιέξοδα και κάποιες φορές αυτά σηματοδοτούν την ανάγκη για επικοινωνία. Μοιάζει πολύ με έναν διάλογο σε τέλμα, ωστόσο μια κατάλληλη απάντηση μπορεί να τον αναπροσδιορίσει και να δώσει μια νέα οπτική. Ακριβώς λοιπόν, όπως σε μια συνομιλία, ο παράγοντας της εμπιστοσύνης δημιουργεί το πλαίσιο της ελευθερίας στην έκφραση, έτσι και σε εμάς δίνει στον καθένα το χώρο για εξερεύνηση.

Σε ένα live με τους Zu, μια μπάντα που διαρκώς επαναπροσδιορίζει τον ήχο της και σπάει ταμπέλες, πώς αισθάνεστε να συμμετέχετε; Βλέπετε κοινά στοιχεία στη φιλοσοφία σας;

Βλέπουμε μια κοινή κλίση στη λοξή έκφραση. Σε μια διάθεση επιμονής (ή και εμμονής) σε μια αισθητική πρόταση που αρχικά φαίνεται σαν να αφορά συγκεκριμένη μερίδα του ακροατηρίου, στη ζωντανή της παρουσίαση όμως κερδίζει την προσοχή και τον σεβασμό λόγω της σωματικότητας του ήχου και της έντονης επιτέλεσης. Ωστόσο, δεν θα λέγαμε ότι είμαστε ακριβώς κοντά ως σχήματα, αλλά φυσικά ούτε και τόσο μακριά. Εξάλλου, όλα μπορούν να επικοινωνήσουν όταν υπάρχει η διάθεση και η εννοιολογική ματιά. Ο σκοπός μας είναι να τους υποδεχτούμε και να προετοιμάσουμε κατάλληλα το δωμάτιο για την έλευσή τους στη σκηνή. Όχι ότι μας χρειάζονται και ακριβώς, είναι ικανοί να τα σαρώσουν όλα από μόνοι τους. Αλλά θα δώσουμε έναν τόνο που θεωρούμε πρέποντα για την περίσταση.

Τα Scenius Series παρουσιάζουν τους αιρετικούς Zu, τη μπάντα – φαινόμενο από την Ιταλία.

Το λάθος, ο φόβος, η διαίσθηση… Τα αναφέρετε ως μέρος της μουσικής σας. Πώς μπορεί ένα “λάθος” να γίνει κάτι δημιουργικό;

Το λάθος συχνά έχει σχέση με το αναπάντεχο ή με το στοιχείο της έκπληξης. Ιδιαίτερα στη μουσική, μπορεί να δημιουργήσει στιγμές αμηχανίας τόσο σε αυτόν που το πράττει όσο και σε αυτόν που το λαμβάνει. Δίνει μια αίσθηση ολοκληρωτική που μπορεί είτε να γίνει η αφορμή είτε να χρωματίσει ακαθόριστα τη στιγμή που συμβαίνει. Πολλές φορές μας έχει οδηγήσει σε πολύ όμορφες στιγμές και προσπαθούμε να εξαλείψουμε τις προσδοκίες μας για το τι θα το ακολουθήσει ή να τολμήσουμε μέσα στον φόβο που δημιουργεί.

Συνδυάζετε ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό ήχο. Πόσο σημαντική είναι για εσάς αυτή η ισορροπία και πώς διαμορφώνει τον ήχο σας;

Μάθαμε να παίζουμε μουσική μέσα από τη συμμετοχή μας σε συγκροτήματα και με εργαλεία που ανήκουν στην “κουζίνα” του ηλεκτρικού ήχου (ηλ. κιθάρες, μπάσα, τύμπανα). Μεγαλώνοντας, καθότι το rock λεξιλόγιο δεν φάνηκε επαρκές να καλύψει κάποιες ανάγκες έκφρασης ή/και ακρόασης, στραφήκαμε στην ηλεκτρονική μουσική, ο καθένας μας σε διαφορετικό βαθμό. Είδαμε όμως ότι και ο ηλεκτρονικός ήχος δεν μπορεί να καλύψει μια συγκεκριμένη ανάγκη, η οποία έχει να κάνει με τη φυσικότητα της μουσικής δράσης, την αίσθηση του εκτάκτου που έχει η κοινή παρουσίαση ενός συνόλου πάνω στη σκηνή. Οπότε αυτή η ισορροπία έρχεται επειδή δεν μπορούμε να αρνηθούμε το DNA των εφηβικών μας χρόνων, αλλά ούτε και την τωρινή ματιά. Βέβαια, στα δικά μας μάτια πλέον, δεν σκεφτόμαστε έτσι: δεν υφίσταται διαχωρισμός, η αναφορά γίνεται απλά για λόγους επικοινωνίας και περιγραφής του ήχου μας σε κάποιον τρίτο.

Σε μια εποχή που πολλά σχήματα βασίζονται στο στούντιο, εσείς προτιμάτε τη live δημιουργία. Τι σας ελκύει σε αυτή τη διαδικασία;

Νομίζω μας ήρθε φυσικά ή μάλλον αποδεχθήκαμε κάτι που μας έβγαινε φυσικά. Ήδη από τις πρώτες μας συναντήσεις με τον Πέτρο το 2019 στο Βερολίνο, παρατηρήσαμε ότι αυτό που μας εξέφραζε ήταν να μπαίνουμε στο στούντιο, να σβήνουμε τα φώτα και να παίζουμε ασταμάτητα μέχρι να κουραστούμε. Τότε προσπαθήσαμε να μας βάλουμε ένα όριο με σκοπό τη δημιουργία κομματιών, αλλά σύντομα καταλάβαμε ότι αυτό μας περιόριζε εκφραστικά. Κάθε συνάντησή μας γινόταν ο χώρος που μπορούσαμε να εκφραστούμε με απόλυτη ελευθερία και ήδη πριν την είσοδο του Αποστόλη στο σχήμα αυτό είχε καθιερωθεί. Το πιο ελκυστικό κομμάτι είναι σίγουρα η συνέπεια με την οποία μπορούμε να εκφράσουμε το συναίσθημά μας ακριβώς τη στιγμή που το βιώνουμε.

Αν το live σας ήταν μια τελετουργία, ποια συναισθήματα ή καταστάσεις θα θέλατε να προκαλέσετε στο κοινό που σας ακούει για πρώτη φορά;

Θα θέλαμε τα live μας να αποκτούσαν την αίσθηση μιας τελετουργίας, και συχνά συζητάμε μεταξύ μας για το πώς φανταζόμαστε την ιδανική μορφή μιας συναυλίας μας. Ιδανικά, θα γινόταν σε χώρους που δεν είναι άμεσα συνυφασμένοι με τη μουσική και το κοινό θα μπορούσε να το βιώσει περισσότερο σαν ένα δρώμενο παρά σαν μια συναυλία. Όπως και να έχει, θα προσκαλούσαμε το κοινό να αφεθεί στη στιγμή, ενώ εμείς θα προσπαθούσαμε να τους συναντήσουμε κάπου κατά τη διάρκεια της διαδρομής – πάντοτε με τα κινητά κλειστά.

Social:

https://stomagr.bandcamp.com/

https://www.instagram.com/stoma_trio?igsh=cXluaXh3NDJncHYw

https://www.facebook.com/share/15zqYAidtU/?mibextid=wwXIfr

Links: