Άλλες δύο παραστάσεις έμειναν. Πού; Στο Θέατρο Τέχνης; Ναι, ο Σταύρος Σιόλας (ερμηνευτής, ηθοποιός και συνθέτης) αξιοποίησε και τις τρεις του ιδιότητες για να στήσει μια μουσικοθεατρική παράσταση με μουσικές και τραγούδια που έχει γράψει για το θέατρο, μελοποιημένα ποιήματα αλλά και γνωστά τραγούδια της δισκογραφίας του δοσμένα και αυτά με θεατρική ατμόσφαιρα.
Από της Άρνης το Νερό, μέχρι τα Διόδια με τη Βελεσιώτου κι από τις μελοποιήσεις του Μάνου Ελευθερίου μέχρι το Σαν Χουάν με τη Ρένα Μόρφη -απλώς μερικοί αγαπημένοι μου σταθμοί του-, ο Σιόλας αποδεικνύει πόσο σταθερός παραμένει ο Τρυφερός του Πυρήνας στην τραγουδοποιητική του υπόσταση. Η κατάθεσή του στο Θέατρο Τέχνης δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα. Η μυσταγωγία είναι τομέας του, αναντίρρητα.
Σας παραδίδω μια συζήτηση μαζί του που επιχειρεί να ξεκλειδώσει τις πρώτες ύλες της δημιουργικής του, ανήσυχης φύσης.
Έχετε πει σε συνέντευξή σας πως όταν ήσαστε μόνος στο σπίτι παίζατε θέατρο και τραγουδούσατε στον καθρέφτη, αλλά δεν είχατε σκεφτεί να γίνετε ούτε ηθοποιός ούτε τραγουδιστής. Και τώρα, τα Μουσικα Μονόπρακτα στο Κουν. Τι μεσολάβησε όλα αυτά τα χρόνια, τελικά;
Τελικά θέλησα να γίνω και ηθοποιός και τραγουδιστής! Όταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω μάγος, όποτε διάλεξα τον πλησιέστερο τρόπο να μαγεύω τους ανθρώπους που είναι η τέχνη. Όλα αυτά τα χρόνια προσπαθώ να συλλάβω τη μαγεία μιας στιγμής, απ τις ζωές που ψηλαφώ με τα αισθητικά μου δάχτυλα και να την προσφέρω στους ανθρώπους. Αυτό θα ήθελα να καταφέρω και στην παράσταση αυτή.
Φαίνεται πως η μουσική κέρδισε, πάντως, στην υποτιθέμενη παρτίδα της με το θέατρο. Μήπως αυτό σχετίζεται με την ανήσυχη, δημιουργική σας φύση; Ο ηθοποιός εκτελεί, ο τραγουδοποιός παράγει.
Δεν μπορώ να αντιληφθώ την ερμηνεία ενός ηθοποιού ή τραγουδιστή ως μια απλή εκτέλεση. Και ως ερμηνευτής, πάλι δημιουργός νιώθω.Υπάρχουν τόσες επιλογές και αποχρώσεις στα εκφραστικά μέσα, σωματικά, φωνητικά, ενεργειακά για να αποδώσεις το νόημα και την ατμόσφαιρα ενός έργου που στο τέλος δημιουργείς μια σύνθεση δική σου από πτώσεις, κορυφώσεις, παύσεις, αλλαγές ρυθμού και χροιάς. Κι όλα αυτά τα στοιχεία μαζί αποτελούν την ερμηνεία σου. Ως συνθέτης-τραγουδοποιός φυσικά είναι πιο ξεκάθαρη αυτή η λειτουργία και είναι λυτρωτική αν ευλογηθεί από έμπνευση.
Είστε άνθρωπος των συνεργασιών. Ποια ή ποιες από όλες που έχετε επιχειρήσει μες στα χρόνια έχει αφήσει ανεξίτηλο χνάρι και για ποιους λόγους;
Όλες κάτι μου έχουν αφήσει θετικό η αρνητικό.Θα επιλέξω όμως τη γνωριμία μου με τον Μάνο Ελευθέριου και τη μέρα που πήγα σπίτι του και μου εμπιστεύτηκε γενναιόδωρα τους στίχους του δακτυλογραφημένους από τα χέρια του και μου έδειξε χειρόγραφα που είχε του Καβάφη κι έτσι προέκυψαν κάποια μαγικά τραγούδια που τραγούδησε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Γιάννης Κότσιρας, η Βικτωρία Ταγκούλη κι εγώ φυσικά.
Γνωρίζουμε τις επιτυχίες και τις καλές στιγμές της καριέρας σας και σας θαυμάζουμε για αυτές. Προσωπικά, πιστεύω όμως, ότι είναι και τα λάθη ή οι λεγόμενες «αποτυχίες» που καθορίζουν έναν άνθρωπο, μία πορεία. Θα ήθελα να μοιραστείτε κάτι τέτοιο μαζί μας. Κάτι που δεν βγήκε όπως το περιμένατε. Ή που δεν είχε όσο σουξέ προσδοκούσατε, ας πούμε…
Αν ήταν ότι δεν έκανε σουξέ να το θεωρούμε αποτυχημένο θα παθαίναμε κατάθλιψη. Ελάχιστα τραγούδια γίνονται σουξέ,αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχουν λόγο ύπαρξης τα υπόλοιπα. Ίσα ίσα που τα ωραιότερα μου τραγούδια δεν είναι γνωστά γι αυτό και κάνω παραστάσεις σαν αυτή στο θέατρο τέχνης για να τα επικοινωνήσω. Επίσης πιστεύω ότι οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αγαπήσει κομμάτια από τις «αθέατες» πλευρές των δίσκων κι αυτό τα κάνει ακόμα πιο πολύτιμα για μας. Το σουξέ το θέλω, αλλά δεν το κυνηγάω. Το θέλω με τους δικούς μου όρους, αλλιώς ας προσπεράσει.
Ποια είναι, τελικά, η δικαίωση ενός καλλιτέχνη; Η αποδοχή από τον κόσμο των ιδεών και συναισθημάτων του ή το να κοιμάται γαλήνιος τα βράδια γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, παρά αυτό ακριβώς που κάνει έχει δεν έχει ανταπόκριση;
Το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σου απαντάει ικανοποιητικά το πρώτο. Ναι, ο καθένας μας κάνει το καλύτερο που μπορεί και μπορεί να κοιμάται ήσυχος αν όντως έχει κάνει το καλύτερο που μπορεί. Είναι άλλωστε πια δημοφιλής και σωστός ο διαχωρισμός της επιτυχίας από την ευτυχία. Την επιτυχία την ορίζουν οι άλλοι, την ευτυχία σου όμως την ορίζεις εσύ. Μόνο εσύ ξέρεις ποσό υπερβατικά είναι τα επιτεύγματά σου, γιατί μόνο εσύ ξέρεις τι χρειάστηκε να θυσιάσεις και τι να υπερβείς για να καταφέρεις αυτό που στα μάτια των άλλων είναι λίγο η πολύ.
Τι μουσική ακούτε αυτή την εποχή; Διαβάσατε/διαβάζετε κάτι καλό; Βλέπετε κάποια σειρά;
Το τελευταίο album που κατέβασα είναι το καινούργιο της Beth Gibbons της τραγουδίστριας των Portishead, αλλά φυσικά πέρα απ αυτό ακούω οτιδήποτε μου κεντρίσει το ενδιαφέρον απ’ όλα τα είδη και τελευταία πολλά requiem λόγω Πάσχα. Από βιβλία διαβάζω το Σταυροί στο ακροθαλάσσι, το καινούργιο του σπουδαίου κι αγαπημένου μου Θωμά Κοροβίνη. Κι από σειρές φανατικά το «The last of us»!
Ας μιλήσουμε για έμπνευση. Εσείς από πού εντοπίζετε, μες στα χρόνια, ότι την αντλείτε; Από άλλα έργα τέχνης, από τη ζωή, από τη ζωή σας, από τα βάθη του εαυτού σας (σα να την κουβαλάτε παντοτινά μέσα σας, ούτως ή άλλως), από όλα αυτά μαζί;
Όταν κάθομαι στο πιάνο έχω μπροστά μου κάτι, ένα στίχο, ένα ποίημα, ένα θεατρικό μονόλογο, κάτι που θα μου υπαγορεύσει την ατμόσφαιρά του, την εποχή του, το σκηνικό του και τον ήρωα του και θα μου ζητήσει να τα μετατρέψω όλα αυτά σε μια μουσική που θα τα περιέχει χωρίς να τα περιγράφει. Όταν το σήμα είναι καθαρό και δυνατό, προκύπτει αυτό που λέμε έμπνευση. Γιατί η έμπνευση είναι μια «σύνδεση», μια «επικοινωνία» με κάτι βαθύ, μέσα και μακριά σου. Ακόμα και τώρα που σου γράφω, την επικαλούμαι για να με βοηθήσει να την αποκρυπτογραφήσω. Καμιά φορά με βρίσκει από μόνη της εκεί που περπατώ σαν απροσδιόριστη μέθη κι αρχίζω κάτι να μουρμουράω, μια άγνωστή μου μελωδία που τη συνέλεξα από τον αέρα.
Αισθάνεστε ότι, ως καλλιτέχνη, σας βαρύνει κάποιος επιπλέον ρόλος εκτός από αυτόν του εκφραστή των ιδεών και των αισθημάτων σας; Η τέχνη μπορεί να μεσολαβήσει για μια καλυτέρευση της κοινωνίας και των ανθρώπινων σχέσεων;
Εγώ αρχίζω εδώ και καιρό να πιστεύω ότι ζούμε για να απολαμβάνουμε και να παράγουμε τέχνη και όχι το αντίστροφο. Ότι η τέχνη είναι η ζωή κι όχι ο διάκοσμός της. Σ’ αυτό το αιρετικό σύμπαν, ο άνθρωπος είναι αρκετά πνευματικό ον για να πάψει να κάνει μαλακίες. Τόσο πνευματικό ώστε να απενοχοποιήσει τη σαρκική του υπόσταση κι επιθυμία.
Τι σας κάνει να πλήττετε απίστευτα και τι σας ενθουσιάζει, γενικώς ή αυτή την εποχή ειδικότερα;
Η πολιτική και οι πολιτικοί με κάνουν και πλήττω και με ενθουσιάζει η προοπτική μιας λαϊκής εξέγερσης που θα τα γκρεμίσει όλα για να χτίσει απ την αρχή.
Για ποιον λόγο θα ξυπνήσετε και αύριο το πρωί και θα σηκωθείτε από το κρεβάτι σας; Ποια είναι η δική σας βενζίνη;
Αύριο έχω διπλή πρόβα και θα ‘ρθουν οι φίλοι μου οι μουσικοί κι οι ηθοποιοί-τραγουδιστές, όλος ο θίασος της παράστασης δηλαδή για να τραγουδήσουμε και να «παίξουμε». Κι αυτή μας η δημιουργική επαφή και το δημιουργικό παιχνίδι θα είναι αύριο η «βενζίνη» μου!
Προλάβετε τις δύο τελευταίες παραστάσεις του εδώ.