Ο νομπελίστας Γιώργος Σεφέρης όσο περνούν τα χρόνια αναδεικνύεται ολοένα και μεγαλύτερος, επιδραστικότερος, σημαντικότατος Ποιητής.
Γιατί είναι διανοητής, πνευματικός άνθρωπος μάρτυρας του καιρού του. Γιατί «μιλάει με τη δική του φωνή, όχι μ’ εκείνην που του αρέσει». Γιατί ξεστομίζει πικρές αλήθειες, που όσο κι αν δεν μας βολεύουν, όταν αφομοιωθούν, εξηγούν πολλά από τα δεινά και τα προαιώνια πάθη μας.
«Τα κουπιά τους δείχνουν τη θέση που κοιμούνται στο ακρογιάλι. Κανείς δεν τους θυμάται πια. Δικαιοσύνη». Αφιερωμένο ειδικά σε όλους τους ματαιοκάματους [δικός μου ο νεολογισμός και να με συγχωρνάτε].
Ο Γιώργος Σεφέρης πόνεσε την Ελλάδα και λάτρεψε τον Ελληνισμό, όσο ίσως μόνον ο Άγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης και ο Καβάφης βεβαίως.
Ο Γιώργος Σεφέρης είναι σήμερα εδώ, σύγχρονός μας, και μας καθοδηγεί στις δύσκολες ατραπούς που καλούμαστε να επιλέξουμε, στα δύσβατα μονοπάτια που ακροβατεί εκούσα-άκουσα η ψυχή μας.
Ο Γιώργος Σεφέρης ξεπέρασε και τα όρια της ποίησης. Έγινε Ποίηση ο ίδιος, ειδικά γιατί δεν φετιχίστηκε, δεν ναρκισσεύτηκε με τη γραφή του, όπως δεν αποφεύγουν άλλες και άλλοι… [τρία αποσιωπητικά].
Ο Γιώργος Σεφέρης δεν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Εκείνος τίμησε τον θεσμό.
Και σε αυτή την παράσταση αναβιώνει με εκείνον τον επιβιωτικώς επίμονο τρόπο που διακρίνει τα φωτεινά πνεύματα. Όπως η Μαρία Κάλλας, εκατό χρόνια μετά την γέννησή της λάμπει και μεσουρανεί, έτσι και ο Γιώργος Σεφέρης διδάσκει χαμηλόφωνα στο κρυφό σχολειό της χαμένης ελληνικότητας, για την οποία πάλεψε ολάκερη η γενιά τού 1930.
Sotto voce και σε αυτή την παράσταση της Φένιας Παπαδόδημα, ο εκπληκτικός, πρωτεϊκός ηθοποιός και μεσουρανών καλλιτέχνης Γεράσιμος Γεννατάς καθοδήγησε συν-καλλιτέχνες και θεατές μέσα από την σκοτεινιά στο γαληνό φως της Ελευθερίας, της λύτρωσης από δεισιδαιμονίες, προλήψεις και προκατασκευασμένες ιδέες.
Φυσικά και η Μικρασιατική Καταστροφή ήταν το θέμα. Αυτή θα είναι πάντα ΤΟ θέμα, μέχρι να αντιστραφεί ο τροχός τής Ιστορίας και ο πανάρχαιος νόμος τού αντιπεπονθότος (κοινώς «κάρμα») κατακτήσει την «αδιάφορον ισορροπίαν» (όπως λέγαμε πάλαι ποτέ – επί καθαρευούσης – στο μάθημα τής Φυσικής).
Επί σκηνής μουσικοί, φωνές, αναπνοές, αναστεναγμοί από τα κατάβαθα τής γης, μέσω των πελμάτων στα απεγνωσμένα χέρια ως πτηνά, σε έναν ανατριχιαστικό «χορό της βροχής» όταν η καταιγίδα πλησιάζει κι όταν οι ακρίδες έχουν ήδη υλοποιήσει ακόμα μία από τις πληγές τού φαραώ.
Λοιμός, λιμός…
Όλα τα είδαμε κι όλα τα ποθήσαμε, όλα τα πάθαμε αλλά δεν διδαχτήκαμε.
Όχι ακόμη. Όχι αρκετά. Τόσο ώστε να αποφύγουμε την επόμενη κατά-Στροφή πάνοπλοι / πάνοπλες με την αρματωσιά της βιωμένης γνώσης, της αταλάντευτης εμπειρίας.
Δείτε αυτή την παράσταση. Μην την χάσετε.
Για την επί σκηνής υλοποιημένη ποίηση, για τον έρρυθμο, εύρυθμο, έναρθρο Λόγο. Κι όχι μόνον γι’ αυτό. Για τα σώματα, που πάσχουν και συμπάσχουν στο ανώτατο όριο τής Ενσυναίσθησης.
Το θέατρο, η Λογοτεχνία και η Τέχνη καλλιεργήθηκαν για να κάνουν τον Άνθρωπο καλύτερο. Και μόνον τότε αξίζουν. Όπως εδώ, στο «Θέατρο ΕΛΕΡ», στην Φρυνίχου, δίπλα στο ιστορικό «Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν».
Η ποίηση είναι κολλητική. Και μακάρι να επικρατήσει.
Μετά πόνου και Πίστεως-Αγάπης-Ελπίδος,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr
info από το Δελτίο Τύπου:
ΕΞΟΔΟΣ
Mία μουσική παράσταση της Φένιας Παπαδόδημα
που συνομιλεί με την ψηφιακή ζωγραφική του Γιώργου Κόρδη
Θέατρο ΕΛΕΡ
Δευτέρες και Τρίτες του Δεκεμβρίου
Πρεμιέρα Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου, 21.00
Η Φένια Παπαδόδημα γράφει μουσική και τραγούδια που συνομιλούν με τους ψηφιακούς πίνακες που δημιουργούνται μπροστά στα μάτια του θεατή σε μία μεγάλη οθόνη.
Τα κείμενα της παράστασης, αποσπάσματα από το οδοιπορικό του Γιώργου Σεφέρη «Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας», γράμματα από την αλληλογραφία του με τον Ζήσιμο Λορετζάτο 1948-1968, αναφορές στο ημερολόγιο της Σόφης Μανουσάκη Αναστασιάδη «Μνήμες Καππαδοκίας», καθώς και αληθινές μαρτυρίες προσφύγων από την έκδοση «Έξοδος» του Κέντρου Μικρασιατικών σπουδών, αποτελούν ένα ενιαίο σώμα που αναπτύσσεται μουσικά.
Οι πίνακες του Γιώργου Κορδη αναπαριστούν επεισόδια από την πορεία μίας πομπής προσφύγων. Εκεί καταγράφεται η σταδιακή απώλεια των ανθρώπινων δεσμών και σχέσεων, που καταντά απώλεια μνήμης, ταυτότητας, προσώπου.
Αυτή την «απώλεια προσώπου» εκφράζει μέσα από την δική του αγωνία ο Γ. Σεφέρης.
Ο «εγκλεισμός » του ως διπλωματικός ακόλουθος στην Άγκυρα από το 1948 καθώς και η απώλεια του αδερφού του, τον κάνουν να ταξιδεύει ξανά και ξανά, όχι σαν τουρίστας αλλά σαν «προσκυνητής» γύρω από την γενέτειρα του, την Καππαδοκία. Στο οδοιπορικό του αλλά και στα γράμματα του προς τον Λορετζάτο, καταγράφει σκέψεις , συναισθήματα και «πικρά επιμύθια» που αφορούν τόσο στο «διαχρονικό αδιέξοδο» της ελληνικής ιστορίας έτσι όπως αντικατοπτρίζεται στα γεγονότα της μικρασιατικής καταστροφής, όσο και στο δικό του εσώτερο, προσωπικό αδιέξοδο.
Ο Γεράσιμος Γεννατάς ταυτίζεται ενίοτε με το πρόσωπο του Σεφέρη, διαβάζοντας επί σκηνής τα γράμματα, τα ημερολόγια, τα ποιήματα του. Η απώλεια «μιας προσωπικής μνήμης του τόπου», το εσωτερικό αδιέξοδο που δημιουργούν οι «διαρκείς μετοικεσίες», η αβεβαιότητα μιας εποχής που θυμίζει πολύ την σύγχρονη πραγματικότητα, όπου όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε χάσει «το ακίνητο σημείο» μέσα στη βουή του κόσμου- όλα αυτά συνθέτουν την «σιωπηλή κραυγή» του Σεφέρη που διαπερνά τους αιώνες της ελληνικής ιστορίας.
Ένα σύνολο κορυφαίων μουσικών επί σκηνής οδηγούν μουσικά την αφήγηση του παράδοξου αυτού ταξιδιού. Η μουσική είναι της Φένιας Παπαδόδημα, συνθέσεις οργανικές αλλά και μελοποιήσεις στίχων δικών της και ποίησης του Σεφέρη.
Με τη φωνή της ταξιδεύει από την υμνωδία, στο τραγούδι, στον αυτοσχεδιασμό, στον λόγο.
Μαζί της στο τραγούδι και στην ερμηνεία κειμένων, η Ελένη Ποζατζίδου .
«Το ταξίδι του Σεφέρη στην Καππαδοκία θα σημάνει την αναζήτηση μιας πατρίδας βαθύτερης στον τόπο και στον χρόνο…Εκεί όπου το μικρό και το λησμονημένο μπορεί να έχει την ίδια σημασία με τ’ απαρασάλευτα μνημεία της τέχνης».
Η παράσταση είναι μία μαρτυρία που γεφυρώνει το 1922 με το 2022, τους ανέστιους πρόσφυγες της καταστροφής με τους «ανέστιους» κατοίκους της σύγχρονης πόλης. Από το πρόσωπο στην απώλεια του προσώπου. Η «ΕΞΟΔΟΣ» παρουσιάστηκε στις 30 & 31 Αυγούστου στο πλαίσιο του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Φένια Παπαδόδημα: Πρωτότυπη μουσική/ Σκηνοθεσία- Ερμηνεία- Φωνή
Γιώργος Κόρδης : Ψηφιακή ζωγραφική
Γεράσιμος Γεννατάς : Ερμηνεία
Ελένη Ποζατζίδου : Eρμηνεία- φωνή
Θωμάς Μελετέας: Ούτι
Γωγώ Ξαγαρά: Άρπα
Ήβη Παπαθανασίου : Τσέλο
Γιώργος Παλαμιώτης: Ηχητικά τοπία – Ενορχήστρωση
Φένια Παπαδόδημα : Επιλογή κειμένων – Δραματουργία
Καλλιόπη Σωτηρίου : Βοηθός σκηνοθέτη
Στέβη Κουτσοθανάση: Φωτισμοί
Κώστας Φούντας: Video
Ελένη Κουρή: φωτογραφία
Χρύσα Ματσαγκάνη: Επικοινωνία
Πληροφορίες Παράστασης
Παραστάσεις: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη: 5/6, 12/13,19/20, 26/27 Δεκεμβρίου
Έναρξη: 9.00 μμ
Διάρκεια παράστασης: 75 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων
Γενική Είσοδος: 15€
Μειωμένο/Ανέργων: 12€
Ατέλειες: 5€
Προπώληση εισιτηρίων:
– Online: https://www.ticketservices.gr/event/exodos-1922-2022/
– Τηλεφωνικά: 2107234567
– Εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα
Θέατρο ΕΛΕΡ
Φρυνίχου 10, Αθήνα
Τηλ. 21 1735 3928
Η παραγωγή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος 2022, του θεσμού “Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός” του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
