Ο χορογράφος Γιάννης Νικολαΐδης στήνει ένα έργο-φόρο τιμής, μια σκηνική αφήγηση για τη ζωή, το έργο και σε πολλές στιγμές και τον ψυχικό κόσμο μιας σπουδαίας μορφής του ελληνικού χορού, της Ραλλού Μάνου.
Μέσα από την προσωπική του ματιά, μας προσκαλεί σε ένα ταξίδι μνήμης και κίνησης. Όσο περιμένουμε με ανυπομονησία την επικείμενη πρεμιέρα του έργου στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας», συζητάμε με τον δημιουργό για όσα προηγήθηκαν και όσα θα δούμε σύντομα επί σκηνής.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το έργο και τη ζωή της Ραλλού Μάνου;
Αρχικά, μου ζητήθηκε από το Ολύμπια να συζητήσουμε ποιο από τα ιστορικά έργα της Ραλλού Μάνου σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι θα μπορούσε να ανέβει ως αναβίωση. Στη συνέχεια καταλάβαμε πως κάτι τέτοιο είχε πρακτικές δυσκολίες από πολλές απόψεις και δύσκολα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Νομίζω πως η τελική μου ιδέα, δηλαδή να καταθέσω ένα έργο φόρο τιμής στην Ραλλού Μάνου ήταν προϊόν αυτήν της δημιουργικής ζύμωσης με την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ολύμπια.
Πόσο δύσκολο ήταν να συμπυκνώσετε στον σκηνικό χρόνο 73 χρόνια ζωής και δημιουργίας;
Ήταν δύσκολο μπορώ να παραδεχτώ εύκολα, καθώς τα 73 έτη που έζησε η Μάνου δεν ήταν ούτε πολλά ούτε λίγα, όμως η ιστορία της κόρης, γυναίκας, συζύγου, χορεύτριας, δασκάλας και χορογράφου ήταν πυκνή. Φυσικά θα προσθέσω σε αυτά το πλούσιο χορογραφικό της έργο και την σπουδαία παρακαταθήκη της στον Ελληνικό χορό και έτσι μπορεί να καταλάβει κανείς τον όγκο της πληροφορίας που είχα να διαχειριστώ σε σκηνικό χρόνο.
Και ο ρόλος της μουσικής στην παράστασή σας;
Η μουσική στη παράσταση, όπως και σε κάθε παράσταση της ομάδας χορού griffon, είναι του Αντώνη Παλάσκα. Ο Αντώνης συνθέτει τη μουσική ως ταυτόχρονη οργανική προέκταση της χορογραφίας και στη συνέχεια εκτελεί ζωντανά μαζί με τους χορευτές. Στη συγκεκριμένη δουλειά η μουσική λειτουργεί πέρα από τον συνθετικό της ρόλο και ως μια χρονομηχανή. Γίνεται συχνά το όχημα για να ταξιδέψουμε στα διάφορα στάδια της ζωής της Μάνου όσο και για να βυθιστούμε στις σκέψεις και τα αισθήματα της.
Υπάρχει κάποια σκηνή ή στιγμή στην παράσταση που σας αγγίζει ακόμα ιδιαίτερα κάθε φορά που την βλέπετε;
Ναι, ίσως το κεφάλαιο που λέμε «το ξίφος του πατέρα». Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια δική μου προσέγγιση στο πόσο την χαρακτήρισε ως άνθρωπο μια πιθανώς κατασκευασμένη ανάμνησή της από τον πατέρα της. Δίχως να διαθέτω επαγγελματική εμπειρία και γνώσεις, επιχειρώ μια ψυχαναλυτική βουτιά σε αυτή την ιστορία που αφηγείται με διάφορους τρόπους η Μάνου και βρίσκω απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματά μου που προέκυψαν από τη στιγμή που ξεκίνησα την έρευνα μου για αυτήν. Επίσης η μουσική του Αντώνη σε αυτή τη σκηνή κυριολεκτικά γρατζουνάει το dna μου. Είμαι επιρρεπής συχνά στην υπερβολή αλλά κάθε μα κάθε φορά που την ακούω δεν μπορώ να μην αρχίσω να χορεύω.
Τι κρατάτε από την όλη διαδικασία για τα επόμενά σας βήματα;
Θα αποφύγω να χρησιμοποιήσω κείμενο στην επόμενη δουλειά μου. Ένιωσα πολύ έντονα την επιθυμία να καταφύγω στον πιο αφηρημένο κόσμο του χορού. Με βάρυνε το χρέος να είμαι συνεπής και τίμιος με το ιστορικό πρόσωπο της Ραλλούς Μάνου. Γιατί αυτό είχα να διαχειριστώ στην πραγματικότητα. Νιώθω έτσι, πως είναι τιμή μου αυτή η ανάθεση και εγώ με τη σειρά μου προσπαθώ να κάνω το ίδιο σε όλες αυτές τις καταπληκτικές γενιές χορευτών και δημιουργών που υπήρξαν συνοδοιπόροι της. Αξίζει να σταθώ στην ανασκαφή των πληροφοριών για αυτήν. Ακόμα και τώρα, λίγες ημέρες πριν την πρεμιέρα, φτιάχνοντας τη λίστα των επίσημων καλεσμένων/ανθρώπων που δούλεψαν μαζί της μου αποκαλύπτονται υπέροχες μικρές ιστορίες που δείχνουν το βάθος αυτής της γυναίκας.
