Αποσπάσματα από «Τα σινεμά της Αθήνας» | Αίθουσα τέταρτη: Α.Ο.Δ.Ο.

Το βιβλίο του Δημήτρη Φύσσα «Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου», κάνει πλέον τις βόλτες του στους δρόμους της Αθήνας, αράζει σε βιβλιοθήκες, συρτάρια, τραπεζάκια, τσακίζει, λερώνεται, ζει τέλος πάντων με τον τρόπο που ζούνε τα βιβλία: μέσα από χέρια και μάτια.

Εμείς «κλέβουμε» ορισμένα ενδιαφέροντα αποσπάσματα από το εσωτερικό του και θα σας τα παρουσιάζουμε σιγά σιγά.

Α.Ο.Δ.Ο. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό το παράξενο αρκτικόλεξο, το οποίο ήταν και σινεμά και δημοσιογραφική στήλη και εφημερίδα και επιθεώρηση, και κάποτε, μάλλον, δε φαινόταν τόσο κουφό όσο σήμερα; Για να δούμε την ιστορία…

Α.Ο.Δ.Ο.

Λαϊκό σινεμά και θέατρο στους Αμπελοκήπους, που το βρίσκουμε στις μεσοπολεμικές εφημερίδες το διάστημα 1920-1930, με το απαραίτητο «παράδοξο του ’20». Η ΜΕΕ λέει: «Όπισθεν Αιγινητείου Νοσοκομείου,
κινηματογράφος λαϊκός».

Η απουσία αναφοράς οδών δείχνει ότι, αρχικά, δε θα πρέπει να είχαν ονοματιστεί μέσα στον προσφυγικό συνοικισμό. Ο μέγας Ιγγλέσης δίνει την ασφαλή διεύθυνση: Κερασούντος 19 και Πόντου 26, τόσο στον καθέναν από τους δύο δρόμους (άρα το Α.Ο.Δ.Ο. ήτα γωνιακό), όσο και στον κατάλογο των κινηματογράφων (φυσικά είναι πολύ απίθανο να μη μάθουμε ποτέ από πού ήταν η είσοδος κ.λπ.).

Όσον αφορά την ονομασία, που σήμερα φαίνεται κουφή, Α.Ο.Δ.Ο. σημαίνει «Από Όλα Δι’ Όλους». Ψάρεψα τα εξής συσχετικά: α) Υπήρχε δημοσιογραφική στήλη με την ονομασία αυτή στην εφημερίδα «Ακρόπολις» του 19ου αιώνα β) Η ίδια εφημερίδα διαφημίζει αργότερα και ομώνυμο περιοδικό, προφανώς δικής της έμπνευσης. Ο Παραδείσης λέει ότι ήταν σατιρικό παράρτημα της εφημερίδας «που έγραφε και σκιτσάριζε στις αρχές του [20ού] αιώνα ο ευθυμογράφος Σταμάτης Σταματίου, γνωστός ως Σταμ-Σταμ». γ) Σύμφωνα με τους υποδειγματικούς ερευνητές Θόδωρο Χατζηπανταζή και Λίλα Μαράκα, είναι, αργότερα, ο τίτλος μίας πολύ πετυχημένης επιθεώρησης την οποία είχε γράψει η ίδια Θεώνη Φαρέα και η οποία ανέβηκε το 1914 στο «Έντεν», το λαϊκό θεατράκι του πατέρα της στο Θησείο. Το έργο, με ανανεούμενα βεβαίως νούμερα, αλλά με τον ίδιο τίτλο, συνέχισε να παίζεται μέχρι και το 1917, κι όχι μόνο στο πατρικό θέατρο.
Φρονώ ότι η νεαρά κα Φαρέα έγραψε την επιθεώρησή της και τη βάφτισε με μια δημοσιογραφικής προέλευσης, πλην στάνταρ και αντιληπτή τότε, συντομογραφική έκφραση της εποχής. Η επιθεώρηση έσκισε. Αργότερα η κ. Φαρέα, ωριμότερη, ξεκινώντας δική της επιχείρηση, ονομάτισε και το νεοπαγές κινηματοθέατρό της «Α.Ο.Δ.Ο.», όνομα οικείο επί τετραετία στον κόσμο και θριαμβευτικό για την ίδια.
Τώρα, γιατί στους Αμπελόκηπους; Ίσως γιατί «ήθελε να ωφελήσει την… αγρίαν συνοικίαν κοινωνικώς και τους κατοίκους να εξυπηρετήσει καλλιτεχνικώς».