Η Έφη Γούση είναι μία ξεχωριστή περίπτωση καλλιτεχνικής μορφής, η οποία εκφράζεται και αναπτύσσεται μέσω της λεωφόρου της τέχνης και δεν περιορίζεται στα μικρά της στενά. Ο φωτογραφικός της φακός απαθανατίζει τη διαχρονική ψυχρή αιωνιότητα που θέλει η ίδια να ενδύονται τα μοντέλα σε συνδυασμό με το ροζ και το αγνό. Από την υποκριτική πέρασε στην σκηνοθεσία και στη συνέχεια αφοσιώθηκε στα φωτογραφικά κλικ της. Πρόκειται σίγουρα για μία καλλιτέχνη για την οποία σε λίγα χρόνια θα μιλούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσφατα θαύμασαν ένα δείγμα της δουλειάς της στην Eurovision (Τελ Αβίβ, 2019) όπου συνεργάστηκε με την ελληνική αποστολή και την Κ. Ντούσκα.
Θα μπορούσε εύκολα κάποιος να σε χαρακτηρίσει «παν-καλλιτέχνη» μιας και ασχολείσαι με όλες τις μορφές της τέχνης. Όλα σου τα κύτταρα είναι καλλιτεχνικά. Πώς αισθάνθηκες όμως την περίοδο του εγκλεισμού αλλά και σήμερα;
Τον Ιανουάριο έφυγα από την Ελλάδα για το εξωτερικό μόνιμα, τα τελευταία χρόνια πηγαινοερχόμουν, αλλά είχα αποφασίσει να φύγω. Η απόφαση αυτή δεν μου ήταν εύκολη. Δεν είναι εύκολο να φεύγεις και να ξεκινάς από το μηδέν με ελάχιστα χρήματα.
Ωστόσο, είχα πίστη στη δουλειά μου και με οδηγό μόνο αυτό, έφυγα. Στα μέσα Μαρτίου ήρθα στην Ελλάδα για μία φωτογράφιση. Θα έμενα δύο μέρες κι είμαι ακόμα εδώ. Στην αρχή, ήμουν μουδιασμένη, δε μπορούσα να πιστέψω τι γίνεται, στη συνέχεια γέμισα θυμό. Είχα απλά θυμό. Σαν αθλητής που προετοιμάζεται μήνες ολόκληρους για τον αγώνα και τελικά μένει στον πάγκο. Ταυτόχρονα, είμαι ευγνώμων που πέρασα την περίοδο αυτή με την Κατερίνα και την Μπιζού. Είναι πολύτιμο αγαθό οι φίλοι!
Στις φωτογραφίες που τραβάς απεικονίζεται μία αλαβάστρινη ομορφιά, μία ομορφιά που δεν αφορά την εικόνα, αλλά την ουσία. Πορσελάνινες όψεις, αγαλμάτινες, που μέσα από την ψυχρότητα τους παρουσιάζουν το εύθραυστο. Αυτό το εύθραυστο, το βρίσκεις στον εαυτό σου;
Είχα δει μια συνέντευξη του David Lynch που έλεγε πως κάθε φορά που κάνει μια ταινία, του ζητάνε να μιλήσει έπειτα για αυτήν, ενώ η απάντηση έχει ήδη δοθεί. Η απάντηση είναι η ίδια η ταινία. Αντίστοιχα, θα πω το ίδιο και για την φωτογραφική μου δουλειά. Στο σύνολο τους οι φωτογραφίες έχουν κοινό άξονα και πυρήνα και οι περισσότερες είναι βιωματικές. Μου αρέσει που ο κόσμος ερμηνεύει κάθε φορά μια φωτογραφία μου από την δική του οπτική γωνία κι αυτό με εξελίσσει, με προχωράει κι αυτό είναι και το ωραίο στην τέχνη γενικότερα.
Έφη, πιστεύεις ότι ο ρομαντισμός είναι δικαίως συνυφασμένος με την ευαισθησία;
Όχι, πιστεύω ότι ο ρομαντισμός είναι βαθιά σκοτεινός.
Αγαπάς τις πορσελάνινες κούκλες;
Δεν μου άρεσαν ποτέ οι πορσελάνινες κούκλες, ούτε σαν παιδί, ούτε τώρα.
Τα μάτια είναι τελικά ο καθρέφτης της ψυχής;
Μου αρέσει να παρατηρώ τα βλέμματα, μου αρέσει να βλέπω τις αμηχανίες που κάνουν τους ανθρώπους ευάλωτους. Πιστεύω στα μάτια, ναι.
Πώς ήταν η εμπειρία σου στην Eurovision, σου άνοιξε δρόμους;
Ήταν απλά μια εμπειρία στο Τελ Αβίβ, που δεν είχα ξαναπάει και τίποτα παραπάνω.
Δεν μου άνοιξε “δρόμους” γιατί πολύ απλά δεν προσανατολίζομαι σε αυτό το κομμάτι.
Ως φωτογράφος συνεργάζεσαι με διεθνή πρακτορεία. Τι ζητούν έξω και ποιες θα έλεγες ότι είναι οι διαφορές μας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Δεν έχει να κάνει με τα πρακτορεία, με τα πρακτορεία συνεργάζομαι μόνο για τα μοντέλα που τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό κάνουν το ίδιο καλά τη δουλειά τους. Η διαφορά έγκειται στις παραγωγές. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, αυτό το κομμάτι αιμορραγεί. Δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης σε σχέση με αυτό· κι είναι κι ένας από τους βασικούς λόγους που φεύγω. Η δουλειά και η εξέλιξη της στην Ελλάδα, έχει “ταβάνι”.
Θέατρο, ποίηση… Ποιο απόσπασμα και από ποιο θεατρικό έργο σε έχει σημαδέψει;
Η Σάρα Κέιν υπήρξε μεγάλο κομμάτι μου ειδικά στα χρόνια της σχολής του ΚΘΒΕ όπως και ο Τσέχοφ. Ο Βέρθερος του Γκαίτε επίσης, τα διηγήματα και τα θεατρικά του Κλάιστ, ο Ρίλκε.
“Τι φίλημα, τι δάγκωμα, μοιάζουν αυτά.
Κι αν αγαπάς από καρδιάς, είναι εύκολο να τα μπερδέψεις”.
Πενθεσίλεια, Κλάιστ
Θέατρο και φωτογραφία. Τα χαρακτηρίζει μία σχέση αλληλεπίδρασης; Εννοώ σε βοηθά το ένα στο άλλο; Η φωτογραφία στην σκηνοθεσία και το θέατρο στην φωτογραφία;
Ναι, ο κώδικας είναι κοινός, το μέσο είναι που αλλάζει.
Σε τι φάση ήσουν πριν το lockdown και σε τι φάση είσαι τώρα;
Ήμουν και είμαι σε μετέωρη φάση… Βρίσκομαι πριν από ένα ξεκίνημα.
Αυτό το διάστημα της απομόνωσης αναθεώρησες αποφάσεις, επιλογές, στόχους;
Αυτό είναι κάτι που δουλεύω καθημερινά μέσα μου. Όταν κάνεις ψυχοθεραπεία δε χρειάζεσαι μια ακόμα “καταστροφή”, για να κάνεις ανασκόπηση του ποιος είσαι και πού πηγαίνεις.
Αν μετέτρεπες την Ελλάδα σε φωτογραφικό πλαίσιο, ποιό θα ήταν το concept που θα παιζόταν μέσα και ποια χρώματα θα χρησιμοποιούσες;
Το έχω ξαναπεί νομίζω, θα ήθελα να σκεπάσω την Ακρόπολη μ’ ένα λευκό σεντόνι. Θα ήθελα να εξαφανίσω κάθε σημείο αναφοράς. Λευκό σεντόνι, γαλάζιος ορίζοντας.
Τι μαγικό βρίσκεις στην ασκητική ζωή; Έχεις μείνει ποτέ σε μοναστήρι;
Δεν έχω μείνει σε μοναστήρι ποτέ, μου αρέσουν όμως από αρχιτεκτονικής άποψης γιατί μου αρέσει πολύ και ο γοτθικός μεσαίωνας.