«Μήδεια» αναδομημένη από τον Αιμίλιο Χειλάκη στο άκρως επιβλητικό «Θέατρο Πέτρας» στην ονειρική (για την απογευματινή-δειλινή της θέα στην Ακρόπολη) Πετρούπολη.
Σπανίως βλέπεις τόσο προσεγμένες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στο καταταλαιπωρημένο από τους συγχρόνους μας αρχαίο δράμα.
Ξεκινώντας από την μετάφραση τού επαρκούς και διακεκριμένου, βραβευμένου ποιητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΛΑΝΑ, παρεκάμφθησαν επιτυχώς τα πολιτισμικά χάσματα που μας χωρίζουν από την εποχή συγγραφής τής περίφημης πια «Μήδειας» του Ευριπίδη. Το θρησκειολογικό και μεταφυσικό-μυθολογικό κενό δεν γεφυρώνεται εύκολα και ο σύγχρονος διασκευαστής πρέπει (με τη βοήθεια έμπειρου δραματουργού) να φιλοτεχνήσει μια «λειτουργική μετάφραση», όπως λέμε στη σύγχρονη Μεταφρασεολογία και να επιμείνει πρωτίστως στη μεταφορά των πρωταρχικών νοημάτων-ιδεολογημάτων στο γλωσσικό-αισθητικό-ιδεολογικό-κοινωνικό-πολιτικό-ιστορικό πλαίσιο τού «εδώ και τώρα». Ακόμα και η διαφορά της «γλώσσας πηγής» από την «γλώσσα στόχο» είναι καθοριστική σε πολλές λεπτές αποχρώσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε κρίσιμες παρανοήσεις.
Εδώ όμως (προς τιμήν της γενναιόδωρης παραγωγής) απασχολήθηκε επιτυχώς και η εκπληκτική για τις γνώσεις και δεξιότητές της Καθηγήτρια τού Τμήματος Θεατρικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Αθηνών ΚΑΙΤΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ που δίδαξε την ρυθμολογία τού πρωτοτύπου κειμένου!!! Επιτέλους!!! Σοβαρότητα που δεν συναντάμε στην τρανή πλειοψηφία των επισήμων φεστιβαλικών παραστάσεων.
Ξεκινώντας από το «εν αρχή ην ο ποιητικός λόγος» στήθηκε ένα ηχητικό τοπίο με ζωντανές παρεμβάσεις-παραμορφώσεις-εφιαλτικές αλλοιώσεις με την βοήθεια της Τεχνολογίας, ιδιαίτερα επίκαιρο, επιτυχημένο και καθηλωτικό.
Η «όψις» της παραστάσεως (για να θυμηθούμε τον παππού Αριστοτέλη) ήταν τέλεια. Οι σκάλες που αναδομούνταν διαρκώς σχηματίζοντας γέφυρες και πυραμίδες, λειτουργώντας ενίοτε ως όρια-σύνορα-πλαίσια-διαχωριστικά ήταν μια πολύ ωραία ιδέα, ιδιοφυώς υλοποιημένη και λιτή. «Φιλοσοφούμε μετ’ ευτελείας και φιλοκαλούμε άνευ…» προχειρότητος.
Ερμηνείες σωματικές, φωνητικές, αδόμενες, ερμηνείες τωρινές, ερμηνείες που πατούν σε παραδοσιακούς ρυθμολογικούς και οπτικούς κώδικες. Διπολικά κοστούμια (σακάκια φορεμένα ανάποδα για τους σκλάβους-δούλους-υποδούλους και σακάκια φορεμένα κανονικά για τους εξουσιαστές-εξουσιάζοντες, για εκείνους που νομίζουν πως έχουν προσωρινά «το πάνω χέρι»).
Η Γιώτα Νέγκα με την πλούσια σε ηχοχρώματα και αποχρώσεις φωνή της γεφύρωσε το λαϊκό τραγούδι με το λαϊκότατο είδος που ήταν η τραγωδία στην εποχή της. Πολύ έξυπνη ιδέα! Συγχαρητήρια.
Μέτρο και καλαισθησία, σεβασμός στον θεατή, σεβασμός στο πρωτότυπο κείμενο, άδολη, αδιαμεσολάβητη, γνήσια συγκίνηση, «έλεος και φόβος» (κατά Αριστοτέλη, πάλι)… Αυτά και άλλα πολλά είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της παραστάσεως που δεν πρέπει να χάσετε στην καλοκαιρινή της περιοδεία. Και γιατί όχι; Ας ευχηθούμε ότι θα μεταφερθεί το χειμώνα σε ένα μεγάλο κλειστό θέατρο.
Γιατί το Καλό πρέπει να λέγεται. Κι αυτή είναι η κύρια δουλειά ενός κριτικού που σέβεται το λειτούργημά του.
Η εργασία πάντοτε αποδίδει όταν είναι συλλογική, συνδημιουργική, διαδραστική, ανοικτή σε πρωτοβουλίες και αυτοσχεδιασμούς, φτάνει να υπάρχει ένα (τουλάχιστον) αρχικό σκηνοθετικό όραμα. Και να βασιζόμαστε στο κείμενο. Από εκεί ξεκινούν και τελειώνουν όλα.
Από πλευράς βραβείων, η ευριπίδεια «Μήδεια» δεν ήταν τυχερή στον καιρό της. Σήμερα όμως σαρώνει το ενδιαφέρον σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Έμμεση υπόδειξη προς τους γράφοντες, τους βραβεύοντες και τους βραβευομένους, τους κρατούντες γενικώς…
Με ενθουσιασμό και φλόγα διονυσιακή αναζωπυρωμένη,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr
info:
https://petroupoli.gov.gr/event/midia-evripidi/
Η Μήδεια του Ευριπίδη, ένα από τα πιο σπαρακτικά έργα του παγκοσμίου θεάτρου, όπως τη διασκεύασαν και τη φαντάστηκαν ο Αιμίλιος Χειλάκης και ο Μανώλης Δούνιας με την Αθηνά Μαξίμου στον ομώνυμο ρόλο, κάνει πρεμιέρα της περιοδείας της στο Θέατρο Πέτρας, την Τετάρτη 29 Ιουνίου 2022 στις 21:30.
Η Μήδεια είναι ένα έργο για το παράφορο ερωτικό πάθος, την προδοσία και την εκδίκηση. Ο έρωτας ανατρέπει την κοινή λογική, μεταμορφώνει, πολιορκεί απόλυτα τους ανθρώπους και η ερωτική προδοσία και ο πληγωμένος εγωισμός μετατρέπονται σε αβυσσαλέο μίσος και γίνονται η πυξίδα που κατευθύνει τη μοίρα όλων.
Η Μήδεια -που για χάρη του Ιάσωνα πρόδωσε την οικογένειά της, έκλεψε το Χρυσόμαλλο Δέρας και εγκατέλειψε την πατρίδα της – βρίσκεται απομονωμένη στην Κόρινθο ανάμεσα σε ανθρώπους που την θεωρούν ξένη, βάρβαρη.
Όταν ο Ιάσωνας της ανακοινώνει ότι θα παντρευτεί την Γλαύκη, την κόρη του βασιλιά της Κορίνθου Κρέοντα, η Μήδεια από μια πληγωμένη και περιφρονημένη γυναίκα μεταμορφώνεται σε ένα σκοτεινό και εκδικητικό αγρίμι. «Μπορεί η γυναίκα να μην αντέχει ν’ ακούει για μάχες και σπαθιά, μα όταν πολιορκηθεί ο έρωτάς της, δεν υπάρχει πιο πολεμόχαρη ψυχή» και έτσι αποφασίζει να εξοντώσει την νεαρή αντίζηλό της στέλνοντας της δηλητηριασμένα δώρα που προκαλούν τον φρικιαστικό θάνατό της.
Η προδομένη Μήδεια όμως, δεν σταματάει εκεί. Αποφασίζει να κάνει την πιο αδιανόητη πράξη: να σκοτώσει με τα ίδια της τα χέρια τα δυο παιδιά τους.
Η Μήδεια σκοτώνει τα παιδιά της όχι απλώς για να εκδικηθεί τον Ιάσονα, αλλά κυρίως για να τα σώσει από τα χέρια των εχθρών της, για να μην τα εξοντώσει η εξουσία. Γι’ αυτό ο Ευριπίδης -και παρά την αποτρόπαια πράξη της- στο τέλος αντί να την τιμωρήσει, την αποθεώνει.
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
Σκηνοθεσία – Διασκευή: Αιμίλιος Χειλάκης – Μανώλης Δούνιας
Πρωτότυπη Μουσική – Διδασκαλία Χορικών: Δημήτρης Καμαρωτός
Σκηνικά- Κοστούμια: Εύα Νάθενα
Κίνηση – Χορογραφία: Πατρίσια Απέργη
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Λογοθεραπεία-Αγωγή λόγου: Ηλίας Παπαθανασίου
Βοηθός Σκηνοθετών: Νίκος Τσιμάρας
Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγου: Δάφνη –Χρυσή Φωτεινάτου
Βοηθός Χορογράφου: Εμμανουέλα Σακελλάρη
Διεύθυνση παραγωγής: Έφη Πανουργιά
Υπεύθυνη περιοδείας: Αλεξάνδρα Κούζουνα
Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων : Αναστασία Καμβύση
Φωτογραφίες: Μαριλένα Αναστασιάδου
Μακιγιάζ: Σίσσυ Πετροπούλου
Παραγωγή: Παναγιώτης Γεροδήμος – ΘΕΑΤΡΟΧΩΡΟΣ Ε.Ε.
ΔΙΑΝΟΜΗ
ΜΗΔΕΙΑ : Αθηνά Μαξίμου
ΙΑΣΩΝ – ΚΡΕΩΝ – ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: Αιμίλιος Χειλάκης
ΑΙΓΕΑΣ – ΤΡΟΦΟΣ – ΑΓΓΕΛΟΣ: Αναστάσης Ροϊλός
ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΧΟΡΟΥ
Μυρτώ Αλικάκη
Γιώτα Νέγκα
ΜΟΥΣΙΚΟΣ – ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ
Δημήτρης Καμαρωτός
ΧΟΡΟΣ
Πετρίνα Γιαννάκου
Μάιρα Γραβάνη
Αλεξάνδρα Δρανδάκη
Γιώργος Ζυγούρης
Ελευθερία Κοντογεώργη
Εριέττα Μανούρη
Βασίλης Μπούτσικος
Γιώργος Νούσης
Δάφνη Σταθάτου
