Αθάνατο έργο τού John Steinbeck γιατί ανατέμνει εκ των έσω τον Δυτικό Πολιτισμό και κριτικάρει υπογείως τις αδυναμίες τής «Άγριας Δύσης» που έρχεται σε σύγκρουση με τις ανθρωπιστικές αξίες τού χριστιανισμού.
Η μανιχαϊστική σύγκρουση Καλού-Κακού, η διαφοροποίηση των πνευματικών (κι ανθρωπίνων) όντων σε αγγελικά ή δαιμονικά, η υπεραπλούστευση τής ηθικής, η ποινικοποίηση/ενοχοποίηση τού Έρωτα, ο πουριτανισμός, η υποκρισία, οι «τα φαιά φορούντες», το Φως που ΔΕΝ κρύβεται κάτω από το χαλί… αυτά είναι τα θέματα αυτού του αξεπέραστου κειμένου που λειτουργεί και ως πολιτισμικό ορόσημο. Τα οριοθέσια τής δυτικού τύπου δημοκρατίας βασίζονται και θεμελιώνονται πάνω στα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ένα από τα οποία είναι κι η αυτοδιάθεση. Όμως αυτό έρχεται σε αντίθεση με θεσμούς και συμβάσεις, όπως ο γάμος, η συζυγική πίστη, η σεξουαλική αποκλειστικότητα δίκην φεουδαρχικού κυριαρχικού δικαιώματος…
Δίδυμοι γιοι από άλλο ωάριο (ή ενδεχομένως κι από δύο διαφορετικούς «δότες» σπέρματος, οι οποίοι, αν και αδέλφια απέχουν όσο η μέρα από τη νύχτα: ο ένας είναι καλός μέχρι αφελείας, ο άλλος κακός μέχρι κυνικής εκδικητικότητας). Οι δίδυμοι γιοι αντιγράφουν νομοτελειακά (γονιδιακά) τις διαφορετικές κληρονομικές τάσεις τους και παλεύουν να μην τις παγιώσουν ως έξεις (κι εν μέρει τα καταφέρνουν – μόνον ο κακός, ο επιβιώσας, σύμφωνα με τον Νόμο τού Δαρβίνου για την διαιώνιση των ισχυροτέρων ειδών).
Η κοινωνική σκληρότητα σε ένα άκρως ανταγωνιστικό σύστημα, η θεοποίηση τού Χρήματος, ο φιλελευθερισμός που δεν διαποτίζει όλα τα πολιτικά υποστρώματα, η αμφιθυμία, η αμφισημία των εκπεμπόμενων κωδίκων… όλα αυτά συνυφαίνονται με έναν τέλειο δραματουργικό τρόπο που αξιοποιεί μοτίβα λαογραφικά, εθνολογικά, κοινωνικοπολιτικά, φιλοσοφικά, ιδεολογικά… Μόνον η θρησκεία μένει εκτός σκηνικού φωτισμού. Όμως η αγγελολογία και το αντίθετό της βρίσκονται στον κύριο αφηγηματικό άξονα. Τα δραματικά πρόσωπα παλεύουν ταλαντούμενα ανάμεσα στον αγγελικό και δαιμονικό εαυτό τους. Τα δεύτερα αυτοτιμωρούνται, αλλά και τα πρώτα δεν περνούν αλώβητα μέσα από τις Συμπληγάδες.
Τελικά, η ελπίδα είναι στον «άσωτο υιό» που μετανοεί υπερβαίνοντας εν μέρει ή αξιοποιώντας τον ντετερμινισμό των κληρονομημένων γονιδίων του που τον οδηγούν προς το Κακό. Όμως η Λογική, ο Ορθός Λόγος εγγράφει ελπίδες για την εύρεση τής χρυσής τομής τόσο σε κοινωνικό όσο και ατομικό επίπεδο.
Ούτως ή άλλως, το υπερτιμημένο άτομο, το διογκωμένο εγώ είναι στον πυρήνα τού Δυτικού Πολιτισμού (ακόμα και με την παραδοσιακή Ψυχανάλυση, που αποκτά πολλές φορές θρησκευτικές διαστάσεις).
Καταπληκτική παράσταση με μπρεχτικές αλλαγές σκηνικών, μπαρόκ φωτισμούς, μουσικών αρετών ηχητικό τοπίο κι άψογες «κινηματογραφικές» ερμηνείες, όπου η σιωπή, οι παύσεις, οι συνυποδηλώσεις, τα παραγλωσσικά σημεία κυριαρχούν. Υπερτερεί όμως ο καλώς αρθρωμένος λόγος, η εκπεφρασμένη υπαρξιακή αγωνία, το Κενό ανάμεσα στα διάφορα ιδεολογήματα που δεν συμπεριλαμβάνουν το ΣΩΜΑ (ο μόνος χαμένος σε ιδεοληπτικές συγκρούσεις).
Τελικά, ο μονοθεϊσμός εξοβέλισε το ελληνορωμαϊκό στοιχείο στην θεμελίωση τού Δυτικού Πολιτισμού, που ενίοτε λειτουργεί ως «πηγή δυστυχίας» (“Das Unbehagen in der Kultur”, «Η Δυσφορία μέσα στον Πολιτισμό», Σίγκμουντ Φρόυντ, 1929-1930).
Πικρό έργο, δίχως νικητές και ηττημένους. Οι μεγάλοι διανοητές, οι λογοτέχνες φιλόσοφοι δεν λειτουργούν ως δικαστές. Το σώμα ενόρκων είναι οι εκάστοτε επαρκείς αναγνώστες/θεατές των μεγαλουργημάτων τους.
Μην χάσετε αυτή την παράσταση!!!
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr
info:
https://www.aggelonvima.com/east-of-edem
https://tickets.public.gr/theater/anatolika-tis-edem/
“… Και είπε ο Θεός. Ας πρασινίσει η γη.
Και δημιούργησε έναν κήπο στην Εδέμ προς την Ανατολή”.
Ανατολικά της Εδέμ… Αμερική 1900.
Μια γυναίκα, η Κάθυ, βρίσκεται βαριά κακοποιημένη στην πόρτα του Αδάμ Τράσκ.
Ο άνδρας την ερωτεύεται. Η γυναίκα μένει έγκυος.
Ένας παράδεισος προετοιμάζεται. Όμως τίποτα δεν κρατάει για πάντα…
17 χρόνια μετά, οι δίδυμοι, Κάλεμπ και Ααρών, ενώ πιστεύουν ότι η μητέρα τους πέθανε στην γέννα, έρχονται αντιμέτωποι με την πιο σκληρή αλήθεια. Όλα βγαίνουν στο φως. Και τότε οι ήρωες αναγκάζονται να αναζητήσουν τον δρόμο για την δική τους Εδέμ.
“Timshel. Κάνε τη σωστή επιλογή. Αν θες…..”
Το εμβληματικό έργο του John Steinbeck έρχεται στο ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ για πρώτη φορά σε Ελληνική σκηνή σε μια παράσταση γεμάτη μυστήριο και συνεχείς ανατροπές.
Ο συγγραφέας αντλώντας έμπνευση από την Βίβλο και την Αλίκη στην χώρα των Θαυμάτων πλάθει τους πιο γοητευτικούς του χαρακτήρες, ενώ εξετάζει σε βάθος διαχρονικά θέματα όπως το αιώνιο ερώτημα «Τι είναι καλό και τι κακό», την αναζήτηση της ευτυχίας, το ανεξήγητο της αγάπης και τις συνέπειες της απουσίας της.
“Ανατολικά της Εδέμ”
John Steinbeck «Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1962»
Επιλογή Δραματολογίου – Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία: Ανδρονίκη Αβδελιώτη
Δραματουργική επεξεργασία: Ανδρονίκη Αβδελιώτη
Μουσική σύνθεση και επιμέλεια: Αργυρώ Καπαρού
Σχεδιασμός Φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σκηνικά – Κοστούμια: Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Νικόλαος Μαρμαροτούρης, Σταμάτης Μπαντούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάιρα Ξύδη
Ιδέα- σκηνοθεσία teaser: Γιώργος Ζώης
Φωτογραφίες: Λάμπρος Ρουμελιωτάκης
Ηχοληψία και Programming: Νίκος Πιτλόγλου – StudioArion
Παίζουν με αλφαβητική σειρά οι ηθοποιοί:
Αβδελιώτη Ανδρονίκη, Αλμπάνης Περικλής,, Ζάκας Ανδρέας, Ζώης Γιώργος, Μάστορης Νεκτάριος, Μπαμπασάκη Λένα, Στέργιου Αλεξάνδρα, Τζίκας Απόστολος
Τιμές εισιτηρίων: – 16 Ευρώ κανονικό, 12 Ευρώ μειωμένο, Αθηνόραμα club 1+1
