Η αστυφιλία και απότομη, άναρχη τσιμεντοποίηση τού πάλαι ποτέ «κλεινού άστεος» δεν οφείλονται απλώς στην εσωτερική οικονομική μετανάστευση αλλά στην αείποτε υπολανθάνουσα τάση του αγροτροκτηνοτρόφου (και λιγότερο τού ψαρά) να εξαστικοποιηθεί, να μορφωθεί, να αναβαθμιστεί κοινωνικά. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τις δεκαετίες 1950, 1960 και ειδικά την δεκαετία τού 1970, κάθε μικρογαιοκτήμονας ονειρεύεται να δει την κόρη του Δασκάλα ή Καθηγήτρια Φιλόλογο με τα πτυχία «δαχτυλίδια στα χέρια».
Ο Μποστ, ιδιοφυής ων έπλασε μία ιδιόλεκτο βασισμένη στον «Αρχοντοχωριάτη» του Μολιέρου κι αποτυπώνει γλωσσικά αυτές τις κοινωνικές, αισθητικές, ιδεολογικές και πολιτικές – βεβαίως – ανακατατάξεις, αποτέλεσμα μακραίωνων ζυμώσεων, με ρίζες σε πάμπολλες, προπατορικές θα έλεγα, παθολογίες.
Αυτό το μείγμα καθαρεύουσας και δημοτικής, λέξεων και φράσεων ατάκτως ερριμμένων και πολλάκις παρεξηγημένων, όπως φαίνεται και στις ασπρόμαυρες ταινίες τού πάντα επίκαιρου νεοελληνική κινηματογράφου, ηχοποιούν το θολό πολιτισμικό τοπίο με τον πλέον ευτράπελο και παραστατικό τρόπο.
Μαζί όμως με την εισροή γαιοκτημόνων, κτηνοτρόφων και ψαράδων από τον πρωτογενή τομέα τής οικονομίας, στον δευτερογενή (μεταπράττες) ή και στον τριτογενή (παροχή υπηρεσιών) αλλάζει και η κοινωνική, οικονομική, πολιτική/ταξική διαστρωμάτωση τού θεατρόφιλου κοινού.
Η καινούργια διευρυμένη εργατική τάξη, το στρώμα των «μικρομεσαίων» («Οι μικροαστοί» του Γκόρκι, αλλά και οι δικοί μας) αρχίζει να διεκδικεί το δικαίωμά της στο θεατρίζεσθαι.
Και τότε αναφύονται θέατρα, σχήματα, σχολές προκειμένου να καλύψουν αυτή τη ζήτηση.
Η προσφορά είναι στην αρχή περιορισμένη, αργότερα καταιγιστική.
Το μικρο-μεσο-αστικό κοινό αναζητεί διασκέδαση μακριά από τα συνήθηκε «On-Broadway» θέατρα τού κέντρου όπου συχνάζουν οι μεγαλοαστοί.
Έτσι τα λεγόμενα «Off-Broadway» θέατρα (από τη δεκαετία τού 1980 και μετά) αρχίζουν να στεγάζονται σε εγκαταλελειμμένες ξυλαποθήκες, σε υπόγεια και ανώγεια, ακόμα και σε παρηκμασμένους κινηματογράφους (ακόμα και για λούμπεν κοινό).
Το θέατρο «Στοά» μια ιδιαίτερη προοδευτική και πρωτοπόρος ομάδα (για την εποχή τους) εικονοποίησε και έδωσε διέξοδο σε αυτή την τάση τού καινοφανούς κοινού προς θεάματα «αριστερά». Ο ουμανισμός τού Διαφωτισμού περνάει ετεροχρονισμένος από θέατρα και θεατράκια, σκηνές και σκηνούλες δωματίου (ή και δώματος ακόμα), σε ταράτσες και αυλές, σε πλατείες κι αγορές, ανά τας οδούς και τα ρύμας.
Έτσι διαμορφώνεται μια καινούργια τάξη «μορφωμένων» που θα διεκδικήσουν σύντομα ένα μεγάλο μερίδιο στην κεντρική και στην αποκεντρωμένη εξουσία. Φεστιβάλ αναδύονται παντού, καθίστανται θεσμοί. Κάθε στάνη και αγρός υποδέχεται αστέρες της τηλεοράσεως ή του κινηματογράφου σε ένδοξες, πολυαναμενόμενες, κραυγαλέες, πολυδιαφημιζόμενες, αμφιβόλου αισθητικής, πλην όμως νόμιμες περιοδείες (άλλοτε «αρπαχτές», όπως έπρατταν τα μπουλούκια τού δέκατου ένατου και των αρχών τού εικοστού αιώνα).
Οι πρωτεργάτες τού ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΤΟΑ, η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου κράτησαν ψηλά τον πήχυ και την αισθητική τους αδιαπραγμάτευτη.
Βλέποντάς τους τώρα στο Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη» φέρουν σαφώς την πατίνα τού χρόνου, συνοψίζουν όμως μισόν αιώνα πολιτιστικής και κάτι τέτοιο είναι απλώς σεβαστό.
Δεν ξέρω κατά πόσο μπορούν να παρακολουθήσουν τον εξεζητημένο «μειξο-καθαρευουσιάνικο» λόγο οι νέες και νέοι κάτω των είκοσι ετών, αζίζει όμως το εγχείρημα και πρέπει να υποστηριχτεί με καλή διάθεση.
Με το χέρι στην καρδιά, δεν εκστασιάστηκα παρακολουθώντας αυτό το θέαμα, βρήκα όμως την μουσική σύμπραξη τού Διονύση Τσακνή άκρως συμπαθητική, τα σκηνικά και τα κοστούμια ιδιαίτερα γραφικά, τους ήχους νοσταλγικούς και την όλη προσπάθεια αξιομνημόνευτη.
Μην τους χάσετε λοιπόν στην καλοκαιρινή τους περιοδεία ανά την Ελλάδα!!! Ένα σχολείο πολιτισμού, ήθους και σκηνικής επάρκειας. Οι απόγονοι των αρχαίων διονυσιακών τεχνιτών επί το έργον.
Κι αν σας φαίνονται κάπως παλιομοδίτικοι, δεν είναι όμως και «εκτός εποχής», αφού τα ίδια προβλήματα χρονίζουν και λύση δεν βρίσκουν. Κακά τα ψέματα, οι παθογένειες της νεοελληνικής κοινωνίας έχουν μεσαιωνικές και ρωμαϊκές ρίζες. «Άρτον και θεάματα». Μόνο που εδώ γίνεται και σάτιρα. Είναι σαφές το σχόλιο στα κακώς κείμενα μέσα από την πάντα ευπρόσδεκτη βιτριολική ειρωνεία.
Συγχαρητήρια σε όλες και όλους τους καλλιτέχνες που συμπράττουν σε αυτό το ελαφρολαϊκό θαύμα, σε αυτό το τηλεοπτικής εμπνεύσεως και παλαιο-κινημνατογραφικής κοπής θέαμα/ακρόαμα.
Δείτε το και δεν θα πλήξετε. Αντιθέτως, θα διασκεδάσετε και θα τραγουδήσετε με την καρδιά σας (ακόμα κι αν δεν κατέχετε όλα τα άσματα).
Ο Μπόστ ήταν ιδιοφυής, γλωσσολόγος στην πράξη, δημιούργησε «σχολή» αν και ήταν αμίμητος.
Το «θέατρο Στοά» εορτάζει και περιοδεύει. Αξίζει να το δείτε και «εκτός έδρας».
Μετά νοσταλγικής μελαγχολίας για τη νιότη μας που παρήλθεν ανεπιστρεπτί,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr
info από το Δελτίο Τύπου:
50 χρόνια ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟΑ
Μποστ
δια χειρός Θανάση Παπαγεωργίου
«Ακούω ήχον κώδωνος»
Πρεμιέρα καλοκαιρινής περιοδείας:
Δευτέρα 20 Ιουνίου
Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη
Με μια συρραφή αποσπασμάτων από ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής του Μποστ – θεατρικά, πεζά, ποιήματα, λεζάντες, διαφημίσεις, τραγούδια, επιθεωρησιακά νούμερα – που έκανε ο ίδιος ο Θανάσης Παπαγεωργίου θα γιορτάσει το ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟΑ την επέτειο των 50 χρόνων από την ίδρυσή του.
Η Φαύστα, ο Γιάννης, το Ριτσάκι, η Μήδεια, ο Ιάσων, η Καλόγρια, η Μαρία Πενταγιώτισσα, ο Κολόμβος, ο κ. και η κ. Ιατρού, ο πάτερ Αμβρόσιος, ο Πάρις, η Μαριάνθη, συνολικά 20 ήρωες του Μποστ, συναντιόνται στους γάμους του Ριτσακίου με τον Πάρι, αμφότεροι ανευρεθέντες μέσα στην κοιλιά ψαριών! 15 ηθοποιοί και μια μικρή λαϊκή ορχήστρα αποτελούμενη από τους ίδιους τους ηθοποιούς του θιάσου με διευθυντή τον Διονύση Τσακνή, θα παραβρεθούν στον γάμο, ο οποίος όμως θα έχει τραγική κατάληξη από την ξαφνική εμφάνιση του Κολόμβου, «που πήγε κι ανακάλυψε την Αμερική» και καθόρισε το μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας, αλλά και από τη γνωστή απόφαση της Μήδειας να σφάξει τα παιδιά της, λόγω της ερωτικής διαγωγής του Ιάσονα.
Η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου θα γιορτάσουν την επέτειο της Στοάς μαζί με πολλούς από τους βασικούς τους συνεργάτες αλλά και νεότερους καλλιτέχνες, απαγγέλλοντας, χορεύοντας και τραγουδώντας τα κείμενα του Μποστ, με μουσικές του αείμνηστου συνεργάτη Βασίλη Δημητρίου, αλλά και με νέα τραγούδια που έγραψε ο Διονύσης Τσακνής, πάντα πάνω σε στίχους του Μποστ.
Ταυτότητα παράστασης
ΑΚΟΥΩ ΗΧΟΝ ΚΩΔΩΝΟΣ
Σύνθεση κειμένων του Μποστ από τον Θανάση Παπαγεωργίου
Σκηνοθεσία: Θανάσης Παπαγεωργίου
Μουσική: Βασ. Δημητρίου-Διονύσης Τσακνής
Σκηνικό: Λέα Κούση
Κοστούμια: Μποστ σε επιμέλεια Λέας Κούση
Παίζουν: Λήδα Πρωτοψάλτη, Θανάσης Παπαγεωργίου, Αργύρης Παυλίδης, Γιώργος Ζιόβας, Ευδοκία Σουβατζή, Άννα Μονογιού, Εύα Καμινάρη, Άρης Τρουπάκης, Μαρία Νίκα, Αναστασία Κονίδη, Δήμητρα Κόκκορη, Μαριάνα Κιμούλη, Γιλμάζ Χουσμέν, Χρήστος Καρύπης και ο Διονύσης Τσακνής
Διεύθυνση παραγωγής: Έφη Πανουργιά
Εκτέλεση παραγωγής: Γιάννης Κουλούρης
Social Media -Διαφήμιση: Renegade Media / Βασίλης Ζαρκαδούλας
Παραγωγή: ΘΕΑΤΡΟΧΩΡΟΣ
Γραφείο τύπου – Επικοινωνία: Μαρία Τσολάκη, Ευαγγελία Σκρομπόλα
Φωτογραφίες: Μαριλένα Σταφυλίδου
Παραστάσεις στην Αττική:
20/06 Θέατρο Βράχων Βύρωνα Μελίνα Μερκούρη στις 21:00
21/06 Θέατρο Βράχων Βύρωνα Μελίνα Μερκούρη στις 21:00
28/06 Βεάκειο Θέατρο Πειραιά στις 21:30
30/06 Αθλητικό & Πολιτιστικό Πάρκο Νέας Μάκρης στις 21:30
03/07 Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας στις 21:30
04/07 Θέατρο Πέτρας Πετρούπολης στις 21:30
05/07 Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου στις 21:00
06/07 Δημοτικό θέατρο Ηλιούπολης «Δημήτρης Κιντής» στις 21:30
07/07 Δημοτικό θέατρο Ηλιούπολης «Δημήτρης Κιντής» στις 21:30
Διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων: 20 & 17 ευρώ (ΑμΕΑ, άνεργοι, άνω των 65, φοιτητικά)
Προπώληση εισιτηρίων:
https://www.viva.gr/tickets/theater/akouo-ixon-kodonos/