Μάριος Μάζαρης, ένας εκπαιδευτικός πρότυπο!

Για τους φίλους των social media είναι ο “schoolmarius”. O δάσκαλος που «σπάει» τα στερεότυπα μέσα από τον διάλογο, τη διάδραση και πάνω απ’ όλα δίνοντας λόγο στους μαθητές του. Μας μεταφέρει ιστορίες της τάξης όπου διδάσκει, σε ένα δημόσιο δημοτικό σχολείο στο Κερατσίνι. Για τον ίδιο, όπως μου δήλωσε, τον σημαντικότερο ρόλο παίζουν τα παιδιά, τα όσα γίνονται στην τάξη και η επικοινωνία των ίδιων με τις αξίες της ζωής. Μεταφέρει στα παιδιά την αλήθεια και την έννοια της αγάπης, χωρίς ταμπού, ανεξαρτήτου χρώματος, δέρματος, σεξουαλικού προσανατολισμού, κ.ά. Όλοι μας θα θέλαμε να είχαμε έναν τέτοιο δάσκαλο που δίνει κίνητρα για σκέψη κι ενσυναίσθηση στους μαθητές και στις μαθήτριες του, χωρίς να ωραιοποιεί τις καταστάσεις, αλλά ενεργοποιώντας την κρίση τους, με σεβασμό και ήθος και κυρίως μαθαίνοντάς τους να επιβραβεύουν τον εαυτό τους!
Απολαύστε την κουβέντα μας και ταξιδέψτε στον κόσμο του!

Ανήκετε στη νέα γενιά εκπαιδευτικών που «σπάνε» τα στερεότυπα μιας‬ πατριαρχικής κοινωνίας, μέσα από τη γνώση και την αλήθεια προς τα παιδιά. Πόσο εύκολο είναι αυτό στην εποχή μας; ‬‬

Δουλεύω ήδη 17 χρόνια σε σχολεία, άρα δεν ξέρω αν είμαι όντως μέρος της νέας γενιάς ή αν ήρθε ποτέ η νέα γενιά που άλλαξε τα στερεότυπα που μεγαλώσαμε ή τόλμησε αλλαγές. Όσα χρόνια εργάζομαι σε σχολεία νιώθω περισσότερο ότι είμαστε σε άμυνα, παρά σε επίθεση, καθώς κληθήκαμε να ισορροπήσουμε σε αλλεπάλληλες αλλαγές του δημοσίου σχολείου που ελάχιστες έγιναν προς όφελος τους. Και γι’ αυτό αξίζουν παραπάνω «μπράβο» σε εκπαιδευτικούς που κόπιασαν και κοπιάζουν για τις αλλαγές που οραματίζονται. Είναι δύσκολο να σπάσεις την αλυσίδα που το ίδιο το κράτος απλώνει γύρω σου και να μιλήσεις για το σήμερα, όταν οι κυβερνήσεις όλων των παρατάξεων μιλούν για το χθες ή για το σήμερα με όρους εντυπωσιασμού και όχι ουσίας.

Ποια είναι τα κίνητρα που σας ώθησαν και σας ωθούν καθημερινά, μέσα από τη‬ διάδραση να μαθαίνετε στα παιδιά τη ζωή και τις διαφορετικές πλευρές της;‬‬

Η ίδια η ζωή και ένα παράπονο ότι δε γίνεται να συνεχίζουμε να βουλιάζουμε σε μια κοινωνία γεμάτη στερεοτυπικές αντιδράσεις, κακοποίηση, έλλειψη ενσυναίσθησης, ευαισθησίας και με ένα σχολείο που κλείνει τα μάτια στην κοινωνία και θυμίζει αυτό του παρελθόντος. Δεν έχω το θράσος να πιστεύω ότι θα αλλάξω τον κόσμο, αλλά το θάρρος να προσπαθώ να φέρνω το σήμερα στην τάξη και τους μαθητές και τις μαθήτριές μου κοντά στο να γνωρίσουν τον εαυτό τους μέσα σ’ αυτό το σήμερα.

Εσείς ο ίδιος τι διδάσκεστε από τους μαθητές σας; ‬‬‬

Θα έλεγα αμέτρητα πράγματα και γι’ αυτό και απαντάω ότι είμαι πιο τυχερός από τα παιδιά για όσα μοιραζόμαστε. Έχω τη δυνατότητα να διορθώσω τον εαυτό μου και την παιδική μου ηλικία μέσα από τα παιδιά, παρατηρώντας τα να προσπαθούν να μιλήσουν, να εκφραστούν, να χτίσουν την αυτοπεποίθηση ή τον εγωισμό τους, να κατανοήσουν τα λάθη τους ή να υπερηφανευτούν για τις νίκες τους. Παρατηρώντας τα παιδιά κατανοείς την ανθρώπινη φύση καλύτερα εν τη γενέσει της. ‬‬‬

Ποιους παιδαγωγικούς τρόπους επιστρατεύετε για να εμφυσήσετε στους μαθητές‬ σας το αίσθημα της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων; ‬‬‬‬‬

Κυρίως το ζωντανό παράδειγμα, την κοινωνική συμπεριφορά και εμπλέκοντας την ίδια την οικογένεια. Είναι άλλο το να κουνάς το δάκτυλο και να λες «Δε φερόμαστε έτσι ή αλλιώς» στα παιδιά κι άλλο να φέρνεις ζωντανά παραδείγματα μπροστά τους, ανθρώπους που γίνονται πρότυπα και η ζωή τους είναι το ίδιο το μήνυμα. Αν κάτι λείπει από τη ζωή των παιδιών είναι τα υγιή πρότυπα και προσπαθώ να τα φέρνω κοντά, γιατί υπάρχουν, απλώς δεν προβάλλονται τόσο. ‬‬‬

«Καλώς ήρθες στον κόσμο που μπορείς» είναι το νέο σας βιβλίο που κυκλοφορεί‬ από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Τι περιλαμβάνει και τι στόχους έχει κι έχετε γι’ αυτό; ‬‬‬‬‬

Περιλαμβάνει 50+2 δράσεις ψυχικής ενδυνάμωσης για ομάδες παιδιών ή μεμονωμένα άτομα και απευθύνεται σε ενήλικες, δασκάλους, γονείς και γενικά ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με παιδιά ηλικίας από 3 έως 15 ετών και θέλει να τους βοηθήσει να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, αυτοπεποίθηση, να αντιληφθούν τη μοναδικότητα τους και να σεβαστούν κάθε μια από τις γύρω, να είναι μέρος του κόσμου που μπορεί ή να είναι από μόνα τους ένας τέτοιος κόσμος. Στόχο έχω να μοιραστώ αυτές τις πρακτικές με όσο περισσότερο κόσμο μπορώ, κυρίως γιατί είναι πρακτικές βιωμένες, εφαρμοσμένες μέσα στα χρόνια από μένα και τις ομάδες παιδιών που συνεργαστήκαμε και όχι θεωρίες που δεν ξέρει κανείς τι να κάνει με αυτές. Είναι η ίδια η εμπειρία και τα αποτελέσματά της. Είναι ένα βιβλίο που καμαρώνω και πιστεύω θα αποτελέσει ένα βιβλίο-εγχειρίδιο ομάδων για πολλά χρόνια. ‬‬‬

Πώς αντιδρούν οι γονείς των μαθητών σας και ποια είναι τα σχόλιά τους σχετικά με‬ τους προοδευτικούς τρόπους παιδαγωγικής που χρησιμοποιείτε; ‬‬‬‬‬

Θετικά και με ενθουσιασμό. Κυρίως γιατί σε μεγάλο ποσοστό τους, οι τρόποι αυτοί συμπεριλαμβάνουν δράσεις που κάνω σε συνεργασία με τους γονείς ή τους ενημερώνω πριν τις εφαρμόσω ή βλέπουν τα αποτελέσματα στα παιδιά τους. Είναι δράσεις που βοηθούν στη σύνδεση, στο συναίσθημα, στο να επικοινωνούμε με τον βαθύτερο εαυτό μας και νομίζω ότι όλοι το εκτιμούν, όταν βλέπουν το παιδί τους να αποκτά λόγο, κριτική σκέψη, αυτοπεποίθηση, προσωπικότητα μέρα με τη μέρα. Είναι ένα στοίχημα που το κερδίζουμε όλοι μαζί, γιατί γονείς και δάσκαλοι έχουμε, ή θα έπρεπε να έχουμε, κοινό στόχο: το καλό των παιδιών. Κι αυτό δεν είναι μόνο γνωστικό, αλλά και ψυχοσυναισθηματικό. ‬‬‬

Είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης η βασική αιτία ρατσιστικών συμπεριφορών από και‬ προς τα παιδιά και την κοινωνία μας ευρύτερα; ‬‬‬‬‬

Θα έλεγα κυρίως η έλλειψη κουβέντας, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ παιδιών και ενηλίκων. Οι ενήλικες τρέχουν από το πρωί μέχρι το βράδυ, τα παιδιά μεγαλώνουν περνώντας όλη τη μέρα σε αίθουσες σχολείων και φροντιστηρίων, οι δάσκαλοι κυνηγούν την ύλη και το συναίσθημα, η διαμόρφωση συμπεριφοράς, η γνωριμία με τον βαθύτερο εαυτό μας έχει μείνει στο παρασκήνιο κι αυτό οδηγεί στην έλλειψη ενσυναίσθησης ή και γενικότερα αίσθησης, ότι αυτό που κάνω, σκέφτομαι, λέω, πράττω, έχει συνέπειες, δράσεις, αντιδράσεις κ.ο.κ. Γι’ αυτό και προσπαθώ οι τάξεις που δουλεύουν να κινούνται με βάση το συναίσθημα και να συν-κινούν τα παιδιά προς αυτό σε όλες τις μορφές και τους τρόπους διαχείρισής του. ‬‬‬

Τι είναι αυτό που σας ρώτησαν οι μαθητές και οι μαθήτριες σας και σας σόκαρε σε‬‬‬ σημείο που να σκεφτείτε πολύ πώς να το απαντήσετε;

Δεν υπάρχει κάτι που να με σοκάρει από αυτά που ρωτούν τα παιδιά. Περισσότερο με σοκάρει όταν δεν έχουν να ρωτήσουν, όταν δεν έχουν έρθει σε επαφή με το συναίσθημά τους, όταν δεν έχουν καλλιεργηθεί στο να εκφράζουν το μέσα τους, τη σκέψη, το πώς νιώθουν. Και σοκάρονται τα ίδια τα παιδιά όταν αρχίσουμε να το κάνουμε μέσα στην τάξη και στην ομάδα και τους παρασύρει αυτός ο μαγικός κόσμος. Είναι περίεργο πως γενιές ολόκληρες μεγαλώνουν καταπιεσμένες από τόνους ύλης και όχι από τόνους τρυφερότητας, κουβέντας και νοιαξίματος.

Tα παιδιά θέλουν αλήθειες και όχι ψέματα, παρ’ ότι οι προηγούμενες γενιές‬‬‬ μεγάλωσαν διαφορετικά. Υπάρχει η έννοια του απαγορευτικού για τα παιδιά;

Όχι, δεν υπάρχουν θέματα που δεν αγγίζουμε ή που είναι απαγορευμένα. Όλα είναι μέρος της ζωής, η ζωή, ο θάνατος, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, οι ασθένειες, τα σύνδρομα, τα πάντα. Απλώς είναι σημαντικό να διαφοροποιείς αυτά που θες να πεις με βάση την ηλικία των παιδιών, την ιστορία που κουβαλούν, το περιβάλλον που μεγαλώνουν και να συνεργάζεσαι με τους γονείς τους για να έχετε κοινή γραμμή στις δράσεις που σχεδιάζεις. Το σχολείο οφείλει να παίρνει θέση σε όλα όσα αφορούν το παιδί για να το προστατεύει από την παραπληροφόρηση του Διαδικτύου, τα λάθος μηνύματα που πάνε από στόμα σε στόμα των συμμαθητών και από λανθασμένα πρότυπα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media).

Είτε μέσα από τα social media, είτε και διά ζώσης, έχετε αντιμετωπίσει ρατσιστική ‬‬‬ συμπεριφορά προς το πρόσωπό σας και τις παιδαγωγικές σας μεθόδους; Και πώς το διαχειρίζεστε;

Όχι. Ή δεν το κατάλαβα. Ή δε με αφορά έτσι κι αλλιώς. Δεν επιβάλλω την παρουσία και τις ιδέες μου, δεν επιθυμώ να συμφωνούν όλοι μαζί μου ή λίγοι. Στόχος μου είναι πρωτίστως οι μαθητές και μαθήτριες μου και η υγιής επικοινωνία με αυτούς και με τις οικογένειές τους. Αυτό πιστεύω το καταφέρνω σε μεγάλο βαθμό γιατί αν μη τι άλλο βλέπουν και αναγνωρίζουν τον κόπο, το νοιάξιμο ή το ειλικρινές μου ενδιαφέρον να έρθουμε σε επαφή. Γύρω από αυτή τη σχέση δε νιώθω να με έχουν αντιμετωπίσει ρατσιστικά κι αν το έχουν κάνει, δε με αφορά.

Πώς οραματίζεστε τον “schoolmarius” σε μερικά χρόνια από σήμερ‬α; ‬‬

Δεν τον οραματίζομαι. Γιατί δεν το έκανα ως τώρα. Άνοιξα ένα προσωπικό προφίλ που δεν επεδίωξα να με ακολουθήσουν δεκάδες ή εκατοντάδες ή χιλιάδες άνθρωποι, αλλά αυτό έγινε και δε θέλω να με καθορίζει. Εκτιμώ την αγάπη που μου δείχνουν, τον σεβασμό και την εκτίμηση που δείχνουν σε μένα και σε όσα μοιράζομαι, τη στήριξη σε όσα βιβλία εξέδωσα ως τώρα, αλλά ο schoolmarius είναι απλώς ο Μάριος που αγαπά τη δουλειά του, τους μαθητές και μαθήτριες του και στο βαθμό που το διαδίκτυο δε μας επηρεάζει θα είναι πάντα ένα ανοιχτό παράθυρο. Αν νιώσω όμως ότι με πηγαίνει πίσω ή αποσπά την προσοχή μου ή αλλάζει τις προτεραιότητες μου, έτσι ξαφνικά, χωρίς ιδιαίτερο σχεδιασμό όπως το άνοιξα, έτσι και θα το κλείσω. Η ζωή είναι η τάξη και όσα μοιραζόμαστε εκεί μέσα.

Ακολουθήστε τον “schoolmarius” στο Instagram!