Μία νέα, δυνατή γυναίκα, από αυτές που συναντάς στις κουπαστές των βαποριών να ατενίζουν πέρα ή από αυτές που τρέχουν ανάμεσα από το πλήθος για να προλάβουν να αγκαλιάσουν και να χαιρετήσουν έναν γνωστό ή, έστω, να μην χάσουν το λεωφορείο, τώρα κάθεται ήρεμη στην κατάφυτη βεράντα της κάπου στα Πατήσια. Ο ήλιος την περιποιείται, όσο ακούγονται ειδοποιήσεις από τον υπολογιστή της που, ευτυχώς, έχει αφήσει για λίγο μέσα. Όταν δημοσίευσε το youtube video με τίτλο “ο καλλιτέχνης δεν είναι άνθρωπος”, δεν περίμενε να ξεπεράσει μέσα σε μερικές ημέρες τις 180.000 προβολές.

Μίλησα μαζί της μέσω messenger, έπειτα στο τηλέφωνο, ύστερα μέσω mail και τηλεφωνικά ξανά-η Έλια Βεργανελάκη μπήκε στην ζωή μου(και ύστερα εγώ στην δική της)- την αναλογίστηκα ως ηρωίδα ενός μυθιστορήματος που ίσως και να έχει ήδη γραφτεί από κάποιον. Είναι ηθοποιός, γράφει μουσική, της αρέσει η φύση, η ελευθερία, η τέχνη που δεν έχει, φυσικά, σκοπό την διασκέδαση αποκλειστικά. Είναι εργατική, επίμονη, εκφραστική, με κριτική σκέψη, πολύ χιούμορ και ακόμα περισσότερες ιδέες.

Μετά το βίντεο που “έσπασε ταμεία”, ετοιμάστηκε ακόμα ένα που ίσως και να ξεπεράσει τις προβολές του προηγούμενου. Για αυτό, η Έλια χρειάστηκε την συμβολή αρκετών ανθρώπων, συγκεκριμένα καλλιτεχνών και τεχνικών. Η ίδια, άλλωστε, πιστεύει στην συλλογικότητα και στις συμπράξεις. Με άφησε να ψαχουλέψουμε μαζί μες στην καθημερινότητά της όπως ήταν κι όπως είναι, κάναμε λίγο ελεύθερο camping μαζί, ακούσαμε την αγαπημένη της ραδιοφωνική εκπομπή και ξεφυλλίσαμε λίγο ποίηση. Κυρίως, όμως, αποτύχαμε και οι δύο στο να φανταστούμε ένα καλοκαίρι χωρίς Φεστιβάλ Αθηνών.

Πότε έπαιξες θέατρο για πρώτη φορά στην ζωή σου; Όχι επαγγελματικά, πρώτη φορά;

Έπαιξα τελείως τυχαία σε μια παράσταση με την θεατρική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης το 2006. Είχαμε ανεβάσει το έργο «12 ένορκοι» του Ρέτζιναλντ Ρόουζ, το οποίο έχει 12 αντρικούς ρόλους και ο σκηνοθέτης δεν έβρισκε 12 άντρες να συμπληρώσει το θίασο, γνώριζε μία καλή μου φίλη και κάπως έτσι βρέθηκα να παίζω μαζί με δυο φίλες μου σε έναν θίασο γεμάτο Πολυτεχνίτες! Η παράσταση έσπασε ταμεία που λέμε, κι εγώ κόλλησα το μικρόβιο.

Ποια συνεργασία θεατρική σού έχει μείνει αξέχαστη μέχρι σήμερα και, ενδεχομένως, θα ήθελες να επαναληφθεί;

Όλες οι συνεργασίες μού έχουν μείνει αξέχαστες για διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Πριν δυο μήνες, ανέβηκε στα Χανιά μια παράσταση που σκηνοθέτησα. Ονομάζεται Vanilla Love και αφορά στην κακοποίηση και την ενδοοικογενειακή βία. Βρήκαμε πραγματικές καταθέσεις κακοποιημένων ανθρώπων και γράψαμε όλοι μαζί το έργο, το οποίο παρουσιάστηκε στο χώρο YouCa στα Χανιά και ,ενώ έκανε συνεχόμενα sold out, έπρεπε να διακοπεί λόγω πανδημίας. Το Vanilla Love θα ήθελα να έρθει και στην Αθήνα!

Πώς αυτοπροσδιορίζεσαι, Έλια;

Αν εννοείς την επαγγελματική μου ιδιότητα, τότε ως ηθοποιός και συνθέτης. Παίζω από τα 5 μου χρόνια μουσική, μεγάλωσα μέσα σε ωδεία, δεν είχα ποτέ το όνειρο να γίνω ηθοποιός , μου γεννήθηκε η επιθυμία στα 25 μου.

Έχεις κάποια μόνιμη δουλειά, πλην της καλλιτεχνικής σου ιδιότητας;

Τα τελευταία δύο χρόνια εργάζομαι ως casting director στον χώρο της διαφήμισης. Μαζί με έναν αγαπημένο μου φίλο και συνεργάτη έχουμε το Giant Casting και ανυπομονώ να λήξει η καραντίνα για να ξαναεργαστώ, μιας και τώρα γίνονται ελάχιστα γυρίσματα και μηδαμινά castings.

Πώς βίωσες τις δύσκολες και ενδοσκοπικές αυτές μέρες; Τι άλλαξε δραματικά στην καθημερινότητά σου;

Τις πρώτες μέρες του εγκλεισμού προσπαθούσα να συνειδητοποιήσω τι ζούμε! Καθώς είμαι εκ φύσεως «σπιτόγατα», δεν είχα και τόσο θέμα να μείνω μόνη στο σπίτι μου. Άλλωστε, δεν πίστευα πως θα κρατήσει τόσο πολύ. Μετά από έναν μήνα εγκλεισμού, έγραψα ένα κείμενο και έκανα το βίντεο που έγινε viral και η καθημερινότητά μου άλλαξε όντως δραματικά. Από εκείνη τη μέρα, φίλοι μου κι εγώ αποφασίσαμε να κάνουμε το μήνυμα αυτό πιο δυνατό κι έτσι καλέσαμε πολλούς ανθρώπους να ξαναφτιάξουμε ένα βίντεο, μιας και η φωνή των πολλών είναι εκ των πραγμάτων πιο ισχυρή από του ενός! Το νέο βίντεο ονομάζεται «είμαστε χιλιάδες, είμαστε άνθρωποι και έχουμε δικαιώματα» και ήδη κάνει το γύρο του διαδικτύου μεταφέροντας το μήνυμα πως οι καλλιτέχνες και οι τεχνικοί του κλάδου μας δεν είμαστε εργαζόμενοι β’ κατηγορίας.

Η ιδέα για το πρώτο βίντεο πώς ακριβώς σου ήρθε;

Μου έβγαιναν όλα τόσο αυθόρμητα που ,πριν καν φτιάξω καφέ, και επειδή δεν προλάβαινα να πιάσω χαρτί και μολύβι, άρχισα να ηχογραφώ τον εαυτό μου, πηγαίνοντας πάνω κάτω στο σπίτι και να λέω όλα αυτά που μετά είπα στο βίντεο! Έφτιαξα τον καφέ μου, άρχισα να ακούω αυτά που είχα ηχογραφήσει, προσπάθησα κάπως με την ίδια ορμή να τα ενώσω και να τα συντάξω πιο λογικά και όχι τόσο άναρχα όσο ήταν μέσα στο κεφάλι μου. Έγραψα το κείμενο και σκέφτηκα πως ένα βίντεο θα βοηθούσε να ταξιδέψει και το συναίσθημά μου μαζί με τις λέξεις μου…είχα την ανάγκη να επικοινωνήσω, είχα την ανάγκη να τα μοιραστώ!

Με τον όρο “διασκεδαστή” όρισες τον καλλιτέχνη, όπως αυτός υποτίθεται ότι είναι στα μάτια αυτών που τον λησμονούν και που δεν τον υπολογίζουν. Στα δικά σου τα μάτια, τι είναι ο καλλιτέχνης ή, ίσως, πώς φαντάζεσαι την ιδανική του εκδοχή;

Η αντίληψη που επικρατεί για τους καλλιτέχνες ως “διασκεδαστές” και σήμερα θα συμπλήρωνα “διασκεδαζόμενους” , “τεμπέληδες”, “βολεψάκηδες”, “ψώνια” κτλ ξεκινά από την παιδεία. Όσοι δεν προερχόμαστε από οικογένειες καλλιτεχνών, όλοι έχουμε βιώσει την υποτίμηση. Όλοι έχουμε ακούσει «Βρες μια κανονική δουλειά», ή «Δεν γίνεται να ζεις πάντα χωρίς σταθερό εισόδημα» και τα λοιπά… Όλοι μας γνωρίζουμε πόσο πασχίζουμε να το ανατρέψουμε, συνεχίζοντας απλά πιστά να κάνουμε αυτό που αγαπάμε! Για μένα, καλλιτέχνης είναι εκείνος που ακολουθεί πιο πολύ το ένστικτό του, εκείνος που οδηγείται από την ανάγκη του να εκφραστεί και δημιουργεί.

Το έργο του γεννάται από αλήθεια και ταξιδεύει αυτή την αλήθεια μέσα σε άλλους. Ο καλλιτέχνης παίρνει τη φαντασία και την κάνει έργο! Χρησιμοποιεί τις νότες, τις λέξεις, το σώμα, τα χρώματα και γεννά συναισθήματα. Ο καλλιτέχνης εργάζεται για την τέχνη του, ώρες και μέρες μελετά και ξαναμελετά σε χρόνους που φτάνουν και ίσως ξεπερνούν τις ώρες και μέρες οποιουδήποτε επαγγέλματος. Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί ο άνθρωπος που επέλεξε να κάνει τον πόθο του επάγγελμα πρέπει να ακολουθείται από την «κατάρα» του να αντιμετωπίζεται ως εργαζόμενος β’ κατηγορίας.

Τι έχεις στο μυαλό σου για την προστασία των “διασκεδαστών”; Πώς θα μπορούσε να μεριμνήσει το κράτος πιο σωστά γι’ αυτούς;

Να κάνει ό,τι μπορεί για να μεταφέρει μέσω της Παιδείας κυρίως, από το σχολείο δηλαδή, πως τα νέα παιδιά έχουν το δικαίωμα να ονειρεύονται να ασκήσουν το επάγγελμα του καλλιτέχνη, να σταματήσει αυτή η αντίληψη πως ο καλλιτέχνης είναι εργαζόμενος β’ κατηγορίας. Ο καλλιτέχνης πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εργαζόμενος με ίσα δικαιώματα!

Έλια, απολαμβάνεις την -έστω διαδικτυακή- αναγνωρισιμότητα αυτήν την περίοδο; Το περίμενες να σου συμβεί όλο αυτό;

Απολαμβάνω σίγουρα τα χιλιάδες μηνύματα αγάπης και συμπαράστασης, έχω γελάσει πολύ με μηνύματα αγνώστων. Κάποιος έγραψε πως δεν πρέπει να είμαι τόσο δυναμική γιατί δεν θα παντρευτώ ποτέ! (γέλια) Ευχαριστώ όλους που με υπερασπίστηκαν σε κακεντρεχή σχόλια, ευχαριστώ όσους ενώ δεν με γνωρίζουν είπαν έναν καλό λόγο για μένα, είναι άπειρα συγκινητικό. Από την άλλη δεν θα κρύψω, πως τη δεύτερη μέρα έβαλα τα κλάματα γιατί έχω πασχίσει να ενταχτώ στον χώρο, όπως και πάρα πολλοί συνάδελφοι, έχω φάει τόση απογοήτευση από τις στημένες οντισιόν, δεν ήμουν ποτέ «παιδί της αυλής», δεν παρακάλεσα ποτέ, δεν σταμάτησα να πιστεύω στον εαυτό μου και ενώ ειδικά τα τελευταία χρόνια έχω ζοριστεί πολύ, αυτή η αναγνωρισιμότητα μου έδειξε κάπως τη ματαιότητα της όποιας φιλοδοξίας που έχω κι εγώ ως καλλιτέχνης.

Τα τελευταία χρόνια έχεις ζοριστεί πολύ…δηλαδή;

Το 2014 επέστρεψα με πολλή πίστη και δύναμη εσωτερική, από την Ακαδημία της Τέχνης του Βερολίνου, ήμουν υπότροφος στον κλάδο της Παραστατικής Τέχνης. Βραβεύτηκα για την μουσική που έγραψα για μια παράσταση και είχα επιστρέψει στην Αθήνα με ένα πολύ δυνατό χαρτί!

Δυστυχώς, πήγαινα από οντισιόν σε οντισιόν και απλά άκουγα «τι θα μας δείξετε σήμερα;», (λες και ο ηθοποιός καλείται μόνο να «δείχνει» και όχι να «είναι») ενώ τις περισσότερες φορές είχε προαποφασιστεί ποιος θα περάσει, και επίσης, όσο… «έδειχνα», δεν με κοιτούσαν καν στα μάτια. Δεν τους ενδιέφερε να γνωρίσουν την Έλια. Στο τέλος άκουγα πολύ συχνά «είστε υπέροχη ηθοποιός/είστε πολύ ταλαντούχα, κτλ» και την φράση «θα σας ειδοποιήσουμε», μια φράση που γνωρίζουν πολύ καλά οι συνάδελφοί μου. Φυσικά, δεν μας ειδοποιούσαν ποτέ παρά ελάχιστες φορές, κι έτσι οι ηθοποιοί καλούμαστε να μυρίσουμε τα νύχια μας για το τι να έγινε τελικά με εκείνη την οντισιόν…άραγες;

Για αυτούς κυρίως τους λόγους, τη δεύτερη μέρα του βίντεο έβαλα τα κλάματα, έκλαψα από συγκίνηση, σαν ξαφνικά να με κατάλαβαν όλοι οι συνάδελφοί μου, να με ένιωσαν, και όχι μόνο αυτοί. Είναι πολύ ευτυχές να μιλάς αυθόρμητα και να ακούνε τόσοι άλλοι και να σε νιώθουν τόσοι άλλοι και να «αγκαλιάζεστε», όταν έχεις μάθει σε ένα σύστημα που επειδή δε χωράς, είναι σαν να μην υπάρχεις.

Με λίγα λόγια μέχρι και την στιγμή που ανέβαζα το βίντεο, ένιωθα πως θα το δουν μόνο οι φίλοι και οι γνωστοί μου και θα μου πουν «Μπράβο, Ελιάκι» , «Σ’αγαπάμε, Ελιάκι», κι έτσι απλά να περάσει άλλη μια μέρα καραντίνας και φτου κι απ’την αρχή!

Φαντάζομαι, όμως, ότι θα δέχτηκες και κάποιες αρνητικές “κριτικές”…

Έλαβα κακεντρεχείς αντιδράσεις, κακόβουλα σχόλια από haters και κάποιες ενστάσεις όσον αφορά στον όρο «διασκεδαστής» που με έκαναν να απορώ γιατί ήταν ηλίου φαεινότερον πως τον χρησιμοποίησα κυνικά…Απορούσα ανέκαθεν γιατί ο κόσμος, ευτυχώς όχι η πλειοψηφία, έχει τόσο ακατανίκητη ανάγκη να σχολιάσει αρνητικά, γιατί εγώ πάντα ως άνθρωπος ψάχνω να βρω κάτι καλό μέσα σε ό,τι ακούω και βλέπω και γιατί αυτό έχει αξία, να ψάχνεις την ομορφιά σε καθετί. Δεν απάντησα ποτέ σε κανένα τέτοιο σχόλιο, δεν το άφησα να με επηρεάσει, ήταν τόσο μεγάλη η αγκαλιά του κόσμου που τίποτα δεν μπορούσε να την επισκιάσει.

Ποια η σχέση σου με το youtube γενικώς; Παρακολουθείς βίντεο ή συγκεκριμένους youtubers;

Όχι, ούτε καν! Ακολουθώ ελάχιστους, κυρίως φίλους που υποστηρίζω, δεν έχω σκεφτεί ποτέ να γίνω youtuber. Ίσως το σκεφτόμουν, όμως, αν έβρισκα συνεργάτες να γουστάρουμε μαζί αυτό που κάνουμε και αν όλο αυτό είχε κινηματογραφική χροιά…

Ποιο βιβλίο βρίσκεται πάνω στο κομοδίνο σου αυτή την περίοδο;

Δεν διαβάζω στο κρεβάτι γιατί με παίρνει ο ύπνος! (γέλια) Συνήθως, διαβάζω όταν είμαι απαλλαγμένη από άγχη, στις διακοπές κυρίως. Στην καραντίνα, έχω απλά ανοίξει κάποια βιβλία ποιητών, αγαπημένοι μου είναι ο E.E. Cummings και ο Paul Celan.

Spotify ή Πικ Απ;

Απαντώ: ραδιόφωνο! Ξυπνάω τα πρωινά και ακούω Τζούμα. Ακόμα και όταν περπατάω ακούω ραδιόφωνο, ακούω ακόμα και τις διαφημίσεις, γιατί παρατηρώ πώς κάνουν οι ηθοποιοί το σπικάζ στα διαφημιστικά σποτ- θα ήθελα πολύ να κάνω κι εγώ σπικάζ!

Με την μουσική τι κάνεις;

Δεν μελετάω πια πολύ, έχω υπάρξει μέλος σε μπάντες, έχω συνδημιουργήσει κατά καιρούς με άλλους φανταστικούς μουσικούς, η Ελλάδα έχει πολλούς και τεράστιους μουσικούς! Επίσης, από το 2011 γράφω μουσική για θέατρο και σινεμά και έχει τύχει δις να συμμετέχω ως ηθοποιός σε παράσταση και να συνθέτω ταυτόχρονα την πρωτότυπη μουσική για την ίδια παραγωγή! Αυτή η εμπειρία είναι η απόλυτη επιβράβευση για όσα ονειρευόμουν εδώ και χρόνια! Η μουσική στην ζωή μου είναι ένα τεράστιο δώρο, ένα αναπόσπαστο κομμάτι μου.

Τι σχεδιάζεις για την εποχή “μετά”; Κάποιο project, κάποια ιδέα, κάτι που γεννήθηκε εξ αποστάσεως αυτή την περίοδο ίσως;

Πριν την καραντίνα συμμετείχα σε πρόβες και γυρίσματα για μια ταινία. Δεν γνωρίζω πώς θα επανέλθουμε, περιμένω απλά να ανοίξουν οι «Πύλες της Ελευθερίας» και να ξαναβρεθώ στις πρόβες και τα γυρίσματα.

Σε ποιο μπαρ της πόλης θα περάσεις το πρώτο βράδυ που θα μπορέσουμε να πάμε για ποτά;

Στο Au Revoir στην Πατησίων!

Το ίδιο έχω πει κι εγώ. Πες πως πάμε…θα έχουμε λεφτά; Τι κάνεις με αυτό το θέμα εσύ;

Τις τελευταίες μέρες έχουν ανακοινωθεί νέα μέτρα για το επίδομα που αφορά τους καλλιτέχνες και τους τεχνικούς του κλάδου μας. Δυστυχώς όμως ,με τις νέες προϋποθέσεις, δεν συμπεριλαμβάνεται το μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων του κλάδου μας και απλά αγωνιώ κάθε μέρα για το πώς θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση. Εύχομαι να λήξει θετικά όλο αυτό και να μπορέσουμε να σταθούμε όλοι ξανά στα πόδια μας και να πιούμε τα ποτά μας…

Το καλοκαίρι πού θα σε βρει μάλλον;

Όχι μάλλον. Σίγουρα θα με βρει στη μαμά Κρήτη! Είμαι παιδί της φύσης, κάνω ελεύθερο κάμπινγκ στο νότο της Κρήτης, στο Λιβυκό Πέλαγος. Έχω ήδη δώσει ραντεβού με τους φίλους μου εκεί…

Και το Φεστιβάλ Αθηνών;

Εύχομαι και ελπίζω να μην ματαιωθεί το Φεστιβάλ. Το ίδιο εύχομαι για όλες τις παραγωγές του καλοκαιριού, για κάθε συναυλία, για κάθε παράσταση, για κάθε καλλιτεχνική δραστηριότητα, έτσι ώστε να μην μείνει κανένας άνεργος. Αλήθεια, δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα είναι το καλοκαίρι αυτό χωρίς πολιτισμό.