Η συνάντηση μου με τον Μάνο Λαμπράκη έγινε μετά από αρκετές αναβολές πριν από μια εβδομάδα σε ένα μικρό καφέ στην οδό Μουρούζη, πίσω από το Προεδρικό Μέγαρο. Το Χαμένο Ημερολόγιο της «Άλλης» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αστάρτη».
-Δεν αγαπάς ούτε τις συναντήσεις, ούτε τις συνεντεύξεις.
Μ.Λ. Δεν αγαπάω τις γελοίες συμπεριφορές. Πολλές φορές ο λόγος των συνεντεύξεων αποκτά ένα ιδίωμα αφόρητης κοινοτοπίας. Κι η αφόρητη κοινοτοπία αποκτά όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά μιας αμήχανης κουβέντας μετά από μια πορνογραφική πράξη.
-Πως γεννήθηκε η «Άλλη»;
Μ.Λ. Ήθελα να φέρω στο φως εκείνη την μεταπολεμική σταρ της Ελλάδας που κρυβόταν διαρκώς μέσα σε μια διαδικασία τραυμάτων, συγκρίσεων και απορρίψεων. Η ώθηση του Παναγιώτη Φύτρα ήταν λυτρωτική.
– Είναι ένα απρόβλεπτο εσωτερικό πορτραίτο μιας «εθνικής» ηθοποιού λοιπόν;
Μ.Λ. Είναι μάλλον μια υποψία ενός ή πολλών εσωτερικών τοπίων ενός ανθρώπου που έκανε πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να αγαπηθεί. Είναι ένα σχεδόν μαρτυρικός τρόπος με τον οποίο αυτό το πρόσωπο αποχαιρετά την «παλιά ζωή» και είναι αναπόφευκτα στρυμωγμένη θα λέγαμε, καθώς γνωρίζει πως ολοσχερώς δικαιωμένη δεν αισθάνθηκε ποτέ, ούτε στην Τέχνη αλλά ούτε και στον Έρωτα.
– Η «Άλλη» κουβαλάει όλα τα τραύματα της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Έτσι δεν είναι;
Μ.Λ. Ναι είναι ένα πρόσωπο που έχει αξιωθεί μεγάλες Πτώσεις και μεγάλες Επιτυχίες. Στις 62 χειρόγραφες σελίδες αυτού του Ημερολογίου, δεν στρεψοδικεί. Είναι όλα εκεί. Άλλες φορές έξοχα κι άλλες φορές μικρότατα. Ξέρει πως θα περάσει στην αιωνιότητα.
– Μιλάει για τα πρόσωπα της ζωής της εδώ βέβαια συγκαλυμμένα.
Μ.Λ. Τα ονόματα δεν έχουν σημασία. Σημασία για αυτήν έχουν οι ιστορίες και τα αποτυπώματα τους την ώρα που τις ανακαλεί στη μνήμη για να τις καταγράψει. Και βέβαια η ιστορίες είναι τις περισσότερες φορές όταν καταγράφονται αναπόφευκτα μυθοπλασίες.
– Πιστεύεις πως η Ιστορία την δικαίωσε;
Μ.Λ. Την έχει δικαιώσει το αδιάκοπο αίτημα του ελληνικού λαού. Όσο ζούσε, φιλολογικά σκατομυαλά την «δανείστηκαν» για να εγκαθιδρύσουν τις προσωπικές τους «μυθολογίες». Όσο κι αν προσπάθησαν να αλλοτριώσουν την Μεγάλη Εικόνα της, γαληνεύει ακόμα και σήμερα 27 χρόνια μετά τον θάνατο της, το Μεγαλείο της.
– Υπάρχει σκόρπια μέσα στο κείμενο της μια παγωμένη λύπη.
Μ.Λ. Η «Άλλη» νομίζω υπήρξε ένα βαθιά λυπημένο και τραγικό πρόσωπο. Αν και οι εκδοχές της «Άλλης» περιφέρονταν μια ζωή στο κέντρο της ζωής εκείνο με τους προβολείς, εδώ η «Άλλη» αποσύρει το βλέμμα από εκεί κι αυτή η λύπη, που σωστά επισημαίνεις, ισοδυναμεί με αληθινή γνώση.
– Άλλη Εθνική Σταρ θα ξαναγεννηθεί;
Μ.Λ. Νομίζω πως η εποχή στην χώρα αυτή γεννάει πια – και με κόπο- μόνο δεύτερες, δεύτερους και δεύτερ@. Οι περισσότεροι δρώντες στο θέαμα στην Ελλάδα σήμερα γνωρίζουν πως είναι περαστικοί και για αυτό όλη την ημέρα βρίσκονται σε μια ψηφιακή παράκρουση.
– Γιατί εξαφανίστηκες από την ψηφιακή πλατφόρμα του Facebook;
Μ.Λ. Νομίζω καταλυτική ήταν η ιστορία με την νεκρή μικρή Μαρία από την Συρία στη νησίδα στον Έβρο τον Αύγουστο. Στο timeline μου ξαφνικά υπήρξαν τόσο αντιφατικές εκδοχές της ζωής που με τρόμαξαν. Είδα μπροστά μου ένα υβρίδιο του τοξικού ελληνικού «καφενείου» και μια κρεατομηχανή υποκρισίας, κακογουστιάς, αμετροέπειας και στρατηγικής. Απενεργοποίησα τον λογαριασμό μου κι όλα μπαίνουν πάλι στη σωστή τους θέση.
– Η «Άλλη» υπάρχουν σκέψεις να παρουσιαστεί στην σκηνή;
Μ.Λ. Υπάρχουν πολλές σκέψεις τις οποίες θα συζητήσουμε με την εκδότρια της «Αστάρτης», την Έφη Βασιλάκου για πράγματα που δεν θα βάλλουν την λάμψη και την αισθητική της «Άλλης». Όλα κοινή επιθυμία μας είναι να γίνουν μόνο με Έμπρακτη Αγάπη.
– Γιατί σε αυτήν μας την συζήτηση ήθελες να αποφύγουμε να πούμε το πραγματικό όνομα της «Άλλης»;
Μ.Λ. Μπορεί και η επιθυμία της ίδιας σήμερα να ήταν να μείνει μόνο ως ανώνυμο αρχέτυπο της «Άλλης».
Μάνος Λαμπράκης
Το χαμένο ημερολόγιο της «Άλλης»
Εκδόσεις ΑΣΤΑΡΤΗ
Τιμή: 12 ευρώ
Εξήντα δυο χειρόγραφες σελίδες.
Το ημερολόγιο ενός αποχωρισμού του παλιού κόσμου μιας «σταρ» που θέλει να είναι η «Άλλη».
Παγιδευμένη; Διαψευσμένη;
Μια «σταρ» καταγράφει όλα όσα ορίζουν την αποδέσμευση από κάθε παρελθόν.
Αταξινόμητα. Απελευθερωτικά. Μη έχοντας κανέναν άλλο όρο.
Μια Ελλάδα νευρώσεων. Μια Ελλάδα που πεθαίνει. Πέθανε;
Εξήντα δυο χειρόγραφες σελίδες. Σε έναν κάδο ανακύκλωσης πίσω από τα παλιά Ανάκτορα των Αθηνών. Μυθοπλασία;
Ένα σχεδίασμα ζωής. Που έρχεται από μια άλλη όχθη. Μια άλλη εποχή.
Η «σταρ» πεθαίνει το 1996.
Μας προ(σ)καλεί σήμερα να αγκιστρωθούμε στην «Άλλη».
Ο Μάνος Λαμπράκης γεννήθηκε λίγο πριν από τον ανατρεπτικό «Μουσικό Αύγουστο» στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε και μετεκπαιδεύτηκε, ανάμεσα σε άλλα ετερόκλητα, στην Αρχαιολογία του Αιγαίου, της Αιγύπτου και της Εγγύς Ανατολής.
Από το 2000 μέχρι το 2013 υπήρξε καλλιτεχνικός συνεργάτης του Λευτέρη Βογιατζή.
Το θεατρικό έργο του «Puerto Grande», μια μεταγραφή του Βόυτσεκ του Μπύχνερ, σκηνοθετήθηκε από τη Ρούλα Πατεράκη το 2009 και κέρδισε το «Βραβείο Σκηνοθεσίας Ελληνικού Έργου ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ».