Αυτός ο σχεδόν ανοιξιάτικος καφές με τη Λίνα Νικολακοπούλου στάθηκε ως ένα μικρό μάθημα ζωής, σαν αυτά που μοιράζεται με τους πιστούς της γραφής στο Μικρό Πολυτεχνείο. Όχι πως δεν το περίμενα, αλλά πάντα μια συζήτηση μαζί της μπορεί να χαρακτηριστεί απροσδόκητη. Ειδικά όταν αυτή η συζήτηση αφορά το αγαπημένο της πράγμα στον κόσμο: τη γραφή.
Τι θα έλεγαν η Αγάπη, η Χαρά, η Λύπη, ο Φόβος, ο Θυμός, ο Πόνος, το Πάθος, η Ελπίδα αλλά και η Απελπισία αν μπορούσαν να μιλήσουν μέσα από τον καθένα μας; Όλα αυτά τα συναισθήματα είναι εκκωφαντικά και αποτελούν αφετηρίες για δημιουργική γραφή. Μπορούν να μπουν σε λέξεις και να αναζητήσουν τους άλλους τα πιο βαθιά μας συναισθήματα που κυλούν σαν το νεράκι και χάνονται, που τα καταπίνουμε ή τα πίνουμε, μόνοι ή με άλλους παρέα αλλά δύσκολα τα εκφράζουμε σε μία εποχή υπαρξιακής αγωνίας όπως η δική μας;
«Επτά συναισθήματα στο χαρτί» ονομάζεται το ανοιξιάτικο σεμινάριο του Μικρού Πολυτεχνείου και με αφορμή αυτό ακριβώς συναντηθήκαμε με την οδηγό του, τη Λίνα Νικολακοπούλου. Εκείνο το πρωινό στη Βουκουρεστίου, λάμβανε χώρα μια δισκοπαρουσίαση-συνέντευξη τύπου, συγκεκριμένα για τη «Γαλάζια Λίμνη» του Μάριου Φραγκούλη. Στίχοι; Λίνα Νικολακοπούλου.
Πόσες φορές ακούστηκε το όνομά της! Αγκαλιές, φιλιά, κόσμος που ήθελε να φωτογραφηθεί μαζί της, γύρω της κάποτε σφιχτός κλοιός όσοι ήθελαν να ανταλλάξουν μια κουβέντα μαζί της.
Μες στα Zonars, λοιπόν, πλάι στον Θράσο Καμινάκη, τον εμπνευστή και ιδιοκτήτη του πρώτου σεμιναριάδικου της πόλης, του Μικρού Πολυτεχνείου, απέναντι από την εκστατική εμένα, αλλά και από μια μαθήτρια των σεμιναρίων της και την αδερφή αυτής, κάθεται η Λίνα. Η Λίνα όλων μας, αυτός ο σπάνιος εαυτός που έχει εκραγεί και διασπαστεί ως κύτταρο όλα αυτά τα χρόνια μέσα στα τραγούδια, τα γραψίματα και τα μοιράσματα, χωρίς όμως να έχει χάσει τον πυρήνα του, την πολύ ιδιωτική του μαγεία.
Αν ήταν συναίσθημα τι συναίσθημα θα ήταν; Θα έπρεπε να εφεύρουμε κάποιο που να της φέρνει.
«Με τον Θράσο μας ενώνει η αγάπη μας για τα τραγούδια και ήταν αναπόφευκτο να συναντηθούμε», λέει μόλις την ρωτώ σχετικά με τη συνεργασία της με το πρώτο σεμιναριάδικο της πόλης. «Είναι όμορφο να εκτιμάς κάποιον και να έχεις καλό ένστικτο για αυτόν, αλλά, για μένα, το καλύτερο είναι όταν επιβεβαιώνεται με την πραγματική συνάντηση το ένστικτο αυτό. Ο Θράσος είναι πιο πληθωρικός χαρακτήρας από μένα, όμως αρέσει και στους δύο μας να λέμε πράγματα που εννοούμε. Συνυπάρχουμε χωρίς να αλλοιώνει κανείς την προσωπικότητα του άλλου.»
Καθώς μιλά, παρακολουθώ το όμορφο στόμα της να εκφέρει στρογγυλά και μαλακά τις λέξεις. Θα έπαιρνα όρκο ότι είναι πολύ χαρούμενη η Λίνα Νικολακοπούλου που πρόκειται να βρεθεί σε ένα σεμινάριο σχετικό με τα συναισθήματα. Η ίδια αναμετράται μαζί τους καλλιτεχνικά από πολύ νωρίς, είναι τα μολύβια, τα χαρτιά, οι μπογιές και, κάποτε, οι σφαίρες της. Αυτές που μας έχουν «λαβώσει» μες στους στίχους της για πάντα.
«Η ζωντανή επικοινωνία με τους ανθρώπους είναι μια άγνωστη περιοχή και το λέω σε σχέση με την έναρξη του σεμιναρίου για τα συναισθήματα τον Απρίλη. Όμως, η αλήθεια είναι ότι έχουμε ξαναδουλέψει στο Μικρό Πολυτεχνείο με τη γλώσσα και με παιδιά που έχουν ταλέντο και γνώση. Λέω παιδιά, εκ της παιδείας, όχι από ηλικιακής άποψης. Τους έβλεπα να νιώθουν οι εαυτοί τους, να μη φοβούνται. Δεν είχαν συστολή να ρωτήσουν κάτι, να διαβάσουν το γραπτό τους στο τέλος της ώρας. Ήταν μια απίθανη ευκαιρία να νιώθουμε όλοι χαρά. Πηγαίναμε όλοι στο μάθημα με χαρά! Οι άνθρωποι ξεκλειδώνονται στο μάθημα και σου αποδεικνύει αυτό ότι έχεις λόγο να συναντιέσαι με τους ανθρώπους. Όταν όλοι νιώθουμε πως κάτι καταφέραμε, αυτό το πράγμα έχει νόημα.»
Και ποιοι είναι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που έρχονται στα σεμινάρια, τελικά; «Σίγουρα, μεγάλη σημασία έχει το γεγονός ότι το έχουν επιλέξει να έρθουν. Δεν είμαστε σχολείο, δεν είναι κάτι υποχρεωτικό. Δεν θέλουν να χάσουν ώρες, ζητούν επιπλέον ασκήσεις και, στο τέλος της χρονιάς, κάτι έχει ανοίξει πιο πλατιά σαν δυνατότητα μέσα τους. Προσωπικά, το βλέπω και στα μάτια τους και στα γραπτά τους. Είναι άνθρωποι υπεύθυνοι, τιμούν τον εαυτό τους επιλέγοντας να μάθουν κάτι και να εκφραστούν, επιχειρούν να κάνουν τη φλόγα που καίει μέσα τους πιο καθαρή. Χάρη σε αυτούς, έχω νιώσει συγκίνηση. Αν θυμηθώ το πρώτο γραπτό, των πρώτων επαφών και μετά δω πώς προχωράει μια γραφή, πώς εξελίσσεται πλημμυρίζω από συναισθήματα. Νιώθω ότι γίνομαι συνοδοιπόρος τους. Μου αρέσει να τους βλέπω να ανθίζουν με τον καιρό, να ρισκάρουν περισσότερο στα γραπτά τους, να αγγίζουν την εσωτερική τους αλήθεια περισσότερο και να μην τη φοβούνται… Η πηγή της έμπνευσης είναι αυτή η αλήθεια, όμως είναι μια οδυνηρή πηγή. Αν κατορθώσουμε να κατέβουμε πιο βαθιά αυτή τη σκάλα του εαυτού μας, φτάνουμε στο ορυχείο μας. Κι αν είμαστε τίμιοι με εμάς, μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με θησαυρούς!»
Τη στιγμή που η Λίνα λέει αυτό, η μαθήτριά της η οποία όπως ανέφερα παρευρίσκεται στην συνέντευξη παρεμβαίνει. «Αυτή η κάθοδος, αυτό το ξεκλείδωμα που επιτυγχάνουμε όπως είπατε στα μαθήματα, κυρία Νικολακοπούλου, είναι ένα θαύμα, που το μοιραζόμαστε μαζί σας τις πολύτιμες στιγμές των συζητήσεων και της δουλειάς μας στην τάξη. Νιώθουμε και μια ιερότητα, αν θέλετε. Μπορεί και να λέμε πράγματα που ούτε στους φίλους μας δεν έχουμε τολμήσει να πούμε. Είναι μυσταγωγικό όλο αυτό.»
Η Λίνα χαμογελά και πάλι. «Να πω και κάτι ακόμα; Ίσως αυτά που γράφουμε εκεί, στην ομαδική μας σιωπή ,που είναι και ασφάλεια και ηρεμία, να μην τα γράφαμε μόνες και μόνοι μας στο σπίτι.» Ο Θράσος θυμάται την πρώτη πρώτη άσκηση που έβαλε σε σεμινάριο η Λίνα-πριν τρία χρόνια- και την οποία έπρεπε και οι εισηγητές του σεμιναρίου να, κάνουν, για λόγους ισοτιμίας. «Έγραψα, λοιπόν, εντός δεκαλέπτου ‘να βουαλαλάζουμε μαζί, γιατί οι βουαλαλαγμοί είναι η μόνη λύση’, θυμάσαι Λίνα;»
Γελάμε. Όλοι μαζί. Όπως γίνεται στα σεμινάρια, αυτήν την αυτόνομη και αυτόφωτη συνθήκη έμπνευσης και δημιουργίας που λειτουργεί, υποψιάζομαι, και ψυχοθεραπευτικά.
«Τα συναισθήματα για τον άνθρωπο είναι ό, τι ο αέρας για τα πανιά ενός καραβιού. Ο ιστιοπλόος πρέπει να αντιλαμβάνεται και την παραμικρή ριπή του ανέμου, την αδιάκοπη αλλαγή των κατευθύνσεών του. Τα συναισθήματά μας μας κάνουν να αγόμαστε και να φερόμαστε. Μας φέρνουν, κάποτε, και εκτός εαυτού. Πιστεύω, όμως, ότι είναι τα πολύτιμα καύσιμά μας. Αν έρθουμε σε επαφή με τον βαθύτερο εαυτό μας τα διαχειριζόμαστε καλύτερα και το καράβι μας ταξιδεύει όμορφα, καλά. Ως προς τη Λογική, που βοηθά σε αυτή τη διαχείριση, χρειάζεται να ασχολείσαι και με την ατομική σου, προσωπική Λογική, αλλά και με τη συλλογική. Όταν καταλαβαίνεις καλύτερα τον εαυτό σου, κατανοείς και τον άλλον καλύτερα.»
«Κυρία Νικολακοπούλου, ποιο συναίσθημα θεωρείτε ότι σας έχει απασχολήσει περισσότερο μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια δημιουργίας;»
«Ο ανθρώπινος πόνος, η Δόξα του ανθρώπου, το θάρρος που χρειάζεται και το δικαίωμά του να ονομάσει τι τον πονάει, αλλά και να βρει και σε τι χρωστάει. Πάντα, ο άξονάς μου ήταν η ανθρώπινη περιπέτεια. Αν κάτι έχω καταλάβει με τα χρόνια, είναι ότι εγώ σαν Λίνα, πάντοτε είχα ένα θάρρος. Κυρίως να θεωρήσω τον εσωτερικό μου κόσμο υπαρκτό, απτό. Να προσπαθήσω να τον διατηρήσω άρτιο, να τον κάνω να με χωρέσει και να χωρέσει κι άλλους.»
Το Σεμινάριο «7 διάσημα συναισθήματα στο χαρτί» με τη Λίνα Νικολακοπούλου,
θα διεξάγεται στο Μικρό Πολυτεχνείο, κάθε Τρίτη από 2 Απριλίου έως τέλος Μαῒου.
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο site του Μικρού Πολυτεχνείου:
www.mikropolytexneio.gr