Το καλοκαίρι και βλέπεται και πιάνεται και γεύεται και μυρίζεται και ακούγεται. Μια πανδαισία χαράς για τις πέντε αισθήσεις, που σε προειδοποιούν ότι το καλοκαίρι είναι εδώ για άλλη μια χρονιά, να σε σταματήσει από τις πολλές δουλειές και τις πολλές σκοτούρες. Αρχίζει να αχνοφαίνεται, μπαίνει σιγά σιγά για τα καλά κι εμείς συγκεντρώσαμε όλα τα σημάδια που φωνάζουν “Είμαι εδώ”. Ή αλλιώς “μύρισε καλοκαίρι!”. Κι όλα τα παρακάτω θα σας θυμίσουν μικρές ή μεγάλες στιγμές, όπου όλες οι μυρωδιές συνδυάζονται ή αναμοχλεύουν μνήμες μία μία ξεχωριστά.
Καρπούζι
Αυτή η πράσινη μπάλα με την κατακόκκινη καρδιά, μυρίζει από χιλιόμετρα. Οι λαϊκές γεμίζουν, οι γειτονιές κατακλύζονται από ντουντούκες που φωνάζουν “Είναι μέλι είναι μέλι, το καρπούζι του Βαγγέλη”, σε κάθε γωνιά (ακόμη και στην Πατησίων!) θα βρεις αγροτικά που πουλούν καρπούζια. Τραγανιστό, γλυκό, δροσερό, κάθε καλοκαιρινό απόγευμα ντύνεται με τη μυρωδιά του φρούτου και τα ψυγεία ανανεώνονται τακτικά μέχρι να μπει ο Σεπτέμβριος. Φυσικά, στην παραλία, το αγαπημένο, δροσιστικό, “μίνι” αλκοολούχο είναι το breezer καρπούζι, ενώ οι κανάτες με τα πολλά καλαμάκια το έχουν ως απαραίτητο συστατικό. Όπως και να το κάνουμε, το καρπούζι είναι σήμα κατατεθέν. Ακόμη και σε αντιηλιακό έχει μπει η μυρωδιά.
Αντιηλιακό
Από μικρά είχαμε τους γονείς μας να μας κυνηγούν με εκείνο το χαρακτηριστικό μπουκαλάκι. Φυσικά, δεν ήταν σπρέι στην παιδική ηλικία, αλλά μεγάλο μπουκάλι με μπόλικο γαλάκτωμα που απλωνόταν με περίσσια υπερβολή πάνω μας και αντί να μαυρίσουμε, μέναμε πιο άσπροι από ποτέ. Αυτή η χαρακτηριστική μυρωδιά όμως, σε ποιον δεν άρεσε; Φρέσκια, με άρωμα συγκεκριμένο, αυτό που το γαλάκτωμα έρχεται σε επαφή με την αλμύρα και το ζεστό δέρμα και κάνουν ένα συνδυασμό απόλυτα καλοκαιρινό. Στη δική μου μνήμη, όταν σκέφτομαι αντιηλιακό, μου έρχεται αυτόματα η μυρωδιά καρότου. Πώς αλλιώς. Ήταν της μόδας από τη μέρα που τα αντιηλιακά άρχισαν να πουλιούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Και μέχρι σήμερα θέλω αυτό να αγοράζω. Λένε μάλιστα ότι το καρότο απελευθερώνει ακόμη περισσότερη μελανίνη. Και μάλλον είναι αλήθεια!
Γιασεμί
“Κι η νύχτα μυρίζει γιασεμί” λέει το γνωστό άσμα και μόνο από αυτόν το στίχο, όλοι καταλαβαίνουμε ότι το τραγούδι μιλάει για καλοκαιρινή βραδιά. Όταν ανθίζει το γιασεμί και η μυρωδιά του κατακλύζει σοκάκια στα νησιά και δρομάκια στην ύπαιθρο ξέρεις ότι το καλοκαίρι είναι εδώ. Μέχρι και ο Αύγουστος δεν σε ειδοποιεί ότι έρχεται ημερολογιακά, αλλά επειδή τα γιασεμιά μυρίζουν πιο έντονα. Όμως, αυτός ο συνδυασμός γιασεμί-καλοκαίρι γίνεται πιο έντονος σε ένα και μόνο μέρος: το θερινό σινεμά. Ανακατεμένη με τη μυρωδιά βουτυρένιου ποπ-κορν, το γιασεμί στο σινεμά είναι κλασική παρέα στην ταινία. Αν δεν υπάρχει, κάτι σου λείπει. Αλλά δε νομίζω να έχω επισκεφθεί θερινό που να μην έχει στον κήπο του το λουλούδι του καλοκαιριού. Ιδανικό τρίπτυχο για θερινό εκεί περί τα τέλη Ιουνίου; Καλή παρέα, Καζαμπλάνκα στην οθόνη και γιασεμί … στη μύτη.
Θάλασσα
Η θάλασσα το καλοκαίρι μυρίζει αλλιώς. Λες και ο καυτός ήλιος της αλλάζει την όψη και κάθε τι που τη χαρακτηρίζει. Η άνοδος στην επιφάνεια μετά την πρώτη βουτιά φέρνει στη μύτη μια συγκεκριμένη μυρωδιά που δύσκολα περιγράφεται: ένας συνδυασμός ζέστης που έχει κάψει κάθε γωνιά της γης με την κρύα αλμύρα της θάλασσας. Κι όταν είσαι έξω και χαζεύεις τη θέα, η αρμύρα έρχεται άμεσα και φτάνει μέχρι βαθιά μέσα σου. Ειδική μυρωδιά έχουν τα μικρά λιμανάκια. Ανάλογα με την κατεύθυνση του ανέμου, η μυρωδιά μπορεί να είναι δυσάρεστη ή ευχάριστη. Σε κάθε περίπτωση σου ανοίγει την όρεξη για ψαράκι και ουζάκι πλάι στο κύμα.
Τηγανητό
Γενικά, όταν σου έρχεται η μυρωδιά τηγανητού, ξέρεις ότι είναι καλοκαίρι. Καλαμαράκι, μαρίδα, πατάτες τηγανητές, κολοκυθοκεφτέδες ή κεφτεδάκια κλασικά είναι τα must κάθε τραπεζιού μετά από ολοήμερες βουτιές. Τα αγαπημένα μας μεζεδάκια μυρίζουν καλοκαίρι! Και σε χορταίνουν και με το παραπάνω. Πόσες βραδιές θυμόμαστε, με τα μαγιό, να συγκεντρωνόμαστε γύρω από ένα τραπέζι (οικογενειακό ή σε μαγαζί έξω) και οι τηγανιές να έρχονται βουνό. Μαζί με τζατζίκι ή τυροκαυτερή για να “γλιστράει”, τα πιρούνια παίρνουν φωτιά και σταματάς μόνο όταν σου κόβεται η ανάσα. Και αν.
Ούζο
Το απόλυτα καλοκαιρινό, ελληνικό απόσταγμα. Με ή χωρίς γλυκάνισο συνοδεύει τα πλούσια γεύματα μετά τη θάλασσα για να ευχαριστηθούν όλες οι αισθήσεις. Συντροφιά με μεζέ, όταν ανοίγει το καπάκι λες και όλο το ελληνικό καλοκαίρι μπαίνει μέσα σου. Τσουγκρίσματα και εβίβα, και γέλια και χαρές, πολλές φορές και κλάματα και γκρίνιες έχουν γεννηθεί από ένα ποτήρι ούζο, σκέτο, με νερό ή με πάγο. Και καλό είναι αυτό. Η ζωή έχει από όλα. Το θέμα είναι να μην έχει μόνο ένα. Αλλά μια ποικιλία. Σαν το τραπέζι που λέγαμε προηγουμένως.
Αντικουνουπικό
Ναι, η πρώτη μυρωδιά είναι το φιδάκι ή ο ελληνικός καφές σε αλουμινόχαρτο που καίγονται νύχτες και νύχτες, μπορεί και μέχρι το πρωί. Δεν είναι ό,τι πιο ευχάριστο, αλλά τα κουνούπια πρέπει να εξολοθρευθούν καθώς, εκτός από εμάς, και αυτά κάνουν πάρτυ το καλοκαίρι. Ανακατεύεται με όλες τις παραπάνω μυρωδιές τις περισσότερες φορές, οπότε φέρνει στο μυαλό αναμνήσεις και συνειρμούς. Χειρότερη μυρωδιά είναι αυτή του αντικουνουπικού που ψεκάζουμε στο δέρμα μας. Αυτό δεν αντέχεται, σου έρχεται ζάλη. Αλλά και πάλι, όταν πέφτεις για ύπνο και σου έρχεται στη μύτη το αντικουνουπικό, κατά έναν μαγικό τρόπο, πέφτεις για ύπνο ήρεμος. Να είναι η βαριά μυρωδιά; Η ησυχία από το βουητό των πετούμενων; Όπως και να έχει, άσχημη, βαριά ή έντονη, φτάνει να γίνεται χαλαρωτική.
Καλοκαιρινή Βροχή
Όταν βρέχει το καλοκαίρι και οι στάλες έρχονται σε επαφή με το χώμα, η μυρωδιά είναι πολύ συγκεκριμένη. Διαφέρει από αυτή του φθινοπώρου που ανακατεύεται με κιτρινισμένα φύλλα, ακόμη πιο πολύ διαφέρει από αυτή του χειμώνα που νομίζω δεν έχει καμία μυρωδιά. Η καλοκαιρινή είναι άλλο πράγμα. Μουντός ουρανός με αίσθηση ζέστης σε κάνει να θέλεις να χορέψεις στη βροχή και να απολαύσεις όλες τις μυρωδιές της φύσης που γίνονται εντονότερες. Δεν σε πειράζει και πολύ, καθώς μάλλον όλη μέρα είσαι στη θάλασσα. Όπως και να ‘χει το καλοκαίρι απαιτεί να μην είσαι comme il faut. Κι αν γίνεις λούτσα από τη βροχή, δεν σε πειράζει και τόσο. Όλα καλά!
Η ζέστη από το καπό
Αυτή η μυρωδιά για μένα είναι η πιο χαρακτηριστική. Όταν ανοίγεις το αμάξι, αφού το έχεις παρκάρει κάπου με ήλιο, και σου έρχεται ένα σύννεφο ζέστης ανακατεμένο με μυρωδιά βενζίνης και απλά…ψημένου αυτοκινήτου, ξέρεις ότι η θερμοκρασία ανέβηκε, άρα η εποχή άλλαξε. Ανοίγεις και τις τέσσερις πόρτες να πάρει αέρα, να μπορείς να πιάσεις το τιμόνι μην τσουρουφλιστείς και σε πιάνει λαχάνιασμα μέχρι να ανοίξεις το air condition. Όχι ωραία, αλλά χαρακτηριστική καλοκαιρινή στιγμή που συμβαίνει και στην πόλη και στην ύπαιθρο.