Τα «οικογενειακά θεατράκια» είναι σαν τα παλαιά μαγειρεία και τις οικογενειακές ταβέρνες. Μεταφέρουν μιαν ιστορία ανυπολόγιστης συναισθηματικής αξίας κι αποτελούν εγγύηση ποιότητας, σταθερότητας, ανθεκτικότητας μέσα στον Χρόνο.
Είναι δηλαδή κατά κάποιον τρόπον «αντισεισμικά». Στο μάθημα τής «Αντοχής Υλικών» που διδαχθήκαμε στο Ε.Μ.Π. βασικός συνεκτικός παράγοντας είναι η σταθεροποιημένη και ισορροπημένη έλξη-άπωση μεταξύ των ατόμων. Στην περίπτωση καλλιτεχνικών ζευγαριών τα πράγματα είναι περισσότερο πασιφανή. Είναι σαν τον χρόνιους συζύγους, τους αιώνιους συντρόφους: μπορούν να επικοινωνούν χωρίς να κοιτάζονται, να συνομιλούν ενώ σωπαίνουν, να καταλαβαίνονται ενόσω παύουν κάθε συνηθισμένη καθημερινή δραστηριότητα και κοιτάζουν απλανώς το κενό, σαν να αναβαπτίζονται στο αχανές.
Στη συγκεκριμένη παράσταση, το μετωπικό στήσιμο (“mise-en-place”) των δύο συζύγων που αναγκάζονται να πάνε στο στούντιο, να στηθούν κάτω από το ανελέητο φως απέναντι από τις δολοφονικές κάμερες, να απαντήσουν στις σοφιστικές κι ακατάληπτες εν πολλοίς γενικές ερωτήσεις τού τηλεοπτικού αστέρα που παριστάνει τον δημοσιογράφο παρουσιαστή (φωνή off-stage, μαγνητοφωνημένη εδώ). Κι όλα αυτά προκειμένου να υπερασπιστούν την τιμιότητα τού φερόμενου ως δολοφόνου υιού τους.
Το αν πετυχαίνουν ή όχι σε αυτή την προσπάθεια δεν το βλέπουμε μήτε το μαθαίνουμε ποτέ. Μπορούμε απλώς να το διαισθανθούμε εικάζοντας. Φαντάζομαι πως εναπόκειται στην υποκριτική δεινότητα των δύο (συνεχώς) επί σκηνής πρωταγωνιστών να μας πείσουν περί του αντιθέτου.
Στην παράσταση τής ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ουδόλως επείσθην είτε περί της ενοχής είτε περί τής αθωότητας τού κατηγορουμένου.
Έλειπαν οι αντιθέσεις, τα ημιτόνια. Ήταν πολύ τηλεοπτικές οι ερμηνείες, ισοπεδωτικές με την νεοελληνική έννοια τής δήθεν αληθοφάνειας. Δεν είδαμε καμία υποψία εκρήξεως ή διαφωνίας μεταξύ των ψευδομαρτυρούντων ενώπιον τηλεοπτικού φωτός και ανθρώπων.
Δεν καταλάβαμε ακριβώς τι έγινε. Αυτό το εξπρεσιονιστικό δράμα κατέστη ένα αδιάφορο μικροαστικό δραματίδιο, από αυτά που βλέπουμε στις εύκολες τηλεοπτικές σειρές, που τις αντέχουμε γιατί μας μοιάζουν και μας βοηθούν να διατρέχουμε ανέφελοι την μίζερη καθημερινότητά μας. Όμως ακόμα κι αυτή η ρουτινιάρικη επανάληψη υπνωτικών τελετουργιών κι επιβεβαιωτικών κινήσεων έχει τα πάνω και τα κάτω τους.
Αν υποθέσουμε πως οι επί σκηνής ήρωες και ηρωίδες έχουν χριστιανική παιδεία, δεν έχουν απέναντι μόνον τον ανακριτή δημοσιογράφο, αλλά και την συνείδησή τους. Κι ακόμα όταν τολμούν – αν τολμούν, δεν το ξέρουμε – να ψευδομαρτυρήσουν, πρέπει να φαίνεται αυτή η εσωτερική τους πάλη που δυναμιτίζει και την μεταξύ τους σχέση.
Τίποτα τέτοιο δεν είδαμε, παρά μια τέλεια ισορροπία ενός ζευγαριού χρονιζόντων και ψιλοαδιάφορων μεταξύ τους συντρόφων που πλήττουν.
Μήπως έφταιγε και η μετάφραση; Μήπως ήθελε γενναία διασκευή και μεταφορά στα καθ’ ημάς;
Συνέβη ό,τι και στα συνοικιακά μαγειρεία, στις οικογενειακές ταβέρνες με σταθερή πελατεία: καμιά φορά το φαγητό είναι νερόβραστο ή έχει ξεθυμάνει από τους πολλούς φούρνους μικροκυμάτων. Και τότε φέρει την ανάμνηση μόνον τής πολυπόθητης νοστιμιάς που έχει κάθε τι χειροποίητο.
Ήδη η μαγνητοφωνημένη φωνή του δημοσιογράφου επιβάλλει μηχανικούς χρόνους που απαγορεύουν κάθε πιθανή ανέλιξη τού αφηγηματικού ρυθμού…
Εν ολίγοις, μια σημαντική παράσταση που δεν έχει ακόμη απογειωθεί.
Οι έμπειροι θεατράνθρωποι που την στηρίζουν ας την μεταστοιχειώσουν σε κάτι περισσότερο «θεατρικό», όπως η σκηνική σύμβαση επιβάλλει κι ελευθέρως επιτρέπει.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr
ΔΥΣΑΡΜΟΝΙΕΣ
Πρεμιέρα: 15/12/2022, ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
ΥΠΟΘΕΣΗ
Η Θεατρική Σκηνή θα ανεβάσει στο ομώνυμο θέατρό της στην οδό Νάξου 84 στην Πλατεία Κολιάτσου, το έργο της Τζόις Κάρολ Όουτς “Δυσαρμονίες”.
Στο έργο, ένα ζευγάρι, οι γονείς του Καρλ, καλούνται σε ένα τηλεοπτικό στούντιο για να δώσουν συνέντευξη και να υπερασπιστούν το γιο τους που κατηγορείται για τον βιασμό και την δολοφονία μιας δεκατετράχρονης. Είναι ένοχος; Τα στοιχεία είναι καταδικαστικά.
Πόσο έτοιμοι είναι οι γονείς να τα δουν; Πόσο η συνέντευξη – δίκη μπορεί να φωτίσει την υπόθεση; Ερωτήματα που ακόμα και αν απαντηθούν δημιουργούν καινούρια αναπάντητα ερωτήματα.Ένα έργο της Τζόις Κάρολ Όουτς…
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Μετάφραση: Nίκος Χατζόπουλος
Σκηνοθεσία: Αντώνης Αντωνίου
Σκηνικά-Κοστούμια: Νίκος Κασαπάκης
Φωτισμοί: Μαριέττα Παυλάκη
Στουντιακός εξοπλισμός: Γιάννης Θεοδοσιάδης
Φωτογραφίες: Νίκος Κόκκας
Ηχογράφηση: Athensmusic.gr
ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ:
Αντώνης Αντωνίου
Νατάσα Ασίκη
Φωνή Δημοσιογράφου: Θανάσης Παπαγεωργίου
ΗΜΕΡΕΣ & ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2022
Τετάρτη: 19:30
Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο: 21.00
Κυριακή: 20.00
* Σάββατο 24/12 και 31/12 είναι επίσημες αργίες, επομένως οι παραστάσεις αναβάλλονται και μεταφέρονται για Δευτέρα 26/12 & Δευτέρα 2/01 αντίστοιχα.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ : 60’