Αγαπημένα πλάσματα, κατ’ αρχάς, καλή φόρα, καλές σούζες, καλές πτήσεις. Λίγη υπομονή κι έρχονται συναρπαστικά πράγματα από ’δω και πέρα. Αν μου επιτρέπετε, έχω μερικές σκέψεις να μοιραστώ μαζί σας.
Έδωσα κι εγώ πανελλήνιες περίπου τέτοιες μέρες πριν από περίπου 15 χρόνια. Και θυμάμαι ακόμα το άγχος μου, μπορώ να το επαναφέρω στη μνήμη μου ατόφιο (εγώ, η τόσο ξεχασιάρα, με την τόσο κακιά μνήμη), τόσο συγκλονιστικά επώδυνο ήταν. Ξέρω πόσο δύσκολα είναι, αυτό θέλω να πω. Αλλά. Έχω μερικά «αλλά», που ίσως σας ανακουφίσουν λίγο.
Η ταυτότητά μας, η επιτυχία μας και κυρίως η ευτυχία μας, χτίζονται σιγά σιγά, με τα χρόνια. Με φιλίες, με δουλειές, με ταξίδια, με έρωτες, με νέα ενδιαφέροντα, με ήττες και απογοητεύσεις και δοκιμές προσθέτουμε το ένα τουβλάκι πάνω απ’ το άλλο, ώσπου μια μέρα κοιτάμε γύρω μας, τη ζωή μας, και ξέρουμε ποια τουβλάκια πρέπει να κρατήσουμε στη θέση τους, ποια να κουνήσουμε και ποια να πετάξουμε στα σκουπίδια. Αυτή είναι η νίκη στην οποία θα έπρεπε όλοι να στοχεύουμε. Και σίγουρα –σίγουρα σας λέω– οι Πανελλήνιες δεν παίζουν κανέναν σημαντικό ρόλο σ’ όλο αυτό. Είναι απλά μια εξέταση. Τίποτα περισσότερο. Ξέρω ανθρώπους που έσκισαν και κουβαλάνε πολλή δυστυχία. Ξέρω ανθρώπους που απέτυχαν ή που δεν έδωσαν καν κι είναι σπουδαίοι και χαρούμενοι. Οπότε, μην αφήνετε μια εξέταση να σας διαλύσει την ψυχολογία. Ζούμε ήδη σ’ έναν νευρωτικό κόσμο, προσανατολισμένο στο διαχωρισμό νικητών-ηττημένων. Κρατήστε κόντρα.
Η ζωή είναι γεμάτη νέες αρχές. Κανείς σχεδόν δεν μπορεί να είναι σίγουρος στα 18 του χρόνια τι του πάει, τι θα τον κάνει χαρούμενο. Η πιθανότητα να μπείτε στη σχολή που θέλετε, να την ολοκληρώσετε και μετά να θελήσετε να στρίψετε το τιμόνι και να δουλέψετε σε κάτι εντελώς διαφορετικό είναι πάρα πολλές. Άλλωστε με τα χρόνια αλλάζουμε. Και οι άνθρωποι οι «ξύπνιοι», οι ψυχικά ευέλικτοι (δηλαδή υγιείς) γνωρίζουν πως τα ρίσκα, οι πειραματισμοί, οι αλλαγές πορείας, οι ελιγμοί είναι απαραίτητοι για να βρεθούμε τελικά στο σωστό μέρος για εμάς. Μην πάθετε εμμονή με μια σχολή, με μια συγκεκριμένη εικόνα που έχετε χτίσει για τον μελλοντικό σας εαυτό. Μπορεί να βρεθείτε σε μια σχολή που δεν ήταν στις πρώτες σας επιλογές και να ’ναι τελικά συναρπαστική. Όλη η διαδρομή, έτσι κι αλλιώς, θα ’χει πολλά δρομάκια γύρω γύρω, μπορείτε και να χαθείτε, μπορείτε και να κάνετε μια παράκαμψη και δύο και τρεις. Τίποτα δεν είναι τόσο τελεσίδικο όσο φαίνεται κι όσο μας έχουν μάθει να πιστεύουμε.
Οι πανελλήνιες δεν είναι ένα αξιοκρατικό σύστημα. Η Επιτροπή Εξετάσεων συχνά δείχνει να έχει πάρα πολύ περιορισμένη αντίληψη για το επίπεδο και τις γνώσεις σας, ο τρόπος που εξετάζεστε δεν είναι συμπεριληπτικός, η ίδια η ύλη είναι προβληματική. Μην ξεχνάτε ότι αυτές οι εξετάσεις έχουν δημιουργηθεί με βάση ένα εκπαιδευτικό σύστημα που ευνοεί κάποιους συγκεκριμένους τύπους νοημοσύνης, ανάμεσα στους πολλούς που υπάρχουν (διαπροσωπική, κιναισθητική, μουσική, χωροταξική κλπ.) και ακόμα κι αν δεχτούμε πως πρέπει να υπάρχει κάποια εξέταση για την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση (κάτι το οποίο πολλοί δε συμμερίζονται), αυτό δε σημαίνει πως αν δεν γράψετε καλά, δεν είστε τσακάλια, δεν είστε ικανοί, δεν σας περιμένει ένα φωτεινό μέλλον.
Αντισταθείτε. Μέσα σ’ αυτήν τη στραβή εποχή μας, την άδικη, τη γεμάτη ωφελιμισμό, ανταγωνισμό και μανία με τη «γρήγορη επιτυχία» και τα «γρήγορα αποτελέσματα», μπορείτε να τολμήσετε κάτι αλλιώτικο.
Μακάρι να περάσετε όλοι στις σχολές της επιλογής σας. Αλλά, αν σπάσει ο διάολος το ποδάρι του, κι αν όντως «ηττηθείτε», θα μάθετε από την ήττα αυτήν, θα την μεταβολίσετε και σε ανύποπτο χρόνο θα την κάνετε γνώση και ομορφιά. Επιτυχημένος άνθρωπος είναι ο ευτυχισμένος άνθρωπος. Και η ευτυχία δεν προκύπτει από νούμερα, ούτε και μπορεί μια εξέταση να κρίνει το μέλλον κάποιου σε τόσο απόλυτο βαθμό ώστε να πρέπει να γίνει κουρέλι από το άγχος.
Καλή επιτυχία, καλή φόρα, καλές σούζες, καλές πτήσεις! Τα καλύτερα έρχονται.
Υ.Γ. Γονείς, κάντε κι εσείς τη χάρη στα παιδιά σας (και σε όλους μας) και μην τρελαίνεστε. Αρκετό άγχος κυκλοφορεί έτσι κι αλλιώς.
