Καθημερινά μας συμβαίνουν καταστάσεις που σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό απαιτούν να τις διαχειριστούμε προκαλώντας μας ποικίλα, όχι πάντα ευχάριστα, συναισθήματα. Τυχαίνει λοιπόν συχνά να ζητάμε συμβουλές και βοήθεια από κάποιον τρίτο.
Είναι μια επιλογή πολλές φορές σωστή υπό την προϋπόθεση ότι αυτός ο τρίτος, ουδέτερος παρατηρητής έχει ψύχραιμη και αξιόπιστη κρίση κάνοντας τις κουβέντες και την παρηγοριά του ουσιαστικά, βοηθητικά στοιχεία προσφέροντας ανακούφιση και διέξοδο. Είναι γνωστή η φράση που λέει ότι αν ακολουθούσαμε οι ίδιοι τις συμβουλές που δίνουμε στους άλλους ο κόσμος μας θα ήταν πολύ καλύτερος. Αυτό συμβαίνει γιατί, συχνά, η θέση του παρατηρητή μας δίνει την ευχέρεια να βλέπουμε την συνολική εικόνα πιο ξεκάθαρα και πιο αντικειμενικά.
Δεν υποτιμώ την αξία των συναισθημάτων ούτε το πόσο σπουδαίο είναι να μπορούμε να τα αναγνωρίζουμε και να τα σεβόμαστε. Ίσως όμως η δυσκολία που αντιμετωπίζουμε στη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων, μερικές φορές, να οφείλετε στο γεγονός ότι η έντονη συναισθηματική μας εμπλοκή και η αδυναμία αναγνώρισης τους δεν μας επιτρέπει ορθή αξιολόγηση και κατάλληλο χειρισμό με αποτέλεσμα οι προσπάθειές μας να είναι αποτυχημένες ή/και να κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
Έτσι λοιπόν, για παράδειγμα, σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαχείριση στρεσογόνων καταστάσεων λέξη κλειδί είναι η αποστασιοποίηση. Δηλαδή η ικανότητα να παρατηρούμε το πρόβλημα από κάποια απόσταση χωρίς να εμπλεκόμαστε συναισθηματικά.
Μοιάζει πολύ με αυτό που περιγράφω συχνά ως το φαινόμενο της πρεσβυωπίας. Είναι εκείνη η πάθηση των ματιών όπου δεν μπορούμε να δούμε καθαρά τα αντικείμενα όταν βρίσκονται πολύ κοντά στα μάτια μας και για να καθαρίσει η εικόνα τους πρέπει να τα απομακρύνουμε.
(Οι ειδικοί ψυχικής υγείας χωρίς να παύουν να είναι άνθρωποι και να βιώνουν συναισθήματα είναι εκπαιδευμένοι στο πως θα τα διαχειριστούν)
Σ. Μπουγκάς| Ψυχολόγος
Ευελπίδων 13 Αθήνα
athens-psychologist.gr