Μέσα σε λίγες ώρες, το facebook γέμισε με αυτό το σύνθημα στις φωτογραφίες προφίλ των χρηστών, το οποίο καλεί για υποστήριξη στους Εργάτες της Τέχνης ή ,ορθότερα, αυτούς που εργάζονται για την τέχνη. Βρέθηκαν άνθρωποι να σχολιάσουν ότι δεν τους ικανοποιεί το ρήμα support που θα πει υποστηρίζω, αλλά θα προτιμούσαν το ρήμα respect που θα πει σέβομαι.
Η ομάδα χιλιάδων καλλιτεχνών που έχει δημιουργηθεί στο facebook και, από Κίνηση Καλλιτεχνών μετονομάστηκε σε Support Art Workers, έχει καταφέρει να απασχολήσει ήδη πολλά μέσα, ακόμα και “συστημικά”. Η πλειοψηφία των πολιτών στέκονται σύμμαχοι με τους καλλιτέχνες, σε ένα επίπεδο απλής λογικής: “έμειναν χωρίς δουλειά, είναι ανυπεράσπιστοι, τους κατανοούμε και με την σειρά μας θέλουμε να βοηθήσουμε σε ό, τι μπορούμε”.
Η ομάδα δεν έχει κομματικό χαρακήρα, όμως έχει σίγουρα πολιτικό. Γιατί αυτό που συμβαίνει αυτήν την στιγμή είναι, και πολύ καλώς, πολιτική. Η αίσθηση του ανήκειν σε ένα μεγάλο και δυνατό σύνολο, η διαδικασία της συναπόφασης, της πρότασης που εισακούεται και προχωρά σε υλοποίηση, ο σεβασμός στην πλειοψηφία, η διαφάνεια και η συμμετοχικότητα είναι έννοιες που συνάδουν σε ενεργούς πολίτες, έτοιμους να οργανωθούν για το κοινό καλό.
Ακόμα και στα φύλλα ενός υγιούς, περήφανου δέντρου θα υπάρχουν παράσιτα, ζιζάνια και τα συναφή-έτσι, λοιπόν, και στην εν λόγω ομάδα βρέθηκαν άνθρωποι με ορέξεις καπελώματος, προσβολής, έκφρασης του εγώ τους (πραγματικά, την πιο λάθος ώρα), απόπειρας να αυτοδιαφημιστούν ή να πυρπολήσουν τον πυρήνα αυτής της συγκέντρωσης ανθρώπινων ψυχών που αγωνιούν.
Σα να μην έφτανε αυτό, αρκετές και αρκετοί, ορισμένοι παντελώς άσχετοι με τον χώρο των τεχνών, των γραμμάτων, της έκφρασης και της δημιουργίας, ξεκίνησαν να λοιδωρούν την προσπάθεια της συγκεκριμένης ομάδας. Υποτίμησαν για ακόμα μια φορά τους ανόητους καλλιτέχνες που δέχονταν δουλειές με “μαύρα χρήματα” και έβγαλαν κυριολεκτικά την ουρά τους απ’έξω, κορόιδεψαν το σύμβολο Support Art Workers, θεωρώντας το κακώς εννoούμενο μαζικό και παραλλήλισαν την συνθήκη με αυτήν του Κινήματος των Αγανακτισμένων.
Η ομάδα όμως αποδεικνύεται σθεναρή και οι αναρτήσεις των μελών της πλήρως διαφωτιστικές για το εξής βασικό: δεν μένουμε απλώς σε ένα σύνθημα με ενδιαφέρον γραφιστικό, δεν μένουμε σε ένα “όλοι μαζί μπορούμε”. Σχεδιάζονται ήδη διαμαρτυρίες και δράσεις, έχουν δημιουργηθεί ομάδες διαχείρισης ως υποσύνολα στην μεγάλη ενότητα, και είναι πολύ ενδιαφέρουσα η μίξη αυτού που λέμε διάσημων καλλιτεχνών με άσημους, νεότατους καλλιτέχνες, αλλά και εργαζομένους γύρω από την τέχνη, δηλαδή τεχνικό προσωπικό και όχι μόνο.
Με νηφαλιότητα, η ομάδα αναμένει την υλοποίηση της δέσμευσης της Υπουργού Πολιτισμού ότι θα ανακοινώσει αρκετά μες στην εβδομάδα για τους καλλιτέχνες, τους χώρους, τα φεστιβάλ, μια άμεση οικονομική ανακούφιση, ένα μικρό φως στο δυσβάσταχτα σκοτεινό αυτό τούνελ.
Το ζήτημα δεν είναι μια απλή οικονομική υποστήριξη και ύστερα “νίπτω τας χείρας μου”, αλλά ένας συνδυασμός δράσης: και επίδομα γιατί κάποιοι θα διωχθούν από τα ενοικιαζόμενα σπίτια τους και ανακοινώσεις τρόπων με τους οποίους μπορούν να εργαστούν με μέτρα και προϋποθέσεις. Επίσης, η συλλογικότητα των καλλιτεχνών αποδείχτηκε, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, πολύτιμη για την εμπέδωση κάποιων λάθος κινήσεων και αποφάσεων των ίδιων που έγιναν συνήθεια τόσα χρόνια: δωρεάν εμφανίσεις για λόγους προβολής, παράλειψη εγγραφής στα σωματεία, έλλειψη ουσιαστικής αλληλεγγύης μεταξύ τους, κατάταξη καλλιτεχνών σε ποιοτικούς και εμπορικούς.
Είναι θλιβερές οι θέσεις ορισμένων πολιτών για τα ως άνω θέματα, λες και οι καλλιτέχνες είναι εγωκεντρικά παιδάκια που δεν μπορούν να δουν πέρα από το δάχτυλό τους. Φυσικά και γνωρίζουν λάθη, παραλείψεις, υπερβολές, κακοτοπιές. Αυτήν την στιγμή, όμως, ίσως να προέχει η υποστήριξη με κάθε τρόπο σε όλη αυτήν την προσπάθεια και ο σεβασμός σε κάθε ιδέα και πρόταση που θα μπορούσε να οδηγήσει την προβληματική κατάσταση ένα βήμα κοντύτερα στην λύση ή έστω την ανακούφισή της.
Το “Η Πόλη Ζει” δεν περίμενε την περίοδο της καραντίνας για να δώσει βήμα σε καλλιτέχνες και σε ευάλωτες ομάδες πολιτών-από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας της κάνει ακριβώς αυτό: δίνει βήμα σε κάθε τι που η ομάδα μας κρίνει και συναποφασίζει ότι ωφελεί την κοινωνία και τον πολιτισμό, αφήνοντας μάλιστα χώρο να ακουστούν και αντιδημοφιλείς, ανά περίσταση, απόψεις.
Αυτό θα κάνουμε και τώρα, σε αυτήν την συγκυρία, με χαμηλούς τόνους, αλλά σαφή θέση υπέρ των καλλιτεχνών, υπέρ του πολιτισμού, υπέρ της αλλαγής πλεύσης, επιτέλους, στην διαχείριση του όρου “τέχνη” στην Ελλάδα.
Και για εμάς, άλλωστε, αυτό το street press και συνακολούθως το site μας είναι δουλειά που μπορεί να μας γεμίζει ευτυχία και να προκύπτει από το μεράκι μας, όμως μας βιοπορίζει και μας κρατά ζωντανούς. Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, μπορούμε να καταλάβουμε και να ταυτιστούμε με τους καλλιτέχνες.
Αναμένουμε, από μεριάς τους, να περάσουν στην δράση, ίσως οργανωθεί σύντομα μια ειρηνική διαμαρτυρία στο Σύνταγμα στην οποία η συμμετοχή από μέρους τους αναμένεται τεράστια, ίσως επίσης οργανωθεί αυτό το crowdfunding που μέρες τώρα συζητιέται.
Επειδή η δημοσιογραφία είναι η καταγραφή της ιστορίας την στιγμή που συμβαίνει, μες στον Μάη θα κυκλοφορήσει ένα ειδικό τεύχος που θα καλύψει με ρεπορτάζ και συνεντεύξεις σε καλλιτέχνες και υπεύθυνους σωματείων όλο αυτό που συμβαίνει αυτήν την στιγμή.
Φαίνεται να μην έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο τόσο μαζικά, άλλωστε οι συνθήκες είναι ούτως ή άλλως πρωτόγνωρες-ας ελπίσουμε το αποτέλεσμα να δικαιώσει αυτούς που αγωνίζονται είτε με ιδέες, είτε με μια υπογραφή και μια αλλαγή στην φωτογραφία προφίλ τους, είτε με σώμα και ψυχή.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι χιλιάδες καλλιτέχνες συγκεντρώθηκαν σε μια ομάδα στο facebook και, εδώ και μία εβδομάδα, συνομιλούν καθημερινά μεταξύ τους, είναι μόνο θετικό.