Συζητήσαμε με την Ε. Ορνεράκη για το Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών (και όχι μόνο)

Τον σκιτσογράφο Σπύρο Ορνεράκη τον γνωρίζουμε χρόνια τώρα μέσα από τις δημιουργίες του. Μεγάλωσαν γενιές, χάρισαν πότε χαμόγελο, πότε στοχασμό και πότε σκεπτικισμό.

Σε μια συνέντευξη που μας είχε παραχωρήσει είχε αναφέρει για την Σχολή του: “Ο βασικός λόγος που έγινε η σχολή, ήταν το ενδιαφέρον μου για τους νέους ανθρώπους, μου άρεσε να τους βοηθάω. Πολλές φορές μου έλεγαν “γιατί ασχολείσαι με το κάθε ψώνιο” και εγώ απαντούσα, “ψώνιο ήμουν και γω, και έγινα αυτός που έγινα”. Αν έχεις μέσα σου ζήσει πλούσια, δεν σου λείπει κάτι. Στο σπίτι μου τέτοια μαγιά είχα πάρει. Θα περάσω δίπλα από έναν άνθρωπο που χρειάζεται τη βοήθεια μου και δεν θα το βοηθήσω; Ο πλούτος για μένα είναι να συναντάω μαθητές μου και να βλέπω την αγάπη τους. Να ‘χεις κάνει 2 παιδιά και να βρίσκεσαι με χίλια δύο”.
Τώρα αυτή η αγάπη για τους νέους ανθρώπους μετουσιώνεται στο Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών που γίνεται για τρίτη χρονιά.
Μιλήσαμε με την Ελένη Ορνεράκη και την ρωτήσαμε για όλα όσα θα συμβούν το διήμερο 29-30 Σεπτεμβρίου στο φεστιβάλ, και όχι μόνο!

Ξεκινάμε με το Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών γενικά. Τρίτος χρόνος αλλά πες μας για το πως ξεκίνησε, για την ιδέα και την ψυχή του.

Με αφορμή την εισαγωγή σου θα απαντήσω στην ερώτησή με μια σύντομη ιστορία. Όταν ήταν μικρός ο πατέρας μου, οι δάσκαλοι στο σχολείο τού έλεγαν συχνά (γιατί συνέχεια μουντζούρωνε τα βιβλία του με σκίτσα) “Kαλά βρε Ορνεράκη με τα καραγκιοζάκια θα ζήσεις;”

Επί της ουσίας γι αυτό το λόγο δημιουργήθηκε το Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών. Για να ανατρέψει την παρεξηγημένη εικόνα που έχει το ευρύ κοινό για το επάγγελμα του σκιτσογράφου. Του επαγγελματία σχεδιαστή. Του δημιουργού που ζει από την τέχνη του και εργάζεται σκληρά για να καταθέσει τη δική του εικαστική ματιά και να κεντρίσει τον ενδιαφέρον του κόσμου. Ουσιαστικά το φεστιβάλ είναι μια αφορμή για να ανοίξουν οι πόρτες και τα φώτα σ’ αυτό το σχεδιαστήριο του δημιουργού και να αποκαλυφθούν οι πολυάριθμες εφαρμογές του σχεδίου. Είναι μια ευκαιρία να κατανοήσει ο επισκέπτης πόσο συχνά και καθημερινά αλληλεπιδρά με το σχέδιο και ποια είναι η διαδρομή από την δημιουργία στην εφαρμογή του.

Όρισε μας τον όρο εφαρμοσμένες τέχνες. Τι από τα δυο υπερισχύει; Ξέρεις πολλές έννοιες δεν είναι αυτονόητες για πολύ κόσμο.

Προσωπικά πιστεύω ότι το επίθετο “εφαρμοσμένη” που προηγείται της “τέχνης” σε καμία περίπτωση δεν προσδιορίζει το στυλ της ή τον προορισμό της. Η τέχνη γεννιέται και εφαρμόζεται για να μοιράζεται, να επικοινωνείται. Οι πιο διάσημες δημιουργίες του Μιχαήλ Άγγελου πραγματοποιήθηκαν κατά παραγγελία του Βατικανού. Μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι τέχνη επειδή πληρώθηκε ή επειδή ήταν κατά παραγγελία; Ή ότι ο Ελβετός Γκίγκερ που σχεδίασε το Alien δεν είναι εξαιρετικός καλλιτέχνης και δημιουργός; Τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα του Gaudi δεν ήταν εφαρμοσμένα; Η τέχνη δεν είναι θεωρία. Είναι πράξη, κατάθεση, έκθεση. Ότι επίθετο και αν της προσάπτουμε είναι λίγο η τουλάχιστον εφήμερο γιατί δεν μπορούμε να την ορίσουμε (ευτυχώς) απόλυτα με τη λογική μας και επίσης εξελίσσεται και μεταλλάσσεται διαρκώς.

Ξέρουμε την δύναμη του σκίτσου, της εικόνας. Σήμερα τι εξελίξεις υπάρχουν στον χώρο σας;

Αν κάποτε μόνο οι βασιλιάδες η οι αυτοκράτορες που είχαν τα μέσα και τη δύναμη να προσλάβουν καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν την εικόνα για να διαμορφώσουν το δημόσιο προφίλ τους, ας φανταστούμε πόσο κυρίαρχη έχει γίνει τώρα στη ζωή μας που ο καθένας από μας έχει άμεση πρόσβαση σ’ αυτήν. Είναι πλέον ενσωματωμένη στην καθημερινότητά μας. Το σχέδιο χρησιμοποιείται κατά κόρον σαν μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Από τα emoticons στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, τις εφαρμογές των smartphones, το σινεμά, την τηλεόραση, τα videogames, τα επιτραπέζια, μέχρι τη μόδα, τα τατουάζ, τα graffiti και την street art. Έχει επίσης κυρίαρχη θέση στην βιομηχανική παραγωγή, στην εκπαίδευση και σίγουρα αποτελεί βασικό μέσο ψυχαγωγίας σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Τώρα έχουμε μπει ήδη σε μια άλλη εποχή – αυτή της εικονικής πραγματικότητας. Ας αναλογιστούμε ότι πριν τη δούμε όλοι μας κάποιος την έχει σχεδιάσει..

Πόσοι καλλιτέχνες θα πάρουν μέρος στο φετινό φεστιβάλ; Πες μας τι θα δούμε μέσα στο διήμερο.

Φέτος θα φιλοξενήσουμε 33 καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται στο χώρο των Εφαρμοσμένων Τεχνών και 36 νέους καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν στο φεστιβάλ με τα fanzine τους και τις φρέσκες δημιουργίες τους. Παράλληλα πραγματοποιείται και η ετήσια έκθεση των σπουδαστών του Κέντρου Εφαρμοσμένων Τεχνών Ορνεράκης. Επίσης θα φιλοξενήσουμε έκθεση φωτογραφίας και μια πολύ ενδιαφέρουσα δουλεία του τμήματος Βιομηχανικού Σχεδιασμού του ΤΕΙ Κοζάνης.

Μια από τις δράσεις θα είναι και η δημιουργία τοιχογραφιών live για όσους αγαπούν τα graffiti και το street art και θέλουν να ανακαλύψουν τα μυστικά του.

Φυσικά δεν αφήνουμε απ έξω και τους μικρούς μας φίλους που αγαπούν το σχέδιο για αυτό και έχουμε ετοιμάσει τρία εργαστήρια για παιδιά και εφήβους.

Οι επισκέπτες επομένως θα έχουν της ευκαιρία να θαυμάσουν εκατοντάδες έργα, να γνωρίσουν τους καλλιτέχνες και το έργο τους και να παρακολουθήσουν workshops και παρουσιάσεις που θα τρέχουν κατά τη διάρκεια του διήμερου.

Η είσοδος στα workshops είναι ελεύθερη, αλλά επειδή οι θέσεις είναι περιορισμένες, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να κάνουν κράτηση ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του φεστιβάλ www.appliedartsfestival.com

Oριοθέτησε μας λίγο το κοινό που νομίζεις πως θα έβρισκε ενδιαφέροντες δράσεις για να δει.

Όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως ηλικίας που αγαπούν το σχέδιο, θα βρουν κάτι στο φεστιβάλ που θα τους κερδίσει τον ενδιαφέρον

Μερικοί υποστηρίζουν πως οι νέες τεχνολογίες αφαιρούν δεξιότητες από το ανθρώπινο χέρι. Πόσο πραγματικό είναι κάτι τέτοιο;

Αναμφίβολα τα τεχνολογικά εργαλεία που έχει στα χέρια του ένας σύγχρονος καλλιτέχνης του προσφέρουν πάρα πολλές δυνατότητες αλλά και μεγάλη ταχύτητα. Δεν παύουν όμως να είναι εργαλεία. Όπως το πινέλο, το μολύβι, το πενάκι. Είναι εξαιρετικά σημαντικό, κυρίως στο στάδιο της εκπαίδευσης, ο καλλιτέχνης να γνωρίσει τα παραδοσιακά υλικά και κυρίως να αποκτήσει εμπιστοσύνη στο χέρι του και να βρει την προσωπική του γραμμή. Είναι απαραίτητο να μην τεμπελιάζει το χέρι για να μην τεμπελιάζει το μυαλό. Για αυτό οι περισσότεροι εικονογράφοι ξαναγυρνούν τακτικά στα παραδοσιακά μέσα σχεδίασης, εξασφαλίζοντας δημιουργικό χρόνο μακριά από την οθόνη.

Πες μας για το επίπεδο των νέων Ελλήνων καλλιτεχνών. Σε ποιο σημείο βρίσκεται; Και έχεις παρατηρήσει αλλαγές τα τελευταία χρόνια με βάση όλες τις εξελίξεις;

Χαίρομαι που μου κάνεις αυτήν την ερώτηση γιατί πραγματικά κάθε χρόνο εκπλήσσομαι από το υψηλό επίπεδο, αλλά και τη διαφορετική και μοναδική προσέγγιση που έχουν οι νέοι Έλληνες καλλιτέχνες του χώρου. Σίγουρα η άμεση πρόσβαση στην πληροφορία και στην πληθώρα εικόνων δημιουργεί έναν πλούσιο καμβά από τον οποίο ο σχεδιαστής μπορεί να εμπνευστεί. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πως σε μια τόσο μικρή χώρα δραστηριοποιούνται τόσοι πολλοί ταλαντούχοι καλλιτέχνες με “δυνατά” χέρια. Σίγουρα αυτοί που τα καταφέρνουν είναι αυτοί που, εκτός από το ταλέντο τους, δεν φοβούνται τη σκληρή δουλεία.

Πες μας τρεις λέξεις που με έναν μαγικό τρόπο σηματοδοτούν την Σχολή Ορνεράκη!

Δουλειά, κέφι και μεράκι!