Φυσικά και το πιο δημοφιλές άθλημα του πλανήτη θα είχε απασχολήσει τις Τέχνες. Βιβλία και ταινίες που μεταφέρουν το μοναδικό αίσθημα του παίκτη ή του οπαδού, τραγούδια και στίχοι που φωτίζουν μικρές στιγμές της καθημερινότητας, πίνακες που δίνουν την απόχρωση του παιχνιδιού, όλα σε μία σελίδα!
Ταινίες
Any Given Sunday/Κάθε Κυριακή (1999)
Με Al Pacino στον πρωταγωνιστικό και Oliver Stone στο τιμόνι, πώς να μη βγει μια αξιομνημόνευτη ταινία; Το αμερικανικό ποδόσφαιρο και το παρασκήνιό του φωτίζονται μέσα από τα μαγικά της 7ης Τέχνης.
Friday Night Lights/Κυνηγώντας το Όνειρο (2004)
Πριν την αγαπημένη σειρά του NBC και βασισμένη στο καταξιωμένο βιβλίο του Buzz Bissinger, το οποίο ενέπνευσε το όλο θέμα, ο σκηνοθέτης Peter Berg ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο το ποδόσφαιρο στο γυμνάσιο είναι θρησκεία για τις μικρές πόλεις της Αμερικής.
Offside (2006)
Ιρανική ταινία σε σκηνοθεσία Jafar Panahi με θέμα μια παρέα κοριτσιών που προσπαθούν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κατά το οποίο απαγορεύεται η παρουσία τους λόγω φύλου. Η ταινία γυρίστηκε στο Ιράν, αλλά η προβολή της εκεί απαγορεύτηκε.
Στίχοι
«Κι αν η φτώχεια διαρκώς μας βασανίζει
είναι στρογγυλή η μπάλα και γυρίζει»
Τραγούδι: Σαν κερδίσω το Προπό, Στίχοι: Μπάμπης Μπακάλης,
Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης
«Η ένδοξη ομάδα μας / λέει δεν είν’ της πλάκας /
φτάνει να `ναι ευνοϊκός / λέει κι ο καιρός /
Μια βροχή, μια βροχή θα μας σώσει / να βραχεί το γκαζόν»
Τραγούδι: Μια βροχή θα μας σώσει, Συνθέτης / Στιχουργός/
Ερμηνεία: Κώστας Τουρνάς
«Κι εγώ με το κορίτσι π’ αγαπούσα / μαλώσαμε απόψε δυστυχώς /
Χωρίσαμε κι η μπάλα είν’ η αιτία / και τώρα έχω μείνει μοναχός»
Τραγούδι: Ποδόσφαιρο και χωρισμός, Στίχοι: Μπάμπης Μπακάλης,
Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Πίνακας
Πίνακας του Βασίλη Διονυσόπουλου. Έλληνας εικαστικός καλλιτέχνης και πρώην ποδοσφαιριστής (τερματοφύλακας στον Ορφέα Αιγάλεω, στην Προοδευτική και στον Αίαντα Σαλαμίνας).
Βιβλία
Το ποδόσφαιρο στη σκιά και στο φως,
Εντουάρντο Γκαλεάνο, εκδ. Πάπυρος
Πρόκειται για το λυρικότερο ίσως βιβλίο που έχει γραφεί για ένα άθλημα: εδώ ο Γκαλεάνο αξιοποιεί το λογοτεχνικό του χάρισμα όχι για να μιλήσει για επαναστάτες και δικτάτορες, για τον ιμπεριαλισμό και την καταπίεση, μα για να μιλήσει, ως γνήσιος Λατινοαμερικάνος, για το πάθος του για το ποδόσφαιρο.
Γράφει ουσιαστικά την ιστορία της κουλτούρας του ποδοσφαίρου, τις λαμπρές του στιγμές, μα και τις σκιές του, όχι όμως από τη σκοπιά του διανοούμενου που αποστασιοποιείται από ένα μαζικό φαινόμενο και το ακυρώνει με τον λόγο του, μα από τη σκοπιά του του ανθρώπου που μιλάει γι’ αυτό που αγαπάει.
Από τον Αϊνστάιν στον Πελέ,
Θεολόγος Αλεξανδράτος, εκδ. Κέδρος
Το κορυφαίο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη, το Παγκόσμιο Κύπελλο, επανέρχεται κάθε τέσσερα χρόνια στη ζωή μας και για ένα μήνα καθηλώνει τους φιλάθλους σε όλο τον κόσμο. Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια αναδρομή στις προηγούμενες διοργανώσεις του Παγκόσμιου Κυπέλλου με έναν πρωτότυπο τρόπο: μέσα από τα γεγονότα στα γήπεδα όπου διεξήχθησαν οι ποδοσφαιρικοί αγώνες του Μουντιάλ από το 1930 μέχρι και το 2010, παρουσιάζεται η σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας.
Τα κατορθώματα των άσων της στρογγυλής θεάς αντιπαραβάλλονται με τα «κατορθώματα» των ανθρώπων που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα και έθεσαν τις βάσεις για να είναι ο κόσμος όπως τον ξέρουμε σήμερα.
Καταραμένη Ομάδα, David Peace, εκδ. Τόπος
Μυθιστόρημα με κεντρικό θέμα το ποδόσφαιρο που αργότερα μετατράπηκε και σε ταινία! Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία ενός από τους πιο εκκεντρικούς και αμφιλεγόμενους ανθρώπους του αγγλικού ποδοσφαίρου εκείνης της εποχής. Ο συγγραφέας μας βάζει στο μυαλό και τις σκέψεις του προπονητή Μπράϊαν Κλαφ, που παίρνει την πολύ σημαντική και παράξενη απόφαση να αναλάβει σαν προπονητής τη Λιντς. Διαδέχτηκε έναν από τους μεγαλύτερους αντιπάλους του αλλά η παραμονή του στην ομάδα δεν θα διαρκούσε για πολύ. Κάθε κεφάλαιο περιγράφει μία από τις 44 συνολικά μέρες που διατέλεσε προπονητής της Λίντς.