Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) αποτελεί ένα από τα πιο συζητημένα και αμφιλεγόμενα θέματα της εποχής μας. Οι δυνατότητές της να φέρει επανάσταση σε τομείς όπως η υγεία, οι μεταφορές, η καθημερινή ζωή και πολλά άλλα προκαλούν τόσο ενθουσιασμό όσο και ανησυχία.
Μέσα από μια πρόσφατη δημοσκόπηση, συλλέξαμε απόψεις σχετικά με τη χρησιμότητα, τις προκλήσεις και τις ανησυχίες γύρω από την AI. Οι συμμετέχοντες μοιράστηκαν τις σκέψεις τους για το πώς επηρεάζει την κοινωνία, αλλά και τις μεγαλύτερες φοβίες τους σχετικά με τη χρήση της.
1. Πιστεύετε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη επηρεάζει θετικά ή αρνητικά την κοινωνία;
- Πολύ θετικά: 9,5%
- Θετικά: 28,6%
- Ουδέτερα: 28,6%
- Αρνητικά: 28,6%
- Πολύ αρνητικά: 4,8%
2. Σε ποιους τομείς θεωρείτε ότι η AI είναι πιο χρήσιμη;
- Υγεία (π.χ., ιατρικές διαγνώσεις, ρομποτικές εγχειρήσεις): 81%
- Καθημερινότητα (π.χ., έξυπνες συσκευές, chatbots): 43%
- Μεταφορές (π.χ., αυτόνομα οχήματα): 33%
- “Άλλοι” τομείς: 10% (περιλαμβάνει απαντήσεις όπως “Καμία από τα παραπάνω” και “Πουθενά”).
Η Υγεία ξεχωρίζει ως ο τομέας με τη μεγαλύτερη αποδοχή, ενώ η Καθημερινότητα και οι Μεταφορές ακολουθούν με σημαντικά ποσοστά.
3. Ανησυχείτε για πιθανές αρνητικές συνέπειες της AI;
- Ναι, πολύ: 47,6%
- Ναι, σε κάποιο βαθμό: 47,6%
- Καθόλου: 4,8%
Η ανησυχία για τις αρνητικές συνέπειες της AI είναι σαφώς υψηλή, με το 95,2% των συμμετεχόντων να εκφράζει ανησυχία σε κάποιο βαθμό.
4. Σε ποιο επίπεδο πιστεύετε ότι βρίσκεται η Ελλάδα στην ανάπτυξη και χρήση AI;
- Πρωτοπόρος: 4,8%
- Επαρκής, αλλά υπάρχει περιθώριο βελτίωσης: 4,8%
- Πίσω σε σύγκριση με άλλες χώρες: 90,5%
5. Ποιον τομέα θεωρείτε ότι πρέπει να δώσει προτεραιότητα η Ελλάδα στην ανάπτυξη της AI;
- Δημόσια διοίκηση: 19%
- Εκπαίδευση: 9,5%
- Υγεία: 57,1%
- Ιδιωτικός τομέας: 14,3%
Η Υγεία είναι και εδώ ο τομέας που συγκεντρώνει την περισσότερη προτίμηση, κάτι που επιβεβαιώνει τη σημασία της AI στον συγκεκριμένο κλάδο.
6. Κατανομή ηλικιών συμμετεχόντων:
- 18-24: 15%
- 25-34: 10%
- 35-44: 25%
- 45-54: 15%
- 55-64: 30%
- 65+: 15%
Μεγαλύτερες ανησυχίες σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI)
Στη δημοσκόπησή μας, ρωτήσαμε τους συμμετέχοντες ποια είναι η μεγαλύτερη ανησυχία τους σχετικά με την AI. Ακολουθούν οι πιο χαρακτηριστικές απαντήσεις, οργανωμένες σε κατηγορίες:
1. Απώλεια Θέσεων Εργασίας
- «Ότι θα εξαφανίσει επαγγέλματα, θέσεις εργασίας.»
- «Απώλεια θέσεων εργασίας, έλλειψη δημιουργικότητας, κοίμηση της συνδυαστικής σκέψης.»
- «Απρόβλεπτες προεκτάσεις, απώλεια θέσεων εργασίας, υποβάθμιση σκέψης και μείωση του μέσου όρου ευφυΐας στον γενικό πληθυσμό.»
2. Έλεγχος, Χειραγώγηση και Ιδιωτικότητα
- «Έλεγχος κοινωνιών.»
- «Παραβίαση προσωπικών δεδομένων.»
- «Θέσεις εργασίας, ιδιωτικότητα, αυτόνομη σκέψη, χειραγώγηση.»
- «Το πιο σημαντικό είναι αν θα ελέγχεται η ΤΝ και, αν ναι, από ποιους.»
3. Κακή ή Λανθασμένη Χρήση
- «Η λανθασμένη χρήση της για προσωπικά οφέλη και το κέρδος λίγων.»
- «Αύξηση ποσοστού ανεργίας, παραβίαση δικαιωμάτων του ανθρώπου, λανθασμένες κρίσεις και αποφάσεις.»
- «Η δημιουργία ψέματος. Να μην ξέρεις τι είναι πραγματικό και τι ψεύτικο – από εκθέσεις, δημοσιεύσεις, εικόνες, γνώμες, τα πάντα.»
4. Ανησυχίες για την Ανθρώπινη Νοημοσύνη
- «Φοβάμαι ότι σε μια εποχή που έχουμε σταματήσει να έχουμε κριτική σκέψη, αυτό το εργαλείο θα οδηγήσει σε μείωση του IQ σε βάθος χρόνου.»
- «Υπέρβαση και ανεξαρτοποίηση από την ανθρώπινη νοημοσύνη.»
5. Άλλες Ειδικές Ανησυχίες
- «Στην παραγωγή μουσικής.»
- «Κίνδυνος για απάτες.»
- «Δεν την καταλαβαίνω ακριβώς, άρα δεν ξέρω.»
Η ανάλυση των απαντήσεων αναδεικνύει έντονα τη διττή φύση της τεχνητής νοημοσύνης: ενώ αναγνωρίζεται ως ένα εργαλείο με τεράστιες δυνατότητες, προκαλεί παράλληλα βαθιές ανησυχίες. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες εκφράζουν φόβους για την απώλεια θέσεων εργασίας και την επίδραση της AI στην ανθρώπινη δημιουργικότητα και σκέψη.
Ανησυχίες για την ιδιωτικότητα, τη χειραγώγηση και τον έλεγχο από ισχυρούς φορείς αποτελούν σημαντικά ζητήματα, ενώ παράλληλα εγείρονται ερωτήματα για τη χρήση της AI με υπευθυνότητα και ηθική.
Η απάντηση που υπογραμμίζει τη μείωση της κριτικής σκέψης και τη διάδοση της παραπληροφόρησης αντικατοπτρίζει τους κινδύνους σε έναν κόσμο όπου τα όρια μεταξύ πραγματικού και ψεύτικου γίνονται δυσδιάκριτα.
Συνολικά, οι ανησυχίες αυτές τονίζουν την ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση, αυστηρούς κανονισμούς και ηθικές κατευθύνσεις στην ανάπτυξη και εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να αξιοποιηθεί για το κοινό καλό χωρίς να θέτει σε κίνδυνο βασικές ανθρώπινες αξίες.