Είναι το μεγαλύτερο σε έκταση και ύψος βουνό της Αττικής. Το μήκος της είναι 8 χλμ, το πλάτος της 6 χλμ, και η περίμετρός της 45 χλμ περίπου
Καλυπτότανε από πεύκα στα χαμηλότερα σημεία αλλά μετά τις πυρκαγιές του 2023, το βουνό έχει ξεγυμνωθεί. Μέχρι τώρα ευτυχώς, καλύπτεται ακόμα από έλατα στα υψηλότερα σημεία της.
Ένα σημαντικό της τμήμα απαρτίζει τον ομώνυμο Εθνικό Δρυμό, ο οποίος ιδρύθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα 644 του 1961.
Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (25638/1269 απ. Υπ. Γεωργίας), ενώ μετά την πυρκαγιά του 2007 καθορίστηκαν περιοχές προστασίας με Προεδρικό Διάταγμα. Δεν γνωρίζουμε τι σκέφτεται η κυβέρνηση για τις αντίστοιχες πυρκαγιές του 2023. Το καλοκαίρι του 2023 ξέσπασαν δυο μεγάλες πυρκαγιές, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Στη πυρκαγιά του Ιουλίου 2023 κάηκαν συνολικά 60.570 στρέμματα από τα οποία τα 31.044 στρέμματα.
Στην κορυφή της Πάρνηθας αναφέρεται η ύπαρξη βωμού και αγαλμάτων του Δία, τουλάχιστον κατά τα ρωμαϊκά χρόνια
Η λέξη Πάρνης θεωρείται πως έχει πανάρχαια, πελασγική, προέλευση της οποίας η ετυμολογία είναι πολύ δύσκολη αν όχι αδύνατη, αν και το προσπάθησαν στο παρελθόν διάφοροι μελετητές. Το όνομα του βουνού, πάντως, εμφανίζεται από το 423 π.Χ. στις Νεφέλες του Αριστοφάνη. Επίσης στον Ρόδιο κωμικό Αντιφάνη, στον Θεόφραστο, στα Γεωγραφικά του Στράβωνα, στον Μένιππο του Λουκιανού κ.α.
Αγία Τριάδα του νερού
Δίπλα από το σαλέ “Κυκλάμινα” που βρισκότανε στην Πάρνηθα μετά το Σανατόριο και κάηκε με την φωτιά του 2007, θα δούμε το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας του νερού, όπως ονομάζεται το μικρό εκκλησάκι που βρίσκεται στην Πάρνηθα, στη θέση Μετόχι – η ονομασία προέρχεται, προφανώς, από τον ίδιο τον ναό, ο οποίος και αποτελούσε μετόχι της Μονής Αρχαγγέλων Πετράκη στην Αθήνα.
Άλλοτε αποτελούσε καθολικό Μονής, αφιερωμένο στην “υπερούσιον και αγίαν Τριάδα”, το οποίο αναφέρεται σε έγγραφο του 1761 και σε σιγίλλιο του 1796.
Ο χρόνος ίδρυσης δεν είναι γνωστός, αλλά, πιθανότατα, η αρχική φάση ανάγεται στη βυζαντινή εποχή, όπως δηλώνουν ορισμένα γλυπτά που έχουν βρεθεί στο σημείο. Συγκεκριμένα, όταν αντικαταστάθηκε το ξύλινο τέμπλο του ναού με χαμηλό μαρμάρινο, χρησιμοποιήθηκαν μαρμάρινα θωράκια και πεσσίσκοι που ήταν ενσωματωμένοι στο δάπεδο του Ιερού Βήματος του ναού.
Ο διάκοσμος των θωρακίων (βλ.φωτογραφία) είναι ορθογώνιο που περιβάλλει ρόμβο, ο οποίος περικλείει ισοσκελή σταυρό μέσα σε κύκλο, διακοσμητικό μοτίβο που συνηθίζεται κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο. Η ονομασία “Του νερού” προέρχεται από το αγίασμα που αναβλύζει από γειτονική πηγή δίπλα σε αιωνόβια καρυδιά.
Σήμερα μόνο θλίψη προξενεί η περιοχή.
Το μικρό ξενοδοχείο σαλέ “Κυκλάμινα”, για χρόνια συνυπήρχε μαζί με το ελατοδάσος της Πάρνηθας που το αγκάλιαζε. Στα 18 του δωμάτια στέγαζε παρέες Αθηναίων, ζευγαράκια και μοναχικούς διαβάτες.
Το μικρό ξενοδοχείο το έβρισκες μετά το Σανατόριο, σε μια πανέμορφη τοποθεσία. Διέθετε επίσης καφετέρια και εστιατόρια για να κάνει καλύτερη τη διαμονή των επισκεπτών του. Ωστόσο όλα αυτά τελείωσαν ξαφνικά το 2007. Τραγικό και καθοριστικό συμβάν ήταν η μεγάλη και καταστροφική πυρκαγιά που ξέσπασε τότε.
Παρεκκλήσι Αγίου Πέτρου θέση Μόλα Πάρνηθα
Μέσα στην καρδιά της Πάρνηθας και κάτω από την Καραβόλα την υψηλότερη κορυφή της, σ’ ένα απάνεμο τόπο με υψόμετρο 1000 μ. με την πηγή «αγίασμα» και τη χιλιόχρονη καρυδιά που ξεράθηκε το 1955, σώζεται ακόμα το Καθολικό του παλιού Μοναστηριού της Αγίας Τριάδας, Μετόχι, της Μονής Πετράκη από το 1796 με σουλτανικό φιρμάνι και πατριαρχικό σιγίλιο, χαρακτηρισμένο «σταυροπήγιο» για να αποφευχθεί η εξαφάνισή του.
Είναι το μόνο περιουσιακό στοιχείο που απέμεινε εκεί ψηλά στη Μονή Πετράκη. Ήδη με το Ν. 3028/2002 άρθρο 7 η εκκλησία, όπως και όλα τα Βυζαντινά μνημεία, ανήκει κατά νομή και κυριότητα στο Κράτος, ενώ από το 1998 έχει κριθεί διατηρητέο μνημείο.
Κατά το σεισμό του 1999 η εκκλησία υπέστη φθορές. Οι τοιχογραφίες από τις οποίες η εκκλησία είναι κατάγραφος χρονολογούνται στον 17ο αιώνα.
Δυστυχώς οι ζημιές από το σεισμό δεν έχουν ακόμα αποκατασταθεί στο Καθολικό του παλιού Μοναστηριού, το οποίο ανήκει στον τύπο των μονόκλιτων σταυρεπίστεγων ναών με νάρθηκα.
Παραγωγή: “©wind-up team”
