«Πρέπει να είσαι πάντα μεθυσμένος. Αλλά με τι;
Με κρασί, με ποίηση ή με αρετή, όπως σας αρέσει. Αλλά μεθύστε».
Σαρλ Μποντλέρ (9.4.1821-31.8.1867)
Το Spleen των Χριστουγέννων
3 Νοεμβρίου 2021 – Του απεσταλμένου μας Γκανιάν στο Παρίσι
Με λαμπρότητα εγκαινιάστηκε η έκθεση Μποντλέρ, η μοντερνιστική μελαγχολία στο κεντρικό κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας στο Παρίσι, με την αφορμή της συμπλήρωσης διακοσίων χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, το 1821. Στην τελετή των εγκαινίων της έκθεσης, που φιλοδοξεί να αναδείξει το βάθος της ποιητικής δημιουργίας και τον σημαίνοντα ρόλο της μελαγχολίας (Spleen) που κυριαρχεί στη σκέψη και το έργο του Σαρλ Μποντλέρ, έδωσε το παρών πλήθος προσωπικοτήτων του διεθνούς καλλιτεχνικού κόσμου.
Στη μεγάλη οβάλ αίθουσα της βιβλιοθήκης, ο διάσημος Ιταλός σκηνοθέτης και συγγραφέας Πιερ Πάολο Παζολίνι εξύμνησε τον «αγνό σαδομαζοχισμό του Μποντλέρ», τονίζοντας ότι «το μποντλερικό όργιο από δαίμονες, έμβρυα, γάτες και διαβόλους» αποτέλεσε σταθερή πηγή έμπνευσης για τον ίδιο, αλλά και ότι μετά τον θάνατο του ποιητή, πλέον «το ποδόσφαιρο είναι η τελευταία ιερή παράσταση των καιρών μας».
Η Βρετανή σουρεαλίστρια ζωγράφος, γλύπτρια και συγγραφέας Λεονόρα Κάρινγκτον χαιρέτισε τον αντισυμβατικό τρόπο λατρείας της «γυναικότητας» στα Άνθη του κακού, σημειώνοντας ότι έτσι ουσιαστικά τοποθετείται στους αντίποδες του Μπρετόν, που υποστήριζε ότι «το πρόβλημα γυναίκα είναι το πιο θαυμάσιο κι ενοχλητικό πρόβλημα σε όλο τον κόσμο».
Διαβάστηκαν δηλώσεις δημιουργών που λόγω πανδημίας δεν κατόρθωσαν να παραβρεθούν, ανάμεσα στις οποίες του Βίκτορος Ουγκώ (H ποίησή σου φέρνει ένα «νέο ρίγος στην τέχνη»), του Αρθούρου Ρεμπό («Ο Μπωντλαίρ είναι ο πρώτος οραματιστής, ο βασιλεύς όλων των ποιητών, ένας θεός»), του Γκυστάβ Φλομπέρ («Βρήκατε τον τρόπο να ανανεώσετε το ρομαντισμό, δεν μοιάζετε με κανέναν άλλον»), αλλά και του Τ. Σ. Έλιοτ («Το μέγιστο παράδειγμα νεωτερικής ποίησης όλων των γλωσσών»).
Ο ίδιος ο Σαρλ Μποντλέρ, παίρνοντας το λόγο, αναφέρθηκε στην υγρασία που του περονιάζει τα κόκκαλα στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς, ενώ παραδέχτηκε πως η μόνη παρηγοριά στο νεκροταφείο είναι η καλή παρέα και ότι ο αγαπημένος φίλος του εκεί είναι ο Σερζ Γκενσμπούρ.
Η βραδιά έκλεισε με μια χριστουγεννιάτικη συναυλία στον περίφημο «Πύργο των Χρόνων» (Tour des Temps) της βιβλιοθήκης, όπου η μεγαλύτερη παιδική χορωδία των Παρισίων με αγόρια και κορίτσια ηλικίας 8-14 ετών τραγούδησε τη Σκοτεινή νύχτα της ψυχής (Notte oscura dell’anima), σε μελοποίηση του αρχιμουσικού Πιερ Μπουλέζ και υπό τη διεύθυνση του ίδιου του δημιουργού του έργου, του Άγιου Ιωάννη του Σταυρού, κατά κόσμον Juan de Yepes Alvarez aka Doctor Mysticus.
Η έκθεση «Μποντλέρ, η μοντερνιστική μελαγχολία» θα διαρκέσει έως τις 13 Φεβρουαρίου 2022.
«Ο ποιητής δεν ανήκει πουθενά. Αλλιώς, θα ήταν κοινός θνητός»
O Μποντλέρ υπογράφει για την έκδοση της μίας και μοναδικής ποιητικής συλλογής του με τον Πουλέ-Μαλασί, εκδότη-τυπογράφο στην πόλη Αλανσόν της Νορμανδίας, στις 30 Δεκεμβρίου του 1856. Τον Φεβρουάριο του 1857 παραδίδει το τελικό χειρόγραφο και τον Ιούνιο τυπώνονται σε 1.300 αντίτυπα τα Άνθη του κακού — ο τίτλος προέκυψε σε οινοποσία με τον φίλο του δημοσιογράφο Ιπολίτ Μπαμπού στο καφέ Lemblin. Στις αρχές Ιουλίου η Figaro θα θάψει τον ποιητή: «Είναι στιγμές που αμφιβάλλει κανείς για την πνευματική κατάσταση του κ. Μποντλέρ, κι άλλες που δεν αμφιβάλλει καθόλου […]. Το βιβλίο αυτό είναι ένα νοσοκομείο ανοικτό σε όλες τις διαταραχές του νου, σε όλες τις σήψεις που μπορεί να υποστεί η καρδιά». Τον Αύγουστο, το υπουργείο Εσωτερικών παραπέμπει ποιητή και εκδότη σε δίκη για προσβολή των χρηστών ηθών, εξαιτίας των «ολέθριων αποτελεσμάτων των σκηνών που περιγράφει στον αναγνώστη, οι οποίες οδηγούν αναπόφευκτα στη διέγερση των αισθήσεων από ένα ρεαλισμό χυδαίο και προσβλητικό για την αιδώ». Θα του επιβληθεί χρηματική ποινή (300 φράγκα, που θα μειωθούν σε 50), θα κατασχεθούν τα αντίτυπα του βιβλίου του και θα απαγορευτούν έξι «ανήθικα» ποιήματα από τις μελλοντικές εκδόσεις. Ο Μποντλέρ θα σχολιάσει: «Η συφιλιδική τους ερμηνεία να τους μείνει κρίμα στη συνείδηση».
Ακροστιχίδα Γκανιάν #12-Αυρήλιος
Γκαστρωμένη
Κινδύνους
Ανέμελη
Νεότητα
Ιδεώδη
Αναμασάς
Νευρικά
