Διεθνής Ημέρα Κινουμένου Σχεδίου η 28η Οκτωβρίου, όπως καθιερώθηκε το 2002 με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Δημιουργών Κινουμένου Σχεδίου (ASIFA), μιας οργάνωσης εταίρου της UNESCO.
Πρόκειται για την επέτειο της πρώτης προβολής animation, στο Παρίσι στις 28 Οκτωβρίου 1892. Η δεκαπεντάλεπτη ταινία του Εμίλ Ρενό, “Ο φτωχός κλόουν”, θεωρείται η πρώτη ταινία animation.
Στα γαλλικά το ρήμα animer σημαίνει ζωντανεύω-δίνω κίνηση, το βασικό δηλαδή χαρακτηριστικό του κινούμενου σχεδίου. Βέβαια ο όρος animation περιλαμβάνει και άλλες τεχνικές εκτός από το κινούμενο σχέδιο και ειδικά στη σημερινή του μορφή, που προκύπτει από ένα συνδυασμό τεχνικών όπως η συνύπαρξη παραδοσιακού σχεδίου με 3D. Για αρκετές δεκαετίες ωστόσο, το animation ταυτιζόταν με την ελληνική μετάφραση “κινούμενο σχέδιο”, οπότε και εξακολουθούμε να χρησιμοποιούμε τον όρο καταχρηστικά και ελλείψει καλύτερης μετάφρασης, ακόμη και για τις σύγχρονες δημιουργίες.
Η δημιουργία των ταινιών animation, βασίζεται σε αυτό ακριβώς που υποδηλώνει η ελληνική ονομασία: εικόνες σχεδιασμένες που δίνουν την αίσθηση της κίνησης. Η λειτουργία είναι απλή όσο και χρονοβόρα: ο καλλιτέχνης σχεδιάζει μία σειρά καρέ με ελάχιστες διαφορές το ένα από το άλλο, που εικονίζουν έναν χαρακτήρα σε διαδοχικά στιγμιότυπα μιας κίνησης. Η γρήγορη προβολή αυτών των καρέ, δίνει την αίσθηση ότι η φιγούρα κινείται πραγματικά.
Η ανακάλυψη του animation έδωσε νέα φτερά στους δημιουργούς, που μπορούσαν πλέον να απαλλαγούν από τις δεσμεύσεις του ανθρώπινου σώματος και του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτό μας χάρισε ταινίες που περιλαμβάνουν ήρωες με καρικατουρίστικες γκριμάτσες, γκροτέσκο χαρακτηριστικά, υπερδυνάμεις, μυθικά πλάσματα, μαγικούς κόσμους κλπ. Στη φαντασία δεν υπάρχουν όρια κι ένας από τους μεγαλύτερους δημιουργούς του είδους υπήρξε ο Walt Disney. Το 1937, δημιούργησε την πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους, την κλασική πλέον “Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι”.
Πέντε χρόνια αργότερα, ο Έλληνας σκιτσογράφος Γιάννης Πολενάκης, σχεδιάζει την πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους με τίτλο: “Ο Ντούτσε αφηγείται”. Ήταν χειμώνας του 1942, στη Σίφνο, και μάλιστα στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Η ταινία κινηματογραφήθηκε μερικά χρόνια αργότερα, το 1945 με τη βοήθεια των Παπαδούκα και Μεραβίδη και ήταν μια αντιφασιστική σάτιρα με τον Ντούτσε να προσπαθεί να καλύψει με ψέματα, την ήττα του από τους Έλληνες. To φιλμ ανακαλύφθηκε το 1980 και σήμερα συνδυάζει την επέτειο της γέννησης του είδους και της εθνικής μας εορτής: