Η σειρά Άρλεκιν μεγάλωσε γενιές και γενιές. Σε κάθε σπίτι, σε όλες τις ηλικίες. Δεν ξέρουμε ποιος είχε βγάλει το «Με ένα Άρλεκιν ξεχνιέμαι», ένα από τα πιο δυνατά μότο της ιστορίας της διαφήμισης.
Πολλοί και πολλές μπορεί να μην το εκτίμησαν. Πολλοί περισσότεροι όμως όχι απλά το εκτίμησαν αλλά το αγάπησαν για δεκαετίες ολόκληρες. Σε κομοδίνα, σε τραπεζάκια, σε βιβλιοθήκες, σε εξοχικά. Άλλοτε καταχωνιασμένο, άλλοτε σε περίοπτη θέση. Πολλοί αναγνώστες και αναγνώστριες διάβαζαν το ίδιο δυο και τρεις φορές. Και σακουλές γεμάτες Άρλεκιν που τις έδινε η μια στην άλλη γειτόνισσα.
Με έκπληξη διαβάσαμε πως τελειώνει η έκδοση. Κάτι χάνεται. Όπως κλείνει ένας παλιός κινηματόγραφος, μια κλασική ταβέρνα, ένα χαρακτηριστικό ζαχαροπλαστείο.
Κάπως μελαγχολήσαμε. Τώρα με τι θα ξεχνιόμαστε;
Ρωτήσαμε τον Χάρη Νικολακάκη, εκδότη των BELL.
Απλά γιατί;
Η απάντηση είναι απλή: επειδή ο κόσμος σταμάτησε να τα αγοράζει. Τα Άρλεκιν λειτουργούν όπως ακριβώς ο περιοδικός τύπος. Κυκλοφορούν δηλαδή μόνο στα περίπτερα και όχι στα βιβλιοπωλεία, για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Όπως λοιπόν και στον υπόλοιπο περιοδικό τύπο, οι πωλήσεις κατέρρευσαν τα τελευταία 20 χρόνια. Ο κόσμος σταμάτησε να πηγαίνει στα περίπτερα να αγοράζει περιοδικά και βιβλία και τα περίπτερα σταμάτησαν (τα περισσότερα) να διαθέτουν τύπο. Μια βόλτα στο περίπτερο της γειτονιάς αρκεί για να διαπιστώσει κανείς αυτά που σας λέω.
Πότε πήρατε την απόφαση;
Η πτώση των πωλήσεων, κάθε χρόνο, ήταν κάτι που το βλέπαμε και γνωρίζαμε πως είναι μη-αναστρέψιμο γεγονός, για τους λόγους που σας είπα παραπάνω. Η ΧΑΡΛΕΝΙΚ ΕΛΛΑΣ (εκδόσεις BELL και Άρλεκιν) δημιουργήθηκε πριν από 45 χρόνια έχοντας στον πυρήνα της τις πωλήσεις πόκετ βιβλίων στα περίπτερα. Πριν από 7-8 περίπου χρόνια, αντιλαμβανόμενοι τη σταδιακή εξαφάνιση του παραδοσιακού περιπτέρου και τη δραματική αλλαγή στις συνήθειες του αναγνωστικού κοινού, προχωρήσαμε σε μεγάλες αλλαγές σε όλες τις σειρές των βιβλίων μας, τα οποία μπήκαν, με επιτυχία, στα βιβλιοπωλεία. Στα Άρλεκιν, λόγω της φύσης τους (μικρής έκτασης ιστορίες που μπορεί κανείς να τις βρει μόνο στα περίπτερα και στα κέντρα τύπου, δηλαδή περιοδικός τύπος) δεν μπορούσαν να γίνουν δραστικές αλλαγές. Οπότε γνωρίζαμε ότι νομοτελειακά κάποτε θα φτάναμε στο σημείο που θα έπρεπε να σταματήσει η έκδοσή τους. Τον τελευταίο χρόνο είδαμε το κόστος παραγωγής του κάθε τεύχους να διπλασιάζεται, βάλαμε κάτω όλα τα στοιχεία και είδαμε ότι η παύση ης κυκλοφορίας των Άρλεκιν με τη μορφή που κυκλοφορούν όλα αυτά τα χρόνια ήταν μονόδρομος.
Πόσο εύκολη ήταν;
Από επιχειρηματικής πλευράς ήταν, όπως σας είπα, μονόδρομος. Από συναισθηματικής πλευράς δεν ήταν καθόλου εύκολη. Το Άρλεκιν έχει βαριά ιστορία στην ελληνική ποπ κουλτούρα, και αυτό νομίζω πως το αναγνωρίζουν και οι επικριτές του. Κι όμως, παρά τις όσες κατηγορίες (για το είδος, για «φθηνή» λογοτεχνία, για το «μελό» κλπ.), το γεγονός είναι ένα: τα Άρλεκιν μπήκαν σε όλα ή σχεδόν όλα τα ελληνικά σπίτια και δημιούργησαν αναγνώστες. Πολλοί και πολλές ξεκίνησαν να διαβάζουν βιβλία από ένα Άρλεκιν.
Τι μηνύματα έχετε λάβει από τον κόσμο
Είναι πάρα πολλά τα μηνύματα που καταφθάνουν τις τελευταίες μέρες! Και εκτός από τα μηνύματα των αναγνωστών, είναι ακόμα περισσότερα εκείνα ανθρώπων που σε κάποια στιγμή της ζωής τους διάβασαν Άρλεκιν ή άλλων που έχουν συνδυάσει τα μικρά βιβλιαράκια με αγαπημένους ανθρώπους τους, γονείς, γιαγιάδες, εφηβικά χρόνια, περασμένα καλοκαίρια… είναι συγκινητικό.
Τι ήταν για εσάς η σειρά Άρλεκιν
Μια εμβληματική σειρά βιβλίων τσέπης, η καθημερινότητά μας στο γραφείο, το αντικείμενο δουλειάς για πολλούς μεταφραστές, επιμελητές, διορθωτές, που πέρασαν κατά καιρούς από τη ΧΑΡΛΕΝΙΚ, αλλά και για τους στενούς συνεργάτες μου, Γκέλυ, Άννα, Κατερίνα, Έλενα…
Η ερωτική/αισθηματική θα συνεχίσει;
Φυσικά. Το τέλος των Άρλεκιν με τη μορφή που κυκλοφορούσαν εδώ και 45 χρόνια σηματοδοτεί απλώς αλλαγή πλεύσης, αφού συνεχίζουμε και δυναμώνουμε την –τολμώ να πω– #1 αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα σειρά αισθηματικής και ερωτικής λογοτεχνίας SILK.
Θα υπάρξει διάδοχη κατάσταση;
Ναι, η συνεργασία μας με τη Harlequin (τον εκδοτικό οίκο των ΗΠΑ απ’ όπου προέρχονται και τα «Άρλεκιν) θα μετατοπιστεί μόνο στα βιβλιοπωλεία, αρχικά με τη σειρά βιβλίων PLUS και στη συνέχεια με νέες, διαφορετικές εκδόσεις που θα έρθουν μέσα στην επόμενη χρονιά.
Κάτι που θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας.
Τα πάντα γύρω μας αλλάζουν. Πάντοτε έτσι ήταν, πάντοτε έτσι θα είναι. Κρατάμε τις ωραίες αναμνήσεις και προχωράμε μπροστά. Έτσι δε γίνεται πάντα στη ζωή; Όσον αφορά τα Άρλεκιν, είμαστε περήφανοι που, ως εκδοτικός οίκος, έχουμε βάλει ένα απειροελάχιστο λιθαράκι στην εκδοτική ιστορία της χώρας, με ένα όνομα που θα μείνει για πάντα συνώνυμο των ωραίων, ονειρικών, ταξιδιάρικων ιστοριών αγάπης.
Τώρα με τι θα ξεχνιόμαστε;
Πάντα με ένα βιβλίο.