Το όνομά της Jacqueline Poitras, Προέδρου του συλλόγου ΜΑΜΑΚΑ (ΜΑΜΑδες για την ΚΑνναβη), εμφανίζεται και ξαναεμφανίζεται παντού, κατά τη διάρκεια της δημιουργίας αυτού του αφιερώματος. Δε γίνεται να μην της απευθυνθώ. Στη συνέντευξή μας, η Jacqueline μιλάει ανοιχτά και ζεστά. Με βοηθάει να καταλάβω, μου δίνει παραδείγματα και ντοκιμαντέρ να δω και έρευνες να διαβάσω. Συγκινείται. Συγκινούμαι κι εγώ μαζί της.
Ο αγώνας της μετράει δέκα χρόνια, ένα σύλλογο, διαφορετικές ομάδες ενημέρωσης στο Facebook και σε άλλα δίκτυα, μια αλλαγή νομοθεσίας μετά από διαλόγους με το Υπουργείο Υγείας, πολλά συνέδρια, συνεντεύξεις, δράσεις και ένα πλήρες website, με όλες τις πιθανές απαντήσεις σε όλες τις πιθανές ερωτήσεις για την Κάνναβη.
Πώς ξεκίνησε ο σύλλογος «ΜΑΜΑδες για την κάνναβη»; Τι ήταν αυτό που σας κίνησε και πώς έχουν διαμορφωθεί οι στόχοι σας μέσα στα χρόνια;
Το 2014 έμαθα στο ίντερνετ για ένα κοριτσάκι στην Αμερική, του οποίου οι επιληπτικές κρίσεις είχαν ελεγχθεί με τη χρήση CBD. Το βίντεο σε μερικούς μήνες είχε εκατομμύρια views. Μέχρι τότε, η φαρμακευτική χρήση της κάνναβης ήταν κάτι που γινόταν “undercover”. Άρχισα να ψάχνω και να βρίσκω έρευνες και μαρτυρίες και σύντομα ανακάλυψα ότι δεν είχε αποτελέσματα μόνο στην επιληψία, αλλά σε ένα ευρύ φάσμα παθήσεων. Μπήκα σε ομάδες από το εξωτερικό (στο Facebook), όπου ανέβαιναν συνέχεια νέες πληροφορίες. Εκείνη την περίοδο, κάθε μέρα έβγαινε στο φως και ένα νέο στοιχείο. Ήταν κυριολεκτικά μια επανάσταση.
Στην Αμερική η κάνναβη άλλαζε ζωές και το έβλεπες παντού. Διάβαζες για γονείς που έλεγαν πως βλέπουν το παιδί τους επιτέλους, για παιδιά που δεν περπατούσαν και άρχισαν να περπατάνε. Ήταν πολύ συγκινητικά όλα τότε και όλα ξεκίνησαν από τα παιδιά.
Στην αρχή, μιλούσα εδώ με φίλες που είχαν παιδιά με επιληπτικές κρίσεις και άλλες παθήσεις. Το 2016 συνειδητοποιήσαμε ότι χρειαζόταν μια πιο επίσημη μορφή οργάνωσης. Πήγαμε στο Υπουργείο Υγείας –επί ΣΥΡΙΖΑ αυτά, υπουργός ήταν τότε ο κύριος Ξανθός– με την υποστήριξη του συλλόγου «Ασθενείς Υπέρ της Χρήσης της Φαρμακευτικής Κάνναβης» και του κ. Οικονομόπουλου, ζητώντας αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο. Είχαμε μαζέψει 43.520 υπογραφές μέσω της πλατφόρμας Avaaz. Έτσι, ξεκίνησε ο διάλογος με το υπουργείο και τον Ιούνιο του 2017 η φαρμακευτική χρήση της κάνναβης έγινε και επισήμως νόμιμη. Νομίζαμε ότι αλλάξαμε τον κόσμο τότε, αλλά η νομοθεσία συνεχίζει να έχει κενά.
Ασχολούμουν ήδη χρόνια με την αναπηρία, λόγω της κόρης μου και της σπάνιας πάθησής της και για την οποία η ιατρική δεν προσέφερε ικανοποιητικές λύσεις. Τα φάρμακα είτε δεν είχαν αποτελέσματα, είτε είχαν πολύ σοβαρές παρενέργειες. Έτσι, όταν είδαμε ότι με ένα φυτό και ελάχιστες –σχεδόν αστείες– σε σχέση με τα φάρμακα παρενέργειες, άρχισαν να βλέπουν σοβαρή βελτίωση πολλές οικογένειες, ξεκίνησε να διαμορφώνεται μια κοινότητα ανθρώπων. Στην αρχή, νιώθαμε παράνομοι, φοβόμασταν να μιλήσουμε στα σχολεία των παιδιών μας ή στους γιατρούς τους ανοιχτά. Και φυσικά, έπρεπε να αναλάβουμε ως γονείς και όλη την ευθύνη. Μια άλλη αρχή που έκανε τη ζωή μας πιο εύκολη έγινε με τον Χρήστο Μπότση και το Hempoilshop του, στο Παγκράτι. Σταδιακά, άνοιξαν περισσότερα μαγαζιά με προϊόντα CBD.
Ο πρώτος στόχος ήταν η ενημέρωση του κόσμου. Στην αρχή μεταξύ μας, και στη συνέχεια, καθώς αυξανόταν η ανάγκη για οργάνωση και επικοινωνία, δημιούργησα μια ομάδα στο Facebook για να αποθηκεύουμε πληροφορίες και να διευρύνουμε το πεδίο. Σήμερα έχουμε 30.000 ακολούθους, νούμερο τρελό για τα δεδομένα της χώρας.
Μέχρι τότε ασχολούμασταν κυρίως με παιδιά με επιληψία, αλλά με τον καιρό προστέθηκαν κι άλλες παθήσεις. Οι στόχοι μας, λοιπόν, ήταν πρώτα η ενημέρωση, μετά η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και τέλος η ενημέρωση των γιατρών. Κατά καιρούς κανόνιζα συναντήσεις με διάφορους γιατρούς, από διάφορες ειδικότητες. Ήθελα λίγο χρόνο, τους ζητούσα να πιούμε έναν καφέ και απλά τους ενημέρωνα, τους έλεγα «δοκιμάστε αυτό!»
Γράφετε στην ιστοσελίδα σας, «ένα βοτάνι θεραπευτικό – ένα ίαμα, μία ελπίδα. Η ορθή χρήση της μπορεί να καταπραΰνει και να θεραπεύσει ακόμα και ασθένειες για τις οποίες οι γιατροί είχαν παλιότερα σηκώσει τα χέρια ψηλά». Μιλήστε μας για αυτές τις περιπτώσεις και δώστε μας μερικά παραδείγματα.
Θα πω κάτι που είπε ένας συνάδελφος, ο Πέτρος Ευδόκας της ομάδας «Φίλοι της Κάνναβης»: Η κάνναβη δεν είναι πανάκεια, αλλά μοιάζει πάρα πολύ. Όσο περισσότερο ασχολούμαι με το θέμα, τόσο περισσότερο λέω «Υπάρχει πρόβλημα υγείας; Δοκίμασε κάνναβη». Δεν μπορεί να κάνει κακό. Αν υπάρχει σωστή καθοδήγηση (που συχνά λείπει), η Κάνναβη μπορεί να βοηθήσει, ιδιαίτερα όταν το πρόβλημα οφείλεται σε δυσλειτουργία του Ενδοκανναβινοειδούς Συστήματος. Πολλοί ασθενείς, ειδικά όσοι υποφέρουν από χρόνιο πόνο ή από φαρμακοανθεκτική επιληψία, έχουν δει τεράστια βελτίωση.
Επίσης, οικογένειες που έχουν παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, έχουν δει τρομερά αποτελέσματα. Και γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει ενημέρωση. Δεν υπάρχει κάποιος που στο περιβάλλον του να μην έχει μια οικογένεια που να έχει ένα παιδί αυτιστικό. Η νευροδιαφορετικότητα αυτών των παιδιών κάνει τις ζωές και των ίδιων και των οικογενειών τους, αδιανόητα δύσκολες. Υπάρχουν βαριές περιπτώσεις παιδιών που αυτοτραυματίζονται, που δεν κοιμούνται, που έχουν επιθετικές συμπεριφορές προς τους γονείς και το περιβάλλον, κι εκεί έχουμε δει θεαματικά αποτελέσματα.
Επίσης, σε έρευνές του ο Ethan Russo προτείνει ότι τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι δυσλειτουργίες του Ενδοκανναβινοειδούς Συστήματος. Με τη χρήση της κάνναβης τα αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια, όσον αφορά τα αυτοάνοσα, είναι εντυπωσιακά, θεαματικά. Η επιστήμη δεν εξηγεί γιατί επιτίθεται το ανοσοποιητικό στον εαυτό του. Τα αυτοάνοσα τριγκάρονται από κάποια πράγματα της σύγχρονης ζωής από τα οποία δύσκολα ξεφεύγουμε: το στρες, την κακή διατροφή… Επίσης φανταστικά είναι τα αποτελέσματα σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Είναι τόσες πολλές οι περιπτώσεις ανθρώπων με αδιάγνωστες παθήσεις που ταλαιπωρήθηκαν χρόνια.
Δεν μπορώ να το τονίσω παραπάνω: Η κάνναβη αλλάζει ζωές και αυτό παραμένει ακόμα και σήμερα ένα κρυφό μυστικό.
Σε τι σημείο βρίσκεται η νομοθεσία στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες;
Η κατάσταση είναι χαοτική. Κάθε χώρα έχει τη δική της νομοθεσία. Στην Ελλάδα είχαμε μια ευκαιρία, μια πολιτική συγκυρία, και έτσι άνοιξαν τα πρώτα μαγαζιά με προϊόντα CBD. Σε άλλες χώρες δεν υπάρχει καν αυτή η ελεύθερη πρόσβαση. Εμείς το πληρώνουμε από την τσέπη μας μεν, αλλά έχουμε πρόσβαση. Ταξίδεψα πολύ όλα αυτά τα χρόνια για να διασυνδεθώ με το εξωτερικό. Η Αγγλία, παρόλο που νομιμοποίησε την κάνναβη μετά από εμάς, έχει προχωρήσει πιο γρήγορα, με κλινικές που τη συνταγογραφούν και με άλλες διευκολύνσεις για τους ασθενείς.
Η κάθε χώρα έχει τις δικές της δυσκολίες, και προβλήματα υπάρχουν παντού.
Η Ισπανία, για παράδειγμα, δεν έχει ακόμα νομοθετικό πλαίσιο για την ιατρική χρήση της κάνναβης, αν και στο μυαλό μας έχουμε ότι εκεί είναι νόμιμη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τα βήματα που έχουν γίνει και τη νόμιμη πια χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης, οι ασθενείς λόγω της απαγόρευσης σε ομοσπονδιακό επίπεδο δεν μπορούν να ταξιδέψουν από πολιτεία σε πολιτεία με το φάρμακό τους.
Για το CBD τα πράγματα νομίζω είναι λίγο πιο ξεκάθαρα. Τι γίνεται με το THC, όμως; Σε ποιες παθήσεις είναι πιο συχνή η χρήση του στη χώρα μας;
Μπορεί να το πάρει κάποιος από τα φαρμακεία και μόνο με συνταγή. Υπάρχουν μόνο δύο προϊόντα THC στη χώρα μας και μόνο στη μορφή ανθού. Για πολλούς ασθενείς, όμως, η εισπνεόμενη μορφή THC δεν είναι εύχρηστη. Ειδικά όταν είναι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, το να μάθουν να ατμίζουν είναι πολύ δύσκολο. Επιπλέον, όταν καταναλώνεται από το στόμα, περνάει απ’ το συκώτι και εκεί γίνεται μια μετατροπή και ένα ποσοστό του μετατρέπεται σε Δ11 και αλλάζει η επίδρασή του. Κοινώς, ο ανθός όταν ατμίζεται έχει γρήγορη έναρξη (κάτι που είναι πολύ καλό για τον πόνο) αλλά και φθίνει γρηγορότερα. Γι’ αυτό θα έπρεπε να μπορέσει να κυκλοφορήσει και σε άλλες μορφές.
Η χρήση του THC προβλέπεται αυτήν τη στιγμή από τον ΕΟΦ (Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων) μόνο στις εξής περιπτώσεις: Στην πρόληψη και αντιμετώπιση σοβαρής ναυτίας ή εμέτου από χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και συνδυαστική θεραπεία έναντι HIV ή ηπατίτιδας C, στην αντιμετώπιση χρόνιου πόνου, που σχετίζεται με καρκίνο ή παθήσεις του κεντρικού ή περιφερικού νευρικού συστήματος, στην αντιμετώπιση σπαστικότητας που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας ή βλάβες του νωτιαίου μυελού και ως ορεξιογόνο στην παρηγορική (ανακουφιστική) φροντίδα ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπείες για καρκίνο ή επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια (AIDS).
Αυτή η λίστα παθήσεων, όμως, είναι πολύ περιορισμένη. Ο ΕΟΦ πρέπει να διευρύνει τις παθήσεις και να άρει την απαγόρευση της χρήσης στα παιδιά. Το παράδοξο είναι ότι, ενώ το Epidyolex, ένα προϊόν που είναι καθαρό CBD, συνταγογραφείται και καλύπτεται από τα ταμεία (τα δύο μπουκάλια έχουν λιανική τιμή 1.099,37 €), άλλα προϊόντα κάνναβης, που είναι πιο προσιτά και πιο αποτελεσματικά, δεν καλύπτονται. Γιατί; Επειδή το Epidyolex έχει άδεια κυκλοφορίας φαρμάκου. Αλλά αυτές δεν μπορεί να είναι πολιτικές αποφάσεις, είναι ιατρικές αποφάσεις. Αν ένας γιατρός θέλει να έχει ο ασθενής του πρόσβαση, γιατί να μην επιτρέπεται;
Υπάρχουν γιατροί που προτείνουν την κάνναβη πλέον ανεπιφύλακτα;
Στην αρχή είχαμε μόνο τον κύριο Οικονομόπουλο. Παλεύαμε μόνοι μας. Όμως αυτό σιγά σιγά άλλαξε. Στην αρχή, με την κάνναβη ξεκίνησαν να ασχολούνται κυρίως αναισθησιολόγοι (ειδικά στα ιατρεία πόνου) και νευρολόγοι. Πέρσι, αναγνωρίστηκε η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία για τα Κανναβινοειδή (ΕΙΕΚ – HELLENIC MEDICAL ASSOCIATION FOR CANNABINOIDS, HMAC) και τώρα θα γίνει το πρώτο της συνέδριο τον Νοέμβριο. Οπότε τα πράγματα αλλάζουν σιγά σιγά.
Υπάρχει αμφισβήτηση από τον κόσμο για τις προσπάθειές σας, όμως. Τι πιστεύετε ότι φταίει;
Πραγματικά, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το στίγμα και υπάρχει και στο μυαλό του πολιτικού και του γιατρού και του ασθενή. Όταν ακούν τη λέξη κάνναβη, πολλοί σκέφτονται τα ναρκωτικά τον χρήστη και δεν έχουν ενημερωθεί για την ιατρική της χρήση. Τι φταίει; Τα 100 χρόνια κατά τα οποία η κάνναβη μπήκε στην παρανομία και η στάση των πολιτικών απέναντι στη χρήση της.
Ακόμα και σήμερα χάνουμε ανθρώπους επειδή δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν το στίγμα στο μυαλό τους και να δοκιμάσουν. Η λύση είναι η ενημέρωση. Ο κόσμος πρέπει να διαβάζει και να ξεπεράσει την άγνοιά του.
FB groups:
Η Φαρμακευτική Κάνναβη – για το Παιδί, την Οικογένεια, τον Άνθρωπό μας…
Αυτισμός και Κάνναβη – δοσολόγηση με λάδι πλήρους φάσματος
Και άλλες ομάδες σχετικά με την ιατρική χρήση της κάνναβης θα βρείτε στην ιστοσελίδα του συλλόγου
Διεύθυνση:
Λεωφόρος Βουλιαγμένης 175, Δάφνη
Τ.: 211 116 4677 (9:00-15:00)
Κ.: 69 5556 1898 (10:00-14:00)
[email protected]