Ελάχιστες βιβλιοπαρουσιάσεις έχω ευχαριστηθεί τόσο πολύ όσο αυτή του βιβλίου του Χάρη Συμβουλίδη, 60 Χρόνια Scorpions, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 29/5/25 στο Calderone.
Περισσότερες φωτογραφίες από την εκδήλωση εδώ.
Ευχαριστούμε θερμά τους Αντώνη Ξαγά, Στυλιανό Τζιρίτα και Βαγγέλη Χαλικιά και Χρύσανθο Ξάνθη που μίλησαν – για το βιβλίο και όχι μόνο – με γνώση, πάθος και προσωπική ματιά.
Μέρος της χαράς μου ήταν, βεβαίως, και το γεγονός ότι το εσωτερικό του βιβλίου κοσμούν δικές μου φωτογραφίες. Κυρίως, όμως, γιατί κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, με αφορμή τη μουσική διαδρομή του συγκροτήματος, άκουσα να ξετυλίγονται μνήμες και ιστορίες από ανθρώπους που, στην πλειονότητά τους, δεν γνώριζα — κι όμως, όσα περιέγραφαν μου ήταν εξαιρετικά οικεία. Μνήμες μιας συλλογικής εφηβείας, που ζει ακόμη σε κασέτες και δίσκους, προσεκτικά φυλαγμένους στα ενήλικα σπίτια μας.
Για ένα κλικ του χρόνου, ο χώρος της παρουσίασης μετατράπηκε σε εφηβικό δωμάτιο, όπου πέντε έφηβοι —που έχουν υποκύψει στο φλερτ με τη δεκαετία των πρώτων “-ήντα”— συζητούσαν με πάθος για το hard rock, το heavy metal, για τα μουσικά live που έγραψαν ιστορία.
Κλικ.
Καλλιμάρμαρο, 16 Ιουλίου 2018. Η πρώτη φορά που είδα από κοντά το αγαπημένο συγκρότημα της εφηβείας μου. Η πρώτη φορά που τους φωτογράφισα. Χωρίς πάσο φωτογράφου, χωρίς εισιτήριο. Παρέα με έναν αγαπημένο φίλο και φωτογράφο.
«Πάμε, θα μπούμε», μου λέει γελώντας. Μπήκαμε. Πρώτες λήψεις με το τελευταίο φως της μέρας. «Τρία τραγούδια και έξω», λέει η παραγωγή. Είναι αρκετά. είναι ελάχιστα. Ο χρόνος τρέχει. Φωτογραφίζω ενστικτωδώς, χωρίς σκέψη, ακολουθώντας τη μουσική. Κλεμμένα στιγμιότυπα μετά, από τις κερκίδες. Το μόνο που μετράει είναι ότι είμαστε εκεί.
Κλικ. Ο μαγικός αυτός ήχος που μετατρέπει το δέκατο του δευτερολέπτου σε μνήμη αλώβητη από τον χρόνο. Μνήμη. Δεν είναι σκοτεινή αποθήκη σκονισμένων στιγμών.
Είναι μυστική κρυψώνα εικόνων, γεύσεων, συναισθημάτων, πόθων και πόνων, λόγων και μουσικών. Είναι ο χάρτης της ψυχής μας, που όταν χρειαστεί, θα πάρουμε από το χέρι τον ξεχασμένο εαυτό μας, για να βγούμε στο φως.
Από σκιές, σκοτάδι και φως είναι πλασμένη η φωτογραφία. Όπως και η ζωή μας. Αυτό έχουν κοινό η Μουσική και η Φωτογραφία: είναι φτιαγμένες από μνήμες —και δημιουργούν μνήμες.
Ακούς τις πρώτες νότες από ένα τραγούδι —από τους Scorpions, στη συγκεκριμένη περίπτωση— και σου έρχονται αβίαστα στο μυαλό: εκείνη η συμμαθήτρια ή ο συμμαθητής που είχες χρόνια να θυμηθείς, αλλά πίστευες ότι ήταν η μεγάλη και αιώνια αγάπη των 16 χρόνων σου. Και ήταν. Οι στίχοι στο τελευταίο θρανίο, γραμμένοι με μαύρο μαρκαδόρο, εκείνη η μπλούζα με το εξώφυλλο δίσκου και η χακί τσάντα από καραβόπανο, περασμένη χιαστί.
Κλικ. Ολοζώντανες εικόνες σε κάθε στίχο. Η ζωή που ονειρεύτηκες, η ζωή που έζησες, η ζωή που σε περιμένει. Όλα είναι εκεί.
Πώς βρέθηκες, άραγε, από το εφηβικό πάρτι και το μπλουζ που χόρεψες —ή δεν χόρεψες— σε μια πλατεία στη Στουτγκάρδη; Κοντά στα 30, μετανάστης, με το παιδί σου στους ώμους και την πλατεία να σείεται, εναρμονίζοντας τους παλμούς της καρδιάς σου με τον ρυθμό του ροκ. Πότε, άραγε, βρέθηκες πίσω σε μια πατρίδα αγαπημένη και πάντα εχθρική, στη «μεγάλη πόλη», να στήνεις τη ζωή σου από την αρχή;
Ο χρόνος δεν υπάρχει, διαλύεται στους ήχους και το φως.
Μέσα σε κάθε τραγούδι που αγαπήσαμε, σε κάθε φωτογραφία που τραβήξαμε —με φιλμ, ψηφιακή ή κινητό— ζει το πιο όμορφο κομμάτι μας. Και θα είναι για πάντα 17 ετών.
Τι είναι αυτό που κάνει μια φωτογραφία να ζει για πάντα στη μνήμη μας; Από ποια στοιχεία είναι φτιαγμένο εκείνο το τραγούδι που ακούγεται από γενιά σε γενιά, δημιουργώντας αναμνήσεις που γεννούν τις δικές τους ιστορίες; Λένε πως ό,τι είναι αληθινό, μένει για πάντα στον χρόνο Ίσως, όμως, έχει να κάνει, πάντα και μόνο, με εμάς.
Όταν είμαστε παρόντες στις στιγμές μας, τότε αποκτούν χρώμα, ήχο και ζωή. Όταν φωτογραφίζουμε αυτό που έχουμε στην καρδιά μας, κι όχι μόνο ό,τι βλέπουν τα μάτια μας. Όταν ακούμε με την ψυχή ορθάνοιχτη και όχι μόνο με τα αυτιά μας. Όταν μετράμε το τέμπο με την ανάσα και το χτυποκάρδι μας. Όταν τραγουδάμε αγκαλιά, με φωνές βραχνές από την ένταση και μάτια που λάμπουν. Τότε γράφονται οι ιστορίες: Οι δικές μας, εκείνων που έφυγαν, εκείνων που ακολουθούν.
60 χρόνια Scorpions, και είμαι σίγουρη πως, σε κάποιο πάρτι, κάπου στην Κυψέλη ή το Παγκράτι, θα υπάρχει πάντα ένα εφηβικό ζευγάρι που χορεύει αγκαλιασμένο, με τη φωνή του Klaus Meine στα ηχεία. Κλικ.
*Η Θεανώ Μανουδάκη είναι Κοινωνιολόγος-ψυχοθεραπεύτρια