Ένα παλαιοπωλείο γεμάτο ιδιαίτερα αντικείμενα που μας ταξιδεύουν στο νοσταλγικό παρελθόν είναι η αγαπημένη συνήθεια της πόλης για την ανεύρεση παλαιών αντικείμενων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά ώστε να ομορφύνουμε τον χώρο μας.
Οι “Παλιοσυνήθειες” ξεκίνησαν το ταξίδι τους πριν από δέκα χρόνια, στη γειτονιά του Ψυρρή. Πού αλλού θα φώλιαζε ένα κατάστημα με αγάπη για τις αντίκες παρά σε μια γειτονιά που έχει χτίσει ιστορία στα παλαιοπωλεία; Στην αρχή ήταν ένα μικρό μαγαζί στην οδό Πρωτογένους, από αυτά που αναβίωσαν την ιστορία της γειτονιάς, και κόσμος άρχισε να συρρέει ορμώμενος από την αγάπη του για τις αντίκες, από τη γνώση των ανθρώπων που απάρτιζαν και απαρτίζουν την ομάδα του παλαιοπωλείου, από την ποικιλία των αντικειμένων που έβρισκαν στον χώρο. Ιδιώτες που ήθελαν να διακοσμήσουν το σπίτι τους με μικρά, γουστόζικα αντικείμενα ή έπιπλα, ιδιοκτήτες καταστημάτων και ξενοδοχείων ή συλλέκτες που κυνηγούσαν ευκαιρίες.
Κάπως έτσι, ο χώρος στην Πρωτογένους, δεν μπορούσε πια να καλύψει τις ανάγκες. Έτσι, οι “Παλιοσυνήθειες” βρήκαν τον χώρο που τους ταιριάζει: το πρώτο εργοστάσιο του Νίκα απέναντι από τη σχολή Καλών Τεχνών που είναι και ζωγραφισμένο από φοιτητές της Σχολής (ξεχωρίζει από μακριά λόγω της χαρακτηριστικής τοιχογραφίας). Είναι το μεγαλύτερο παλαιοπωλείο στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου. Τέσσερις όροφοι, 3.150 τετραγωνικά γεμάτα μικρά και μεγάλα στολίδια άλλης εποχής.
Μιλώντας με την κ. Πανά, την ψυχή της επιχείρησης, μας εξήγησε όλη την φιλοσοφία πίσω από τις “Παλιοσυνήθειες”: “Το ίδιο το όνομα του χώρου θέλαμε να έχει πολλαπλές σημασίες: τα παλιά πράγματα που είναι οι συνήθειες, οι παλιοσυνήθειες που έχουμε όλοι μας, η συνήθεια να μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ωραίο έργο τέχνης από κάτι που μοιάζει να είναι για τα σκουπίδια. Και ξέρεις, αυτό το τελευταίο ισχύει παντού. Όχι μόνο για έπιπλα και αντικείμενα, αλλά για την ίδια τη ζωή και την ψυχή μας”.
Εκτός από την αγάπη για τα παλιά αντικείμενα που έχουν την δική τους ιστορία, η κ. Πανά εστιάζει και στην ανάγκη της επανάχρησης των πραγμάτων που κάνει καλό και στο περιβάλλον: “Η νέα μόδα του vintage έχει επανέλθει. Όμως, πέρα από τη μόδα και την αξία των παλιών αντικειμένων, η επανάχρησή τους συνιστά ανακύκλωση. Είναι καλό για το περιβάλλον να μην μετατρέπουμε κάτι που δεν θέλουμε σε σκουπίδι. Γιατί μπορεί εμείς να μην θέλουμε κάτι, αλλά μπορεί να το θέλει κάποιος άλλος. Κάπως έτσι διατηρείται τόσο το αντικείμενο όσο και η ίδια η ιστορία του. Πράγματα που είναι από παλιά αρχοντικά είτε από παλιά, ιστορικά εργοστάσια, τα παίρνει κάποιος για το ξενοδοχείο του, για το μαγαζί του, για το μπαρ του, για το εστιατόριό του. Αυτός ο κύκλος συνιστά την επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων με πλούσιο παρελθόν και ιστορία”.
Η επικρατούσα άποψη ότι το να αγοράζεις παλιά αντικείμενα είναι ακριβό “σπορ”, δεν ισχύει στις Παλιοσυνήθειες: “Τα παλιά αντικείμενα κατά βάθος είναι και η ιστορία των χωρών, η ιστορία του ατόμου και του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια, μετά τη βιομηχανική επανάσταση, υπάρχουν αρκετά έπιπλα που όχι μόνο για πέταμα δεν είναι, αλλά είναι πολύ πολύ πιο όμορφα και λειτουργικά, καλαίσθητα και μοδάτα. Γι’αυτό στις Παλιοσυνήθειες κρατάμε την τιμή όσο πιο χαμηλά γίνεται για να μπορεί να ο καθένας να έρθει σε επαφή με τις αντίκες. Έχουμε καρέκλες που μπορεί να ξεκινάνε από 1-2 ευρώ και να ανεβαίνουν ανάλογα με την αξία. Κάνουμε και εισαγωγές από το εξωτερικό. Η πιο ακριβή μας καρέκλα να είναι 70-80 ευρώ και πρόκειται για γαλλική αντίκα”.
Το πιο παλιό αντικείμενο που κοσμεί τον χώρο αυτή την στιγμή είναι μια παιδική σιδερένια κούνια που χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα. Όμως από τις Παλιοσυνήθειες έχουν περάσει άπειρα αντικείμενα μικρής και μεγάλης αξίας. Η κ. Πανά θυμάται: “Κάθε χρονιά προσπαθώ να κάνω ένα ετήσιο βιντεάκι για τις παραλαβές. Και συνειδητοποιώ ότι έχουν περάσει τόσα πράγματα είτε ελληνικά είτε μουσειακά από εδώ. Είναι απίστευτο. Κάθε αντικείμενο έχει τη δική του ιστορία. Επίσης ένα μαγικό πράγμα που γίνεται είναι το εξής. Έπιπλα που έρχονται παραδείγματος χάρη από το Φάληρο, αυτός που καταλήγει να το αγοράσει, τυχαίνει να μένει πάλι στο Φάληρο! Είναι πολύ συχνό φαινόμενο αυτό. Λες και τα πράγματα έχουν τη δική τους προτίμηση για το πού θα πάνε. Επίσης έχουν έρθει πολλά συγκινητικά μηνύματα, αλληλογραφίες από γιαγιάδες που δεν υπάρχουν πια. Μέσα από αυτά, βλέπεις σχεδόν όλη τους την ιστορία”.
Άλλο ένα θετικό με τις Παλιοσυνήθειες είναι ότι έχουν πλήρως ενημερωμένη σελίδα στο Facebook με τις παραλαβές, αλλά και e-shop που σε βοηθά όχι μόνο να διαλέγεις εξ’αποστάσεως, αλλά να έχεις και μια ιδέα για τα αντικείμενα προτού επισκεφθείς τον χώρο. Εκτός από το ψάξιμο των ανθρώπων του καταστήματος, οι Παλιοσυνήθειες έχουν οργανώσει ένα δίκτυο ώστε να αγοράζουν πράγματα από παλιά σπίτια, με γνώμονα πάντα αυτά να μεταπωληθούν σε λογικές τιμές. Προσφάτως δε, οι Παλιοσυνήθειες προχώρησαν και στην κατασκευή δικών τους επίπλων που δημιουργούνται από ανακατασκευές παλαιότερων με μια οπτική πιο σύγχρονη και industrial.