Στο διάβασμα, στο φαγητό και στον έρωτα, χρειάζεται φροντίδα.
Το πιο σημαντικό, λοιπόν, είναι η εμπειρία να ’ναι καθολική και όσο πιο απολαυστική γίνεται, χωρίς περισπασμούς, με την κατάλληλη ατμόσφαιρα και όλες μας τις αισθήσεις έτοιμες να βουτήξουν στις σελίδες. Κι όπως τα πάντα, έτσι και το σπορ του διαβάσματος, θέλει και λίγη οργάνωση. Πάμε να βρούμε τη μαγεία, να τακτοποιήσουμε τη βιβλιοθήκη μας, να σιγουρέψουμε την ακεραιότητα της συλλογής μας και να συναντηθούμε με άλλους αναγνώστες εκεί έξω.
1. Φρου φρου κι αρώματα.
Μία απ’ τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του τελευταίου αιώνα είναι τα κεριά με άρωμα βιβλιοθήκης. Ναι, υπάρχουν. Ψάξτε τα κι αν τολμήσει κανείς να σας πει πως είναι υπερβολή, μην του δώσετε σημασία. Άλλα σημαντικά βήματα για να φτάσουμε την απόλαυση του διαβάσματος στο τέρμα είναι να κλείσουμε τα γατιά μας σε άλλο δωμάτιο αν είναι διάβολοι, να τα πάρουμε δίπλα μας αν είναι φρόνιμα και νυσταγμένα –νέο μυθιστόρημα και γουργουρητό, αξία ανεκτίμητη–, βάζουμε κινητά στο αθόρυβο, φέρνουμε μαξιλάρες, σκεπάσματα, καφέ/τσάι/κρασί. Αν είμεθα καπνιστές τοποθετούμε ένα τασάκι και τα τσιγάρα σε κοντινή απόσταση. Προσέχουμε να έχουμε καλό φως για τα μάτια μας για να μην κουραστούν, φτιάχνουμε μια σωστή μουσική πλέιλιστ, ανάλογα με το είδος του βιβλίου, ετοιμάζουμε σνακς και τα απλώνουμε στο χώρο, για να μη σηκωθούμε παρά μόνο όταν τελειώσουμε το βιβλίο ή είναι ώρα ύπνου ή κάποιας άλλης αχρείαστης ανειλημμένης υποχρέωσης. Γίναμε.
2. Διάβασμα παντού!
Η ζωή είναι γεμάτη υποχρεώσεις. Τι γίνεται όμως όταν έχουμε εθιστεί σε μια ιστορία και δε θέλουμε να την αποχωριστούμε με τίποτα, αλλά πρέπει να πάμε και στην άλλη άκρη της Αθήνας για δουλειά; Κι άντε, αν είναι μικρό το βιβλίο το παίρνεις εύκολα μαζί σου, αλλά αν είναι Οι Άθλιοι; Ή Τολστόι; Ebooks, audiobooks, ok, αυτά τα ξέρετε. Είμαστε κι εμείς όμως, που έχουμε ανάγκη την επαφή με το χαρτί (νομίζω πως οι περισσότεροι βιβλιόφιλοι όντως τη θεωρούν αναντικατάστατη). Σας έχω ιδέα, που ειδικά στα μεγάλα αναγνώσματα λειτουργεί τέλεια, αλλά μην πέσετε να με φάτε. Μπορείτε να πάρετε ένα γερό κοπίδι και -θου Κύριε- να σκίσετε, ναι, να σκίσετε κάθετα το βιβλίο σας, χωρίζοντάς το ουσιαστικά σε μικρότερα βιβλία-τεύχη. Θα το παίρνετε μαζί σας και θα το διαβάζετε σε συνέχειες. Έτσι, θα γλιτώσετε το βάρος, θα χωράει παντού, ακόμα και στην τσέπη σας ή στην μικρή τσάντα του Σαββατόβραδου. Αν πάτε δηλαδή, σε κάποιο event και αργεί να ξεκινήσει, τσουπ, έχετε συντροφιά το Confiteor. Μετά, φυσικά, θα πρέπει να το ξανακολλήσετε -πράγμα δύσκολο- ή να αποδεχτείτε ότι θα μείνει έτσι. Αλλά, παιδιά, τα βιβλία είναι για να διαβάζονται.
3. Να δανείσω ή να μην δανείσω; Ιδού η απορία.
Είμαι υπέρ. Είναι αυτό που λένε «εγώ δεν μπορώ, αλλά έχω πολλούς φίλους που το κάνουν και τα πάμε τέλεια». Ξανά, τα βιβλία είναι για να διαβάζονται και ανήκουν σ’ αυτούς που τα χρειάζονται, οπότε η παρακάτω ιδέα ίσως να είναι καλή, αν θέλετε να δανείζετε, αλλά πονάει κι η καρδιά σας γιατί φοβάστε μήπως δεν τα ξαναδείτε ποτέ. Λοιπόν, δίνουμε το βιβλίο στον φίλο, αλλά γράφουμε σε ένα χαρτί ΜΠΡΟΣΤΑ στα μάτια του, ποιο βιβλίο παίρνει και την ακριβή ημερομηνία. Δε δίνουμε ντεντλάιν, δεν είμαστε τίποτα άκαρδοι, αλλά και μόνο που μας βλέπουν να το σημειώνουμε, θα νιώσουν πιο έντονη την υποχρέωση να το επιστρέψουν κάποια στιγμή. Μπορούμε επίσης, να φτιάξουμε και τη δική μας προσωποποιημένη σφραγίδα και να μαρκάρουμε τα ιερά μας βιβλία, ώστε όποιος κι αν τα πάρει στα χέρια του, να του εντυπωθεί ότι δεν είναι δικό του και μόλις το τελειώσει οφείλει να σπεύσει να μας το επιστρέψει.
4. Το παν είναι η οργάνωση.
Αυτό ήταν το θέμα της διατριβής μου (#not), οπότε έχω πράγματι πολλά να πω. Οι τρόποι είναι άπειροι, όσα και τα βιβλιόφιλα παιδιά εκεί έξω. Αν δεν το έχετε σκεφτεί κι εσείς ως τώρα, μπορείτε να τα τοποθετήσετε στα ράφια σας αλφαβητικά, με βάση το όνομα του συγγραφέα ή του τίτλου, ανά είδος/κατηγορία, χρονολογικά με βάση το έτος, τον μήνα, την ημέρα έκδοσής του και ανά χρώμα εξωφύλλου ή και ανά ύψος -αυτά τα τελευταία λειτουργούν υπέροχα για όλους εμάς που μας ταλαιπωρεί ένα κάποιο ocd. Επίσης, μπορείτε να κάνετε mix & match όλα τα παραπάνω. Ένας άλλος τρόπος που με έχει βολέψει τους τελευταίους μήνες (οργανώνω τη βιβλιοθήκη μου τουλάχιστον μία με δύο φορές το χρόνο, αφού το βάλε-βγάλε και η συνεχώς ανανεούμενη συλλογή μου, το απαιτούν) είναι: αλφαβητικά ανά συγγραφέα και ελληνικά-ξένα, αλλά σε δύο πιο μεγάλες κατηγορίες: διαβασμένα και αδιάβαστα. Έτσι, ξέρω αμέσως που να ψάξω για την επόμενη περιπέτεια.
5. Βρες το συνάφι σου!
Κατ’ αρχάς οι λέσχες ανάγνωσης, αν είναι σωστά οργανωμένες, μπορούν να είναι ένας υπέροχος τρόπος για να κοινωνικοποιηθείς, αλλά και να βρεις βιβλία που δε θα έφταναν αλλιώς στα χέρια σου. Το να συζητάς, επίσης, για ένα βιβλίο με άλλους ανθρώπους είναι από μόνο του εξαιρετικά ενδιαφέρον. Επίσης, πλατφόρμες όπως το goodreads σε βοηθάνε να κρατάς λίστα με τα wanna read και με όσα έχεις ήδη διαβάσει, αλλά και να βρεις κριτικές από άλλους βιβλιοφάγους. Ομάδες στα social media υπάρχουν άπειρες και όντως με μια αναζήτηση μπορείς να βρεις τα πάντα (η κοινότητα του Διαβάζοντας στο Facebook με έχει σώσει πολλές φορές). Τέλος, το metabook είναι σαν μια virtual βόλτα σε βιβλιοπωλείο εξαντλημένων. Βρίσκεις παλιές εκδόσεις και μεταχειρισμένα σε πολύ καλές τιμές και σε μερικές μέρες μπορείς να τα ’χεις στο χέρι σου. Εγώ κάποιες απ’ τις καλύτερες αγορές βιβλίων τις έχω κάνει από εκεί.