Ημέρες καραντίνας, λοιπόν, και πρέπει να βρούμε τρόπο να περάσει η ώρα μας γιατί σε λίγο θα καταλήξουμε να κοιτάμε απαθείς το κενό, ενώ στο πίσω μέρος του μυαλού μας, θα παίζει η φωνή του Τσιόδρα να λέει αριθμούς.
Κάπως έτσι, προσπάθησα να βρω διάφορες πρωτότυπες δραστηριότητες για να περάσει η ώρα μου, καθώς τα έχω κάνει πια όλα: βιβλία, επιτραπέζια, Netflix, θέατρο, Internet, Tik Tok, όνομα-ζώο-πράγμα, μαγείρεμα, online μαθήματα πλεξίματος, Xbox κλπ κλπ.
Και τότε, το βλέμμα μου έπεσε πάνω στο σκονισμένο τάβλι. Και τότε ακριβώς, συνειδητοποίησα ότι αυτό το κουτί μπορεί να μου προσφέρει ευχάριστα αυτό που λέμε “σκότωμα ώρας”. Γιατί;
Νούμερο 1: Μπορείς με ένα κουτί να παίξεις τάβλι, ντάμα και σκάκι!
Νούμερο 2: Απολυμαίνεις ένα κουτί και λίγα πιόνια, όχι σαν τη Monopoly που πιάνεις το χαρτονόμισμα με γάντια.
Η Ντάμα
Απευθύνεται στους πιο ρετρό και παραδοσιακούς. Προσωπικά, δεν έχω παίξει ποτέ στη ζωή μου και δεν ξέρω τους κανόνες. Διαβάζοντάς τους, επίσης, δεν κατάλαβα τίποτα. Τους παραθέτω εδώ, μπας και καταλάβετε εσείς:
Γενικά
Το παιχνίδι παίζεται σε μια βάση από σκληρό χαρτί ή πλαστικό ή ξύλο, που έχει σχεδιασμένα 100 τετράγωνα σε διάταξη πίνακα, 10 στηλών και 10 γραμμών, με εναλλάξ μαύρο και λευκό χρώμα. Ο κάθε παίκτης έχει 20 πιόνια (πούλια), μαύρα ο ένας και λεύκα ο άλλος, τα οποία τοποθετούνται όλα σε μαύρα τετράγωνα. Η τοποθέτηση ξεκινά από την πρώτη γραμμή στην περιοχή του κάθε παίκτη και φτάνει στην τέταρτη γραμμή με αριθμό 5 κομματιών ανά γραμμή. Εναλλακτικά η νταμιέρα μπορεί να είναι πίνακας 64 τετραγώνων (8 γραμμών και 8 στηλών) με 8 ή 12 ή και 16 πιόνια ανά παίκτη. Στην καναδική ντάμα η βάση περιέχει 144 (12 γραμμές και 12 στήλες) τετράγωνα και ο κάθε παίκτης έχει 30 πιόνια. Η πρώτη κίνηση στη γαλλική ντάμα ανήκει στα λευκά πιόνια όπως και στις περισσότερες παραλλαγές, ενώ σε άλλες (όπως στην αγγλική) παίζουν πρώτα τα μαύρα.
Βασικοί κανόνες
Οι παίκτες παίζουν εναλλάξ και μπορούν να προωθήσουν κάθε πούλι μπροστά διαγώνια δεξιά ή αριστερά μία μόνο θέση (σε κάθε περίπτωση μόνο στα μαύρου χρώματος τετράγωνα). Τα πούλια δεν μπορούν να μετακινηθούν πλάγια ή πίσω (όταν δεν συλλαμβάνουν άλλο πούλι). Ο κάθε παίκτης μπορεί να “αιχμαλωτίσει” το πιόνι του αντιπάλου όταν έχει σειρά να παίξει και αυτό (το αντίπαλο πιόνι) βρίσκεται ακριβώς μια θέση σε διαγώνια διάταξη (μπροστά ή πίσω). Το πούλι που “παίρνει” το αντίπαλο, προωθείται μια ακόμη θέση διαγώνια μπροστά. Αν στη νέα θέση που βρεθεί το πούλι βρίσκεται και άλλο αντίπαλο πιόνι διαγώνια το αιχμαλωτίζει και αυτό (στο ίδιο παίξιμο) και ούτω καθεξής. Επίσης ο κάθε παίκτης τρώει αναγκαστικά τα περισσότερα πούλια που του δίνονται, και όχι αυτά που θέλει ανεξάρτητα αν τον συμφέρει.
Προαγωγή σε ντάμα και ανακήρυξη νικητή
Ένα πιόνι γίνεται ντάμα όταν καταλάβει την τελευταία γραμμή (πρώτη του αντιπάλου). Σε αυτήν την περίπτωση η ντάμα πλέον μπορεί να μετακινείται όσες θέσεις θέλει διαγωνίως (εμπρός και πίσω). Στο πούλι που μετατράπηκε σε ντάμα, τοποθετούμε ένα δεύτερο πούλι ιδίου χρώματος πάνω του, ώστε να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα. Το παιχνίδι τελειώνει εις βάρος του παίκτη ο οποίος δεν έχει κανένα πιόνι να παίξει.
Γιατί να παίξεις; Είναι νοσταλγικό, σου θυμίζει το χωριό σου και οξύνεται το πνεύμα.
Αν είσαι μόνος: Δεν έχει πλάκα να παίζεις με τον εαυτό σου ντάμα! Αλλά ευτυχώς, έχει και online.
Για την ιστορία: Προέρχεται από την Ανατολή, χρονολογείται στην αρχαία εποχή , ενώ έγινε γνωστή, πρώτα στη Γαλλία την εποχή των μεγάλων σταυροφοριών και αργότερα σε όλη την Ευρώπη (13ος αιώνας).
Το Σκάκι
Κουλτουριάρικο και μπορεί μία παρτίδα να σου φάει ώρες, αφού πρέπει να σκεφτείς τη στρατηγική σου, να ερμηνεύσεις τη στρατηγική του αντιπάλου, να είσαι ευέλικτος, παρατηρητικός, προσεκτικός. Ευγνωμονώ τον μπαμπά μου που μου έμαθε σκάκι στα δέκα, παρά τις αντιρρήσεις μου. Θα βρείτε τους κανόνες εδώ, αν και καλύτερα, αν δεν ξέρετε, να μπείτε online να παρακολουθήσετε μεγάλα μυαλά του σκάκι, να σας δώσουν και tips!
Γιατί να παίξεις; Αλήθεια, το σκάκι είναι τέλειο και περνάει η ώρα πάρα πολύ γρήγορα! Παίζεις και παράλληλα, μετράς πνευματικές δυνάμεις!
Αν είσαι μόνος: Ναι, έχει πολύ πλάκα να παίζεις σκάκι απέναντι στον εαυτό σου. Πιστέψτε με το έχω κάνει (δεν υποφέρω από διπολική διαταραχή, σας το ορκίζομαι). Αλλιώς, τα ‘παμε και στη ντάμα: online!
Για την ιστορία: Παλαιότερα το σκάκι το ονόμαζαν «παιγνίδι των Βασιλέων». Αυτό προέρχονταν από το γεγονός ότι αποτελούσε για μακρό χρόνο την κυρίαρχη ψυχαγωγία Βασιλέων, Παπών, Πριγκίπων, και γενικά του ανώτερου κλήρου, αυλικών, ευγενών και πλουσίων τόσο της Δύσης όσο και της Ανατολής.
Σήμερα το σκάκι χαρακτηρίζεται «βασιλιάς των παιγνιδιών» ως το δυσκολότερο, επιστημονικότερο και ωραιότερο. Το σκάκι έχει αποκτήσει τους σύγχρονους κανόνες του ήδη από τον 15ο αιώνα στην Ευρώπη. Από εκεί εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη το είχαν φέρει οι Άραβες (μια παλιότερη παραλλαγή του) στους οποίους το έδωσαν οι Πέρσες. Μια παλιότερη παραλλαγή του που παιζόταν στο Μεσαίωνα ονομαζόταν ζατρίκιον. Παραλλαγές του παιχνιδιού παίζονταν στην αρχαιότητα σε πολλές χώρες και πολλές διεκδικούν την καταγωγή του.
Το σκάκι, αν και ήδη πολύ διαδεδομένο, γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη τον 19ο αιώνα στον οποίο έχουμε διοργανώσεις επισήμων πρωταθλημάτων, οι εφημερίδες ασχολούνται ταχτικά με το παιχνίδι, γραμματόσημα τυπώνονται με θέμα το σκάκι, η σύγχρονη μορφή των σκακιστικών πεσσών προτείνεται και βιβλία μελετούν σε βάθος την θεωρία του παιχνιδιού.
Τον 20ό αιώνα (1924) ιδρύεται η διεθνής σκακιστική ομοσπονδία. Με την εξέλιξη των υπολογιστών οι άνθρωποι δεν είναι οι μόνοι που μπορούν να παίξουν σκάκι. Οι μηχανές ήδη στα τέλη του αιώνα είναι πια υπολογίσιμοι αντίπαλοι ακόμα και για τους ισχυρότερους παίκτες.
Το Τάβλι
Ο βασιλιάς του ελληνικού παιχνιδιού, ιδανικό για όσους τους έχουν λείψει τα καφενεία και οι καφετέριες. Δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος που δεν ξέρει τάβλι. Ίσως, να υπάρχει κάποιος που δεν ξέρει όλα τα παιχνίδια, αλλά έστω ένα πλακωτό κάποτε, κάπως έχει παίξει! Υπάρχει κίνδυνος να σπάσετε το κουτί, αν χάσετε. Συγκρατηθείτε, σας χρειάζεται και για άλλες μέρες!! Προτείνω το πλακωτό και το ασσόδυο για να κρατήσει η παρτίδα πιο πολύ. Πόρτες για γρήγορες δόσεις.
Γιατί να παίξεις; Έλα τώρα! Εδώ και χρόνια χτυπάμε οχτάωρα πάνω από το ταμπλό, τώρα θα κωλώσουμε; Τα πούλια που βαράνε πάνω στο ξύλο, τα ζάρια που τα φυσάς για να σου έρθουν οι διπλές, οι βρισιές που ρίχνεις είναι αξία ανεκτίμητη.
Αν είσαι μόνος: Μην παίξεις γιατί θα εκλείψουν όλα τα παραπάνω. Ούτε online. Ξενέρα.
Για την ιστορία: Το τάβλι είναι ίσως το αρχαιότερο παιχνίδι που επιζεί μέχρι και τις ημέρες μας, αφού η πρώτη του εμφάνιση μαρτυρείται στη Μεσοποταμία, την περίοδο περίπου 2900 με 1800 πΧ. Ο Άγγλος αρχαιολόγος Σερ Λέοναρντ Γούλεϋ ανακάλυψε κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην Ουρ της Χαλδαίας ένα στολισμένο ταμπλό παιχνιδιού, το οποίο φαίνεται πως είναι το αρχαιότερο ταμπλό τάβλι.
Στην σύγχρονη Ελλάδα, το τάβλι ως επιτραπέζιο παιχνίδι, σύμφωνα με την με αριθμό 10703/1947 Απόφαση του Υπουργού Δημόσιας Τάξης, έχει συμπεριληφθεί στα “τεχνικά παίγνια”. Η χρήση του επιτρέπεται ελεύθερα σε δημόσιους χώρους, (καφενεία, λέσχες κ.λπ.), πλην όμως η διάθεση αυτού επαφίεται στη κρίση του εκάστοτε υπεύθυνου του χώρου επειδή καθίσταται συχνά θορυβώδες (μα γιατί το λένε αυτό, υπερβολές!!)
Plus: Το δικό μου παιχνίδι
Δεν ξέρω αν έχει δική του ονομασία κι αν υπάρχει επίσημα σαν παιχνίδι, εγώ πάντως όταν βαριόμουν, έπαιζα στο ταμπλό του τάβλι το εξής:
- Στη μία μεριά, τοποθετούνται τα άσπρα πούλια σε τυχαία θέση και στην άλλη, τα μαύρα με τον ίδιο τρόπο.
- Ξεκινάνε τα άσπρα.
- Πιέζουμε το πούλι που θέλουμε από το πλάι, με στόχο να αναπηδήσει και να μετακινηθεί. Αντίστοιχα και ο άλλος παίχτης, από την άλλη μεριά.
- Σκοπός του παιχνιδιού είναι ο ένας να “καπακώσει” τα πούλια του άλλου μόνο με αυτήν την κίνηση, χωρίς ζάρια!
