Αριστουργηματική «Τόσκα» στο Ηρώδειο

Από τον ποιητή, θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα

Αριστουργηματική «Τόσκα» στο Ηρώδειο. Πρεμιέρα, 28/7/2022 με τους Κριστίνε Οπολάις (Φλόρια Τόσκα), Ραμόν Βάργκας (Μάριο Καβαραντόσσι), Δημήτρης Πλατανιάς (Βαρόνος Σκάρπια) στους βασικούς πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Κατ’ αρχήν θα εξάρω την απολύτως επιτυχημένη απόπειρα αναβίωσης ενός είδους που ενώ νομίζουν όλοι οι ειδικοί πνέει τα λοίσθια, εκείνο αντιθέτως ανθεί και θάλλει, επειδή ριζώνει βαθιά στο αρχαίο δράμα, έτσι όπως επιβίωσε μέσα στους αιώνες ως βαθιά λαϊκό θέατρο, σχολείο για τη μετάδοση υψηλών ηθικών αξιών και μηνυμάτων.

Η συνέργεια όλων των Τεχνών (του Λόγου και του Αρμονικού Ρυθμού προεξάρχοντος) επιτυγχάνεται κυρίως στο αρχαίο θέατρο και στην όπερα. Αυτό είναι το πολυπόθητο «Ολικό Καλλιτέχνημα» προς το οποίο τείνουν (αλλά δεν το φτάνουν πάντα) πολλοί λογοτέχνες και καλλιτέχνες.

Αριστοτελική «όψις» και «ηχητικό τοπίο» συναντήθηκαν σ’ αυτή την μεγαλειώδη παραγωγή της πάντα παγκόσμιας Εθνικής Λυρικής μας Σκηνής και απέδωσαν το μέγιστο συναισθηματικό φορτίο με τη συνέργεια των θεατών που καταχειοκρότησαν την Κριστίνε Οπολάις (ως Τόσκα), για την εσωτερικότητα τής ερμηνείας της και για το γνήσιο υποκριτικό της επίτευγμα. Μετά την υψίστη Μαρία Καλογεροπούλου δεν νοείται ερμηνεία μελοδράματος χωρίς το ψυχικό έρμα που σωματοποιείται καταλλήλως και κορυφώνεται ευτάκτως, όπου και όταν απαιτείται.

Παρά την «παραδοσιακή» κακή ακουστική τού Ωδείου Ηρώδου του Αττικού, που στέκει ξεδοντιασμένο χωρίς την αρχική ξύλινη στέγη του, οι λεπταίσθητες διακυμάνσεις τού εσωτερικού κόσμου ηρώων και ηρωίδων αυτού του αθάνατου αριστουργήματος πέρασαν στους συνδημιουργικούς θεατές που παρακολούθησαν καθηλωμένοι το όλον θέαμα και χειροκρότησαν ελάχιστα σε ενδιάμεσα σημεία (δείγμα γνώσης και ανωτερότητας).

Βεβαίως, το δεύτερο διάλειμμα θα μπορούσε να λείπει, γιατί πολλοί θεατές βασίζονται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για την προσέλευση σε αυτόν τον ναό τής Τέχνης. Όμως, φαντάζομαι, πως και οι τραγουδιστές πρέπει να ξεκουράζονται και οι τεχνικοί να μην ασθμαίνουν αλλάζοντας τα βαριά (στην συγκεκριμένη περίπτωση) σκηνικά. Έχω εργαστεί ως υπεύθυνος καλλιτεχνικών εκδηλώσεων σε αυτόν τον μαγικό χώρο (από το 1997 έως και το 1998) και ξέρω από πρώτο χέρι τις δυσκολίες κάθε σκηνικού εγχειρήματος. Παρ’ όλα αυτά, ήταν άδικο και για τους συντελεστές και για το κοινό που δεν μπόρεσε (για λόγους συγκοινωνιακούς) να μείνει και μετά το δεύτερο (εκτενές) διάλειμμα.

Μια υπέροχη παράσταση, που τιμάει την Εθνική μας Λυρική Σκηνή και τον Πολιτισμό μας, ευπρόσωπη τουριστική ατραξιόν αντάξια κάθε μεγάλης διεθνούς παραγωγής.

Εξαιρετική διοργάνωση, χάρη στο ακάματο και έμπειρο προσωπικό τού Ηρωδείου.

Μην την χάσετε.

Έμπλεος ενθουσιασμού,

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://konstantinosbouras.gr

info από το Δελτίο Τύπου:

Δελτίο τύπου

Η Εθνική Λυρική Σκηνή ολοκληρώνει την καλλιτεχνική περίοδο 2021/22 με την Τόσκα του Τζάκομο Πουτσίνι, σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν και σκηνοθεσία Ούγκο ντε Άνα, στις 28, 29, 30 και 31 Ιουλίου 2022 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Η προπώληση των εισιτηρίων ξεκινάει την Παρασκευή 17 Ιουνίου και θα πραγματοποιείται στα Ταμεία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, στα εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και online στα aefestival.gr και viva.gr. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Μια από τις δημοφιλέστερες όπερες όλων των εποχών, η Τόσκα του Τζάκομο Πουτσίνι, επιστρέφει για τέσσερις παραστάσεις στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, σε μια εντυπωσιακή παραγωγή σε σκηνοθεσία, σκηνικά και κοστούμια του διακεκριμένου Αργεντίνου σκηνοθέτη της όπερας Ούγκο ντε Άνα. Πρωταγωνιστούν σπουδαίοι Έλληνες και ξένοι μονωδοί με διεθνή αναγνώριση, όπως, μεταξύ άλλων, οι Κριστίνε Οπολάις, Λιάνα Χαρουτουνιάν, Ραμόν Βάργκας, Τζόρτζιο Μπερρούτζι, Δημήτρης Πλατανιάς, Τάσης Χριστογιαννόπουλος κ.ά. Διευθύνει ο Γάλλος αρχιμουσικός Φιλίπ Ωγκέν.
Η Φλόρια Τόσκα, μια ντίβα της όπερας, είναι μια γυναίκα παράφορα ερωτευμένη, που ζηλεύει παθολογικά τον σύντροφό της. Ο βαρόνος Σκάρπια, ένας σκοτεινός άνδρας με απόλυτη εξουσία, ηδονίζεται από τον πόνο των θυμάτων του. Ανάμεσα στους δύο βρίσκεται ο εραστής και αγνός πατριώτης Μάριο Καβαραντόσσι, ο οποίος οδηγείται στον θάνατο, όχι για τις ιδέες του, αλλά επειδή κατέχει την Τόσκα, την οποία ποθεί ο Σκάρπια. Η μηχανή είναι καλά στημένη: απ’ τις παγίδες του Σκάρπια δεν θα ξεφύγει κανείς.
Σε αυτό το οπερατικό θρίλερ, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα το 1900 στη Ρώμη, τα παράφορα πάθη υπογραμμίζονται από την υποβλητική μουσική του Πουτσίνι. Στην Ελλάδα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1942 από την ΕΛΣ, με τη Μαρία Κάλλας στον ομώνυμο ρόλο.
Η αφηγηματική πλοκή της Τόσκας συμπεριλαμβάνει μια σειρά από ανθρώπινα ζητήματα: τον έρωτα, τη ζήλια, τη διεστραμμένη λαγνεία, την πίστη στη φιλία. Και παρά το γεγονός ότι ο θάνατος σφραγίζει το έργο, εντούτοις η ουσία της πλοκής του έργου είναι ο αβίωτος διχασμός της ηρωίδας η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εφιαλτικό δίλημμα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Τόσκα παραμένει μέχρι σήμερα μια από τις δημοφιλέστερες όπερες είναι τα χαρακτηριστικά της κεντρικής ηρωίδας. Η Τόσκα αποτελεί το πρότυπο της οπερατικής ντίβας, τόσο με το τραγούδι όσο και με τη συμπεριφορά της. Όλοι οι χειρισμοί και τα συναισθήματά της στοιχειοθετούν το κατεξοχήν οπερατικό στερεότυπο της ματαιόδοξης λυρικής τραγουδίστριας, παραδομένης στα δυνατά της ένστικτα.

Όπερα • Αναβίωση
Τόσκα
Τζάκομο Πουτσίνι
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Μουσική διεύθυνση: Φιλίπ Ωγκέν
Σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια: Ούγκο ντε Άνα
Αναβίωση σκηνοθεσίας: Κατερίνα Πετσατώδη
Σχεδιασμός προβολών: Ideogamma SRL – Σέρτζιο Μετάλλι
Φωτισμοί: Βινίτσιο Κέλι
Αναβίωση φωτισμών: Γιάκοπο Παντάνι
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου

Φλόρια Τόσκα: Κριστίνε Οπολάις (28, 30/7) / Λιάνα Χαρουτουνιάν (29, 31/7)
Μάριο Καβαραντόσσι: Ραμόν Βάργκας (28, 30/7) / Τζόρτζιο Μπερρούτζι (29, 31/7)
Βαρόνος Σκάρπια: Δημήτρης Πλατανιάς (28, 30/7) / Τάσης Χριστογιαννόπουλος (29, 31/7)
Τσέζαρε Αντζελόττι: Τάσος Αποστόλου
Νεωκόρος: Γιάννης Γιαννίσης
Σαρρόνε: Βαγγέλης Μανιάτης
Βοσκός: Εβίτα Χιώτη
Δεσμοφύλακας: Βαγγέλης Μανιάτης
Σπολέττα: Γιάννης Καλύβας