«Η Χούντα δεν τελείωσε το ‘73!»: το σύνθημα που μέχρι σήμερα πρωταγωνιστεί στις διαδηλώσεις και τις πορείες είναι άκρως αληθινό. Βρήκαμε δηλώσεις και στοιχεία που καταδεικνύουν μια λιγότερο προβεβλημένη πλευρά της εξέγερσης των φοιτητών τότε, προσπαθώντας να ησυχάσουμε τα προσωπικά μας συναισθήματα, έναντι των λογικών πιθανοτήτων για την Ιστορική Αλήθεια.
Είναι ο εορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου «μια στείρα, συνθηματολογική γιορτή που αποζητά δικαίωση κατατρώγοντας τις σάρκες ενός ένδοξου παρελθόντος», όπως έχει γραφτεί; Είναι το Πολυτεχνείο μια γιορτή που αφορά και συγκινεί αποκλειστικά… αριστερούς; Γιατί ακόμα δεν έχει γίνει καμία απολύτως εμπεριστατωμένη έρευνα που να καταδείξει ακριβώς ό, τι έγινε και να αποκαλύψει ολόκληρη την αλήθεια;
Για θέματα που «καίνε», όπως αυτό, τα ερωτήματα είναι διαχρονικά περισσότερα από τις απαντήσεις, αρκεί να τίθενται πραγματικά και όχι προβοκατόρικα.
Την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο, παραμονή της επετείου, 16 Νοέμβρη του 2018, ο συνθέτης Νότης Μαυρουδής, ιδεολόγος της αριστεράς και σπουδαίος καλλιτέχνης, δημοσιεύει το εξής στον λογαριασμό του στο facebook: «Η ημέρα του Πολυτεχνείου νομίζω πως θα πρέπει να επικεντρωθεί στη μνήμη και στο παράδειγμα εκείνων των γεγονότων και όχι στα διάφορα τσογλάνια παντός είδους που συνηθίζουν να δημιουργούν ετησίως επεισόδια, με κύριο χαρακτηριστικό τη βία πράξεων και λόγων. Το Πολυτεχνείο, η ημερομηνία, η θυσία και το πολιτικό παράδειγμα του ’73, θα είναι εδώ κι εμείς θα παραδειγματιζόμαστε από όσα μπορούμε να «πάρουμε» από εκείνη την ιστορική στιγμή…»
Μέρες Εξέγερσης, Μέρες Παράξενες
Ας ξεκινήσουμε από την ιστορική απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου, στις 30 Δεκεμβρίου 1975: «Εκ της διαδικασίας προέκυψε ότι ο κατηγορούμενος Γιοβάνης ήλθεν εις επαφήν με δύο εκπροσώπους των εν Πολυτεχνείω εγκλείστων, Κωνσταντίνον Λαλιώτην και Κυριάκον Σταμέλον και έδωσε προθεσμίαν 20 λεπτών εις τους εγκλείστους όπως εκκενώσωσι το Πολυτεχνείον, διότι άλλως ηπείλησεν, ότι θα παραβιάση τας πύλας διά των αρμάτων. Και η προθεσμία όμως αύτη δεν ετηρήθη…».
Ο Ευάγγελος Αβέρωφ, Υπουργός Εθνικής Άμυνας τότε, δήλωσε στις 10 Μαΐου του 1979 τα εξής:
«Το Πολυτεχνείο υπήρξε μία ευγενική θαρραλέα δημοκρατική εκδήλωση της νεολαίας. Μόλις όμως εκδηλώθηκε και στέριωσε, κατά την τακτική που δίδαξε ο Λένιν, υπερφαλαγγίστηκε από το ΚΚΕ και τα συνθήματα από συνθήματα Δημοκρατίας έγιναν συνθήματα κομμουνισμού. Το Πολυτεχνείο όχι μόνο δεν έριξε την δικτατορία, αλλά τη δυνάμωσε. Γιατί αυτό ήταν το έναυσμα που ώθησε πολλούς νέους αξιωματικούς, λίγο πολύ απογοητευμένους από την δικτατορία, να συσπειρωθούν γύρω από τον Ιωαννίδη που ετοίμαζε συνωμοσία αλλά δεν μπορούσε να την κάνει πράξη. Και έτσι επιβλήθηκε μια χειρότερη δικτατορία…Τιμώ λοιπόν ειλικρινά και βαθύτατα την πρωτοβουλία και τον ηρωισμό των νέων που ξεκίνησαν αυτό το κτύπημα. Αλλά για να το τιμήσω, νομίζω πως πρέπει να πω αυτό που πιστεύω ότι είναι αλήθεια.
Δεν είμαι διατεθειμένος λόγω επιμόνου συνθηματολογίας, λόγω ανύπαρκτων ‘πολυαρίθμων νεκρών’, να βοηθήσω και εγώ στην θεσμοποίηση μια ψεύτικης ιστορίας…»
Πώς ξεκίνησαν, όμως, όλα;
Η Χούντα των Συνταγματαρχών στην προσπάθεια της να περιορίσει τους φοιτητές βάζει σε εφαρμογή το διάταγμα 1347, που επέτρεπε την άρση της αναβολής στράτευσης για τους φοιτητές που απέχουν από τα μαθήματα ή προτρέπουν συναδέλφους τους σε αποχή. Αυτή η κίνηση ξεχείλισε το ποτήρι.. Η φοιτητική ανησυχία άρχισε να εντείνεται και στις 21 Φεβρουαρίου πραγματοποιούνται στο κτίριο της Νομικής φοιτητικές συνελεύσεις, με κύριο αίτημα την κατάργηση του μέτρου της στράτευσης, ενώ στις 14 Μαρτίου ακολουθεί και δεύτερη συνέλευση. Το μνημόσυνο του Γεωργίου Παπανδρέου που έλαβε χώρα εκείνες τις μέρες φούντωσε ακόμα περισσότερο τα ανήσυχα πνεύματα. Στις 14 Νοεμβρίου 1973, χιλιάδες φοιτητές συγκεντρώνονται από το πρωί στο κτήριο της Νομικής Σχολής και ετοιμάζονται να κάνουν συνέλευση. Ύστερα, κάνουν πορεία στην οδό Σόλωνος και Πατησίων. Το απόγευμα και ,ενώ οι φοιτητές παραμένουν στο Πολυτεχνείο, ο αστυνομικός διευθυντής Δασκαλόπουλος και ο εισαγγελέας Σαμήτας τους διατάζουν φοιτητές να διαλυθούν. Οι φοιτητές προβληματίζονται και δημιουργούν συντονιστική επιτροπή η οποία και αποφασίζει την κατάληψη του Πολυτεχνείου με το σύνθημα: ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ. Συγκροτείται Συντονιστική Επιτροπή από όλες τις σχολές και μεταδίδει συνθήματα από μεγάφωνα, συγκεντρώνονταις παράλληλα τρόφιμα, φάρμακα κ.λπ. Χιλιάδες Έλληνες πολίτες τούς συμπαραστέκονται.
Σύμφωνα με την μαρτυρία του Συνταγματάρχη Στυλιανού Παττακού, ο Παπαδόπουλος σχολίασε τις κινητοποιήσεις των φοιτητών με την φράση «Άσ’ τα παιδιά να κλάνουνε…». Δεν είχε, προφανώς, καταλάβει ακόμα την αποφασιστικότητα των παιδιών.
Στις 15 Νοέμβρη, η προσέλευση φοιτητών και κόσμου αυξήθηκε ακόμη περισσότερο. Εκλέγεται Συντονιστική Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν και δυο εργάτες, και ανακοινώνει: «H εκδήλωση του Πολυτεχνείου είναι αντιφασιστική και αντιιμπεριαλιστική».
Λειτουργεί νέος, μεγαλύτερος πομπός, που τώρα ακούγεται σ’ όλη την Αττική:
«Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο! Σας μιλά ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων. Κάτω η χούντα, κάτω ο Παπαδόπουλος, έξω οι Αμερικάνοι, κάτω ο φασισμός, η χούντα θα πέσει από το λαό… Λαέ, κατέβα στο πεζοδρόμιο, έλα να μας συμπαρασταθείς, τη λευτεριά σου για να δεις…». Η φωνή ανήκει στη Μαρία Δαμανάκη.
Στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα οι φοιτητές καταλαμβάνουν τα πανεπιστημιακά κτίρια. Οι αγρότες από τα Μέγαρα ξεκινούν για την Αθήνα, ενώ στο Αιγάλεω γίνονται επαναστατικές εκδηλώσεις που πυροδοτούν παρόμοιες εξεγέρσεις στις συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά.
Στις 16 Νοέμβρη το απόγευμα, ο Παπαδόπουλος διατάσσει να χτυπηθεί πρώτα η λαοθάλασσα, που είναι γύρω στο Πολυτεχνείο. Δακρυγόνα πέφτουν συνεχώς και κάνουν αφόρητη την ατμόσφαιρα. Ο λαός ανάβει φωτιές και τα εξουδετερώνει. Οι πρώτοι νεκροί πέφτουν. Ο λαός στήνει οδοφράγματα, δεν υποχωρεί, παλεύει. Τα μεσάνυχτα, μπαίνει στην Αθήνα στρατός και τανκ.
17 Νοεμβρίου 1973, νωρίς τα ξημερώματα, τα τανκ πλησιάζουν το Πολυτεχνείο. Εκείνη τη νύχτα, ο νεαρός φοιτητής Κωνσταντίνος Λαλιώτης (μετέπειτα υπουργός του ΠΑΣΟΚ), μπαίνει μπροστά στο άρμα και καθυστερεί την εισβολή του στο Πολυτεχνείο.
«Φαντάροι, είμαστε άοπλοι, είμαστε αδέλφια, μη μας χτυπήσετε, ελάτε μαζί μας», φωνάζει ίσως τη πιο συγκινητική φράση ο μετέπειτα δημοσιογράφος, τραπεζικός υπάλληλος και παραγωγός εκπομπών, Δημήτρης Παπαχρήστος. Έπειτα, απήγγειλε τον Εθνικό Ύμνο.
Το τανκ, όμως, γκρεμίζει τη βαριά πόρτα του Πολυτεχνείου. Στρατός και αστυνομικοί μπαίνουν στο προαύλιο. Οι φοιτητές προσπαθούν να φύγουν, αλλά δέχονται άγριες επιθέσεις. Πολλοί φαντάροι προστατεύουν και βοηθούν τους φοιτητές να φύγουν και αυτό είναι επιβεβαιωμένο και από τις δύο πλευρές. Πολλοί, όμως, συλλαμβάνονται και οδηγούνται στην Ε.Σ.Α. Οι οδομαχίες συνεχίζονται γύρω από το Πολυτεχνείο μέχρι το πρωί. Την 11η πρωινή επαναφέρεται στρατιωτικός νόμος.
Ο Κυριάκος Σταμέλος και ο Μιχάλης Γουνελάς
Ο Κυριάκος Σταμέλος, μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος του Πολυτεχνείου, αριστερός και μέλος της συντονιστικής επιτροπής των φοιτητών έφυγε από τη ζωή πριν μερικούς μήνες. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, επιχείρησε μια κίνηση που πολλοί αποκάλεσαν γενναία και, επίσης πολλοί παράτολμη: να συμφιλιωθεί με τον Μιχάλη Γουνελά, τον επικεφαλής των αρμάτων μάχης που περικύκλωσαν το κτίριο, για τον οποίο είχαν κυκλοφορήσει φήμες περί της συστράτευσής του με τη Χρυσή Αυγή!
Το περιβάλλον του Σταμέλου ισχυρίζεται ότι η κίνησή του αυτή-συγκεκριμένα, να δώσει κοινή συνέντευξη, αλλά να πάει και στην κηδεία του ιδεολογικού του αντιπάλου!- δεν σημαίνει την οπισθοχώρησή του από τις απόψεις του, αλλά μια απόπειρα συμφιλίωσης των δύο πλευρών, μια κίνηση ειρήνης.
Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι ο Γουνελάς δεν ήταν ο χειριστής του τανκ που εισέβαλε στο Πολυτεχνείο. Όπως δήλωσε ο χειριστής ο Α. Σκευοφύλαξ, «ο Μιχάλης Γουνελάς δεν ήταν ο χειριστής του τανκ, αλλά αξιωματικός, ήταν ο επικεφαλής του άρματος. Μην μπερδεύουμε τα πρόσωπα και τα γεγονότα». Ο Σκευοφύλαξ, στη μοναδική συνέντευξη της ζωής του, το 2003, δήλωσε ντροπή για αυτά που έκανε εκείνη την ημέρα. «Ήθελα να τους φάω. Τους έβλεπα σαν παράσιτα. Δεκάδες φοιτητές κρέμονταν από τα κάγκελα, ενώ εκατοντάδες βρίσκονταν στον προαύλιο χώρο. Έδειχναν πανικόβλητοι. Και εγώ, να σκεφτείς ότι τους έβλεπα σαν μαμούνια που ήθελα να τα φάω. Κάποια στιγμή ένας φοιτητής όρμησε κατά πάνω μου και μου είπε: “Τι κατάλαβες τώρα που μπήκες;”. Αφήνιασα. Έβγαλα το πιστόλι και προτάσσοντάς το γύρισα και του είπα ουρλιάζοντας: “Σκάσε, ρε κωλόπαιδο, μη σε καθαρίσω”. Αυτός ο φοιτητής δεν ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε εκείνη τη στιγμή… Αν έλεγε μια κουβέντα παραπάνω, θα τον σκότωνα! Τέτοιος ήμουν. Ένας φασίστας », ομολόγησε.
Ο ίδιος ο Μιχάλης Γουνελάς είχε δηλώσει το εξής με παράπονο: «Μας παρουσιάζουν σαν εγκληματίες, σαν ανθρώπους που δεν έχουν ηθικές αναστολές. Σαν ,τέλος πάντων, ανθρώπους που μόλις τους βγάλεις από τα στρατόπεδα πρέπει να τους κρατάς για να μην σκοτώνουν, κακοποιήσουν ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο να κάνουν.»
Ο Σταμέλος και ο Σκευοφύλαξ, ως οι πρωταγωνιστές των δύο πλευρών, αισθάνονταν για όλη τους τη ζωή στιγματισμένοι από την εμπειρία τους στο Πολυτεχνείο. Ο χειριστής του τανκ δεν αποκάλυψε ποτέ σε κανέναν την ταυτότητά του, σε όλους έλεγε ότι ο «πορτάκιας» είναι ξάδερφός του που σκοτώθηκε σε τροχαίο. Μόνο η γυναίκα του, ούτε καν τα παιδιά του, γνώριζε την πραγματική του ταυτότητα.
Ο Σταμέλος έστειλε στις 2 Ιανουαρίου του 2018-μια εβδομάδα μετά την κηδεία Γουνελά- μια σύντομη επιστολή με αποδέκτη τον Κώστα Λαλιώτη (με τον οποίο συνελήφθησαν μαζί τότε).
«Σημείωμα-Πρόταση»
του Κυριάκου Σταμέλου προς τον Κώστα Λαλιώτη
02/01/2018
Αγαπητέ μου Κώστα,
Καλή Χρονιά. Σου προτείνω να πρωτοστατήσουμε οι δυο μας και μόνο στην αρχή, ούτως ώστε εντός του προαυλίου του Πολυτεχνείου να τοποθετηθεί κατάλληλη μαρμάρινη στήλη με τα ονόματα, την ηλικία και τον τόπο μαρτυρίου των 24 νεκρών ανά την Αθήνα. Επρεπε να υπάρχει. Η σύνδεση των θανάτων αυτών με την εξέγερση είναι απόλυτη και αυτονόητη.
Θα φέρει σύντομο επίγραμμα, σαν τούτο:
ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1973
ΕΠΕΣΑΝ ΑΝΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
ΜΑΧΟΜΕΝΟΙ
ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΥΡΑΝΝΙΑΣ
Πρώτη κίνηση προτείνω κοινή επιστολή μας στην Πρυτανεία και ίσως συνέντευξή μας μόνο για το θέμα αυτό.
Δικός σου πάντα
Κυριάκος
Σχόλια και Σκέψεις της «Άλλης Μεριάς»
Το Ίντερνετ είναι γεμάτο από σχόλια κατηγορητικά προς τους εορτασμούς για το Πολυτεχνείο. Άνθρωποι με μια διαφορετική άποψη, στηριγμένη σε μέρη της πραγματικότητας ή και παντελώς ανυποστήρικτη, στέκονται επιθετικοί σχεδόν απέναντι στα γεγονότα των ημερών εκείνων. Ο θυμός τους, συχνά, εκπορεύεται από το ότι διάφοροι συμμετέχοντες στις εξεγέρσεις κάθισαν, στη συνέχεια, σε καρέκλες εξουσίας τις οποίες, κατά την άποψη των επικριτών τους, δε σεβάστηκαν. Τα σχόλια δεν είναι κατ’ ανάγκην πρόσφατα, ανήκουν πάντως στην τελευταία επταετία.
«Μια απολίτικη ενέργεια που εξελίχτηκε σε προβοκάτσια και μας έφερε τη δεύτερη χούντα που προκάλεσε την Κυπριακή τραγωδία.
Και μετά το άλλοθι μιας γενιάς που είχε βολευτεί μια χαρά με τους χουνταίους. Έγινε τόσο θορυβωδώς αντι-χουντική μόνο και μόνο για να μην καταλάβουμε ότι δεν ήταν!
Και ήταν φυσικά όλη εκεί! Στο Πολυτεχνείο ντε. Τάχα μου βέβαια γιατί ούτε τα τρόλεϊ στη Πατησίων δεν είχαν σταματήσει….τόσος κόσμος!
Και μετά χαρούμενη με τα υποτιθέμενα κατορθώματά της η γενιά του Πολυτεχνείου, όπως ήθελε να λέγεται, έκανε αναδιανομή του εισοδήματος που θα βγάλουν οι επόμενες δυο γενιές υπέρ της, τινάζοντας τη χώρα στον αέρα. Αν ο Θεός την είχε στείλει στην Αίγυπτο αντί για τις πληγές του Φαραώ δεν θα είχε μείνει σταγόνα στο Νείλο, κόκκος άμμου στην έρημο. Πάντα το λέγαμε ότι το “πολυτεχνείο” δεν έριξε τον Παπαδόπουλο, αντίθετα έφερε τον Ιωαννίδη στην εξουσία σταματώντας ταυτόχρονα την προσπάθεια αλλαγής του Πολιτεύματος και την προοπτική εκλογών.»
Ανώνυμος αναγνώστης ηλεκτρονικής εφημερίδας σε σχόλιό του για σχετικό άρθρο
«Στα πέτρινα χρόνια της δεκαετίας του 1980 το Πολυτεχνείο λειτούργησε ως ο απόλυτος καθεστωτικός μύθος νομιμοποίησης του πασοκισμού. Μια στυγνή αριστερή ορθοφροσύνη επιβλήθηκε σε κάθε κύτταρο δημόσιου χώρου και δημόσιου λόγου: στα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα ΜΜΕ, τις δημόσιες υπηρεσίες, παντού. Όποιος τολμούσε να αμφισβητήσει τα ψεύδη περί Πολυτεχνείου στιγματιζόταν ως ‘φασίστας’ και ‘χουντικός’, ενώ κινδύνευε να χάσει τη δουλειά του. Μια ιδεολογική τρομοκρατία αριστερής έμπνευσης που επέβαλε έναν ωμό ηθικό μανιχαϊσμό: οι πολίτες χωρίζονταν σε «καλούς» αριστερούς-«προοδευτικούς», και κακούς που μάταια επέμεναν να απαντούν με ορθολογικά επιχειρήματα στον παραληρηματικό αριστερίστικο λόγο που αγνοούσε την πραγματικότητα.»
Έλλη Παπαγγελή, στέλεχος ΟΝΝΕΔ
«Όλοι αυτοί που εξαργύρωσαν τη συμμετοχή τους στη φοιτητική εξέγερση το Νοέμβρη του 1973 για να κάτσουν αργότερα σε θέσεις εξουσίας του ‘συστήματος’ το οποίο υποτίθεται ότι πολέμησαν. Αναφέρομαι βεβαίως στην Ελλάδα του φαύλου μεταπολιτευτικού κύκλου και στην περίφημη ‘αριστερά’ του Κολωνακίου που μπορεί να μην υπήρξε πρωταγωνιστής, ωστόσο συνετέλεσε στην συνολική διάλυση ως κρυφός ‘συνοδοιπόρος’ των κομμάτων εξουσίας που διέλυσαν την χώρα.»
Κώστας Τσιτούνας, δημοσιογράφος
«Οι λοκατζήδες πράγματι έσωσαν κόσμο από τα νύχια της Αστυνομίας που ήταν κρυμμένοι στους θάμνους του Μουσείου στην Τοσίτσα, λυσσασμένοι να κτυπήσουν, να χυθεί αίμα. Μερικοί είχαν ακροβολισθεί στη πλατεία Αιγύπτου (γωνία Πατησίων και Αλεξάνδρας) και εκεί έπεσε πολύ ξύλο. Στο Πολυτεχνείο υπήρχαν και δεξιοί φοιτητές, κάτι που όλα αυτά τα χρόνια κρύβεται από τους αριστερούς. Οι περισσότεροι που ήξερα εγώ ήταν γιοί βασιλικών αξιωματικών που οι πατεράδες τους είχαν αποταχτεί από την χούντα και τους κυνήγαγε (τους φοιτητές) η αστυνομία πολύ πριν γίνει το Πολυτεχνείο. Την ιστορία με το ΚΚΕ και την Πανσπουδαστική και την αποχώρηση από την κατάληψη των οπαδών του ΚΚΕ μετά από εντολή του ΚΚΕ, και αυτά είναι πάλι γνωστά. Εδώ έκανε την τύχη της, η κόρη του ταξίαρχου της χωροφυλακής από την Κρήτη, η Μαρία Δαμανάκη, η οποία από εκφωνήτρια της τελευταίας στιγμής έγινε η ηρωίδα του ΚΚΕ, λόγω Χάγιου και λόγω του ότι το ΚΚΕ δεν είχε να παρουσιάσει κανένα δικό του από την κατάληψη και την συντονιστική επιτροπή, γιατί είχαν απλά αποχωρήσει πιο πριν, διαβλέποντας πολύ σωστά όπως αποδείχθηκε προβοκάτσια της χούντας.
Οι αριστεροί που γνώρισα εγώ τότε ήταν πάνω από όλα πατριώτες όπως και οι δεξιοί συμφοιτητές μου. Κίνητρο για ότι έκαναν ήταν η αγάπη για την πατρίδα, για όλους τους Έλληνες. Το θυμάμαι ακόμη: ‘Στο λαό μας που παλεύει νύχτα μέρα στη ζωή να του φέρω κάνω όρκο λευτεριά και προκοπή’.»
Κώστας Σταματάκης, αναγνώστης ηλεκτρονικής εφημερίδας σε σχόλιό του για σχετικό άρθρο
Βέβαια το τι έγινε μετά και αυτά γνωστά: Δικτατορία του Ιωαννίδη, Έγκλημα στη Κύπρο, μετά όλοι έγιναν αντιστασιακοί και αριστεροί (αποδεδειγμένα αυτοί ήταν και οι πιο ένθερμοι οπαδοί της χούντας), εποχή της καλοπέρασης με δανεικά και της ελάχιστης προσπάθειας, που οδήγησε τη χώρα σε χρεωκοπία, και υποθήκευση της χώρας για τα επόμενα εκατό χρόνια! Τι κάναμε εμείς η γενιά του Πολυτεχνείου; Τι πετύχαμε; Το χειρότερο μέλλον για τα παιδιά μας, που τα χαιρετάμε στα αεροδρόμια καθώς φεύγουν απογοητευμένα από τη χώρα που φτιάξαμε, ψάχνοντας να φτιάξουν το μέλλον τους στο εξωτερικό μακριά από μια χώρα που δεν έχει να τους προσφέρει τίποτα, ούτε καν την ελπίδα για κάτι καλύτερο!
Εσείς ξέρατε ότι…
-Η κεφαλή στο Πολυτεχνείο, δεν είναι κάποιος νεκρός της εξέγερσης, αλλά η κεφαλή του καθηγητή Νίκου Σβορώνου, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με τα γεγονότα του 1973;
-Η δικτατορία στην Ελλάδα κατέρρευσε στις 24 Ιουλίου του 1974,δηλαδή 9 μήνες μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με αιτία το τραγικό λάθος του Ιωαννίδη, που είχε κάνει πραξικόπημα κατά του Παπαδόπουλου ο οποίος είχε τεθεί σε κατ΄ οίκο περιορισμό;
-Στις 8 Οκτωβρίου του 1973 (σχεδόν ένα μήνα πριν την εξέγερση!) ο Γιώργος Παπαδόπουλος είχε αναθέσει στην κυβέρνηση Μαρκεζίνη να οδηγήσει την Ελλάδα σε εκλογές στις 10 Φεβρουαρίου του 1974;
-Στην κατάληψη του Πολυτεχνείου συμμετείχαν γύρω στους 1.300 φοιτητές, αλλά και υποστηρικτικοί προς αυτούς πολίτες;
-Οι κατάλογοι νεκρών που δημοσιεύτηκαν μετά την 17η Νοεμβρίου ήταν αντιφατικοί και εμφανώς πλαστοί, οι περισσότεροι; Άλλος έλεγε για εκατοντάδες νεκρούς, άλλος για μερικές δεκάδες. Άλλοι κατάλογοι είχαν ονοματεπώνυμα, άλλο μόνο μικρά ονόματα. Το πόρισμα του εισαγγελέα Τσεβά υποστήριξε το εξής: Κανένας νεκρός μέσα στο πολυτεχνείο (όπως ομοίως και στο πόρισμα Τσεβά αναφέρεται) και μόνο δώδεκα γύρω από αυτό από αδέσποτες σφαίρες.
Μια Προσωπική Σκέψη για το Τέλος
Στα μαθητικά χρόνια, τέτοια μέρα τραγουδούσα με τους συμμαθητές μου Μάνο Λοϊζο. Στα φοιτητικά, έβγαινα στην πορεία. Σήμερα, καλούμαι να παραδώσω ένα κείμενο για την επέτειο του Πολυτεχνείου, μες στο οποίο να αναφέρονται “οι άλλες” πλευρές. Άλλες, πάει να πει διαφορετικές από αυτές που νιώθω καλύτερα να ακούω. Επικοινώνησα με ανθρώπους του περιβάλλοντος του εκλιπόντος Κυριάκου Σταμέλου, βασικού παράγοντα στην εξέγερση τότε. Διάβασα και σημείωσα φράσεις και πληροφορίες που βρήκα σε διαδικτυακές πηγές και σε βιβλία. Το Πολυτεχνείο πρέπει να πάψει να είναι μήλο της έριδος ανάμεσα σε Δεξιά και Αριστερά. Ήταν μια σπουδαία κίνηση του φοιτητικού κινήματος που τα τελευταία χρόνια έχει εμφανώς ατονήσει και δεν εξεγείρεται για εξίσου σημαντικές ανάγκες και παθογένειες. (Η Χούντα δεν τελείωσε το 73!) Μέσα στο Πολυτεχνείο, βρίσκονταν και δεξιοί φοιτητές. Νεκροί υπήρξαν έξω από το Πολυτεχνείο. Ο χειριστής του τανκ έχει τα τελευταία χρόνια αποκαλύψει κάποιες αλήθειες. Με ενοχλούσαν πάντοτε οι μαμάδες συμμαθητών που τους καλούσαν σε αποχή από τον εορτασμό για το Πολυτεχνείο, όσο και αυτές που τους καλούσαν σε αποχή από τις γιορτές της 25ης ας πούμε… Ο τρόπος που διδάσκονται όλες αυτές οι μνήμες είναι ελλιπής, μας μαθαίνουν ΚΑΙ ψέματα. Οι γονείς μου πάντοτε-κι έχω δύο γονείς “αντιπάλους” πολιτικά- προσπαθούσαν να μας οδηγήσουν σε αναγνώσματα και ντοκιμαντέρ ικανά να μας μάθουν και κάτι ακόμα… Θεωρώ το Πολυτεχνείο μια εθνική επέτειο, όχι επειδή πέτυχε να ρίξει τη χούντα (η χούντα δεν έπεσε έτσι…), αλλά επειδή, την περίοδο εκείνη, νεαρά άτομα ενώθηκαν παρά τις ιδεολογικές διαφορές τους για να προσπαθήσουν να πετύχουν κάτι για την πατρίδα τους, την Ελευθερία, που δίχως αυτή, Άτομο και Κράτος δεν υφίσταται. Γνωρίζω πολύ καλά τις επιθέσεις που θα δεχθώ, όπως τις δεχόμαστε όλοι οι άνθρωποι που γράφουμε και εκφράζουμε απόψεις. Ποτέ, όμως, δεν με ένοιαζαν οι κρίσεις των ανθρώπων που φορούν παρωπίδες και ζουν εκατό χρόνια πίσω, είτε δηλώνουν αριστεροί, είτε δεξιοί. Ειδικά οι αριστεροί, με τους οποίους συντάσσομαι στα περισσότερα, οφείλουμε να δείχνουμε καθαρότητα σκέψης και να κάνουμε αληθινό διάλογο, όχι αντικριστούς μονολόγους, όπως αυτούς που θυμάμαι από τις συνελεύσεις μας στη Νομική Σχολή.
Το Πολυτεχνείο είναι ένα σύμβολο, αλλά και μια ακλόνητη πραγματικότητα. Είναι δυνατή η ενότητα των πολιτών με στόχο τη Δημοκρατία και την Ελευθερία! Αυτό μας δείχνει. Το Πολυτεχνείο θα έπρεπε να εορτάζεται και να μην λησμονείται, επειδή είναι μνημείο και επέτειος ενότητας για την Ελευθερία! Κάτι τέτοιο, οφείλει να μην έχει κομματικό πρόσημο, γιατί πολιτικό εννοείται πως έχει. Οποιεσδήποτε στρεβλώσεις, είτε από τη μία, είτε από την άλλη μεριά, μόνο κακό μπορούν να κάνουν σε αυτή την κοιτίδα υπερήφανης μνήμης του ελληνικού λαού.
