Τελετουργικές «Δούλες» ζενεϊκές κι αρχετυπικές στο ιστορικό Υπόγειο του Θεάτρου ΤΕΧΝΗΣ σε μια παράσταση απολύτως σύγχρονη κι επίκαιρη

Για δεύτερη χρονιά φέτος οι «Δούλες» των Ζενέ-Κάλμπαρη-Γέρου-Τάκαλου ζουν και θριαμβεύουν και το θεατρόφιλο κοινό κυριεύουν, μαγεύουν, ενθουσιάζουν, εκστασιάζουν, συναρπάζουν, εμπνέουν, προβληματίζουν…

Είναι άθλος αυτός που επιτελείται στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Ακόμα ένας άθλος, χάρη στην πανάξια καλλιτεχνική διευθύντρια του ιστορικού αυτού θεσμού και στον αναπληρωτή της Κωστή Καπελώνη. Τέτοια θεατρική ευωχία είχαμε να δούμε από τα ένδοξα και δοξασμένα χρόνια του ίδιου του Κάρολου Κουν. Κάθε παράσταση είναι εγγύηση ποιότητας, κάθε θέαμα μοναδικό κι ανεπανάληπτο.

Τόσο που διαδίδεται στόμα με στόμα (η καλύτερη διαφήμιση – η μεγαλύτερη καταξίωση) και τρέχουν όλοι πατείς με πατώ σε μην τύχει και χάσουν κάποιαν από τις ευρηματικές αυτές σκηνοθεσίες κι από τις προσεκτικά μελετημένες παραγωγές.

Δεν είναι όμως μόνον ο Κάρολος Κουν που θα επικροτούσε την συγκεκριμένη παράσταση αλλά και ο ίδιος ο Ζαν Ζενέ, που αποκαλύπτει εδώ ένα όχι και τόσο ερμητικά κρυμμένο στοιχείο του χαρακτήρα του: αυτού του «νέγρου», του υπηρέτη, του παρία, του παράσιτου (με την αρχαία έννοια). Το έχει ήδη πει ο ίδιος και το έχει γράψει. Ιδιοφυής η Μαριάννα Κάλμπαρη ενέταξε στο όλον σκηνικό επίτευγμα έναν μπρεχτικό πρόλογο με τις απαραίτητες διευκρινίσεις.

Όμως η περίφημη «αποστασιοποίηση» δεν περιορίζεται στον πρόλογο και στις ενδιάμεσες παρεμβολές, αλλά εμποτίζει όλον τον κινησιολογικό, φωνητικό κι υποκριτικό κώδικα των τριών εναρμονισμένων ηθοποιών, που λειτουργούν σαν ένα σώμα μια ψυχή σε ετούτη την αλλόκοτη τελετουργία, που μας πάει πίσω στα πρώτα χρόνια του ανθρώπου και στον λεγόμενο «ερπετοειδή εγκέφαλο», όπως αυτός μπολιάστηκε από τις μονοθεϊστικές θρησκείες και το επινόημα της ενοχής που συγκρατεί το κοινωνικό ον από πρωτόγονα και βάρβαρα ατοπήματα. Όχι πάντα όμως… όχι παντού. Πίσω από αυτό το έργο βρίσκεται ποίηση υψηλή κι ακατανόητη, γιατί διατρέχει όλη την κλίμακα του ανθρώπινου θυμικού με αριστοτεχνικό τρόπο.

«Κέντημα» η παράσταση, δουλειά συνόλου, απόλυτη Αρμονία, τόσο που αναδύονται τα νοήματα ανάγλυφα και καταδεικνύεται ο Ζαν Ζενέ ως ένας μεγάλος δραματικός ποιητής, όχι μόνον του εικοστού αιώνα.

Πραγματικά, δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη παράσταση πάνω σ’ αυτό το χιλιοπαιγμένο κείμενο, που δεν ξέφτισε όμως με τον καιρό. Αντιθέτως… Το ακριβώς αντίθετο. Τώρα φαίνεται η διαχρονική αξία του, αφού οι ραφές κι οι γωνίες ελειάνθησαν κι απομένει εκείνο το γλυπτό βελούδο της προσεκτικής, τρυφερής χρήσης…

Προτείνω αυτή την παράσταση συνόλου και τις τρεις κορυφές μονωδούς να βραβευτούν από κοινού και κάθε μία χωριστά για τις ερμηνευτικές επιδόσεις τους.